Το πρωί της περασμένης Πέμπτης, στην «Στοά του Βιβλίου» πραγματοποιήθηκε μια εκδήλωση, που για όσους είναι «υποψιασμένοι» σήμαινε πολλά, ιδιαίτερα εάν ενταχθεί στο κλίμα των τελευταίων μηνών.
Πρόκειται για την παρουσίαση του βιβλίου της εκ Τουρκίας ορμώμενης συγγραφέως Σαμπά Αλτινσάι, με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Κρήτη μου». Την παρουσίαση συνδιοργάνωναν οι εκδόσεις Κέδρος, το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών (κάποια στιγμή θα ασχοληθούμε και με αυτούς) και ο Σύνδεσμος Γυναικών Χανίων Κρήτης.
Το δικό μας ενδιαφέρον κίνησε το διαφημιστικό του βιβλίου, που μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα των εκδόσεων «Κέδρος»: «Κρήτη, 1898. Χανιά. Χριστιανοί και Κρήτες μουσουλμάνοι ζουν αδελφωμένοι την κοινή τους μοίρα: ίδια όνειρα, ίδιοι καημοί, ίδια χωρατά στα κρητικά. Ανυποψίαστοι για την περιπέτεια που τους περιμένει. Τα νέα φτάνουν συγκεχυμένα: ο οθωμανικός και ο ελληνικός στρατός θα αποσυρθούν από την Κρήτη, ο διοικητής θα εκλέγεται από τις Προστάτιδες Δυνάμεις. Οι χριστιανοί συζητούν για την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Οι Κρήτες μουσουλμάνοι αναρωτιούνται τι περιμένουν στην Ισταμπούλ για να βάλουν τάξη στο χάος.»
Το δικό μας ενδιαφέρον κίνησε το διαφημιστικό του βιβλίου, που μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα των εκδόσεων «Κέδρος»: «Κρήτη, 1898. Χανιά. Χριστιανοί και Κρήτες μουσουλμάνοι ζουν αδελφωμένοι την κοινή τους μοίρα: ίδια όνειρα, ίδιοι καημοί, ίδια χωρατά στα κρητικά. Ανυποψίαστοι για την περιπέτεια που τους περιμένει. Τα νέα φτάνουν συγκεχυμένα: ο οθωμανικός και ο ελληνικός στρατός θα αποσυρθούν από την Κρήτη, ο διοικητής θα εκλέγεται από τις Προστάτιδες Δυνάμεις. Οι χριστιανοί συζητούν για την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Οι Κρήτες μουσουλμάνοι αναρωτιούνται τι περιμένουν στην Ισταμπούλ για να βάλουν τάξη στο χάος.»
Όπως και στην Κύπρο...
Δύο ήταν τα σημεία που κίνησαν την περιέργειά μας: Κατ΄ αρχήν η έλλειψη οποιουδήποτε εθνοτικού χαρακτηρισμού. Ούτε Τουρκοκρητικοί, ούτε Έλληνες Κρητικοί. Μόνο Κρητικοί, διαχωρισμένοι με βάση την θρησκευτική τους πίστη. Και κατά δεύτερον η πρόταση: «Οι Κρήτες μουσουλμάνοι αναρωτιούνται τι περιμένουν στην Ισταμπούλ για να βάλουν τάξη στο χάος». Προφανώς με την λέξη «χάος», η συγγραφέας αναφερόταν στις συνεχόμενες επαναστάσεις των Κρητικών που ζητούσαν την ένωση με την μητέρα Ελλάδα.
Όπως αποδείχθηκε από το πώς κύλησε η εκδήλωση, είχαμε δίκιο να «υποψιαζόμαστε». Σε όλη την διάρκειά της, τόσο από τους ομιλητές όσο και από την ίδια την συγγραφέα, δεν έγινε καμία αναφορά σε Έλληνες. Από το κλίμα που επικρατούσε και δίχως να κινδυνολογούμε, μπορούμε να βγάλουμε το εξής συμπέρασμα: Η εκδήλωση αυτή εντάσσεται σε μια προσπάθεια δημιουργίας «κρητικής» ταυτότητας, παρόμοιας υφής με αυτή της «κυπριακής» ταυτότητας ως αντιτιθέμενης στην ελληνική. Ακόμη και η γλώσσα, την οποία χρησιμοποιούν οι Κρητικοί δεν αναφέρθηκε ως ελληνική αλλά ως κρητικό ιδίωμα, δίχως να προσδιορίζεται ποίας γλώσσας ιδίωμα.
Οι απανωτές επαναστάσεις των Ελλήνων, με τις αμέτρητες θυσίες τους αναφέρθηκαν ως «ανακατωσούρα», ενώ σαφής ήταν και η προσπάθεια απενεχοποίησης των Τουρκοκρητικών από τις σφαγές κατά των Κρητικών τα τελευταία χρόνια του αιώνα. Η συγγραφέας κατά την διάρκεια της ομιλίας της, που έγινε στα τουρκικά, στάθηκε ιδιαίτερα στην προσπάθειά της να είναι «αντικειμενική», ενώ αναφέρθηκε και στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη «Καπετάν Μιχάλης», το οποίο όπως είπε κατ' αρχήν έκρινε ως «σοβινιστικό», αλλά αργότερα θεώρησε ότι περιείχε στιγμές «σεβασμού» για τους Τουρκοκρητικούς(πού το είδε;).
Δεν μπορεί να ήταν τυχαία η έλλειψη κάθε αναφοράς σε Ελλάδα. Δεν ξέρουμε κατά πόσο κάποιοι μπορεί να «παγιδεύτηκαν» πιστεύοντας ότι επρόκειτο για ένα αθώο βιβλίο, που σκοπό έχει να διεγείρει συναισθηματικά τον αναγνώστη. Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο σύνθετη. Η προσπάθεια κάποιων να δημιουργήσουν «κρητικό ζήτημα» τον τελευταίο καιρό, είναι εμφανής. Εμφανές ήταν και το ότι η συγκεκριμένη εκδήλωση εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο.
Μετά το τέλος των ομιλιών ακολούθησε πανδαιμόνιο, καθώς παριστάμενοι άρχισαν να διαμαρτύρονται και να ερωτούν την συγγραφέα αν είναι Τουρκάλα ή Ελληνίδα. Ερώτηση την οποία εκείνη απέφυγε να απαντήσει. Όπως είναι φυσικό, κάποιοι «παράγοντες» προσπάθησαν να... ηρεμήσουν τα πνεύματα, ακόμη κι αν αυτό σήμαινε ότι έφτυναν στα κόκαλα των προγόνων τους, που θυσιάστηκαν για την ένωση με την Ελλάδα.
Για την ιστορία Ομιλητές ήταν οι κ. Ελευθερία Κυφωνίδου, ιστορικός-ερευνήτρια από το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, ο Μανόλης Πιμπλής, δημοσιογράφος για θέματα βιβλίου στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ. Χαιρετισμό απηύθυνε η κ. Στέλλα Συμβουλάκη-Κουρή, πρόεδρος τού Συνδέσμου Γυναικών Χανίων Αττικής.
Αναρωτιόμαστε κατά πόσο οι περήφανοι Χανιώτες και οι κατατρεγμένοι Μικρασιάτες δέχονται ως εκπροσώπους τους, τους παραπάνω που με την στάση τους προσέβαλαν την ιστορική μνήμη.
Αξίζει να σημειωθεί η προκλητική πρόταση, του πρώην βουλευτή ΠΑΣΟΚ κ. Πρασιανάκη, που ζήτησε το συγκεκριμένο βιβλίο να μοιραστεί στους μουσουλμάνους της Θράκης!!!. Αναρωτιόμαστε γιατί. Παρών και ο Πρόεδρος της Παγκρήτιου κ. Μαριδάκης, ο οποίος υπερασπίστηκε την συγγραφέα, όταν αυτή δέχθηκε τα πυρά κάποιων εκ των παρευρισκομένων.
του Δημήτρη Παπαγεωργίου
από την εφημερίδα Ε.Κ.
Όπως αποδείχθηκε από το πώς κύλησε η εκδήλωση, είχαμε δίκιο να «υποψιαζόμαστε». Σε όλη την διάρκειά της, τόσο από τους ομιλητές όσο και από την ίδια την συγγραφέα, δεν έγινε καμία αναφορά σε Έλληνες. Από το κλίμα που επικρατούσε και δίχως να κινδυνολογούμε, μπορούμε να βγάλουμε το εξής συμπέρασμα: Η εκδήλωση αυτή εντάσσεται σε μια προσπάθεια δημιουργίας «κρητικής» ταυτότητας, παρόμοιας υφής με αυτή της «κυπριακής» ταυτότητας ως αντιτιθέμενης στην ελληνική. Ακόμη και η γλώσσα, την οποία χρησιμοποιούν οι Κρητικοί δεν αναφέρθηκε ως ελληνική αλλά ως κρητικό ιδίωμα, δίχως να προσδιορίζεται ποίας γλώσσας ιδίωμα.
Οι απανωτές επαναστάσεις των Ελλήνων, με τις αμέτρητες θυσίες τους αναφέρθηκαν ως «ανακατωσούρα», ενώ σαφής ήταν και η προσπάθεια απενεχοποίησης των Τουρκοκρητικών από τις σφαγές κατά των Κρητικών τα τελευταία χρόνια του αιώνα. Η συγγραφέας κατά την διάρκεια της ομιλίας της, που έγινε στα τουρκικά, στάθηκε ιδιαίτερα στην προσπάθειά της να είναι «αντικειμενική», ενώ αναφέρθηκε και στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη «Καπετάν Μιχάλης», το οποίο όπως είπε κατ' αρχήν έκρινε ως «σοβινιστικό», αλλά αργότερα θεώρησε ότι περιείχε στιγμές «σεβασμού» για τους Τουρκοκρητικούς(πού το είδε;).
Δεν μπορεί να ήταν τυχαία η έλλειψη κάθε αναφοράς σε Ελλάδα. Δεν ξέρουμε κατά πόσο κάποιοι μπορεί να «παγιδεύτηκαν» πιστεύοντας ότι επρόκειτο για ένα αθώο βιβλίο, που σκοπό έχει να διεγείρει συναισθηματικά τον αναγνώστη. Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο σύνθετη. Η προσπάθεια κάποιων να δημιουργήσουν «κρητικό ζήτημα» τον τελευταίο καιρό, είναι εμφανής. Εμφανές ήταν και το ότι η συγκεκριμένη εκδήλωση εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο.
Μετά το τέλος των ομιλιών ακολούθησε πανδαιμόνιο, καθώς παριστάμενοι άρχισαν να διαμαρτύρονται και να ερωτούν την συγγραφέα αν είναι Τουρκάλα ή Ελληνίδα. Ερώτηση την οποία εκείνη απέφυγε να απαντήσει. Όπως είναι φυσικό, κάποιοι «παράγοντες» προσπάθησαν να... ηρεμήσουν τα πνεύματα, ακόμη κι αν αυτό σήμαινε ότι έφτυναν στα κόκαλα των προγόνων τους, που θυσιάστηκαν για την ένωση με την Ελλάδα.
Για την ιστορία Ομιλητές ήταν οι κ. Ελευθερία Κυφωνίδου, ιστορικός-ερευνήτρια από το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, ο Μανόλης Πιμπλής, δημοσιογράφος για θέματα βιβλίου στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ. Χαιρετισμό απηύθυνε η κ. Στέλλα Συμβουλάκη-Κουρή, πρόεδρος τού Συνδέσμου Γυναικών Χανίων Αττικής.
Αναρωτιόμαστε κατά πόσο οι περήφανοι Χανιώτες και οι κατατρεγμένοι Μικρασιάτες δέχονται ως εκπροσώπους τους, τους παραπάνω που με την στάση τους προσέβαλαν την ιστορική μνήμη.
Αξίζει να σημειωθεί η προκλητική πρόταση, του πρώην βουλευτή ΠΑΣΟΚ κ. Πρασιανάκη, που ζήτησε το συγκεκριμένο βιβλίο να μοιραστεί στους μουσουλμάνους της Θράκης!!!. Αναρωτιόμαστε γιατί. Παρών και ο Πρόεδρος της Παγκρήτιου κ. Μαριδάκης, ο οποίος υπερασπίστηκε την συγγραφέα, όταν αυτή δέχθηκε τα πυρά κάποιων εκ των παρευρισκομένων.
του Δημήτρη Παπαγεωργίου
από την εφημερίδα Ε.Κ.