Ήταν μεσημέρι της 5ης Μαρτίου 2009. Ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής είχε καλέσει στο Μέγαρο Μαξίμου τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιώργο Παπανδρέου για να του ζητήσει συναίνεση σε 6 σημεία, προκειμένου να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της οικονομίας. Η συνάντηση δεν πήγε καλά, καθώς ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ απέρριψε την πρόταση με το επιχείρημα ότι "ο τόπος χρειάζεται αλλαγή πορείας". Λίγο αργότερα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ευάγγελος Αντώναρος ενημέρωνε στο briefing τους πολιτικούς συντάκτες για το περιεχόμενο της πρότασης Καραμανλή προς τον Παπανδρέου. Το παρακάτω απόσπασμα που θα διαβάσατε είναι ακριβώς αυτό: Η πρόταση συναίνεσης του πρωθυπουργού.
"Τόσο το δημόσιο χρέος, όσο και η μείωση των ελλειμμάτων ορίζουν τις πραγματικές αντοχές της ελληνικής οικονομίας. Και τις ορίζουν τόσο σε σχέση με την ανάπτυξη όσο και σε σχέση με την κοινωνική πολιτική. Αν ξεφύγουμε απ' αυτά τα πλαίσια, η κατάσταση θα γίνει ανεξέλεγκτη και ενδεχομένως επικίνδυνη! (...) Όλοι μας, σε αυτές τις δύσκολες περιστάσεις, έχουμε χρέος να μην ενθαρρύνουμε τη διατύπωση υπερβολικών διεκδικήσεων. Φυσικά, κάθε κοινωνική ομάδα έχει τις δικές της προσδοκίες. Κι έχει δικαίωμα να εκφράζει, με τον τρόπο που ορίζουν τα συνταγματικά μας πλαίσια, αυτές τις προσδοκίες. Αλλά η κατάσταση, σε καμία περίπτωση, δεν επιτρέπει την πλειοδοσία παροχών."
Ο Παπανδρέου, όχι μόνο απέρριψε, αλλά στο δρόμο για τις ευρωεκλογές μοίρασε υποσχέσεις στους πάντες: Αυξήσεις στις συντάξεις, αυξήσεις στους μισθούς, μονιμοποιήσεις κ.λπ. Σήμερα, σχεδόν δύο χρόνια μετά.... οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί. Ο Παπανδρέου είναι πρωθυπουργός και ετοιμάζεται να ζητήσει τη συναίνεση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αντώνη Σαμαρά για να "περάσει" από το Κοινοβούλιο δύσκολες μεταρρυθμίσεις.
Η πρωτοβουλία του είναι εύλογη και κατανοητή, θα είχε όμως μεγαλύτερη πειστικότητα αν συνοδευόταν από αυτοκριτική για το πώς πολιτεύτηκε ο ίδιος ως παράγων του πολιτεύματος, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δηλαδή, την κρίσιμη περίοδο 2007-2009. Θα θυμίσω σήμερα, από αυτή τη θέση, ποια στάση τήρησε το ΠΑΣΟΚ επί συγκεκριμένων νομοσχεδίων με τα οποία νομοθετήθηκαν δύσκολες μεταρρυθμίσεις:
"Τόσο το δημόσιο χρέος, όσο και η μείωση των ελλειμμάτων ορίζουν τις πραγματικές αντοχές της ελληνικής οικονομίας. Και τις ορίζουν τόσο σε σχέση με την ανάπτυξη όσο και σε σχέση με την κοινωνική πολιτική. Αν ξεφύγουμε απ' αυτά τα πλαίσια, η κατάσταση θα γίνει ανεξέλεγκτη και ενδεχομένως επικίνδυνη! (...) Όλοι μας, σε αυτές τις δύσκολες περιστάσεις, έχουμε χρέος να μην ενθαρρύνουμε τη διατύπωση υπερβολικών διεκδικήσεων. Φυσικά, κάθε κοινωνική ομάδα έχει τις δικές της προσδοκίες. Κι έχει δικαίωμα να εκφράζει, με τον τρόπο που ορίζουν τα συνταγματικά μας πλαίσια, αυτές τις προσδοκίες. Αλλά η κατάσταση, σε καμία περίπτωση, δεν επιτρέπει την πλειοδοσία παροχών."
Ο Παπανδρέου, όχι μόνο απέρριψε, αλλά στο δρόμο για τις ευρωεκλογές μοίρασε υποσχέσεις στους πάντες: Αυξήσεις στις συντάξεις, αυξήσεις στους μισθούς, μονιμοποιήσεις κ.λπ. Σήμερα, σχεδόν δύο χρόνια μετά.... οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί. Ο Παπανδρέου είναι πρωθυπουργός και ετοιμάζεται να ζητήσει τη συναίνεση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αντώνη Σαμαρά για να "περάσει" από το Κοινοβούλιο δύσκολες μεταρρυθμίσεις.
Η πρωτοβουλία του είναι εύλογη και κατανοητή, θα είχε όμως μεγαλύτερη πειστικότητα αν συνοδευόταν από αυτοκριτική για το πώς πολιτεύτηκε ο ίδιος ως παράγων του πολιτεύματος, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δηλαδή, την κρίσιμη περίοδο 2007-2009. Θα θυμίσω σήμερα, από αυτή τη θέση, ποια στάση τήρησε το ΠΑΣΟΚ επί συγκεκριμένων νομοσχεδίων με τα οποία νομοθετήθηκαν δύσκολες μεταρρυθμίσεις:
- Στις 31 Ιανουαρίου 2007, το ΠΑΣΟΚ, επικαλούμενο προσχηματικούς λόγους, αποχώρησε από τη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος με την οποία θα πραγματοποιούνταν μείζονες αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, όπως η αναθεώρηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών, το "πόθεν έσχες" των πολιτικών, οι εκλογικές δαπάνες, ο έλεγχος του πολιτικού χρήματος, η αναθεώρηση του άρθρου 16, η άρση μονιμότητας για νεοδιοριζόμενους κ.λπ.
- Στις 8 Μαρτίου 2007, η Βουλή ψήφισε το νέο νόμο-πλαίσιο για τα ΑΕΙ με ψήφους 164 υπέρ και 117 κατά. ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ αποχώρησαν μετά την ονομαστική ψηφοφορία επί της αρχής του νόμου, ο οποίος προέβλεπε αξιολόγηση των ΑΕΙ, νέο πλαίσιο για το άσυλο, μάνατζερ, ρύθμιση θέματος των "αιώνιων" φοιτητών κ.λπ.
- Στις 5 Μαρτίου 2008, η Βουλή κύρωσε τη σύμβαση ΟΛΠ-Cosco, με ψήφους 149 υπέρ και 131 κατά. Το ΠΑΣΟΚ καταψήφισε.
- Στις 31 Μαρτίου 2008, η Βουλή ψήφισε το νόμο Πετραλιά για το Ασφαλιστικό, με 151 ψήφους υπέρ και 146 κατά. Το ΠΑΣΟΚ καταψήφισε, ζητώντας δημοψήφισμα.
- Στις 18 Ιουνίου 2008, η Βουλή ψήφισε το νόμο για τον ΟΤΕ, με 151 ψήφους υπέρ και 144 κατά. Το ΠΑΣΟΚ καταψήφισε, με τον Παπανδρέου να απειλεί με "προανακριτική".
- Στις 30 Ιουλίου 2008, η Βουλή ψήφισε το νόμο για τα κολέγια. Το ΠΑΣΟΚ καταψήφισε, ενώ τώρα εφαρμόζει το νόμο με ελάχιστες τροποποιήσεις.
- Τον Αύγουστο του 2008, η Βουλή ψήφισε το νόμο Αλογοσκούφη για την αλλαγή των εργασιακών σχέσεων στις ΔΕΚΟ. Το ΠΑΣΟΚ καταψήφισε.
- Στις 9 Απριλίου 2009, η Βουλή κύρωσε τη σύμβαση πώλησης της "Ολυμπιακής" στη MIG. Το ΠΑΣΟΚ καταψήφισε, "γιατί δεν διασφαλίζεται η εθνικότητα της εταιρείας".
- Στις 30 Ιουλίου 2009, η Βουλή ψήφισε το νέο πλαίσιο για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Το ΠΑΣΟΚ καταψήφισε.
Ο κατάλογος είναι ενδεικτικός, θα μπορούσε να έχει κι άλλα παραδείγματα, αλλά δεν έχει νόημα. Το ζήτημα είναι ένα και μόνο: Η πορεία προς τη συναίνεση περνά υποχρεωτικά μέσα από μια γενναία αυτοκριτική του ΠΑΣΟΚ για τη στάση του απέναντι σε δύσκολες μεταρρυθμίσεις τα προηγούμενα χρόνια. Συναίνεση που δεν είναι ειλικρινής δεν μπορεί, άλλωστε, να αντέξει...
Η γενναία παραδοχή ότι έγιναν βήματα και στο παρελθόν τα οποία δεν έτυχαν στήριξης είναι εκ των ων ουκ άνευ για τα περαιτέρω...
Η γενναία παραδοχή ότι έγιναν βήματα και στο παρελθόν τα οποία δεν έτυχαν στήριξης είναι εκ των ων ουκ άνευ για τα περαιτέρω...
(του Μανώλη Κοττάκη - ΕΠΙΚΑΙΡΑ)