«Αναθεώρηση πολιτικής» και νέες προτεραιότητες, με στόχο την ανανέωση της υπόσχεσης για «ευημερία για όλους» απέναντι στις «μεγάλες προκλήσεις»: αυτό ήταν το βασικό μήνυμα της πρώτης ομιλίας του Φρίντριχ Μερτς ως καγκελάριου στην Bundestag, μία εβδομάδα μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.
Υποσχέθηκε, επίσης, ότι ο γερμανικός στρατός θα καταστεί ο ισχυρότερος συμβατικός στην Ευρώπη. «Στο εξής η γερμανική κυβέρνηση θα παρέχει όλους τους οικονομικούς πόρους που χρειάζεται η Bundeswehr, προκειμένου να καταστεί ο ισχυρότερος συμβατικός στρατός στην Ευρώπη» υπογράμμισε χαρακτηριστικά, λέγοντας ότι κάτι τέτοιο απαιτούν οι εταίροι του Βερολίνου σε ΕΕ και ΝΑΤΟ.
Ο κ. Μερτς έδωσε έμφαση στην οικονομία και την εξωτερική πολιτική, υποσχόμενος «αισθητή βελτίωση» για τους πολίτες μέχρι το καλοκαίρι, ενώ εξέφρασε την υποστήριξή του στην Ουκρανία και το Ισραήλ. Παράλληλα, αναγνώρισε το έργο του προκατόχου του, Όλαφ Σολτς, με λόγια εκτίμησης.
Αναφερόμενος στη συνεχιζόμενη ύφεση της γερμανικής οικονομίας, ο Γερμανός καγκελάριος έκανε λόγο για μια «άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση» που πλήττει τη χώρα, επισημαίνοντας ότι «ποτέ στο παρελθόν δεν έχουμε βιώσει τόσο παρατεταμένη έλλειψη οικονομικής ανάπτυξης».
Όπως τόνισε, οι επιπτώσεις είναι ορατές στην απασχόληση, ακόμη και σε στρατηγικούς κλάδους, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, η παραγωγή χημικών και μεγάλων μηχανών. Ο ίδιος υπεραμύνθηκε της απόφασης για άρση του «φρένου χρέους» και την υιοθέτηση «μεγάλων δανείων», επισημαίνοντας ότι αυτά θα κατευθυνθούν σε επενδύσεις σε υποδομές, δρόμους, σιδηροδρόμους, εκπαίδευση και έρευνα.
«Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση επενδύει στη δημιουργία ενός σύγχρονου κράτους και μιας ψηφιακής διοίκησης (...) Ανήκω σε μια γενιά που έζησε σταθερή ανάπτυξη (...) Πολλοί νέοι, ωστόσο, αμφισβητούν αν η υπόσχεση του Λούντβιχ Έρχαρντ για "ευημερία για όλους" ισχύει ακόμα. Η κυβέρνηση πρέπει να άρει αυτές τις αμφιβολίες, και γι' αυτό επενδύουμε» δήλωσε, υπογραμμίζοντας ότι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα, καλώντας παράλληλα την Ευρωπαϊκή Ένωση να μειώσει τη γραφειοκρατία.
Τα εργασιακά
Η αγορά εργασίας θα αποτελέσει κεντρικό τομέα για τη νέα κυβέρνηση, όπως ανέφερε ο καγκελάριος, επισημαίνοντας την πρόθεση για προώθηση της εθελοντικής εργασίας μετά τα 67 έτη, την απαλλαγή των υπερωριών από φόρους και τη μεγαλύτερη ευελιξία στον υπολογισμό των ωρών εργασίας, με βάση την εβδομάδα και όχι την ημέρα.
Σχετικά ωστόσο με τον κατώτατο μισθό, δήλωσε μεν ότι είναι «εφικτό και επιθυμητό» να αυξηθεί εντός του 2026 στα 15 ευρώ/ώρα, αλλά ξεκαθάρισε ότι αυτό «δεν θα κατοχυρωθεί νομοθετικά», όπως ίσχυε έως τώρα. Ο κ. Μερτς υποσχέθηκε επίσης κίνητρα και επενδύσεις για ανέγερση νέων οικοδομών, με στόχο την προσφορά στέγης σε προσιτή τιμή.
Είμαστε χώρα μετανάστευσης, αλλά...
«Η Γερμανία είναι χώρα μετανάστευσης -έτσι ήταν και έτσι θα παραμείνει» συνέχισε ο Φρίντριχ Μερτς και υπογράμμισε: «Θέλουμε να παραμείνουμε μια φιλική χώρα που σέβεται ειδικά εκείνους που έχουν έρθει εδώ, ζουν και εργάζονται μαζί μας». Επισήμανε, ωστόσο, ότι η Γερμανία επέτρεπε σε υπερβολικό βαθμό τη μετανάστευση «χαμηλών δεξιοτήτων», κάτι που όπως είπε, πρέπει να αλλάξει.
«Χρειαζόμαστε μια νέα μεταναστευτική πολιτική προς το συμφέρον της ευημερίας της χώρας μας» δήλωσε και αναφέρθηκε επίσης στο «βασικό καθήκον κάθε γερμανικής κυβέρνησης να διασφαλίζει τη διατήρηση της ελευθερίας στη χώρα». Αυτό απαιτεί «μια εσωτερική πολιτική η οποία θα αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις απειλές κατά της ελευθερίας. Οι πολίτες αξίζουν το υψηλότερο επίπεδο ασφάλειας και προστασίας. Δεν θα ανεχτούμε ποτέ την αύξηση της επιθετικότητας και της βίας κατά των δυνάμεών μας» υπογράμμισε, με το βλέμμα στις συχνές επιθέσεις εναντίον αστυνομικών.
Είμαστε ασφαλές καταφύγιο για τους Εβραίους
Ο κ. Μερτς έκανε ιδιαίτερη μνεία στα φαινόμενα αντισημιτισμού και στο Ισραήλ. «Η Γερμανία πρέπει να είναι και να παραμείνει ένα ασφαλές καταφύγιο για τους Εβραίους. Η συνεργασία με το Ισραήλ είναι ένα θαύμα, αλλά και ένα δώρο από το κράτος του Ισραήλ και την ισραηλινή κοινωνία. Η ύπαρξη και η ασφάλεια του Κράτους του Ισραήλ είναι και παραμένουν για εμάς κρατική επιταγή» επανέλαβε και πρόσθεσε ότι αυτή η ιστορική ευθύνη κατέστη εκ νέου συγκεκριμένη στις 7 Οκτωβρίου 2023.
«Θα ήθελα να πω στους Ισραηλινούς φίλους μας σε αυτό το σημείο: Στεκόμαστε αταλάντευτα στο πλευρό του Ισραήλ. Αυτό περιλαμβάνει επίσης τη δέσμευση της Γερμανίας για ταχεία ειρήνη στην περιοχή, κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση όλων των ομήρων της Χαμάς και ανθρωπιστική βοήθεια για τον πληθυσμό στη Γάζα», πρόσθεσε ο κ. Μερτς και αναφέρθηκε στον κίνδυνο λιμού στη Γάζα. «Είναι ανθρωπιστική υποχρέωση» είπε χαρακτηριστικά, ενώ από τα έδρανα της Αριστεράς κάποιοι βουλευτές φώναζαν «Γενοκτονία!».
Στήριξη στην Ουκρανία, έπαινοι σε Σολτς
Ως κεντρικό σημείο της πολιτικής του, ο Φρίντριχ Μερτς ανέφερε τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ανάγκη ενίσχυσης των αμυντικών δυνατοτήτων της Γερμανίας.
«Όλοι συμμεριζόμαστε την επιθυμία για μια δίκαιη, διαρκή και βιώσιμη λύση στην Ουκρανία. Καλύτερα σήμερα παρά αύριο», τόνισε και έκανε λόγο για τρεις προϋποθέσεις, τη συνέχιση της στήριξης της Ουκρανίας -ξεκαθαρίζοντας ότι «δεν εμπλεκόμαστε στον πόλεμο, αλλά δεν είμαστε και αμέτοχοι τρίτοι ή ουδέτεροι διαμεσολαβητές»- τη συμμετοχή στη στήριξη της Ουκρανίας των Ευρωπαίων αλλά και των Αμερικανών, και την απόρριψη κάθε υπόνοιας για «υπαγορευμένη ειρήνη» ή υποταγή σε στρατιωτικά τετελεσμένα σε βάρος της Ουκρανίας.
Αυτή η κατάσταση αβεβαιότητας θα εξακολουθήσει να επηρεάζει την Ευρώπη για τα επόμενα χρόνια, προέβλεψε ο καγκελάριος και έκανε λόγο για «τη μεγαλύτερη επίθεση από αντιπάλους και εχθρούς της φιλελεύθερης δημοκρατίας» που δέχθηκε η Ευρώπη μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
«Η Ρωσία έχει παραβιάσει όλους τους κανόνες που έχουν γραφτεί για την ειρηνική συνύπαρξη» δήλωσε, για να προσθέσει ότι η έκβαση του πολέμου θα κρίνει και το εάν στην Ευρώπη θα επικρατήσουν ο νόμος και η τάξη ή η στρατιωτική ισχύς, η τυραννία και το δίκαιο του ισχυρότερου.
Στο ζήτημα της Ουκρανίας ο κ. Μερτς επαίνεσε και τον τέως καγκελάριο Όλαφ Σολτς, ο οποίος μάλιστα βρισκόταν στην αίθουσα. «Δεν συμφωνούσα με όλες τις αποφάσεις της προηγούμενης κυβέρνησης, αλλά αυτό δεν είναι κάτι ασυνήθιστο σε μια δημοκρατία. Εσείς, κύριε συνάδελφε Σολτς και η κυβέρνησή σας οδηγήσατε τη Γερμανία σε περιόδους έκτακτων κρίσεων. Η απάντησή σας στον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας ήταν πρωτοποριακή και ιστορική. Γι' αυτό, θα θέλαμε να σας εκφράσουμε για άλλη μια φορά σήμερα την ευγνωμοσύνη μας: τις προσωπικές μου ευχαριστίες και ελπίζω οπωσδήποτε στην αναγνώριση ολόκληρης της Βουλής και ολόκληρης της χώρας μας» δήλωσε ο καγκελάριος προς τον προκάτοχό του, με το βλέμμα κυρίως στο «Σημείο Καμπής» που διακήρυξε ο κ. Σολτς όταν ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία και στη σύσταση ειδικού ταμείου για τον εκσυγχρονισμό των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων.
«Υπάρχουν λίγα μαθήματα από την πρόσφατη ιστορία τα οποία μπορούν να εφαρμοστούν με τόση ακρίβεια στο παρόν. Το μάθημα τώρα είναι απλό: η δύναμη αποτρέπει τους επιτιθέμενους, ενώ η αδυναμία τους προσκαλεί στην επιθετικότητα (…) Όποιος πιστεύει σοβαρά ότι η Ρωσία θα ήταν ικανοποιημένη με μια νίκη επί της Ουκρανίας ή με την προσάρτηση τμημάτων της χώρας, κάνει λάθος» προειδοποίησε ο Φρίντριχ Μερτς και δήλωσε ότι η Γερμανία, ως η πολυπληθέστερη και οικονομικά ισχυρότερη χώρα της Ευρώπης, πρέπει να ανταποκριθεί στις ευθύνες της, όπως απαιτείται ουσιαστικά και από τους εταίρους της στο ΝΑΤΟ.
Όσον αφορά την αποτίμηση της κυβερνητικής αποτελεσματικότητας, το 47,5% των πολιτών θεωρεί ότι η κυβέρνηση ήταν εξίσου αποτελεσματική και μεταρρυθμιστική τόσο στην πρώτη όσο και στη δεύτερη θητεία της. Αντίθετα, το 29,4% εκτιμά ότι υπήρξε πιο επιτυχημένη στην πρώτη τετραετία.
