15 Δεκεμβρίου 2009

Αναταράξεις;

Από ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Tου Κωστα Καλλιτση

Μακάρι να διαψευσθούμε, αλλά κινδυνεύουμε να μπούμε σε περίοδο έντονων αναταράξεων.

Πρώτον: Οι Βρυξέλλες είχαν διαβεβαίωση από την Αθήνα ότι θα προχωρήσει σε άμεση σοβαρή προσαρμογή. Ετσι, αποφάσισαν να χαμηλώσουν τους τόνους της κριτικής, για να μας επιτρέψουν μια βαθιά ανάσα πριν ξεκινήσουμε την ανηφόρα της δημοσιονομικής εξυγίανσης και για να καθησυχάσουν τις αγορές, ώστε να μην ξεκινήσουμε τη δύσκολη πορεία μας σε συνθήκες καταιγίδας. Αν αθετηθεί η δέσμευση, η αξιοπιστία μας φθίνει. Γιατί πρέπει να μας ενδιαφέρει;

Δεύτερον: Διότι, εδώ που φτάσαμε, είναι άλλο θέμα η επίλυση του οικονομικού προβλήματός μας και άλλο (όχι ταυτόσημο) να πείσουμε τις αγορές ότι αποφασίσαμε να το αντιμετωπίσουμε. Αυτό, το δεύτερο «καίει» - είναι πιεστικό. Οι αγορές ζητούν απόδειξη ότι, αυτή τη φορά, όσα λέμε περί μείωσης των ελλειμμάτων, τα εννοούμε. Γι’ αυτό, ζητούν άμεση μείωση, με μόνιμο τρόπο, των δαπανών. Πώς; Από τις κρατικές δαπάνες, 20% πάει σε «φως, νερό, τηλέφωνο», 40% στην εξυπηρέτηση δανείων (άρα, αυτά δεν κόβονται) και 40% σε μισθούς - όπερ έδει δείξαι. Μπορούμε να το αποφύγουμε. Η άρνηση θα έχει το κόστος της.

Τρίτον: Αν δεν πεισθούν οι διεθνείς αγορές, το μικρότερο κόστος ενδέχεται να αποτιμηθεί σε μερικά δισ. ευρώ. Το 2010 θα αναζητήσουμε δάνεια άνω των 50 δισ. ευρώ. Το κόστος, για κάθε μία ποσοστιαία μονάδα διεύρυνσης του spread, αυξάνεται κατά 500 εκατ. ευρώ. Επειδή η μέση σταθμισμένη διάρκεια αυτών των δανείων υπολογίζεται 5 χρόνια, η τελική επιβάρυνση θα είναι 2,5 δισ. ευρώ για κάθε μονάδα διεύρυνσης του spread (ίσο με μία μονάδα του ΑΕΠ). Ανάλογη η επιβάρυνση, για ένα μέρος (περί τα 60 δισ. ευρώ) παλαιών δανείων. Δεν τελειώσαμε...

Τέταρτον: H αξία των ελληνικών κρατικών τίτλων μειώνεται. Γι’ αυτό ανθεί η υποτιμητική κερδοσκοπία -πουλάνε τίτλους και ίσως να τους αγοράσουν φθηνότερα, αύριο. Αλλοι, πάλι, πουλάνε για να μην αυξήσουν περαιτέρω τις ζημίες τους και μας γυρίζουν την πλάτη, διότι ανησυχούν αν θα μείνουμε φερέγγυοι και, ακόμη, αν θα έχουν την ευχέρεια να ρευστοποιήσουν τους τίτλους, όποτε θελήσουν. Το μεγάλο κόστος είναι να μας γυρίσουν την πλάτη. Χειρότερο από το να σε εκμεταλλεύονται οι διεθνείς αγορές, είναι να αρνηθούν να σε εκμεταλλευτούν. Και τότε;..

Πέμπτον: Ετσι ή αλλιώς, τον Φεβρουάριο θα υπαχθούμε στο άρθρο 104§9 της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Δηλαδή, το Ecofin θα κόβει όποιες κρατικές δαπάνες κρίνει ότι αντιστρατεύονται τη δημοσιονομική προσαρμογή. Αν, πάλι, οι αγορές μας γυρίσουν την πλάτη νωρίτερα, θα μας «σώσει» η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τι σημαίνει αυτό, αναλύεται σε άλλες σελίδες (Οικονομική «Κ», σελ. 3). Επαναλαμβάνω απλώς τι είπε κορυφαίος Ευρωπαίος αξιωματούχος: «Θα ευχόσαστε να είχατε προσφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Δεν θα σας αφήσουμε - θα σας στηρίξουμε εμείς. Αλλά, θα το μετανιώσετε πικρά».

Οι ρήτορες κατά των «κερδοσκόπων των αγορών», υποθέτω διαφωνούν. Ισως, εκτός άλλων, αγνοούν ότι οι κερδοσκόποι κερδίζουν εκατομμύρια (και) από την πτώση των αξιών μας, «σορτάροντας» τους τίτλους μας. Παρατηρήστε το Χρηματιστήριο: όσο θα πέφτει, να γνωρίζετε ότι τόσο αυξάνονται τα (ήδη μεγάλα) κέρδη τους, άνευ ρίσκου. Αφού με ασφάλεια προεξοφλούν την πορεία μας, χάρη στην «ηρωική αντίστασή» μας στα κελεύσματά τους…