Βόμβα στη φορολογική «μυστικότητα» ρίχνει απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, που ανοίγει τον δρόμο ώστε ο ελεγχόμενος να μαθαίνει ποιος τον κατήγγειλε για φοροδιαφυγή και να μπορεί να κινηθεί νομικά εναντίον του.
Πρόκειται για την απόφαση Α 5639/2025, που υποχρεώνει την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων - ΑΑΔΕ να δίνει στον καταγγελλόμενο πλήρη πρόσβαση στην καταγγελία, στα συνοδευτικά έγγραφα αλλά και στα στοιχεία του καταγγέλλοντος.
Τέλος στην ανωνυμία
Η απόφαση δημιουργεί σοβαρό προηγούμενο. Μέχρι τώρα, οι καταγγελίες, ανώνυμες ή επώνυμες, θεωρούνταν απόρρητες, με τις φορολογικές αρχές να δεσμεύονται ότι τα στοιχεία του καταγγέλλοντος δεν αποκαλύπτονται.
Όμως το Διοικητικό Πρωτοδικείο είπε «όχι» σε αυτή τη λογική, βάζοντας σε προτεραιότητα το δικαίωμα του ελεγχόμενου να αμυνθεί αποτελεσματικά, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι θα ασκήσει μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση.
Ολόκληρος ο φορολογικός έλεγχος βασίστηκε στην καταγγελία
Η υπόθεση ξεκίνησε όταν φορολογούμενη κατήγγειλε ότι έγινε αντικείμενο ελέγχου, βασισμένου αποκλειστικά σε πληροφορίες που περιέχονταν σε καταγγελία τρίτου προσώπου.
Ζήτησε από τη ΔΟΥ το πλήρες κείμενο της καταγγελίας και τα στοιχεία του προσώπου που την υπέβαλε. Η απάντηση ήταν αρνητική , την παρέπεμψαν απλώς στο σημείωμα διαπιστώσεων του ελέγχου.
«Δεν είναι προσωπική ζωή η ψευδής καταγγελία»
Το δικαστήριο, ωστόσο, ήταν ξεκάθαρο: η προστασία του καταγγέλλοντος από ενδεχόμενη μήνυση δεν εμπίπτει στην προστασία της προσωπικής και οικογενειακής ζωής.
Αντιθέτως, έκρινε ότι ο καταγγελλόμενος έχει δικαίωμα πλήρους πρόσβασης σε όλα τα στοιχεία της υπόθεσης, ώστε να ασκήσει τα νόμιμα δικαιώματά του.
100.000 καταγγελίες στην «ουρά» της εφορίας
Οι καταγγελίες για φοροδιαφυγή ξεπερνούν τις 100.000 και φυλάσσονται για έως και 15 χρόνια, ακόμη και αν δεν αξιοποιηθούν άμεσα. Τώρα, μετά την απόφαση αυτή, δεν αποκλείεται να ακολουθήσουν κύματα προσφυγών από πολίτες που θέλουν να αποκαλύψουν ποιος τους κατήγγειλε.
Τι λέει το σκεπτικό της απόφασης
Το δικαστήριο έκρινε ότι η Φορολογική Αρχή παρανόμως αρνήθηκε να χορηγήσει τα αντίγραφα της καταγγελίας, καθώς ο έλεγχος βασίστηκε αποκλειστικά σε αυτή. Επιπλέον, το σημείωμα διαπιστώσεων δεν μπορούσε να αναπληρώσει την απουσία αυτών των εγγράφων, ούτε και περιείχε τα κρίσιμα στοιχεία των προμηθευτών που επικαλέστηκε ο έλεγχος.
Στην απόφαση τονίζεται: «Η ύπαρξη ιδιωτικών συμφερόντων, όπως είναι η προστασία του καταγγέλλοντος από δυσμενείς συνέπειες, δεν δικαιολογεί τη μη χορήγηση αντιγράφων της καταγγελίας και των συνοδευτικών εγγράφων».
Ντόμινο εξελίξεων
Η υπόθεση ίσως φτάσει στα ανώτερα δικαστήρια. Μέχρι τότε, όμως, η απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών αλλάζει τους όρους του «παιχνιδιού» για όσους καταγγέλλουν – και για όσους βρίσκονται στο στόχαστρο των ελεγκτικών μηχανισμών.