Σελίδες

11 Ιουλίου 2025

Η νέα πρέσβειρα πέταξε το μπαλάκι στην κυβέρνηση


Σάκης Μουμτζής

Ο ενημερωμένος αναγνώστης ήδη γνωρίζει τα όσα είπε η Κίμπερλι Γκίλφοϊλ κατά την ακρόασή της στην επιτροπή της Γερουσίας που θα εγκρίνει τον διορισμό της ως επικεφαλής της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ελλάδα. ‘Ήταν όλα ιδιαίτερα ενθαρρυντικά για την πατρίδα μας, διαλύοντας τους φόβους για τις προθέσεις του Τραμπ κυρίως απέναντι στα ελληνοτουρκικά. Διότι στην Αθήνα, με την εκλογή του νέου Αμερικανού προέδρου, επικρατούσε μια παγωμάρα και μια ανησυχία, λόγω των θερμών σχέσεων του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τζο Μπάιντεν. Και ο Τραμπ δεν ξεχνά. Οπότε μπορούμε τώρα να πάμε παρακάτω.

Αν τελικά ισχύσουν τα όσα είπε η υποψήφια πρέσβειρα, η Αθήνα θα κληθεί σύντομα να λάβει κρίσιμες, στρατηγικής σημασίας αποφάσεις. Το ερώτημα είναι αν είναι προετοιμασμένη η κυβέρνηση για να ταράξει τα νερά του Αιγαίου και της Ν.Α. Μεσογείου. Ή να το θέσω πιο απλά: θέλει το Μέγαρο Μαξίμου να βάλει στην άκρη τη Διακήρυξη των Αθηνών; Να κρίνει πως μέσα στο νέο περιβάλλον έφτασε στα όριά της; Διότι τελικά η ουσία της Διακήρυξης ήταν πως και οι δύο πλευρές απέχουν από πράξεις που προκαλούν την άλλη πλευρά. Και ως γνωστόν την Τουρκία ενοχλεί η άσκηση από την Ελλάδα των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.

Η Κ. Γκιλφόιλ προχθές, μεταξύ των άλλων, έδωσε και το πράσινο φως για την ηλεκτρική διασύνδεση της Ελλάδας με την Κύπρο και το Ισραήλ, ένα έργο με πολλές τεχνικές και οικονομικές δυσκολίες, αλλά και πολιτικά προβλήματα που τα δημιουργεί η Τουρκία. Τα όσα είπε επί του θέματος καλύπτουν το πολιτικό κομμάτι του προβλήματος, το οποίο είναι και το πιο κρίσιμο, βλ. Κάσος. Συνεπώς, όταν έχεις την έγκριση των ΗΠΑ που προφανώς γνωρίζουν τις αντιδράσεις της Άγκυρας, τότε είναι στο χέρι σου να αποφασίσεις πώς θα κινηθείς. Το διεθνές περιβάλλον είναι ευνοϊκό. 

Δεν γνωρίζω ούτε τις προθέσεις ούτε τις αντοχές της κυβέρνησης για το επόμενο βήμα. Ούτως ή άλλως τα «ήρεμα νερά» ήταν γνωστόν εξαρχής πως είχαν ημερομηνία λήξεως. Το θέμα είναι πλέον αν η κυβέρνηση θα προχωρήσει με λελογισμένα βήματα σε κινήσεις και μέτρα που η Τουρκία θεωρεί ότι την προκαλούν και την απειλούν. Ουδείς θέλει τις ρήξεις και τα επεισόδια, αλλά κάποια στιγμή θα πρέπει να σταματήσουμε να επικαλούμαστε τα αναφαίρετα δικαιώματά μας τα οποία θα ασκήσουμε άγνωστον πότε. Αυτή την κασέτα την ακούω επί μισόν αιώνα. 

Συνεπώς, ας έρθει με το καλό στην Ελλάδα η νέα πρέσβειρα –με στενούς δεσμούς με τον Τραμπ– ας επιβεβαιώσει τα όσα είπε προχθές στη Γερουσία και η κυβέρνηση θα έχει ένα ισχυρό όπλο και κίνητρο να τοποθετήσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε ένα άλλο επίπεδο, μακριά από τη Διακήρυξη των Αθηνών. Ζυγίζει τις δυνάμεις της και αποφασίζει. 

liberal.gr