Η Ευρώπη θέλει να αποφευχθεί μια νέα «ενέδρα» - Η καταστροφική συνάντηση του Φεβρουαρίου εκτροχίασε τις σχέσεις Κιέβου - Ουάσινγκτον για μήνες
Η φιλική υποδοχή του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν την Παρασκευή στη σύνοδο της Αλάσκας έχει προκαλέσει ανησυχία στους Ευρωπαίους ηγέτες ότι ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν θα τύχει της ίδιας φιλικής μεταχείρισης. Και σύμφωνα με το Politico, οι Ευρωπαίοι λαμβάνουν μέτρα για να ενισχύσουν τον Ζελένσκι.
Σύμφωνα με δύο Ευρωπαίους διπλωμάτες και ένα πρόσωπο που έχει γνώσης της κατάστασης, υπάρχουν σχέδια να σταλεί τουλάχιστον ένας από τους αγαπημένους συνομιλητές του Τραμπ, ο Φινλανδός πρόεδρος Αλεξάντερ Στουμπ, μαζί με τον Ζελένσκι στην επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον τη Δευτέρα όπου θα συναντηθεί με τον Τραμπ. Η ιδέα είναι ότι ο Στουμπ μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή τυχόν εντάσεων μεταξύ του Τραμπ και του Ζελένσκι και να πείσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ να συμπεριλάβει την Ευρώπη σε τυχόν περαιτέρω συνομιλίες.
Η συνάντηση του Τραμπ με τον Πούτιν στην Αλάσκα την Παρασκευή δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα και άφησε αβέβαιο το μέλλον. Ο Τραμπ δήλωσε ότι θα συναντήσει τον Ζελένσκι στην Ουάσινγκτον τη Δευτέρα και στη συνέχεια θα προσπαθήσει να φέρει σε επαφή τους ηγέτες της Ουκρανίας και της Ρωσίας, προκειμένου να καταλήξουν σε ειρηνευτική συμφωνία.
Η Ευρώπη και η Ουκρανία θεωρούν τη σύνοδο κορυφής της Δευτέρας ως καθοριστική για να διασφαλίσουν ότι ο Τραμπ δεν θα αποδεχθεί τις απαιτήσεις του Πούτιν, τις οποίες θεωρούν απαράδεκτες, όπως η παραχώρηση ουκρανικών εδαφών - τα οποία έχει καταλάβει εν μέρει η Μόσχα - στη Ρωσία.
Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Ουκρανίας επιθυμούν επίσης να αποφευχθεί μια νέα «ενέδρα» εναντίον του Ζελένσκι. Η καταστροφική συνάντηση μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι στο Λευκό Οίκο τον Φεβρουάριο εκτροχίασε τις σχέσεις Κιέβου - Ουάσινγκτον για μήνες.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούττε, ο οποίος έχει στενές σχέσεις με τον Τραμπ, ενδέχεται επίσης να μεταβεί στην Ουάσινγκτον, σύμφωνα με το Politico που επικαλείται άτομο με γνώση της κατάστασης.
Διπλωμάτες, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και άτομα που είναι εξοικειωμένα με τις διαπραγματεύσεις μίλησαν στο Politco υπό τον όρο της ανωνυμίας, για να μπορέσουν να μοιραστούν ευαίσθητες πληροφορίες.
Υπενθυμίζεται ότι ο Τραμπ δήλωσε ότι θα συναντηθεί πρώτα με τον Ζελένσκι τη Δευτέρα και στη συνέχεια θα προσπαθήσει να φέρει σε επαφή τον Πούτιν και τον Ουκρανό ηγέτη για μια τριμερή συνάντηση. Ο Πούτιν έχει μέχρι στιγμής αρνηθεί να συναντηθεί με τον Ζελένσκι και δεν έδωσε παρείχε καμία ένδειξη την Παρασκευή ότι έχει αλλάξει τη θέση του.
«Είναι σαφές ότι το αποτέλεσμα της συνόδου κορυφής στην Αλάσκα έχει προκαλέσει ανησυχίες στην Ευρώπη, καθώς ο Τραμπ φαίνεται να έχει αποδεχτεί σε μεγάλο βαθμό τα επιχειρήματα του Πούτιν», δήλωσε ο Καμίλ Γκραντ, πρώην υψηλόβαθμη αξιωματούχος του ΝΑΤΟ που βρίσκεται σε επαφή με ανώτερους Ευρωπαίους αξιωματούχους που εμπλέκονται στο ζήτημα.
Ο Τραμπ εγκατέλειψε την απειλή του για άμεσες κυρώσεις κατά της Ρωσίας σε περίπτωση που η συνάντηση δεν οδηγούσε σε σημαντική πρόοδο και κράτησε αποστάσεις από την επιδίωξη άμεσης κατάπαυσης του πυρός προς μια συνολική συμφωνία, υιοθετώντας ρητορική παρόμοια με αυτή του Πούτιν. «Η συνάντηση δεν θεωρείται απόλυτη καταστροφή, αλλά οι Ευρωπαίοι είναι σίγουρα ανήσυχοι για την κατεύθυνση που παίρνουν τα πράγματα», πρόσθεσε ο Γκραντ, που είναι πλέον μέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων. «Εξ ου και η προσπάθεια να αποφευχθεί ένα ακόμη δράμα κατά την επικείμενη επίσκεψη του Ζελένσκι».
Ενώ δημοσίως η Ευρώπη και η Ουκρανία εμφανίζονται αισιόδοξες, ιδιωτικά οι αξιωματούχοι ήταν επιφυλακτικοί απέναντι στην υποδοχή του Πούτιν με κόκκινο χαλί, εξασφαλίζοντας έτσι την επίφαση της παγκόσμιας νομιμότητας χωρίς να κάνει τις κινήσεις προς την ειρήνη που επιδίωκαν οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και η Ουκρανία.
«Ανησυχίες υπήρχαν καθ' όλη τη διάρκεια του έτους και η συνάντηση στην Αλάσκα δεν βοήθησε ιδιαίτερα», δήλωσε ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Η θέση του Τραμπ σχετικά με τον πόλεμο αλλάζει συνεχώς τις τελευταίες εβδομάδες. Ενώ για μήνες κατηγορούσε την Ουκρανία για τον πόλεμο, πριν από τη σύνοδο κορυφής ήταν πιο επικριτικός απέναντι στον Πούτιν και τη Ρωσία. Είπε μάλιστα ότι ο Πούτιν θα βρισκόταν αντιμέτωπος με «σοβαρές συνέπειες» αν δεν συμφωνούσε να σταματήσει τον πόλεμο μετά τη συνάντηση της Παρασκευής.
Αλλά μετά από αρκετές ώρες συνομιλιών με τον Πούτιν στην Αλάσκα, ο Τραμπ έκανε πίσω στην απαίτησή του για άμεση κατάπαυση του πυρός, επανέλαβε ότι η επίτευξη συμφωνίας εξαρτάται πλέον από τον Ζελένσκι και συμβούλεψε το Κίεβο να «δεχτεί τη συμφωνία», χωρίς να διευκρινίσει τι είχε προτείνει ο Πούτιν.
Ο Τραμπ δήλωσε μετά τη σύνοδο κορυφής ότι διαπραγματεύτηκε με τον Πούτιν για ανταλλαγές εδαφών, αλλά αρνήθηκε να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες.
Στο μεταξύ, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Κίρ Σταρμερ θα ηγηθούν την Κυριακή μιας τηλεδιάσκεψης μεταξύ της «συμμαχίας των προθύμων», χωρών που έχουν δηλώσει ότι θα παράσχουν στρατεύματα και υποστήριξη στην Ουκρανία στο τέλος του πολέμου, σύμφωνα με έναν Ευρωπαίο αξιωματούχο.
Πριν από τη σύνοδο κορυφής, ο Τραμπ δήλωσε ότι θα υποστήριζε κάποιο ρόλο των ΗΠΑ στην παροχή εγγυήσεων ασφάλειας, με κάποια μορφή διαβεβαίωσης ή υποστήριξης από την Ουάσιγκτον για να αποτραπεί η Ρωσία από το να επιτεθεί ξανά στην Οκρανία μετά τη σύναψη ειρηνευτικής συμφωνίας. Οι ηγέτες των σκανδιναβικών και βαλτικών χωρών καλωσόρισαν εκ νέου αυτές τις δεσμεύσεις μετά τη συνομιλία του Τραμπ με Ευρωπαίους ηγέτες.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είναι ανακουφισμένοι που ο Τραμπ δεν κατέληξε σε συμφωνία με τον Πούτιν, αλλά απογοητευμένοι που δεν τέθηκε επί τάπητος η απειλή επιβολής υψηλών δευτερογενών δασμών σε τρίτες χώρες που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο.
«Θέλουν να επηρεάσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων, επειδή γνωρίζουν ότι ο Τραμπ θέλει πραγματικά να το κάνει με αυτόν τον τρόπο και δεν θέλουν να αφήσουν την πρωτοβουλία στον Πούτιν», δήλωσε ο Τζουζέπε Σπαταφόρα, πρώην αξιωματούχος του ΝΑΤΟ που τώρα είναι αναλυτής στο Ινστιτούτο Μελετών Ασφάλειας της ΕΕ. «Γενικά, οι Ευρωπαίοι συνομιλούν πολύ πιο συχνά με τον Τραμπ σε σύγκριση με τις πρώτες 100 ημέρες, κάτι που είναι θετικό. Έχουν επιρροή. Αλλά είναι περιορισμένη».
Υπενθυμίζεται ότι η τελευταία επίσκεψη του Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο τον Φεβρουάριο εξελίχθηκε γρήγορα σε φιάσκο, όταν ο Αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς και αργότερα ο Τραμπ τον επέπληξαν για την έλλειψη ευγνωμοσύνης για την αμερικανική υποστήριξη. Η απόφαση του Ζελένσκι να φορέσει μαύρο μπλουζάκι, μαύρο παντελόνι και μπότες αντί για κοστούμι επιδείνωσε ακόμη περισσότερο την ατμόσφαιρα, καθώς δέχτηκε κριτική και για την ενδυμασία του.
Ωστόσο, ο Τραμπ και ο Ζελένσκι έχουν βελτιώσει τις σχέσεις τους στις πρόσφατες συναντήσεις, καθώς οι σύμμαχοι του Κιέβου προσπάθησαν να βελτιώσουν τη σχέση τους και ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωνε απογοητευμένος από τον Πούτιν πριν τη σύνοδο της Αλάσκας.