Σελίδες

05 Σεπτεμβρίου 2025

Σκάνδαλο Novartis: Πώς γκρέμισε τη σκευωρία η εισαγγελέας


Πλήρης αποδόμηση των καταθέσεων Μαραγγέλη - Δεστεμπασίδη από τη δικαστική λειτουργό σε σχέση με όσα είχαν καταθέσει σε βάρος πολιτικών προσώπων - Τις επόμενες μέρες αναμένεται η απόφαση του δικαστηρίου - Τι απάντησαν οι κατηγορούμενοι για την πληρωμή τους από τις αμερικανικές αρχές

Το αφήγημα περί δωροδοκίας δέκα πολιτικών προσώπων από τη Novartis, το οποίο έχτισαν το 2018 υπό καθεστώς πλήρους νομικής προστασίας η «Αικατερίνη Κελέση» και ο «Μάξιμος Σαράφης», κατά κόσμον Μαρία Μαραγγέλη και Φιλίστωρ Δεστεμπασίδης, κατέπεσε -και μάλιστα με κρότο- την περασμένη εβδομάδα στην αίθουσα του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου της Αθήνας.

Περίπου οκτώ χρόνια μετά τους ισχυρισμούς των δύο κατηγορουμένων, για πρώτη φορά λειτουργός της Δικαιοσύνης τούς αποδόμησε. Ο λόγος για την εισαγγελέα Ειρήνη Πελεκάνου, η οποία αγορεύοντας την περασμένη Τετάρτη στη δίκη των Μαραγγέλη και Δεστεμπασίδη ζήτησε την ενοχή τους για συγκεκριμένες πράξεις ψευδούς κατάθεσης, τις οποίες, όπως είπε, οι δύο κατηγορούμενοι τέλεσαν με τα όσα είχαν καταθέσει για τα πολιτικά πρόσωπα στους τότε εισαγγελείς Διαφθοράς.

Πλέον, το μόνο που απομένει για να κλείσει και το τελευταίο δικαστικό σκέλος στην υπόθεση της Novartis, που έμελλε να εξελιχθεί στην πιο σκοτεινή σκευωρία της Μεταπολίτευσης, είναι η τελική απόφαση του δικαστηρίου, η οποία και αναμένεται μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου.

Σε περίπτωση που το δικαστήριο κάνει δεκτή την εισαγγελική πρόταση ως έχει, τότε η μέγιστη ποινή που μπορεί να επιβληθεί στους δύο κατηγορούμενους για κάθε πράξη ψευδούς κατάθεσης φτάνει τα τρία έτη (σημ.: σε περίπτωση καταδίκης θα υπάρξει συγχώνευση των ποινών).

Τα 30 εκατ. ευρώ του Σαράκη

Τον Ιούνιο του 2024, ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος από το βήμα της Βουλής αποκάλυψε ότι απέπεμψε από το κόμμα του τον βουλευτή Επικρατείας, δικηγόρο Παύλο Σαράκη, καθώς, μεταξύ άλλων, έλαβε 30 εκατ. ευρώ από τις ΗΠΑ ως αμοιβή για τις υπηρεσίες του στην υπόθεση Novartis.

Ως καταλύτης των όσων ακολούθησαν λίγο αργότερα λειτούργησε και το αποκαλυπτικό πρωτοσέλιδο δημοσίευμα του «ΘΕΜΑτος» στις 14 Ιουλίου του 2024 για τα χρήματα που έλαβαν ως αμοιβές από το αμερικανικό κράτος οι Δεστεμπασίδης και Μαραγγέλη. Πρόκειται για ποσά που κυμαίνονται από 5 έως 6 εκατ. ευρώ, τα οποία, κατά πληροφορίες, τους δόθηκαν από τις αμερικανικές αρχές για να αποκαλύψουν ονόματα γιατρών που χρηματίζονταν από τη Novartis και όχι πολιτικών.

Ηταν πλέον φανερό ότι οι προστατευόμενοι μάρτυρες στην Ελλάδα απέβλεπαν από την εμπλοκή τους στην υπόθεση σε ίδιον όφελος και ως εκ τούτου παρανόμως εντάχθηκαν σε καθεστώς μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος το 2018.


To πρωτοσέλιδο του «Πρώτου Θέματος» στις 14.07.2024

Στην άρση του καθεστώτος προστασίας των «Κελέση» και «Σαράφη» συνέβαλαν και οι αλλαγές που επέφερε στους Ποινικούς Κώδικες το υπουργείο Δικαιοσύνης. Συγκεκριμένα, στις εισαγγελικές διατάξεις με τις οποίες η Μαραγγέλη και ο Δεστεμπασίδης είχαν πάψει από τον Οκτώβριο του 2024 να είναι όχι μόνο προστατευόμενοι μάρτυρες, αλλά και μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος, γίνεται λόγος για «κλονισμό της καλοπιστίας» τους, αλλά και για «μη ουσιώδη συμβολή» τους στην έρευνα που διεξήχθη στην Ελλάδα για την Novartis.

Ακόμη, οι εισαγγελείς που «είχαν βγάλει τις κουκούλες» των δύο κατηγορουμένων αναφέρουν ότι δεν διαπίστωσαν καμία υπόνοια εκφοβισμού ή αντεκδίκησης σε βάρος τους η οποία και να δικαιολογεί τη συνέχιση του καθεστώτος προστασίας τους. Ετσι, οι «Κελέση» και «Σαράφης» κάθισαν στο σκαμνί του ποινικού δικαστηρίου για να αντιμετωπίσουν αυτή τη φορά με τα πραγματικά τους στοιχεία όσους είχαν «βαπτίσει» ως δωρολήπτες της φαρμακοβιομηχανίας.

Τι «είδε» η εισαγγελέας

Η εισαγγελέας ανέπτυσσε την πρότασή της στο ακροατήριο για περίπου τρεις ώρες, έχοντας καταγράψει στις 67 σελίδες της εισήγησής ένα προς ένα τα «γκρίζα» σημεία των καταθέσεων των δύο πρώην προστατευόμενων μαρτύρων. Κατά την αγόρευσή της η κυρία Πελεκάνου έκανε ειδική αναφορά στο γεγονός ότι η Μαρία Μαραγγέλη, πρώην γραμματέας του Κωνσταντίνου Φρουζή, όσα κατέθεσε για τα πολιτικά πρόσωπα τα παρουσίασε ως πραγματικά περιστατικά, ενώ ο Φιλίστωρας Δεστεμπασίδης, πρώην στέλεχος της φαρμακοβιομηχανίας, επικαλέστηκε ως πηγή των πληροφοριών του τον άλλοτε ισχυρό άνδρα της Novartis.

«Οποιος κηρύσσεται ένοχος για ψευδή κατάθεση πρέπει συνειδητά να καταθέτει ψευδή περιστατικά, κρίσεις και απόψεις δεν περιλαμβάνονται σε αυτή την περίπτωση», εξήγησε η εισαγγελέας, αναφέροντας στο δικαστήριο ότι τα πολιτικά πρόσωπα τα οποία οι κατηγορούμενοι με τις καταθέσεις τους κρέμασαν στα μανταλάκια ερευνήθηκαν εξονυχιστικά, ουδέν μεμπτόν όμως προέκυψε για κανέναν.

«Η κυρία Μαραγγέλη μάς είπε ότι ο κ. Φρουζής φόρτωσε μια βαλίτσα χρήματα και έφυγε για το Μαξίμου. Δεν υπάρχει χώρος στάθμευσης εντός του Μαξίμου. Οσοι εισέρχονται σε αυτό είναι μόνο οι αρχηγοί κρατών. Κατέθεσε επίσης ότι μετά το ραντεβού ο κ. Φρουζής της ενεχείρισε έγγραφο για να το στείλει στον κ. Σταϊκούρα για να γίνει η δουλειά.+

Αυτό που είδα εγώ είναι ότι ο τότε πρωθυπουργός παρέπεμψε τον κ. Φρουζή στον αρμόδιο υπουργό. Η βαλίτσα, τα πολύχρωμα χαρτονομίσματα και το τηλεφώνημα για το πάρκινγκ του Φρουζή στο Μέγαρο Μαξίμου που μας είπε παίζουν ρόλο δημιουργίας εντυπώσεων», είπε η κυρία Πελεκάνου.

Ακολούθως, η εισαγγελική λειτουργός αναφέρθηκε στα όσα η κατηγορούμενη είχε καταθέσει για τον Ανδρέα Λοβέρδο. «Η κυρία Μαραγγέλη παρουσιάζει τα πάντα ως γεγονότα. Ο εγκαλών [σ.σ.: ο Αν. Λοβέρδος] έχει ελεγχθεί χωρίς να βρεθεί τίποτα.

Η κατηγορούμενη κατέθεσε την προσωπική της εκτίμηση», επεσήμανε δεικτικά η εισαγγελέας και συνέχισε ξετυλίγοντας το κουβάρι των παλινωδιών της κατηγορούμενης και για τα όσα είχε καταθέσει για τους Μάριο Σαλμά, Αδωνη Γεωργιάδη, Δημήτρη Αβραμόπουλο, Νίκο Μανιαδάκη, αλλά και για τον πρώην υπουργό, διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) Γιάννη Στουρνάρα και τη σύζυγό του Λίνα Νικολοπούλου.

«Η κυρία Μαραγγέλη κατέθεσε με βεβαιότητα ότι ο κ. Στουρνάρας χρηματίστηκε και τα χρήματα ξεπλύθηκαν μέσω της εταιρείας της συζύγου του Λίνας Νικολοπούλου. Οι λογαριασμοί της οικογένειας Στουρνάρα έχουν ελεγχθεί 11 φορές και δεν έχει βρεθεί τίποτα», είπε χαρακτηριστικά η εισαγγελέας, αναφέροντας ακόμη ότι «επί θητείας Σαλμά στο υπουργείο Υγείας ελήφθησαν αποφάσεις που δεν ευνόησαν καμία φαρμακευτική εταιρεία» και πως «φαντάζει πιο λογικό ο Σαλμάς να λάμβανε δώρα για να φύγει από τη θέση του πάρα για να μείνει και να ευνοήσει τη Novartis».



Κόκκινες γραμμές

Αναφερόμενη στον έτερο κατηγορούμενο της υπόθεσης, τον Φιλίστωρα Δεστεμπασίδη, η εισαγγελέας φάνηκε πιο επιεικής. Συγκεκριμένα, ζήτησε ενοχή του «Μάξιμου Σαράφη» μόνο για μέρος των καταθέσεών του σχετικά με τους Α. Γεωργιάδη, Γ. Στουρνάρα, Λ. Νικολοπούλου και Δ. Αβραμόπουλο. Αντίθετα, για τις υπόλοιπες καταθέσεις του η εισαγγελέας πρότεινε απαλλαγή του από το αδίκημα της ψευδούς κατάθεσης, καθώς, όπως είπε, ο κατηγορούμενος σε αυτές επικαλείται ως πηγή γνώσης τον Κ. Φρουζή.

Αξιολογώντας τους ισχυρισμούς Δεστεμπεσίδη ότι ο Αδωνις Γωργιάδης ξέπλενε χρήματα από την τηλεπώληση βιβλίων, η εισαγγελέας επεσήμανε στο δικαστήριο: «Ο κατηγορούμενος αυτή τη φορά ξεπέρασε τις κόκκινες γραμμές. Εξήγαγε συμπέρασμα και έκανε λόγο για ξέπλυμα χρημάτων. Λέει πως γνώριζε τα έσοδα Γεωργιάδη και συμπέρανε ότι ξεπλένει χρήματα».

Ακόμη, αξιοσημείωτα είναι και τα όσα ανέφερε η κυρία Πελεκάνου για τον «Μάξιμο Σαράφη» και τους ισχυρισμούς του για τον Δημήτρη Αβραμόπουλο όταν εκείνος ήταν στο τιμόνι του υπουργείου Υγείας και είχε ενσκήψει η πανδημία H1N1.

«Η παραγγελία των εμβολίων Η1Ν1 αποφασίστηκε από κυβερνητική επιτροπή. Ο Δεστεμπασίδης είναι φαρμακοποιός και είναι σε θέση να ξεχωρίσει τις ανακρίβειες για τον χώρο των φαρμάκων, αλλά και να γνωρίζει ότι ένας υπουργός δεν μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. Επρεπε να γνωρίζει πως την αρμοδιότητα να αποφασίζει για την πανδημία δεν την έχει μόνος του», σημείωσε η εισαγγελέας.

Τα λεφτά από την Αμερική

Κατά τη διάρκεια της δίκης των δύο πρώην προστατευόμενων μαρτύρων, το ζήτημα της αμοιβής τους από τις αμερικανικές αρχές τέθηκε στο ακροατήριο. Συγκεκριμένα, ο Φιλίστωρ Δεστεμπασίδης ρωτήθηκε για την έρευνα στις ΗΠΑ αναφορικά με την υπόθεση της Novartis και απαντώντας είπε χαρακτηριστικά: «Σε αυτή την ερώτηση δεν μπορώ να σας απαντήσω».

Από την πλευρά της η Μαρία Μαραγγέλη, όταν ρωτήθηκε για το θέμα, αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι έχει λάβει χρήματα, με τον συνήγορο πολιτικής αγωγής (δηλαδή της πλευράς των θιγόμενων πολιτικών προσώπων) να ζητεί την υποβολή αιτήματος στην αρμόδια αρχή ώστε να διαπιστωθεί αν η κατηγορούμενη διαθέτει λογαριασμό στο εξωτερικό.

Μάλιστα, η συγκεκριμένη κατηγορούμενη όχι μόνο αρνήθηκε ότι έχει λάβει χρήματα από τις αμερικανικές αρχές, αλλά ανέφερε κατά την απολογία της στο δικαστήριο ότι είχε βρεθεί σε δεινή οικονομική θέση ως αποτέλεσμα της εμπλοκής της στην υπόθεση. «Είμαι άδικα σε αυτή τη θέση γιατί είπα την αλήθεια και δυστυχώς ήταν όλοι άτομα του πολιτικού συστήματος. Ποιοι κατέθεσαν; Ανθρωποι της εταιρείας που είδαν και ήξεραν πράγματα.

Δέκα χρόνια κουβαλώ το βάρος δύο παιδιών που έχουν δεχθεί bullying από τα δημοσιεύματα», είπε χαρακτηριστικά σε ένα ξέσπασμά της στο ακροατήριο η κατηγορούμενη και πρόσθεσε: «Είναι άδικο. Δεν θέλω να με λυπηθείτε αν έχει περάσει από το μυαλό σας ότι όλα αυτά εγώ τα είπα για ένα ψέμα... Λόγω όλου αυτού δεν είχαμε να ζήσουμε και με στήριζε η αδελφή μου. Υπήρξε περίοδος που έπαιρνα πράγματα από το κοινωνικό παντοπωλείο. Ευτυχώς που βρέθηκε αυτή δουλειά στο εξωτερικό, εργάζομαι πλέον στη Μάλτα».

Οι καταθέσεις των πολιτικών

«Δεν είναι αυτοί οι πραγματικοί κατηγορούμενοι [σ.σ. οι Δεστεμπασίδης - Μαραγγέλη]. Η σκευωρία της Νοvartis αποτελεί ένα πολλαπλό και συνεχές πλήγμα στη Δημοκρατία και το κράτος δικαίου», είχε καταθέσει ο Ευάγγελος Βενιζέλος. «Οταν έδειχναν με το δάχτυλο τους πολιτικούς, διέφευγαν οι γιατροί και οι φαρμακοποιοί. Τι έχει γίνει με τις δίκες αυτές; Ο Δεστεμπασίδης γνώριζε ότι αυτά που κατέθεσε είναι ψευδή και τα κατέθεσε. Υπήρχαν ηθικοί αυτουργοί και είναι τα πρόσωπα που είχα μηνύσει, ο τότε πρωθυπουργός, υπουργοί», είχε προσθέσει ο ίδιος.

Στη δική του κατάθεση στο δικαστήριο ο Αντώνης Σαμαράς είχε κάνει λόγο για «στημένη σκευωρία». Σημείωσε δε ότι για εκείνον οι Μαραγγέλη - Δεστεμπασίδης είναι οι «τελευταίοι τροχοί της αμάξης» και υπενθύμισε πως ο ίδιος από την πρώτη στιγμή έχει μηνύσει όσους θεωρεί ηθικούς αυτουργούς της σκευωρίας, με πρώτο τον πρώην πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.

Για «καραμπινάτη πολιτική σκευωρία» είχε κάνει λόγο στο δικαστήριο και ο Δημήτρης Αβραμόπουλος. «Ηταν λάθος του Τσίπρα, εξ ου και ανακάλεσε και έκανε λόγο για ατυχή διαχείριση», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Αβραμόπουλος, εκτιμώντας παράλληλα ότι οι Μαραγγέλη και Δεστεμπασίδης προχώρησαν σε αυτές τις καταθέσεις είτε γιατί εκβιάστηκαν, είτε γιατί τους είχε προσφερθεί προστασία. «Κάποιοι το μεθόδευσαν», σημείωσε.

Ο Αδωνις Γεωργιάδης είχε καταθέσει, μεταξύ άλλων, στο δικαστήριο: «Η τότε κυβέρνηση Τσίπρα με Παπαγγελόπουλο πίστευε ότι θα μπορούσε να αντιστρέψει το κλίμα και να κερδίσει τις εκλογές. Πρώτα πήγαν στην Αμερική, είπαν για τις κακές πρακτικές και δεν είπαν για εμάς. Πήραν τα χρήματα και ήρθαν εδώ και είπαν για εμάς».

Ο Ανδρέας Λοβέρδος είχε επισημάνει στη δική του κατάθεση στο δικαστήριο: «Κατέθεσαν ψεύδη για να πάρουν χρήματα από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Μαραγγέλη είπε ότι ήταν μπροστά σε τηλεφωνική επικοινωνία του Λοβέρδου με τον Φρουζή και πως ο τελευταίος τής είπε πως “ο Λοβέρδος ζήτησε βαλίτσα με λεφτά”! Λέει ψέματα! Για τηλεφώνημα που ποτέ δεν έγινε! [...] Ο Τσίπρας ήταν ο προστάτης του Δεστεμπασίδη! Αυτόν έπρεπε να μηνύσω κανονικά».

Βασιλική Κόκκαλη
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ