Aπό τη στήλη Εκηβόλος στο euro2dayΟ λόγος, σύμφωνα με το εμπεριστατωμένο άρθρο της Νάντιας Βασιλειάδου (“Κυρ. Ελευθεροτυπία” 19/9) με τον χαρακτηριστικό τίτλο “Σύμβουλοι της υπουργού ή επιχειρηματίες”, για τους Δημ. Λάλλα και Ανδρ. Λουκάτο, η παρουσία των οποίων φέρεται να έχει προκαλέσει αντιδράσεις και στον επιχειρηματικό κόσμο και στον πολιτικό, με την ΠΑΣΚ του ΥΠΕΧΩΔΕ κάθετα αντίθετη.
Αναμφίβολα, ο ευρύτερος κλάδος της ενέργειας είναι ένας από τους 2 – 3 που θα αποτελέσουν πεδίο δραστηριότητας, προσέλκυσης τεράστιων κεφαλαίων, κατ’ επέκταση συμφερόντων και ανάδειξης διαπλοκής. Είναι ίσως η “πλουσιότερη… πίτα” για τα επόμενα χρόνια, στην οποία όλοι θέλουν να έχουν μερίδιο, να έχουν δοσοληψίες, να δημιουργήσουν συνέργιες.
Τα δισ. ευρώ που “παίζονται” και θα “παιχτούν” με αφορμή τις επενδύσεις στον κλάδο είναι πολλά για να αφήσουν ασυγκίνητα κάθε λογής συμφέροντα. Είτε αυτά θα δραστηριοποιηθούν στην… πράσινη ανάπτυξη, είτε στον λιθάνθρακα, είτε στον Αστακό.
Και ναι μεν η κυβερνητική σπουδή φαίνεται, μέσω και της εσπευσμένης προώθησης του fast tracking (τουλάχιστον με τη νέα διακυβέρνηση εμπλουτίζουμε και τις… γνώσεις μας), η βιασύνη όμως συγκεκριμένων κύκλων να λάβουν έγκαιρα θέσεις χρήζει αν μη τι άλλο ενδελεχούς παρακολούθησης.
Και εις… ανώτερα!
Οι Δημήτρης Λάλας και Ανδρέας Λουκάτος είχαν από το 2006 συστήσει μαζί εταιρεία μελετών, την ΦΑΣΕΤΣ ΕΠΕ, η οποία εξειδικεύεται σε θέματα ενέργειας, περιβάλλοντος και κλιματικών αλλαγών. Τον περασμένο Μάρτιο οι δύο συνιδρυτές και συνέταιροι προέβησαν σε «επιχειρηματική απόφαση», όπως μας δήλωσαν, και μετέτρεψαν την εταιρεία τους από ΕΠΕ σε Α.Ε. Ο εκ των μετόχων Δ. Λάλας εισέφερε συνολικά 40.800 ευρώ και έλαβε 1.360 ονομαστικές μετοχές και ο Αν. Λουκάτος πλήρωσε συνολικά 19.200 ευρώ και έλαβε 640 μετοχές. Κατέχουν δηλαδή τα 2/3 και το 1/3 της εταιρείας αντίστοιχα.
Το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας ορίστηκε σε 60.000 ευρώ, το ελάχιστο απαιτούμενο από το νόμο για τη σύσταση Α.Ε. Ακόμη και σήμερα κάτοχοι των μετοχών παραμένουν οι ίδιοι.
Παλιοί γνώριμοι
Τίνα Μπιρμπίλη, Δημήτρης Λάλας και Ανδρέας Λουκάτος είναι παλιοί γνώριμοι από τον Τομέα Περιβάλλοντος του ΠΑΣΟΚ. Ομως οι κομματικοί συσχετισμοί και η επιχειρηματική δράση δεν άργησαν να πυροδοτήσουν αντιδράσεις εντός ΥΠΕΚΑ, με αποτέλεσμα τον περασμένο Ιούνιο η ΠΑΣΚ ΥΠΕΧΩΔΕ να βγάλει μια σκληρή ανακοίνωση όπου αναφερόταν σε επιρροές «μυστικοσυμβούλων» και «άτυπων συμβούλων», «που επηρεάζουν εξελίξεις και συνδιαμορφώνουν πολιτικές ανάλογα με τα προσωπικά τους συμφέροντα και υπερασπιζόμενοι τα συμφέροντα όχι της κοινωνίας αλλά των εταιρειών που είτε έμμεσα είτε άμεσα εξυπηρετούν».
Αν και η επιχειρηματική δραστηριότητα του Δημήτρη Λάλα δεν ήταν ευρέως γνωστή μεταξύ παραγόντων του ΥΠΕΚΑ, εκείνη του Ανδρέα Λουκάτου ήταν πασίγνωστη. Ολοι ήξεραν ότι «πρόκειται για έναν γνωστό μελετητή που διαχρονικά έπαιρνε δουλειές από το ΥΠΕΧΩΔΕ. Με ποια ιδιότητα παρουσιαζόταν μαζί με τον Δ. Λάλα κατά τις πρώτες επαφές της Μπιρμπίλη με υπηρεσιακούς και με ποια ιδιότητα συμμετείχε στην άτυπη επιτροπή για τα σκουπίδια;» αναρωτιούνται στελέχη του υπουργείου.
Οι αιτιάσεις αυτές μέσω του Τομέα Περιβάλλοντος φαίνεται ότι έφτασαν στ’ αφτιά της Τίνας Μπιρμπίλη. Μετά τη λήξη των εργασιών της άτυπης επιτροπής ο Ανδρέας Λουκάτος αραίωσε τις επισκέψεις στο υπουργείο. Ο ίδιος αρνείται σήμερα τον τίτλο του «συμβούλου». Τόσο για τον Δημ. Λάλα όσο και για τον Α. Λουκάτο δεν δημοσιοποιήθηκε ποτέ ΦΕΚ στο οποίο να γνωστοποιείται η τοποθέτησή τους ως συμβούλων. Οπως διευκρινίζει ο Δ. Λάλας, «δεν είμαι διορισμένος γιατί ήδη παίρνω τη σύνταξή μου. Είμαι άμισθος σύμβουλος της υπουργού και εκπρόσωπος της Ελλάδας για την κλιματική αλλαγή».
Τον περασμένο Νοέμβριο ορίστηκε πρόεδρος της Επιτροπής για τη συγκρότηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας 2010-2020 επιτροπής που έχει εισηγητικό ρόλο.
Κι αν για τον κ. Λουκάτο οι εντυπώσεις έχουν αμβλυνθεί, λόγω της απομάκρυνσής του, για τον «πρύτανη των ΑΠΕ», όπως αποκαλούν τον Δ. Λάλα, λόγω της πλούσιας εμπειρίας του, οι ψίθυροι μεταξύ στελεχών και συνδικαλιστών του ΥΠΕΚΑ δεν λένε να κοπάσουν.
Σύνταξη νομοσχεδίων
Ισως γιατί έχει τον πρώτο λόγο ακόμη και στη σύνταξη νομοσχεδίων, όπως του σχετικού για τις ΑΠΕ που ψηφίστηκε τον περασμένο Μάιο. «Αρωμα» Λάλα έχει και ο κανονισμός για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων αλλά και ο νόμος 3855 για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και τις ενεργειακές υπηρεσίες, όπου δεν είχε επίσημη συμμετοχή, όπως αναφέρει, «σαφώς όμως γνώριζα τι γινόταν, αφού υπάρχουν θέματα ΑΠΕ».
«Η νομοθεσία έχει στόχο το δημόσιο συμφέρον, ο επιχειρηματίας το προσωπικό του», αντιτείνουν πηγές του ΥΠΕΚΑ.
Μεταξύ των πρώτων έργων που ανέλαβε η εταιρεία ΦΑΣΕΤΣ όταν ακόμη ήταν ΕΠΕ υπήρξε και η «Κατάρτιση Εθνικού Σχεδίου Κατανομής Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου για την περίοδο 2008-2012». Το έργο πραγματοποιήθηκε το 2006 -χρονιά σύστασης της ΦΑΣΕΤΣ ΕΠΕ- για λογαριασμό του ΥΠΕΧΩΔΕ, που το ανέθεσε στην ΕΠΕΜ Α.Ε. (πρόεδρος και μέτοχος Ανδρέας Λουκάτος) και υπεργολαβικά το υλοποίησε η ΦΑΣΕΤΣ.
Το Εθνικό Σχέδιο Κατανομής Δικαιωμάτων είναι ένα «εργαλείο» του Πρωτοκόλλου του Κιότο που προτείνει τα δικαιώματα εκπομπών ρύπων για περίπου 150 βιομηχανίες και άλλες εγκαταστάσεις της χώρας.
Την ίδια στιγμή ο Δημ. Λάλας ως φυσικό πρόσωπο αλλά και ως εκπρόσωπος της ΦΑΣΕΤΣ εμφανίζεται ως μεσίτης ρύπων στη σχετική ιστοσελίδα του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ), φορέα αρμόδιου για την τήρηση του ελληνικού μητρώου ρύπων που εποπτεύεται από το ΥΠΕΚΑ.
Ο ίδιος δηλαδή εισηγήθηκε τα δικαιώματα εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και ταυτόχρονα διατηρεί λογαριασμό μεσίτη στο Χρηματιστήριο Ρύπων, προκειμένου να έχει δικαίωμα συμμετοχής σε αγοραπωλησίες δικαιωμάτων. «Τόσο εγώ όσο και η ΦΑΣΕΤΣ δεν έχουμε κάνει καμία συναλλαγή ως έμποροι ρύπων τα τελευταία δύο χρόνια», υποστηρίζει.
Ακόμη και σήμερα στον σχετικό ιστότοπο της ΦΑΣΕΤΣ αναγράφεται ως «διευθύνων σύμβουλος ο καθηγητής Δημήτρης Λάλας». Οπως διευκρινίζει στην «Κ.Ε.», «αυτό δεν ισχύει. Δεν έχω δικαίωμα υπογραφής, δεν είμαι μέλος του Δ.Σ. και η εταιρεία δεν έχει πάρει έργα του Δημοσίου. Απλώς εκτελεί αυτά που έχει. Για κάποια μάλιστα δεν έχει ακόμη πληρωθεί. Βρίσκομαι σε διαπραγματεύσεις με αγοραστές, ώστε να πουλήσω τη συντριπτική πλειοψηφία των μετοχών. Ολα τα άλλα είναι αναπόδεικτες εικασίες».
Από τον περασμένο Μάρτιο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του δ.σ. της ΦΑΣΕΤΣ Α.Ε., σύμφωνα με το καταστατικό της εταιρείας, είναι ο Νικόλαος Γκάργκουλας. Μέτοχος ταυτόχρονα της ΕΠΕΜ Α.Ε. με ποσοστό 3%, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της και ένας από τους βασικούς μελετητές της.
Λογαριασμό στο Χρηματιστήριο Ρύπων εμφανίζει και η ΕΠΕΜ, που και εδώ εκπροσωπείται κατά κύριο λόγο από τον Α. Λουκάτο. Οπως ο ίδιος διευκρινίζει, «είμαστε επαγγελματίες στον τομέα του περιβάλλοντος, έχουμε όμως και κοινωνική ευθύνη. Πρέπει να βρίσκουμε τρόπους ώστε να ισορροπούμε μεταξύ των δύο. Οποτεδήποτε υπάρξει έυνοια στο πρόσωπό μου σε διαγωνισμούς του Δημοσίου, θα αναδειχθεί από τον ανταγωνισμό. Η άτυπη επιτροπή για τα σκουπίδια είχε καθαρά ενημερωτικό και όχι εισηγητικό ρόλο. Συμμετείχε ακόμη μια μικρότερη εταιρεία μελετητών, πανεπιστημιακοί, εκπρόσωποι φορέων κ.ά. Ο λόγος που κλήθηκα είναι αποκλειστικά η μεγάλη εμπειρία μου σε θέματα απορριμμάτων».
nadia@enet.gr
Και εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομίας ο Α. Λουκάτος
Στις 19 Αυγούστου, στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΚΑ εμφανίστηκε δελτίο τύπου που αφορούσε στην ενεργοποίηση και βιώσιμη λειτουργία του Εθνικού Οργανισμού Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και Αλλων Προϊόντων (ΕΟΕΔΣΑΠ), ενός οργανισμού-«ομπρέλας» στα υπάρχοντα συστήματα ανακύκλωσης
Ως τακτικό μέλος του εννεαμελούς διοικητικού συμβουλίου ορίζεται «ο Ανδρέας Λουκάτος, χημικός-περιβαλλοντολόγος», ο οποίος μαζί με κάποιον διοικητικό υπάλληλο εκπροσωπούν το υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας!Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι δεν αναφέρεται η ιδιότητά του ως επιχειρηματία και προέδρου μιας από τις γνωστότερες εταιρείες μελετών, της ΕΠΕΜ Α.Ε., παρά μόνο η επιστημονική του ιδιότητα. Η πλειονότητα των συμμετεχόντων στο δ.σ. είναι πανεπιστημιακοί, διοικητικοί, εκπρόσωποι φορέων, καταναλωτικών οργανώσεων, ΜΚΟ κ.λπ.
Πώς το υπουργείο Οικονομίας επέλεξε να το εκπροσωπήσει ένας επιχειρηματίας; Στις 22 Ιουλίου 2010 ο Λουκάς Σπανός, διευθυντής του γραφείου της τότε υπουργού Λούκας Κατσέλη, υπέγραψε έγγραφο που φέρει το λογότυπο του υπουργείου και την ένδειξη «Γραφείο Υπουργού» και το οποίο αναφέρει: «Στον ΕΟΕΔΣΑΠ ορίζεται τακτικό μέλος ο Λουκάτος Ανδρέας και ως αναπληρωτής ο Περίδης Σταύρος, Διεύθυνση Βιομηχανικών Επενδύσεων της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, ως εκπρόσωποι του υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας».
Ως πρόταση της υπουργού μάς παρουσίασε την τοποθέτηση του κ. Λουκάτου στο δ.σ. του ΕΟΕΔΣΑΠ ο διευθυντής του γραφείου της κ. Σπανός. «Οταν προτείνεται κάποιο άτομο από την πλευρά της υπουργού, το ψάχνουμε από χίλιες μεριές», μας είπε.
«Μας ενημέρωσαν από το ΥΠΕΚΑ ότι βάσει νόμου οι εκπρόσωποι των υπουργείων δεν είναι απαραίτητο να είναι υπάλληλοι. Μπορούν να είναι καθηγητές ή και επιχειρηματίες. Ο κ. Λουκάτος είναι ειδικός εμπειρογνώμονας σε θέματα περιβάλλοντος και τοποθετήθηκε λόγω της εμπειρίας του και της καταξίωσής του στο χώρο. Καθένας που συμμετέχει στον οργανισμό είναι σαφές ότι διαχωρίζει τα συμφέροντά του από αυτά του Δημοσίου. Σε κάθε περίπτωση το δ.σ. έχει τη ευχέρεια να ελέγχει και να ανακόπτει προθέσεις», κατέληξε.
Πάντως, μέλη του δ.σ. του ΕΟΕΔΣΑΠ εκφράζουν την απορία τους για την επιλογή του υπουργείου Οικονομίας. «Κανείς δεν κατάλαβε γιατί το υπουργείο επέλεξε έναν επιχειρηματία, γνωστό μελετητή, ως εκπρόσωπό του. Οι συμμετέχοντες εκπροσωπούν κάποιον θεσμικό φορέα».
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι «η ΕΠΕΜ Α.Ε. με τρεις ακόμη μελετητικές εκπόνησε για λογαριασμό του ΕΣΔΚΝΑ μελέτη αξιολόγησης τεχνολογιών για τη διαχείριση στερεών απορριμμάτων στην Αττική. Η πρόταση ήταν στο σύνολό της ακριβή, ενώ προέκρινε για μια από τις 4 μονάδες επεξεργασίας βιολογική ξήρανση, τεχνολογία που διαθέτει μόνο ένας επιχειρηματικός όμιλος στην Ελλάδα».
Ο κ. Λουκάτος ανταπαντά ότι «δεν πρέπει να κρίνουμε τις επιλογές με βάση κυνήγι μαγισσών αλλά με βάση το πραγματικό συμφέρον του Δημοσίου. Γίνονται διαγωνισμοί για τέτοια έργα και τη συγκεκριμένη τεχνολογία αντιπροσωπέυουν διεθνώς 10 οίκοι και επιχειρηματικοί όμιλοι», προσθέτει. Οσο για τη συμμετοχή του στον ΕΟΕΔΣΑΠ λέει: «Είμαι δραστήριος και θέλω να προσφέρω την εμπειρία μου. Η θέση είναι άμισθη. Προφανώς δεν θα σταματήσω την επαγγελματική μου δραστηριότητα αλλά δεν θα μπερδέψω το δημόσιο συμφέρον».
Να. Β. Ως τακτικό μέλος του εννεαμελούς διοικητικού συμβουλίου ορίζεται «ο Ανδρέας Λουκάτος, χημικός-περιβαλλοντολόγος», ο οποίος μαζί με κάποιον διοικητικό υπάλληλο εκπροσωπούν το υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας!Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι δεν αναφέρεται η ιδιότητά του ως επιχειρηματία και προέδρου μιας από τις γνωστότερες εταιρείες μελετών, της ΕΠΕΜ Α.Ε., παρά μόνο η επιστημονική του ιδιότητα. Η πλειονότητα των συμμετεχόντων στο δ.σ. είναι πανεπιστημιακοί, διοικητικοί, εκπρόσωποι φορέων, καταναλωτικών οργανώσεων, ΜΚΟ κ.λπ.
Πώς το υπουργείο Οικονομίας επέλεξε να το εκπροσωπήσει ένας επιχειρηματίας; Στις 22 Ιουλίου 2010 ο Λουκάς Σπανός, διευθυντής του γραφείου της τότε υπουργού Λούκας Κατσέλη, υπέγραψε έγγραφο που φέρει το λογότυπο του υπουργείου και την ένδειξη «Γραφείο Υπουργού» και το οποίο αναφέρει: «Στον ΕΟΕΔΣΑΠ ορίζεται τακτικό μέλος ο Λουκάτος Ανδρέας και ως αναπληρωτής ο Περίδης Σταύρος, Διεύθυνση Βιομηχανικών Επενδύσεων της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, ως εκπρόσωποι του υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας».
Ως πρόταση της υπουργού μάς παρουσίασε την τοποθέτηση του κ. Λουκάτου στο δ.σ. του ΕΟΕΔΣΑΠ ο διευθυντής του γραφείου της κ. Σπανός. «Οταν προτείνεται κάποιο άτομο από την πλευρά της υπουργού, το ψάχνουμε από χίλιες μεριές», μας είπε.
«Μας ενημέρωσαν από το ΥΠΕΚΑ ότι βάσει νόμου οι εκπρόσωποι των υπουργείων δεν είναι απαραίτητο να είναι υπάλληλοι. Μπορούν να είναι καθηγητές ή και επιχειρηματίες. Ο κ. Λουκάτος είναι ειδικός εμπειρογνώμονας σε θέματα περιβάλλοντος και τοποθετήθηκε λόγω της εμπειρίας του και της καταξίωσής του στο χώρο. Καθένας που συμμετέχει στον οργανισμό είναι σαφές ότι διαχωρίζει τα συμφέροντά του από αυτά του Δημοσίου. Σε κάθε περίπτωση το δ.σ. έχει τη ευχέρεια να ελέγχει και να ανακόπτει προθέσεις», κατέληξε.
Πάντως, μέλη του δ.σ. του ΕΟΕΔΣΑΠ εκφράζουν την απορία τους για την επιλογή του υπουργείου Οικονομίας. «Κανείς δεν κατάλαβε γιατί το υπουργείο επέλεξε έναν επιχειρηματία, γνωστό μελετητή, ως εκπρόσωπό του. Οι συμμετέχοντες εκπροσωπούν κάποιον θεσμικό φορέα».
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι «η ΕΠΕΜ Α.Ε. με τρεις ακόμη μελετητικές εκπόνησε για λογαριασμό του ΕΣΔΚΝΑ μελέτη αξιολόγησης τεχνολογιών για τη διαχείριση στερεών απορριμμάτων στην Αττική. Η πρόταση ήταν στο σύνολό της ακριβή, ενώ προέκρινε για μια από τις 4 μονάδες επεξεργασίας βιολογική ξήρανση, τεχνολογία που διαθέτει μόνο ένας επιχειρηματικός όμιλος στην Ελλάδα».
Ο κ. Λουκάτος ανταπαντά ότι «δεν πρέπει να κρίνουμε τις επιλογές με βάση κυνήγι μαγισσών αλλά με βάση το πραγματικό συμφέρον του Δημοσίου. Γίνονται διαγωνισμοί για τέτοια έργα και τη συγκεκριμένη τεχνολογία αντιπροσωπέυουν διεθνώς 10 οίκοι και επιχειρηματικοί όμιλοι», προσθέτει. Οσο για τη συμμετοχή του στον ΕΟΕΔΣΑΠ λέει: «Είμαι δραστήριος και θέλω να προσφέρω την εμπειρία μου. Η θέση είναι άμισθη. Προφανώς δεν θα σταματήσω την επαγγελματική μου δραστηριότητα αλλά δεν θα μπερδέψω το δημόσιο συμφέρον».