29 Ιανουαρίου 2010

Τι συμφέρει την ΕΕ να κάνει με την Ελλάδα;

Το speculation σχετικά με τον παράγοντα Ελλάδα συνεχίζεται στον διεθνή τύπο με αμείωτο ρυθμό. Τι θα κάνει η Ελλάδα και αν θα διαλύσει την ΕΕ είναι πλέον καθημερινό θέμα συζήτησης.

Στο ερώτημα του αν η Ελλάδα είναι αρκετά μεγάλη να επηρεάσει καταστάσεις στην ΕΕ, η απάντηση είναι αρνητική. Η Ελλάδα δεν έχει το μέγεθος για να μπορεί να προκαλέσει διάλυση της ΕΕ. Από την άλλη όμως, προβλήματα πολλά θα προκαλέσει.

Για παράδειγμα, οι ξένες τράπεζες από ότι διαβάζουμε έχουν περίπου €200 δις σε Ελληνικά χαρτιά. Αυτό είναι από μόνο του ένα μεγάλο νούμερο. Ναι αλά συνήθως τα χαρτοφυλάκια ομολόγων είναι μοχλευμένα … πολλές φόρες επί 5 και πάνω. Που σημαίνει ότι αυτά τα ομολόγα αποτελούν μέρος χαρτοφυλακίων κοντά στο 1 τρις.

Άρα αν τεθεί θέμα με το Ελληνικό χρέος, να είστε σίγουροι ότι θα υπάρξει πρόβλημα σε πολλές τράπεζες ανά την Ευρώπη. Δεν είναι κάτι που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί η να διορθωθεί, αλλά πρόβλημα (και ίσως μεγάλο) θα υπάρξει.

Η Ευρώπη θα μπορούσε πολύ εύκολα να παρέμβει και να λύσει το πρόβλημα στην Ελλάδα. Είτε μέσο της ΕκΤ είτε μέσο άλλης οδού. Υπάρχουν πάρα πολλοί τρόποι για να γίνει αυτό. Το ερώτημα όμως είναι την συμφέρει την Ευρώπη να κάνει;

Ας το σκεφτούμε αυτό από μια διαφορετική προσέγγιση για να καταλάβετε που θέλω να καταλήξω.

Σε χθεσινό άρθρο στο Bloomberg ο Nouriel Roubini είπε ότι ποτέ δεν ήταν τόσο αρνητικός για τις προοπτικές στην Ευρώπη και ότι η Ισπανία αποτελεί ρίσκο για να διαλυθεί η νομισματική ένωση. Εγώ σε αυτό να προσθέσω και την Ιταλία.

Μπορεί η Ελλάδα να μην είναι αρκετά μεγάλη για να διαλύσει την ΕΕ, αλλά η Ισπανία και ειδικά μαζί με την Ιταλία μπορούν να το κάνουν άνετα.

Τι μπορεί λοιπόν η ΕΕ να κάνει για να καταλάβει η Ισπανία και Ιταλία ότι πρέπει να φτιάξουν τα του οίκου τους για να μην διαλυθεί η ΕΕ; Η απάντηση είναι να πάρουν παράδειγμα από την Ελλάδα.

Αν υποθέσουμε ότι το χειρότερο δυνατό σενάριο επιβεβαιωθεί, τότε να είστε σίγουροι ότι η Ελλάδα θα γίνει μπάχαλο (ακόμα περισσότερο από ότι είναι τώρα). Θα δούμε κοινωνικές ταραχές, απεργίες, τα οικονομικά του κράτους θα καταρρεύσουν ακόμα περισσότερο και βέβαια θα δούμε και στάση πληρωμών εκ μέρους του κράτους, που θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε μεγάλη μείωση μισθών και συντάξεων.

Προκειμένου λοιπόν να μην γίνει κάτι τέτοιο σε πανευρωπαϊκό επίπεδοι, οι Βρυξέλες δεν έχουν παρά να αφήσουν την Ελλάδα να πνιγεί στον βούρκο τον οποίο έχει εισέρθει για να δώσει ένα μάθημα στην Ισπανία και Ιταλία, στο τι μπορεί να πάθουν - η Ισπανία και Ιταλία - αν δεν λάβουν τα απαραίτητα μέτρα.

Άρα στο ερώτημα τι συμφέρει την ΕΕ να κάνει με την Ελλάδα, η απάντηση (για μένα) είναι να μας αφήσουν στο έλεος για να πάρουν οι άλλοι μάθημα.

Πριν από δυο χρόνια περίπου είχα πει ότι η Ελλάδα ενδέχεται να βγει από το ευρώ τα επόμενα χρόνια. Όχι ότι θα μας πέταγαν έξω, αλλά θα βγαίναμε εμείς διότι δεν θα μπορούσαμε να αντέξουμε τις ασφυκτικές πιέσεις από κάποια μελλοντική ύφεση:

Όταν και άμα η Ευρώπη βρεθεί σε βαριά ύφεση, θα γίνουν τα ακόλουθα.

• Ελλάδα και Ιταλία θα αρχίσουν να γκρινιάζουν για το δυνατό ευρώ και θα υπάρξει κινητοποίηση για να γίνει η νομισματική πολιτική στη Ευρώπη πιο ευέλικτη.
• Η Ευρώπη αρχικά να απορρίψει όλα τα αιτήματα στη Ελλάδας και Ιταλίας
• Όταν η ΕΕ δει ότι η Ελλάδα και η Ιταλία μιλάνε σοβαρά, θα ενδώσει, διότι σε διαφορετική περίπτωση θα καταστραφεί παντελώς το ευρώ

Το σενάριο αυτό για μένα είναι ακόμα σε ισχύ. Η ύφεση είναι εδώ και πράγματι βλέπουμε τρομερή αδυναμία εκ μέρους της Ελλάδος, κυρίως λόγου μεγάλου χρέους (όπως και στην Ιταλία).

Τώρα υπάρχει και ένα άλλο σενάριο που βλέπω. Αν πούμε ότι τα πράγματα ομαλοποιηθούν κάπως στην Ελλάδα αλλά χειροτερεύσουν στην Ιταλία, τότε τα πράγματα θα αλλάξουν.

Διότι ναι μεν η καυτή πατάτα αυτή τη στιγμή είναι η Ελλάδα, αλλά αν ξαφνικά η καυτή πατάτα γίνει η Ιταλία, τι θα κάνει η ΕΕ;

Εκεί η ΕΕ δεν θα έχει επιλογή παρά να την σώσει και μάλιστα μέσο της ΕκΤ. Αν τα πράγματα εξελιχτούν έτσι, τότε το πακέτο σωτηρίας θα συμπερίλαβε αναγκαστικά και εμάς.

Κατάληξη

Όσο το επίκεντρο του ενδιαφέροντος είναι η Ελλάδα, η ΕΕ δεν θα κάνει τίποτα για να μας σώσει, διότι είναι προτιμότερο να μας αφήσει να βουλιάξουμε (με το όποιο κόστος) για να πάρουν το μάθημα οι άλλες χώρες του νότου.

Αν όμως τα μπαλώσουμε τα πράγματα, τότε ενδέχεται το επίκεντρο να μεταφερθεί στην Ιταλία (και Ισπανία) και τότε η ΕΕ δεν θα έχει επιλογή από το να σώσει αυτές τις χώρες.

Σε διαφορετική περίπτωση θα διαλυθεί τόσο η νομισματική ένωση όσο και η ΕΕ στο σύνολο.

Γιώργος Καισάριος
market-talk.net