Αναμφίβολα η Μικρασιατική καταστροφή αποτέλεσε την μεγαλύτερη τραγωδία του Ελληνισμού στην σύγχρονη του Ιστορία. Έτσι είναι εύλογο γιατί το ερευνητικό ενδιαφέρον για την περίοδο αυτή, ήταν και είναι ιδιαίτερα αυξημένο. Γίνεται τα τελευταία χρόνια μια αγωνιώδης προσπάθεια να δικαιωθεί η Βενιζελική απόφαση για την αποβίβαση του Ελληνικού στρατού στην Σμύρνη (19 Μαΐου 1919).
Αιχμές της προσπάθειας αυτής είναι ένας μικρός τόμος του κ. Σβολόπουλου υπό τον τίτλο "Η απόφαση για την επέκταση της Ελληνικής κυριαρχίας στην Μικρά Ασία", που εκδόθηκε υπό την αιγίδα του Ιδρύματος "Ελευθέριος Βενιζέλος" και το βιβλίο του κ. Τσιριγώτη "Η Ελληνική πολιτική στην Μικρά Ασία" (εκδόσεις Ποιότητα"). Και οι δύο αυτές φιλότιμες προσπάθειες συμπυκνώνουν τα Βενιζελικά επιχειρήματα υπέρ της εκστρατείας, με έναν έγκυρο και εύστοχο τρόπο.
Εμείς με Ιστορικά αδιαφιλονίκητης εγκυρότητας τεκμήρια (Η άρνηση της Αγγλίας για βοήθεια προς την Ελλάδα για την Μικρασιατική εκστρατεία, ακόμη και πριν την υπογραφή της συνθήκης των Σεβρών, Οι ελλείψεις στον στρατηγικό στρατιωτικό σχεδιασμό της Μικρασιατικής εκστρατείας από τον Ελευθέριο Βενιζέλο), έχουμε αποδείξει στο παρελθόν πως η απόφαση για την Μικρασιατική εκστρατεία πάρθηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο χωρίς να έχει εξασφαλίσει την παραμικρή εγγύηση από τους τότε Συμμάχους μας (Άγγλοί, Γάλλοι, Ιταλοί) είτε για στρατιωτική είτε για οικονομική βοήθεια. Επίσης σταθερή μας θέση είναι πως ως τον Οκτώβριο του 1920 η Ελλάδα δεν έλαβε ούτε ένα φυσίγγι, ούτε μια
Εμείς με Ιστορικά αδιαφιλονίκητης εγκυρότητας τεκμήρια (Η άρνηση της Αγγλίας για βοήθεια προς την Ελλάδα για την Μικρασιατική εκστρατεία, ακόμη και πριν την υπογραφή της συνθήκης των Σεβρών, Οι ελλείψεις στον στρατηγικό στρατιωτικό σχεδιασμό της Μικρασιατικής εκστρατείας από τον Ελευθέριο Βενιζέλο), έχουμε αποδείξει στο παρελθόν πως η απόφαση για την Μικρασιατική εκστρατεία πάρθηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο χωρίς να έχει εξασφαλίσει την παραμικρή εγγύηση από τους τότε Συμμάχους μας (Άγγλοί, Γάλλοι, Ιταλοί) είτε για στρατιωτική είτε για οικονομική βοήθεια. Επίσης σταθερή μας θέση είναι πως ως τον Οκτώβριο του 1920 η Ελλάδα δεν έλαβε ούτε ένα φυσίγγι, ούτε μια
δραχμή ως ενίσχυση από τους "Συμμάχους" της. Υπενθυμίζουμε πως η Συμμαχική αποστολή απαγόρευε αυστηρά στον Ελληνικό στρατό να προελάσει και να συλλάβει τους χιλιάδες ένοπλους Τούρκους Τσέτες που οι ομάδες τους είχαν καταστεί ο φόβος και ο τρόμος των χριστιανικών πληθυσμών, που παρενοχλούσαν συνεχώς τις Ελληνικές μονάδες σε όλη την συνοριακή περίμετρο της Ελληνικής ζώνης, ενώ αποτέλεσαν και την πρώτη ύλη για τον στρατό του Κεμάλ αργότερα.
George Horton |
Ως έτερο τεκμήριο των θέσεων αυτών παρουσιάζουμε σήμερα την τελευταία έκθεση του Αμερικανού προξένου στην Σμύρνη George Horton προς το Στέητ Ντιπάρτμεντ με τα τελικά του συμπεράσματα για την Μικρασιατική εκστρατεία. Στο κείμενο διαβάζουμε:
"...Η Ελληνική απόβαση, με τις συνθήκες που πραγματοποιήθηκε, αποτελεί το μεγάλο λάθος του Βενιζέλου. Παρ΄όλο που, χωρίς αμφιβολία, ήταν οι εκπρόσωποι όλων των Συμμαχικών κρατών που του ζήτησαν να πάει στην Σμύρνη, δεν θα έπρεπε να το πράξει χωρίς την υπογραφή Συνθήκης με γραπτή συμφωνία για την βοήθεια που αναλάμβαναν την υποχρέωση να του παράσχουν. Προς αποφυγή της φρικτής καταστροφής που ακολούθησε και που αναζωπυρώνει τον φανατισμό και την τόλμη ολόκληρου του μουσουλμανικού κόσμου, μόνο δύο λύσεις υπήρχαν: 1. Να μην είχαν σταλεί ποτέ οι Έλληνες στην Σμύρνη, 2. Αφού τους έστειλαν οι Σύμμαχοι να τους συμπαρασταθούν με συνέπεια και πίστη.
Μουσταφά Κεμάλ και ο ειδικός απεσταλμένος της Γαλλίας Franklin Bouillon Όμως αντί να τους συμπαρασταθούν ξεκίνησαν τις διενέξεις μεταξύ τους, όπως γίνεται πάντα ανάμεσα στους Χριστιανούς. Η Ιταλία στην οποία οι άλλοι Σύμμαχοι είχαν υποσχεθεί την Σμύρνη, έβαλε σε λειτουργία το λιμάνι της Εφέσου με στόχο να απομακρύνει τις εμπορικές δραστηριότητες από την Σμύρνη. Ακόμη στο τέλος άρχισε να πουλάει όπλα στους Τούρκους και να τους καλοπιάνει. Οι Γάλλοι, για να υποβιβάσουν την θέση της Μεγάλης Βρετανίας στην Εγγύς Ανατολή, έδειξαν τέτοια στάση απέναντι στους Τούρκους, που οδήγησε τελικά στην υπογραφή της Συνθήκης της Άγκυρας και την ντεφακτο αναγνώριση της κυβέρνησης των Κεμαλιστών από την Γαλλία.Ένα θέαμα που ελπίζω να μην ξαναδώ ποτέ στην ζωή μου, είναι εκείνο της σφαγής που έλαβε χώρα κάτω από τα βλέμματα των μεγάλων δυνάμεων και με την σιωπηρή αποδοχή τους....."
Raymond Poincare |
Πολλοί λένε και γράφουν ότι οι Μεγάλες Δυνάμεις άλλαξαν πολιτική απέναντι στην Ελλάδα επειδή οι Μετανοεμβρίανες Κυβερνήσεις στην Ελλάδα έφεραν πίσω τον....Βασιλιά Κωνσταντίνο χωρίς να πάρουν την άδεια τους. Οι πηγές βοούν ότι αυτό αποτέλεσε απλώς την αφορμή για γεγονότα που είχαν δρομολογηθεί και θα γίνονταν ακόμη και με τον Βενιζέλο στην εξουσία.. Υπενθυμίζουμε πως ο Κεμάλ βρισκόταν σε πόλεμο με τους Γάλλους στην Κιλικία και το περίφημο περίφημο Γαλλοκεμαλικό σύμφωνο Franklin-Bouillon ακριβώς υποτίθεται ότι ρύθμιζε τις τελευταίες λεπτομέρειες της αποχώρησης των Γάλλων. Οι Γάλλοι δεν δίστασαν λοιπόν να αλλάξουν πολιτική ενώ βρίσκονταν σε εμπόλεμη κατάσταση με τον Κεμάλ. Είναι προφανές πιστεύω ότι η αλλαγή αυτή είχε τις ρίζες της στην απόφαση της Γαλλίας να εναντιωθεί στα Βρετανικά συμφέροντα στην περιοχή. Ο Ραιημόν Πουανκαρέ Πρόεδρος της Γαλλίας που υπέγραψε ο ίδιος την συνθήκη των Σεβρών προέβλεψε πως η σταθερότητα της συνθήκης αυτής, θα ήταν εύθραυστη "...όπως οι ονομαστές πορσελάνες που φτιάχνονται στο Γαλλικό προάστειο των Σεβρών". Λέτε να ήξερε ότι τρεις μήνες μετά θα επέστρεφε ο....Βασιλιάς στην Ελλάδα;
Πηγή
George Horton, Η μάστιγα της Ασίας, εκδόσεις "Εστία"
- Nicol E., Οι Σύμμαχοι και η κρίση στην Ανατολή (Ο ρόλος των Συμμάχων έξι μήνες πριν από την καταστροφή ή γιατί πρέπει να καταστραφεί ο Μικρασιατικός Ελληνισμός). Ειρμός, 1990
Ι. Β. Δ.
istorikathemata.com