Τα βασικά γεγονότα
Ο τελευταίος διαγωνισμός για τις τεράστιου οικονομικού ύψους υπηρεσίες που λαμβάνει ο ΟΠΑΠ από την ΙΝΤΡΑΛΟΤ έγινε την προπροηγούμενη δεκαετία. Έκτοτε έχουν μεσολαβήσει τέσσερις μεγάλες συμβάσεις και άλλες μικρότερες, με αθροιστικό τίμημα που θα ξεπεράσει τα 400 εκ. ευρώ, χωρίς -με διάφορες δικαιολογίες- να ακολουθηθεί κάποιου είδους διαγωνιστική διαδικασία, παρά μόνο διαρκείς παρατάσεις διαφόρων συμβάσεων.
Η αρχική επταετής σύμβαση, η εκτέλεση της οποίας ξεκίνησε το 2000, προέβλεπε δυνατότητα παράτασης για τρία έτη. Όταν η σύμβαση αυτή παρατάθηκε για τρία έτη, το 2007, στη νέα σύμβαση προστέθηκε νέα δυνατότητα παράτασης για ένα έτος. Όταν αυτή παρατάθηκε το 2010 για ένα έτος προστέθηκε άλλη μια δυνατότητα παράτασης για ακόμα ένα έτος. Με δεδομένο ότι δεν έχει καν δημοσιευθεί προκήρυξη για το νέο διαγωνισμό, είναι πλέον μαθηματικά βέβαιο ότι η παράταση αυτή θα χρησιμοποιηθεί και θα περιλαμβάνει πιθανότατα και αυτή με τη σειρά της, τη δική της νέα πρόβλεψη παράτασης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε το 2009 το θέμα της σύμβασης του 2007 στο αρχείο, μετά όμως από πρόσφατη ερώτηση του Γερμανού φιλελεύθερου Ευρωβουλευτή κ. Χατζημαρκάκη, αφήνει ανοικτή την πιθανότητα νέας διερεύνησης της σύμβασης του 2007, καθώς, αιτιολογώντας την αρχειοθέτησή της επικαλέσθηκε αδράνεια της προσφεύγουσας εταιρίας επισημαίνοντας ότι: «Ο προσφεύγων ποτέ δεν παρουσίασε πρόσθετα επιχειρήματα για την συνέχιση της διαδικασίας, ούτε αμφισβήτησε τα συμπεράσματα της Επιτροπής… Αν η Επιτροπή παραλάβει νέα καταγγελία τότε θα την διερευνήσει, ακολουθώντας τους σχετικούς κανόνες και διαδικασίες».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ουδέποτε δήλωσε ότι έχει υποχωρήσει από τη βασική της θέση ότι ο ΟΠΑΠ οφείλει να συμπεριφέρεται ως δημόσια αναθέτουσα αρχή που εφαρμόζει το κοινοτικό δίκαιο. Η στάση της κυβέρνησης, δια του υπουργού Πολιτισμού ο οποίος έδωσε σε συνάντησή του με το ΔΣ του ΟΠΑΠ στις 30/12/2009 ρητές εντολές στη νέα διοίκηση του ΟΠΑΠ, αλλά και δια του Υπουργού Οικονομικών ο οποίος ζήτησε από τις εισηγμένες ΔΕΚΟ να μειώσουν τους μισθούς, με μη εμπορικά προφανώς κριτήρια, επιβεβαιώνει ότι ο ΟΠΑΠ δεν είναι μια συνήθης εμπορική επιχείρηση, όπως ισχυρίζονται οι διοικήσεις του, αλλά υπόκειται «σε έλεγχο ασκούμενο από το κράτος» και συνεπώς οφείλει να εφαρμόζει το κοινοτικό δίκαιο.
Τα ερωτήματα
Ζητώ λοιπόν από τη Διοίκηση του ΟΠΑΠ να απαντήσει στα ακόλουθα ερωτήματα:
1. Σκοπεύει να δώσει η διοίκηση του ΟΠΑΠ τη νέα σύμβαση στη δημοσιότητα, με βάση τις αρχές της διαφάνειας και της ανοικτής διακυβέρνησης που διακηρύσσει η κυβέρνηση;
2. Διατηρούνται και στη νέα σύμβαση οι λεόντειες -υπέρ του Ομίλου ΙΝΤΡΑΛΟΤ- ποινικές ρήτρες εχεμύθειας της σύμβασης του 2007, σύμφωνα με τις οποίες: «Τα συμβαλλόμενα μέρη υποχρεούνται να αποτρέπουν με κάθε δυνατό μέσο την γνωστοποίηση και διάδοση όλων των σχετικών με το έργο της παρούσας σύμβασης πληροφοριών σε τρίτα πρόσωπα καθώς και τη χρήση των πληροφοριών αυτών από τρίτα πρόσωπα», που αν παραβιαστούν συνεπάγονται «για εκάστη παραβίαση» καταβολή στην ΙΝΤΡΑΛΟΤ 5 εκ. Ευρώ; Αν ναι, απαγορεύεται από τις ρήτρες εχεμύθειας της σύμβασης η ενημέρωση της Βουλής και του Έλληνα φορολογούμενου που είναι ο ιδιοκτήτης του 34% του ΟΠΑΠ;
3. Εφόσον η νέα διοίκηση του ΟΠΑΠ θεωρεί ότι δεν έχει την υποχρέωση τήρησης των κανόνων του κοινοτικού δικαίου που αφορούν τις επιχειρήσεις οι οποίες ελέγχονται από το κράτος για τη διεξαγωγή διαγωνισμών για τις αγορές αγαθών και υπηρεσιών, όπως άλλωστε και οι προηγούμενες διοικήσεις που είχε ορίσει η Νέα Δημοκρατία, γιατί μιλά για διεθνή διαγωνισμό; Αν πάλι θεωρεί ότι πρέπει να πραγματοποιεί διαγωνισμούς γιατί συμφώνησε στην απ’ ευθείας ανάθεση στην ΙΝΤΡΑΛΟΤ -και χωρίς καμία δημόσια ή διαφανή διαδικασία- σειράς νέων παιχνιδιών, που δεν περιλαμβάνονταν στην υπό επέκταση σύμβαση;
4. Δεδομένου ότι μεταξύ των δημοσιευμένων προκηρύξεων του ΟΠΑΠ δεν υφίσταται προκήρυξη για την ανάληψη του ρόλου του συμβούλου, ο οποίος θα συντάξει τις προδιαγραφές και θα παρακολουθήσει την υλοποίηση της νέας σύμβασης που θα προκύψει από το διεθνή διαγωνισμό, με ποια διαδικασία προσελήφθη ο Σύμβουλος;
5. Γιατί για την πρόσληψη ενός συμβούλου χωρίς διαγωνισμό η νέα διοίκηση χρειάστηκε 11 μήνες, διασφαλίζοντας έτσι ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση να ολοκληρωθεί έγκαιρα (ή έστω πριν το τέλος της πρώτης παράτασης, τον ερχόμενο Ιούλιο), ο υποτιθέμενος διεθνής διαγωνισμός;
6. Γιατί δεν προσελήφθη σύμβουλος ο οποίος να συμβουλεύσει τον ΟΠΑΠ για τους όρους της σύμβασης που ανατέθηκε απ’ ευθείας στην ΙΝΤΡΑΛΟΤ έναντι πραγματικού τιμήματος που θα ξεπεράσει κατά πολύ τα 100 εκ. Ευρώ;
7. Προβλέπεται και στη νέα σύμβαση με την ΙΝΤΡΑΛΟΤ τιμολόγηση για υπηρεσίες από εταιρίες που δραστηριοποιούνται εκτός Ελλάδος, με τις σχετικές φορολογικές απώλειες για το ελληνικό κράτος, όπως συνέβαινε με τη σύμβαση του 2007; Αν ναι σε ποιο ύψος ανέρχονται, σε τι ακριβώς συνίστανται οι υπηρεσίες αυτές και γιατί ο ΟΠΑΠ δεν ζήτησε να τιμολογηθούν όλες οι υπηρεσίες που θα ελάμβανε, από εταιρίες του Ομίλου που βρίσκονται εντός Ελλάδος; Πως συνάδει αυτό με τους ισχυρισμούς του ΟΠΑΠ ότι «συνεισφέρει στην ελληνική επιχειρηματικότητα», «στη δημιουργία θέσεων εργασίας» και «στα συμφέροντα του έλληνα φορολογουμένου»;
8. Ποιος και με ποια διαδικασία καθόρισε τα περιλαμβανόμενα στη νέα σύμβαση; Υπάρχει αναλυτική αξιολόγηση, κοστολόγηση και καταμερισμός των σχετικών υπηρεσιών και προϊόντων από τις υπηρεσίες του ΟΠΑΠ ή μήπως προβλέπεται και στη νέα σύμβαση -όπως και στη σύμβαση του 2007- ένα τεράστιο τίμημα κατ’ αποκοπή, με τρόπο τέτοιο ώστε να μην είναι δυνατόν να ελεγχθεί και να εξακριβωθεί το πραγματικό κόστος των επί μέρους προϊόντων και υπηρεσιών;
9. Έκανε η διοίκηση του ΟΠΑΠ συγκριτική έρευνα αγοράς διεθνώς για την αξία των προσφερομένων υπηρεσιών της ΙΝΤΡΑΛΟΤ;
10. Με ποια κριτήρια αποφασίστηκε το (πέραν του περιλαμβανόμενου στην κατ’ αποκοπή αμοιβή), τίμημα του ποσοστού 8% στην ΙΝΤΡΑΛΟΤ για τα νέα παιχνίδια, την παραχώρηση διεξαγωγής των οποίων από την Πολιτεία και τους σχετικούς όρους, τα συμβαλλόμενα μέρη την 30/7/2010 δεν ήταν σε θέση να προκαταλάβουν, αφού δεν είχαν γίνει οι σχετικές διαδικασίες; Υπάρχει σχετική μελέτη των υπηρεσιών του ΟΠΑΠ που να ήλθε σε γνώση του Διοικητικού του Συμβουλίου για τους προβλεπόμενους επιμέρους τζίρους, ποσοστά απόδοσης κερδών στους παίκτες, επιπτώσεις στα λειτουργικά κόστη και στα κόστη διάθεσης του ΟΠΑΠ, ποσοστά φορολόγησης, προμήθειες των πρακτόρων και τρίτων κ.λπ., η οποία να δικαιολογεί (σε σχέση και με τις διεθνείς πρακτικές), ότι το επιπλέον αυτό 8% είναι εύλογο και όχι υπερβολική και καταχρηστική αμοιβή, η οποία βλάπτει τον ΟΠΑΠ;
11. Τι σημαίνει ο όρος «επιπρόσθετες δωρεάν παροχές» που περιλαμβάνεται στην ανακοίνωση του ΟΠΑΠ της 16/12/2010 και αναφέρεται στις 20.000 τηλεοράσεις, τους 5.500 αποκωδικοποιητές, τη δημιουργία portal και ΟΠΑΠ TV κ.λπ., που θα του προσφερθούν από την ΙΝΤΡΑΛΟΤ; Είναι ο Όμιλος ΙΝΤΡΑΛΟΤ μη κερδοσκοπικός οργανισμός που κάνει δωρεάν προσφορές σε αναξιοπαθούντες ή ο ΟΠΑΠ φιλανθρωπικό ίδρυμα που αναζητά δωρεάν παροχές; Γιατί στην ανακοίνωση του Ιουλίου του 2010 αναφέρεται ότι «για όλα τα παραπάνω (σ.σ. στα οποία περιλαμβάνονται αποκωδικοποιητές, τηλεοράσεις κ.λπ.), η ΟΠΑΠ θα καταβάλει ετήσιο σταθερό τίμημα 57 εκατομμυρίων ευρώ (πλέον του αναλογούντος ΦΠΑ), σε 12 ισόποσες μηνιαίες δόσεις»; Πως μπορεί να είναι «δωρεάν» παροχές οι οποίες περιλαμβάνονται στο τίμημα που θα καταβάλει ο ΟΠΑΠ; Πότε λέει την αλήθεια η διοίκηση του ΟΠΑΠ στις 16/12 ή στις 30/7; Μήπως η εκ των υστέρων επίκληση των «δωρεάν παροχών» γίνεται για να συσκοτιστεί η συμπερίληψη νέων υπηρεσιών στην αρχική σύμβαση, σε περίπτωση κατά την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κρίνει ότι παραβιάζονται οι κανόνες του κοινοτικού δικαίου περί αναθέσεων από δημόσιους φορείς, μετά την σχετική ερώτησή μου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή;
Σε επόμενη φάση θα επανέλθω με νέα στοιχεία που έχω συγκεντρώσει για τον τρόπο με τον οποίο ο ΟΠΑΠ διαχειρίζεται το υψηλού ρίσκου για εθισμό παιχνίδι ΚΙΝΟ.
Θόδωρος Σκυλακάκης
Ευρωβουλευτής
Διαβάστε και αυτά: