Στις πλέον ευάλωτες στους δασμούς Τραμπ χώρες μεταξύ των αναδυόμενων οικονομιών της Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής συγκαταλέγεται η Ελλάδα, όπως προκύπτει από έκθεση της UBS για τις επιπτώσεις της δασμολογικής πολιτικής του Αμερικανού προέδρου.
Συγκεκριμένα, η Ελλάδα κατατάσσεται τέταρτη μεταξύ των αναδυόμενων χωρών της περιοχής ΕΜΕΑ που θα πληγούν πιο πολύ από τους αμερικανικούς δασμούς, πίσω από την Ουγγαρία, που θα δεχθεί το ισχυρότερο πλήγμα, την Τσεχία και την Πολωνία.
Ανάλυση ευαισθησίας για τους προτεινόμενους νέους αμερικανικούς δασμούς
H UBS στην ανάλυσή της για τις επιπτώσεις των δασμών Τραμπ στις αναδυόμενες οικονομίες της Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής, θέτει δύο ερωτήματα:
α) ποιος θα μπορούσε να είναι ο αναμενόμενος κίνδυνος για την ανάπτυξη του ΑΕΠ το 2025 και το 2026 (λαμβάνοντας υπόψη τις άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις μαζί) και
β) ποιος ο βαθμός ευαισθησίας σε μια αύξηση των ανταποδοτικών δασμών κατά 10%.
Προς το παρόν, η UBS δεν αλλάζει τις προβλέψεις για το ΑΕΠ σε αυτό το στάδιο, δεδομένης της αβεβαιότητας σχετικά με το πού θα διαμορφωθούν τελικά οι δασμοί, καθώς οι εμπορικές διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη.
Για το 2025, η UBS αναμένει ανάπτυξη από 1% (Ουγγαρία και Νότια Αφρική) έως 3,5%-4,0% στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία. Για το 2026, η διασπορά είναι μικρότερη με τους ρυθμούς ανάπτυξης να κυμαίνονται μεταξύ 2,0%-4,5%.
Η UBS έχει ενσωματώσει τέσσερα σύνολα πληροφοριών στις εκτιμήσεις της. Πρώτον, έναν καθολικό δασμό 10% από τις ΗΠΑ σύμφωνα με την απόφαση της 9ης Απριλίου για αναστολή των αμοιβαίων δασμών και, δεύτερον, το ύψος των τομεακών δασμών της 9ης Απριλίου βάσει του Άρθρου 232 (δηλαδή, δασμούς 25% στον χάλυβα, το αλουμίνιο και τα αυτοκίνητα, αλλά και τις εξαιρέσεις για διάφορα προϊόντα: φαρμακευτικά προϊόντα, διάφορα μέταλλα (όπως χρυσός, ασήμι) και ενέργεια.
Δεύτερον, τα στοιχεία για το ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου. Τρίτον, ένα υποσύνολο δεδομένων για το δεύτερο τρίμηνο όπου υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες. Τέταρτον, στην περίπτωση της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΑΕ, τον αντίκτυπο των αποφάσεων του OPEC+ για σταδιακή κατάργηση των προηγούμενων περικοπών παραγωγής.
Προτεινόμενοι νέοι πραγματικοί δασμοί για τις πληγείσες χώρες
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ πρότεινε αμοιβαίο δασμολογικό συντελεστή 30% για την Ευρωπαϊκή Ένωση, 30% για τη Νότια Αφρική και 25% για το Καζακστάν.
Οι ανακοινωθέντες δασμοί για τη Νότια Αφρική και Καζακστάν είναι αρκετά κοντά στους δασμούς που επιβλήθηκαν την «Ημέρα Απελευθέρωσης», στις 2 Απριλίου (31% και 27% αντίστοιχα). Οι νέοι προτεινόμενοι δασμοί θα σήμαιναν ότι οι πραγματικοί δασμολογικοί συντελεστές στις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ θα αυξάνονταν στο 20%-23% για την Ελλάδα.
Οι πραγματικοί δασμολογικοί συντελεστές για τις χώρες που δεν έχουν λάβει νέους προτεινόμενους δασμούς είναι πρακτικά μηδενικοί για τη Σαουδική Αραβία, περίπου 10% για την Τουρκία και περίπου 20% για τα ΗΑΕ.
Αυτό σημαίνει ουσιαστικά τριπλασιασμό του πραγματικού δασμολογικού συντελεστή για Τσεχία, Ουγγαρία, Πολωνία και την Ελλάδα, και διπλασιασμό του δασμολογικού συντελεστή για τη Νότια Αφρική.
Επιβάρυνση στο ΑΕΠ
Η UBS εκτιμά, ότι η πλήρης επιβάρυνση της ανάπτυξης από τους προτεινόμενους δασμούς σε σχέση με τις τρέχουσες προβλέψεις της θα είναι 0,45% για την Ουγγαρία, 0,3% για την Τσεχία και την Πολωνία, 0,2% για τη Νότια Αφρική, 0,15% για την Ελλάδα και 0,10% για το Καζακστάν, επισημαίνοντας ότι ο πλήρης αντίκτυπος θα φανεί το 2026.
Όσον αφορά τον έμμεσο αντίκτυπο, το 2025 το πλήγμα στο ΑΕΠ θα είναι περίπου 10 μονάδες βάσης και το 2026 περίπου 30 μονάδες βάσης σε περίπτωση εφαρμογής του δασμολογικού συντελεστή 30%. Ως αποτέλεσμα, η UBS υποστηρίζει ότι το συνδυασμένο άμεσο και έμμεσο πλήγμα στο ΑΕΠ από τους προτεινόμενους υψηλότερους δασμούς των ΗΠΑ θα είναι αρκετά οριακό (10-20 μονάδες βάσης) για το 2025. Για το 2026 θα υπάρξει ένα πιο έντονο πλήγμα στο ΑΕΠ κατά 10 έως 60 μονάδες βάσης, με τη χώρα που θα επηρεαστεί περισσότερο να είναι η Ουγγαρία, ακολουθούμενη από την Τσεχία και την Πολωνία και έπειτα την Ελλάδα και τη Νότια Αφρική.
Ποιες χώρες επηρεάζονται περισσότερο
Οι χώρες με το μεγαλύτερο μερίδιο εξαγωγών προς τις ΗΠΑ υπό καθολικούς δασμούς είναι: α) η Τσεχία, η Πολωνία και η Τουρκία (θα επηρεαστεί το 90% των εξαγωγών) και
β) η Ουγγαρία, η Ελλάδα και τα ΗΑΕ (60-75%).
Όλες οι υπόλοιπες χώρες έχουν πολύ μικρότερα βάρη έναντι των αμοιβαίων δασμών. Συνολικά, οι προσομοιώσεις της UBS δείχνουν ότι η αρνητική μεγαλύτερη επίπτωση από μια αύξηση των αμοιβαίων δασμών κατά 10% θα ήταν στην Τσεχία και την Ουγγαρία (25-30 μονάδες βάσης επιβάρυνση), ακολουθούμενη από την Πολωνία και την Ελλάδα (15-20 μονάδες βάσης), και στη συνέχεια από την Τουρκία και τα ΗΑΕ (10 μονάδες βάσης επίπτωση), ενώ οι υπόλοιπες χώρες θα έχουν επίπτωση μικρότερη από 10 μονάδες βάσης.
Η UBS εκτιμά, ότι η πλήρης επιβάρυνση της ανάπτυξης από τους προτεινόμενους δασμούς σε σχέση με τις τρέχουσες προβλέψεις της θα είναι 0,45% για την Ουγγαρία, 0,3% για την Τσεχία και την Πολωνία, 0,2% για τη Νότια Αφρική, 0,15% για την Ελλάδα και 0,10% για το Καζακστάν, επισημαίνοντας ότι ο πλήρης αντίκτυπος θα φανεί το 2026.
Όσον αφορά τον έμμεσο αντίκτυπο, το 2025 το πλήγμα στο ΑΕΠ θα είναι περίπου 10 μονάδες βάσης και το 2026 περίπου 30 μονάδες βάσης σε περίπτωση εφαρμογής του δασμολογικού συντελεστή 30%. Ως αποτέλεσμα, η UBS υποστηρίζει ότι το συνδυασμένο άμεσο και έμμεσο πλήγμα στο ΑΕΠ από τους προτεινόμενους υψηλότερους δασμούς των ΗΠΑ θα είναι αρκετά οριακό (10-20 μονάδες βάσης) για το 2025. Για το 2026 θα υπάρξει ένα πιο έντονο πλήγμα στο ΑΕΠ κατά 10 έως 60 μονάδες βάσης, με τη χώρα που θα επηρεαστεί περισσότερο να είναι η Ουγγαρία, ακολουθούμενη από την Τσεχία και την Πολωνία και έπειτα την Ελλάδα και τη Νότια Αφρική.
Ποιες χώρες επηρεάζονται περισσότερο
Οι χώρες με το μεγαλύτερο μερίδιο εξαγωγών προς τις ΗΠΑ υπό καθολικούς δασμούς είναι: α) η Τσεχία, η Πολωνία και η Τουρκία (θα επηρεαστεί το 90% των εξαγωγών) και
β) η Ουγγαρία, η Ελλάδα και τα ΗΑΕ (60-75%).
Όλες οι υπόλοιπες χώρες έχουν πολύ μικρότερα βάρη έναντι των αμοιβαίων δασμών. Συνολικά, οι προσομοιώσεις της UBS δείχνουν ότι η αρνητική μεγαλύτερη επίπτωση από μια αύξηση των αμοιβαίων δασμών κατά 10% θα ήταν στην Τσεχία και την Ουγγαρία (25-30 μονάδες βάσης επιβάρυνση), ακολουθούμενη από την Πολωνία και την Ελλάδα (15-20 μονάδες βάσης), και στη συνέχεια από την Τουρκία και τα ΗΑΕ (10 μονάδες βάσης επίπτωση), ενώ οι υπόλοιπες χώρες θα έχουν επίπτωση μικρότερη από 10 μονάδες βάσης.