Η Κομισιόν επιβεβαιώνει ότι η Τουρκία δεν θα προλάβει την κρίσιμη προθεσμία της 30ης Νοεμβρίου για συμμετοχή στο αμυντικό πρόγραμμα SAFE των 150 δισ. ευρώ
Η Κομισιόν επιβεβαίωσε ότι η Τουρκία χάνει την κρίσιμη προθεσμία της 30ης Νοεμβρίου για ένταξη στο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE. Το χρηματοδοτικό εργαλείο ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ αποσκοπεί στην ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, ενώ 19 κράτη-μέλη έχουν ήδη υποβάλει τα αιτήματά τους.
Οι διευκρινίσεις εκπροσώπου της Κομισιόν για την Τουρκία
Ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Τομάς Ρενιέ διευκρίνισε κατηγορηματικά την κατάσταση σχετικά με τη συμμετοχή τρίτων χωρών, όπως η Νότια Κορέα και η Τουρκία. «Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι οι δύο αυτές χώρες δεν θα προλάβουν την προθεσμία της 30ής Νοεμβρίου. Είναι πολύ αργά. Η Νότια Κορέα και η Τουρκία έχουν καταθέσει επίσημα αίτημα για συμμετοχή στο SAFE, όμως η Επιτροπή δεν έχει εξετάσει ακόμα το αίτημά τους», δήλωσε χαρακτηριστικά. Αυτή η καθυστέρηση σημαίνει ότι η χώρα χάνει τη δυνατότητα να ενταχθεί στην πρώτη φάση του προγράμματος.
Σχετικά με τις διαπραγματεύσεις που έχουν ξεκινήσει εδώ και δύο μήνες, με το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά για συμμετοχή τους στο SAFE, o κ. Ρενιέ ανέφερε ότι η Επιτροπή έχει εργαστεί εποικοδομητικά για να επιτύχει μια συμφωνία. Ανέφερε, ωστόσο, ότι εάν δεν καταστεί δυνατή η επίτευξή της μέχρι τις 30 Νοεμβρίου, «η πόρτα του SAFE είναι πάντα ανοιχτή γι’ αυτές τις δύο χώρες». Σημείωσε, δε, ότι και οι δύο χώρες, εξ ορισμού, μπορούν να συμμετέχουν στο SAFE, ως και 35% του συνολικού ποσού ενός κοινού αμυντικού προγράμματος.
Σημειώνεται ότι μέχρι τις 30 Νοεμβρίου τα κράτη-μέλη θα πρέπει να καταθέσουν με λεπτομέρεια στην Επιτροπή, το πλαίσιο των έργων στα οποία θέλουν να επενδύσουν, τον προϋπολογισμό τους και ποιοι θα είναι οι εταίροι τους στο κάθε έργο. Ύστερα από αυτή την ημερομηνία, η Επιτροπή θα είναι σε θέση να ανακοινώσει πόσες και ποιες χώρες ήταν εμπρόθεσμες. Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Ιουλίου 2025, η Ελλάδα υπέβαλε στην Επιτροπή αίτημα για δάνεια ύψους 1,2 δισ. ευρώ από το SAFE.
Το ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE
Σημειώνεται πως το πρόγραμμα SAFE (Security Action for Europe) είναι μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας και ετοιμότητας μέσω χρηματοδότησης 150 δισεκατομμυρίων ευρώ. Στόχος είναι η στήριξη κοινών αμυντικών προμηθειών και επενδύσεων για την αντιμετώπιση κενών στις δυνατότητες και την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής παραγωγής, ειδικά σε σχέση με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Το πρόγραμμα ακόμη χρηματοδοτεί επενδύσεις σε τομείς όπως οι κυβερνο-ικανότητες και οι στρατηγικές αλυσίδες εφοδιασμού.
Τα βασικά σημεία του προγράμματος SAFE:
- Στόχος: Ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανικής βάσης μέσω επενδύσεων σε κοινές προμήθειες και παραγωγή αμυντικού εξοπλισμού.
- Χρηματοδότηση: Το πρόγραμμα θα κινητοποιήσει έως και 150 δισεκατομμύρια ευρώ, μέσω έκδοσης χρέους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ.
- Λειτουργία: Θα χρηματοδοτεί επείγουσες και μεγάλης κλίμακας επενδύσεις για την κάλυψη κρίσιμων κενών στις δυνατότητες των κρατών μελών.
- Θα επιτρέπει την υποστήριξη της Ουκρανίας συνδέοντας την αμυντική της βιομηχανία με το μέσο από την αρχή.
- Συμμετοχή: Χώρες-μέλη της ΕΕ μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις για χρηματοδότηση. Η Ελλάδα, για παράδειγμα, έχει υποβάλει αίτηση για χρηματοδότηση ύψους 1,2 δισ. ευρώ.
- Υπάρχει δυνατότητα συμμετοχής τρίτων χωρών υπό αυστηρές προϋποθέσεις.
- Πρόσθετες επενδύσεις: Το πρόγραμμα μπορεί να στηρίξει επενδύσεις και σε άλλους τομείς, όπως οι υποδομές διπλής χρήσης και οι κυβερνο-ικανότητες.