Η δραματική εξέλιξη που αφορά τη λειτουργία της ιστορικής Μονής της Αγίας Αικατερίνης του Σινά έφερε στο φως της δημοσιότητας τη μακροχρόνια διαμάχη της Μονής με το αιγυπτιακό κράτος, που πέρασε από χίλια κύματα.
Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Όρος Σινά, το αρχαιότερο εν λειτουργία χριστιανικό μοναστήρι στον κόσμο, έρχεται αντιμέτωπο με τον κίνδυνο δήμευσης μετά από απόφαση αιγυπτιακού δικαστηρίου, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις σε διεθνές επίπεδο.
Το παρασκήνιο
Η δικαστική διαμάχη μεταξύ της Μονής της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά και του αιγυπτιακού κράτους ξεκίνησε το 2012, μετά την προσφυγή που κατέθεσε σε αιγυπτιακό δικαστήριο ένας απόστρατος στρατηγός του αιγυπτιακού στρατού, μέλος μιας διακρατικής οργάνωσης σουνιτών ισλαμιστών, γνωστή με την ονομασία «Αδελφοί Μουσουλμάνοι».
Η δικαστική επίθεση προς τη Μονή εντάθηκε την περίοδο που βρισκόταν στην εξουσία η Μουσουλμανική Αδελφότητα, όταν την υπόθεση ενάντια στη Μόνη ανέλαβε η περιφέρεια του νότιου Σινά.
Το βασικό αντικείμενο της διαμάχης αφορά την περιουσία της Μονής, καθώς επιδίωξη των αντιδίκων της Μονής ήταν η έξωση των μοναχών και η δήμευση της περιουσίας της από το κράτος, με στόχο τη μετατροπή της σε μουσείο και τουριστικό αξιοθέατο.
Βέβαια, την περίοδο που ανήλθε ο στρατάρχης Σίσι στην εξουσία, σημερινός πρόεδρος της Αιγύπτου, η μοναστική κοινότητα θεώρησε πως η υπόθεση θα λυθεί, καθώς ο ίδιος σε δηλώσεις του επανειλημμένα έκανε λόγο για το πόσο σοκαρισμένος είναι με τις μεθοδεύσεις των Αδελφών Μουσουλμάνων.
Μάλιστα, τα προηγούμενα χρόνια η Ελλάδα συνεργάστηκε επισταμένως με το καθεστώς Σίσι για να λυθεί η συγκεκριμένη εκκρεμότητα, η οποία φάνηκε πως έβαινε προς επίλυση, ιδιαίτερα μετά και τη διμερή στρατηγική συμφωνία που προωθούν οι δύο κυβερνήσεις. Επί του πρακτέου, μετά από πιέσεις της ελληνικής κυβέρνησης αποφασίστηκε να υπάρξει ένας εξωδικαστικός συμβιβασμός μεταξύ της Μονής και του αιγυπτιακού δημοσίου.
Ωστόσο, εδώ και αρκετούς μήνες η απόφαση αυτή καθυστερούσε δραματικά, χαμένη στον γραφειοκρατικό κυκεώνα της αιγυπτιακής διοίκησης.
Τελικά, όταν έφτασε η κρίσιμη στιγμή και τα απαραίτητα έγγραφα «έφτασαν» στο προεδρικό γραφείο για επικύρωση, το αιγυπτιακό δικαστήριο εξέδωσε την απόφαση, τορπιλίζοντας την διαδικασία.
Πηγές που γνωρίζουν καλά την υπόθεση έκαναν λόγο για μεθόδευση του αιγυπτιακού κράτους, το οποίο, όπως ισχυρίζονται, επέλεξε να «κρυφτεί» πίσω από την απόφαση του δικαστηρίου για να μην εφαρμόσει στην πράξη τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, παρά τις δεσμεύσεις που είχε δώσει.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν πως ο μόνος τρόπος να ανατραπεί η απόφαση είναι η ισχυρή πίεση της ελληνικής κυβέρνησης προς το Κάιρο, ζητώντας ουσιαστικά την εφαρμογή της πρότερης συμφωνίας.
Τι περιλαμβάνει η απόφαση
Η απόφαση ουσιαστικά αποδίδει τη Μονή στο αιγυπτιακό κράτος, στερώντας της το ιδιοκτησιακό status που ισχύει από τη στιγμή που η Μονή ιδρύθηκε, πριν από περίπου 1.500 χρόνια, από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Ιουστινιανό.
Το iefimerida συνομίλησε με τον πατέρα Πορφύριο, εκπρόσωπο του μοναστηριού στην Ελλάδα, ο οποίος έκανε λόγο για «ατιμωτική απόφαση», που μετατρέπει τη μοναστική κοινότητα από ένα μνημείο μεγάλης θρησκευτικής και πολιτισμικής σημασίας σε μουσείο.
Σε ό,τι αφορά την έξωση των μοναχών, σύμφωνα με πληροφορίες, αυτή δεν πρόκειται να συμβεί σύντομα, καθώς η απόφαση προβλέπει τη δυνατότητα η μοναστική κοινότητα να συνεχίσει να θρησκεύεται εντός του μοναστηριού.
Ωστόσο, όπως επισημάνθηκε, ελλοχεύει ο κίνδυνος σταδιακά η μοναστική κοινότητα να φθίνει. Οι περισσότεροι μοναχοί ανανεώνουν τη βίζα τους κάθε 9 μήνες και συνεπώς επικρατεί έντονος προβληματισμός, καθώς αρκετά μέλη της κοινότητας «βλέπουν» πως υπάρχει ένα ευρύτερο σχέδιο των αιγυπτιακών αρχών για την αναστολή της λειτουργίας του μοναστηριού και τη μετατροπή του σε μουσειακό χώρο. Συνεπώς, δεν αποκλείουν η απόφαση του δικαστηρίου να αποτελεί απλώς το πρώτο μέρος του σχεδίου, υποστηρίζοντας πως σε δεύτερη φάση υπάρχει η πιθανότητα να μην ανανεωθούν οι άδειες παραμονής των μοναχών και το μοναστήρι να οδηγηθεί μοιραία σε μαρασμό και, τελικά, να μπει λουκέτο σε μια από τις ιστορικότερες μονές του Ορθόδοξου Κόσμου.