Στις πρωτοβουλίες που ανέλαβε για τη διαφάνεια στον ΟΠΕΚΕΠΕ αλλά και στις αντιδράσεις που αυτές προκάλεσαν αναφέρθηκε ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (2/2022 έως 5/2023) Γ. Γεωργαντάς, στο πλαίσιο της κατάθεσής του στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής, που ερευνά το σύστημα πληρωμής των κοινοτικών αγροτικών ενισχύσεων.
Αναφερόμενος στην έλλειψη τεχνικού συμβούλου στον ΟΠΕΚΕΠΕ, όταν ανέλαβε τη θέση του (8 Φεβρουαρίου 2022), και στην κυβερνητική απόφαση για μετάβαση των αιτήσεων για τις αγροτικές ενισχύσεις, στο κυβερνητικό νέφος, προσπάθεια που, όπως είπε, ξεκίνησε από τον προηγούμενο υπουργό, Σπήλιο Λιβανό, σημείωσε ότι υπήρχε μία δικαιολογημένη αντίδραση από υπαλλήλους του Οργανισμού που είχαν μάθει να δουλεύουν επί μακρόν με έναν συγκεκριμένο τρόπον αλλά υπήρχαν και «κάποιοι που την πολέμησαν, κάποιοι που ίσως υπονόμευσαν αυτή την προσπάθεια».
Συγκεκριμένα, τόνισε ότι «ένας αριθμός ΚΥΔ, από την πρώτη στιγμή δεν είδε τη μετάβαση ως κάτι που έπρεπε να υποστηριχθεί. Είχα δημόσιες αντιδράσεις, που θεωρώ ότι ήταν αδικαιολόγητες. Καταλαβαίνω την ανησυχία για αυτή τη νέα μετάβαση. Αλλά εδώ προσπαθούσανε να απαξιώσουν αυτήν την προσπάθεια, να την υποβαθμίσουν και ίσως να την ακυρώσουν. Είχα τα ΚΥΔ, και κάποια δημοσιεύματα, τα οποία δημιουργούσαν ανησυχία στους αγρότες, που πραγματικά τους ενδιαφέρει να είναι δίκαιος ο τρόπος της κατανομής των επιδοτήσεων, αλλά τους ενδιαφέρει να είναι και ασφαλής».
Επεσήμανε, ωστόσο, ότι «αυτό αντιμετωπίστηκε με τη συνδρομή του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης [. . .] και καταφέραμε, τις αιτήσεις του 2022, τις πήραμε επάνω στο κυβερνητικό νέφος [. . .]», «χωρίς τη συνδρομή κάποιου τεχνικού συμβούλου. Δείξαμε ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ μπορεί, διότι οι περισσότεροι υπάλληλοι του οργανισμού έδειξαν μεγάλη προθυμία».
Για το εθνικό απόθεμα, που, όπως υποστήριξε ο κ. Γεωργαντάς, είναι η αφορμή για την οποία έχουμε και την έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, υπογράμμισε ότι είδε «μία στρέβλωση, η οποία φαινόταν να διογκώνεται με τα χρόνια». Έπαιρναν τα χρήματα κάποιοι “δήθεν” νεοεισερχόμενοι στην αγροτική παραγωγή, χωρίς όμως, ούτε αγροτική παραγωγή να έχουν ούτε σκοπό να εισέλθουν, απλά προσπαθούσαν να δημιουργήσουν τεχνικές συνθήκες για παράνομες επιδοτήσεις, σύμφωνα με τον ίδιο.
Αναφορικά με τις ενέργειές του, είπε ότι στο υπόλοιπο του εθνικού αποθέματος του 2021, που είχε δοθεί από τον προηγούμενο υπουργό τον Δεκέμβριο, η εκκαθάριση θα γινόταν τον Ιούνιο του 2022, και «βλέποντας ύποπτες αιτήσεις, με κάποια κριτήρια τα οποία είχα βάλει με τους συνεργάτες μου, δέσμευσα 2.021 ΑΦΜ. Δεν τα δέσμευσα επ’ αόριστον. Τα δέσμευσα υπό τον όρο και την προϋπόθεση και με την πρόσκληση προς τους ενδιαφερόμενους, να προσκομίσουν συγκεκριμένα στοιχεία».
Αφού ξεκαθάρισε ότι «νομίμως δίνονταν τα προηγούμενα χρόνια -με βάση το ευρωπαϊκό πλαίσιο- ακόμα και σε αιτούντες που δεν είχανε ζωικό κεφάλαιο» σημείωσε: «Όμως, οφείλει και το κράτος-μέλος, όταν βλέπει ότι γίνεται καταστρατήγηση αυτού του κανονισμού, [. . .] έχει το δικαίωμα να το ανατρέψει». Όπως τόνισε, η έλλειψη του Κτηματολογίου και η μη λειτουργούσα διασύνδεση «επέτρεψε σε κάποιους να εμφανίζουν δημόσιες εκτάσεις ως ιδιωτικές με μισθωτήρια. [. . .] Δήλωναν νομή δημόσιας έκτασης και έφερναν μισθωτήρια..». «Όμως, δυστυχώς, οι υπηρεσίες, παρ’ όλο που βλέπανε το πρόβλημα να διογκώνεται τα προηγούμενα χρόνια, δεν ζητούσανε απόδειξη της νομής» για να αποδεχθούν τα μισθωτήρια. «Και δεν είναι απάντηση υπηρεσιακών, ότι “εμείς ελέγχαμε απλά αν υπάρχει μισθωτήριο”» σχολίασε ο κ. Γεωργαντάς και επεσήμανε ότι στη διαπίστωση μίας «υπέρμετρης αύξησης των αιτήσεων», ζήτησε μία πρώτη δέσμευση των 2.021 ΑΦΜ ώστε να προσκομιστούν τέτοια έγγραφα.
«Μέχρι και το φθινόπωρο του ’22 που έχω την εικόνα, από τις 2.021 αυτές αιτήσεις, πληρώθηκαν τελικώς οι 91, διότι όντως προσκόμισαν τα στοιχεία», είπε ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης.
Σε αυτό το σημείο, εξέφρασε τη θέση ότι «όλοι οι υπουργοί, με βάση τα δεδομένα που εκείνη τη στιγμή έχουν μπροστά τους, με βάση τις εισηγήσεις των υπηρεσιών και τις προτεραιότητες που έχουν κατά περιόδους, είμαι σίγουρος ότι η πρόθεσή τους να κάνουν το καλύτερο, είναι δεδομένη και αυτονόητη».
Ειδικά για τις λεγόμενες “κυκλικές μισθώσεις” δηλαδή εκτάσεων, που κάθε επόμενη χρονιά τις δήλωναν άλλοι, υπογράμμισε: «Καταλαβαίνετε πόσο τραγικό, απαράδεκτο και πόσο υποτιμητικό για το πολιτικό προσωπικό ήταν αυτό».
Όσο για τις παρεμβάσεις του το 2022, ο κ. Γεωργαντάς ανέφερε ότι συνδέθηκε η δυνατότητα της αίτησης και με την ύπαρξη ζωικού κεφαλαίου αλλά και με ελάχιστη παραγωγή, είτε με βάση τις «συνδεδεμένες» είτε με βάση τον ελάχιστο τζίρο των 2.000 ευρώ. Επίσης, τόνισε «την τροποποίηση της εγκυκλίου των ελέγχων, στην οποία ζητούμε, πλέον, πολύ ισχυρά έγγραφα για την νομή και κατοχή της έκτασης. Αυτή η τροποποίηση έγινε τον Ιούλιο του ’22 και λειτούργησε».
«Μετέπειτα ήρθε και μία ενέργεια που όφειλα να την κάνω. Και δεν είμαι ευτυχής να σας αναφέρω την κατάληξή της. Τον Νοέμβριο του 2022, με έγγραφο μου προς τον τότε πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, ζήτησα τη διενέργεια πειθαρχικού ελέγχου, για την τέλεση -ίσως- πειθαρχικών παραπτωμάτων, από τους διευθυντές των σχετικών τμημάτων, οι οποίοι, για πολλά χρόνια, ενώ όφειλαν να κάνουν πιο ουσιαστικούς ελέγχους με βάση τα στοιχεία τα οποία σας αναφέρω, δυστυχώς μείνανε μόνο σε έναν τυπικό-στεγνό έλεγχο των εγγράφων που πρέπει να είναι σε μία αίτηση. Κάποια στιγμή, ήρθε στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΠΕΚΕΠΕ αυτή η επιστολή μου αλλά για λόγους τυπικούς, όπως μου αναφέρθηκε, δεν προχώρησε στην ουσία αυτού του ελέγχου ποτέ ο ΟΠΕΚΕΠΕ», πρόσθεσε.
Για το αποτέλεσμα αυτών των παρεμβάσεων, ο κ. Γεωργαντάς επεσήμανε ότι ήταν «πραγματικά εντυπωσιακό». «Τη χρονιά του 2022, που την απόλυτη ευθύνη για την κατανομή του εθνικού αποθέματος την είχα εγώ στο υπουργείο, η κατανομή έγινε περίπου 20 φορές λιγότερο, κατά μέσο όρο, από ό,τι όλες οι προηγούμενες χρονιές. Επίσης, τον Γενάρη του 2023 έγινε μία ενίσχυση για την αγορά ζωοτροφών όπου και εκεί ζήτησα να υπάρχει ελάχιστος τζίρος των 2.000 ευρώ. Από τις 87.000 περίπου αιτήσεις που γίνονται, με βασικό λόγο απόρριψης αυτών, δηλαδή την έλλειψη της ελάχιστης αυτής παραγωγής, εγκρίθηκαν οι 67.000 αιτήσεις. Οι 19.000 απορρίφθηκαν. Και αυτό έγινε διότι δεν έπρεπε να επιτρέψουμε να ενισχυθούν κάποιοι για την παραγωγή τους, με αγορά ζωοτροφών, όταν δεν έχουνε να δείξουνε καμιά παραγωγή», υπογράμμισε ο κ. Γεωργαντάς, κλείνοντας την εισαγωγική κατάθεσή του στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής για τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
