Μια συζήτηση με τον Νίκο Χασαπόπουλο του "Βήματος" που αποτέλεσε τη βάση για το δημοσιεύμα της 4ης Ιουλίου.
Τι είναι αυτό που μας συμβαίνει;Έχει ξεσπάσει στην Αθήνα το σύνδρομο «Ύβρις – Νέμεσις». Έχουμε κι άλλες νάρκες μπροστά μας.
Έχει πέσει ο ουρανός στα κεφάλια όλων όσων δεν ήθελαν εδώ και χρόνια να δουν την οδυνηρή πραγματικότητα. Πρέπει να αντιδράσουμε θετικά με δημιουργική και αγωνιστική καρτερικότητα και όχι να αφεθούμε στην ψυχολογία της ερημοποίησης, την αξιοθρήνητη μανία να δείχνει ο ένας τον άλλον, την μικροκακορίζικη απελπισία ή ακόμα χειρότερα στην επιθυμία του ολέθρου και της αυτοκτονίας.
Για το ΠΑΣΟΚ;
Έχουν ξεχαρβαλωθεί οι αναφορές του. Έχει υποστεί μεταβολή στο γενετικό υλικό του. Βιώνει έντονα τη γενική κρίση εκπροσώπησης. Παπανδρέου άνοιξε τον κύκλο, Παπανδρέου θα τον κλείσει για να ανοίξει ο νέος κύκλος. Ας περάσουμε τον κάβο του φθινοπώρου, ας σταθεροποιηθεί το τελικό σχήμα της κυβέρνησης έκτακτης ανάγκης και σχετικά έγκαιρα πρέπει να ανοίξει ο διάλογος για τον αυτομετασχηματισμό και την ανασύνθεση του ευρύτερου χώρου της μεταρρυθμιστικής αριστεράς και κεντροαριστεράς δίχως θέματα και πρόσωπα ταμπού. Διαφορετικά θα εκφυλιστούμε σε κάτι σαν το Περονικό κόμμα που προμήθευε διαχρονικά με αξιωματούχους τον μηχανισμό της εξουσίας. Αναγκαστικά έχουμε κυβέρνηση μνημονίου αλλά δε σημαίνει ότι πρέπει να έχουμε και κόμμα μνημονίου. Χρειάζεται ένας νέος ορίζοντας.
Δεν είναι παράλογο μετά το Μνημόνιο διεθνείς αναλυτές και αγορές να ανακυκλώνουν τα περί αναδιάρθρωσης του χρέους;
ΟΧΙ, πολύ ορθολογικά θέλουν: Πρώτον, να τεστάρουν την ηγεσία της ευρωζώνης και να της επιβάλλουν να χρησιμοποιήσει άμεσα το «όπλο στο τραπέζι». Δηλαδή να συγκροτηθεί το Ευρωπαϊκό Ταμείο με τα €750 δις και να αγοράσει με αντίστροφη δημοπρασία τα ελληνικά ομόλογα από τα χαρτοφυλάκια κυρίως των γαλλογερμανικών τραπεζών. Η Ελλάδα στην περίπτωση αυτή θα βρεθεί αντιμέτωπη βασικά με μοναδικό δανειστή της το Ευρωπαϊκό Ταμείο αν τυχόν επιχειρηθεί όπως φαντάζονται μια soft χρονική αναδιάρθρωση του χρέους. Δεύτερον, οι πιστωτές μας έχουν ομόλογα με διαφορετικές λήξεις και ορισμένοι από αυτούς έχουν ζωτικό συμφέρον να γίνει τώρα και όχι αύριο αυτή η συντεταγμένη χρονική επιμήκυνση της ωρίμανσης του χρέους. Οι ελληνικές τράπεζες αντίθετα έχουν συμφέρον από ότι φαίνεται να κρατήσουν τα ομόλογα μέχρι τη λήξη τους ελπίζοντας μετά από δέκα χρόνια σε καλύτερες μέρες.
Πώς βλέπεις τις προοπτικές στο άμεσο μέλλον;
Δουλεύω σε «τρία και μισό» σενάρια για την επόμενη πενταετία.
Το πρώτο είναι το καλύτερο από τα δύσκολα σενάρια που έχουμε μπροστά μας. Η Ελλάδα ξαναβγαίνει ομαλά στις αγορές, ξεκινά ένας νέος αναπτυξιακός κύκλος ενώ στην ευρωζώνη σημειώνονται νέα βήματα ολοκλήρωσης. Κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα υβρίδια ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης πιο επιχειρηματικού, «εξωστρεφούς» και «πράσινου», λιγότερο κρατικοδίαιτου, ολιγοπωλιακού, συντεχνιακού. Αυτομετασχηματισμός του πολιτικού συστήματος.
Το πρώτο είναι το καλύτερο από τα δύσκολα σενάρια που έχουμε μπροστά μας. Η Ελλάδα ξαναβγαίνει ομαλά στις αγορές, ξεκινά ένας νέος αναπτυξιακός κύκλος ενώ στην ευρωζώνη σημειώνονται νέα βήματα ολοκλήρωσης. Κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα υβρίδια ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης πιο επιχειρηματικού, «εξωστρεφούς» και «πράσινου», λιγότερο κρατικοδίαιτου, ολιγοπωλιακού, συντεχνιακού. Αυτομετασχηματισμός του πολιτικού συστήματος.
Το δεύτερο, μια από τα ίδια, λίγο πάνω, λίγο κάτω. Η Ελλάδα ζητά από την τρόικα μια περίοδο χάριτος και συμφωνεί μαζί της σε μια επιμήκυνση της διάρκειας ωρίμανσης του χρέους που θα βρίσκεται μεταξύ 140% - 150%. Αμφιβολίες για αναπτυξιακές προοπτικές. Εποχή μεγάλης αστάθειας στην παγκόσμια οικονομία. Πολιτική και κοινωνική κρίση.
Το τρίτο το χειρότερο σημαίνει καταστροφικό συγχρονισμό όλων των δαιμόνων της ελληνικής και της παγκόσμιας οικονομίας που δημιουργεί γενικότερο σκηνικό «Ημέρας Κρίσεως». Καλύτερα να μην το περιγράψουμε αλλά να κάνουμε τα πάντα για να το αποφύγουμε. Τέλος, υπάρχει και το τρία και μισό σενάριο που περιλαμβάνει απρόβλεπτα συμβάντα, αρνητικά ή θετικά.