Τη σοβαρότητα του προβλήματος που γεννά η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου από τους εφήβους επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ετοιμάζοντας ένα σχέδιο δράσης που θα παρουσιαστεί σε λίγες μέρες και το οποίο θα αναφέρεται σ’ αυτό το ευαίσθητο κοινωνικό πρόβλημα. Οι λόγοι που οδηγούν ένα/μία έφηβο στην εγκατάλειψη του σχολείου είναι συνήθως «προσωπικοί» - μαθησιακές δυσκολίες, προβλήματα κοινωνικής ένταξης, φορτισμένο ψυχολογικό περιβάλλον, προβλήματα υγείας, έλλειψη καθοδήγησης ή υποστήριξης Επίσης, όσοι εγκαταλείπουν το σχολείο συνήθως προέρχονται από ένα χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον, τα αγόρια είναι περισσότερα από τα κορίτσια και συνήθως (διπλάσιοι σε ποσοστό) είναι αυτοί που προέρχονται από τους κόλπους των μεταναστών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μελετώντας το πρόβλημα κατέληξε ότι απαιτούνται προληπτικά μέτρα (όπως είναι η βελτίωση των δομών των εκπαιδευτικών συστημάτων και ειδική υποστήριξη των μαθητών που παρουσιάζουν τάσεις εγκατάλειψης), αλλά επίσης η χάραξη μιας στρατηγικής που θα ενθαρρύνει την επανένταξη στη σχολική εκπαίδευση όσων έφυγαν - διότι «η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει την πελώρια απώλεια ταλέντων».
Τον περασμένο Μάρτιο, στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» είχε περιληφθεί ένας στόχος-προτεραιότητα: να μειωθεί το ποσοστό αυτών που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο από το 15% που ήταν πέρσι στο 10% και να δημιουργηθεί ένα δίχτυ ασφαλείας (40%) αποφοίτων που κατέχουν ένα πτυχίο. Απώτερος στόχος είναι, το 2020 το 90% των νεαρών ευρωπαίων να έχουν ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Τα στοιχεία της Επιτροπής αναφέρουν πως το 2009, στην ευρωπαϊκή επικράτεια, κάπου 6 εκ. έφηβοι εγκατέλειψαν τη δευτεροβάθμια (κυρίως) παιδεία και τις σχολές κατάρτισης, ενώ τα υψηλότερα ποσοστά παρουσιάζουν η Μάλτα, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Βρετανία. Στον αντίποδα βρίσκονται η Σλοβενία, Σλοβακία, Πολωνία και Τσεχία, όπου το 95% των νέων κατέχουν πτυχίο Λυκείου. Πολύ καλές επιδόσεις έχουν επίσης το Λουξεμβούργο, η Αυστρία, Λιθουανία και Φινλανδία, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται σε σχετικά καλό επίπεδο - το 82% των νέων είναι απόφοιτοι Λυκείου.
Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι κατά την εισήγηση που αναμένεται να παρουσιάσει η αρμόδια επίτροπος Ανδρούλα Βασιλείου, η Επιτροπή θα αποδώσει έμφαση α) στην ανάγκη άρσης των φυλετικών διακρίσεων - έτσι ώστε να γίνει εφικτή η ώσμωση παιδιών από διαφορετικές εθνικές ή πολιτισμικές κουλτούρες και β) στην ενίσχυση της «ευκολίας επιστροφής στα θρανία».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μελετώντας το πρόβλημα κατέληξε ότι απαιτούνται προληπτικά μέτρα (όπως είναι η βελτίωση των δομών των εκπαιδευτικών συστημάτων και ειδική υποστήριξη των μαθητών που παρουσιάζουν τάσεις εγκατάλειψης), αλλά επίσης η χάραξη μιας στρατηγικής που θα ενθαρρύνει την επανένταξη στη σχολική εκπαίδευση όσων έφυγαν - διότι «η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει την πελώρια απώλεια ταλέντων».
Τον περασμένο Μάρτιο, στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» είχε περιληφθεί ένας στόχος-προτεραιότητα: να μειωθεί το ποσοστό αυτών που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο από το 15% που ήταν πέρσι στο 10% και να δημιουργηθεί ένα δίχτυ ασφαλείας (40%) αποφοίτων που κατέχουν ένα πτυχίο. Απώτερος στόχος είναι, το 2020 το 90% των νεαρών ευρωπαίων να έχουν ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Τα στοιχεία της Επιτροπής αναφέρουν πως το 2009, στην ευρωπαϊκή επικράτεια, κάπου 6 εκ. έφηβοι εγκατέλειψαν τη δευτεροβάθμια (κυρίως) παιδεία και τις σχολές κατάρτισης, ενώ τα υψηλότερα ποσοστά παρουσιάζουν η Μάλτα, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Βρετανία. Στον αντίποδα βρίσκονται η Σλοβενία, Σλοβακία, Πολωνία και Τσεχία, όπου το 95% των νέων κατέχουν πτυχίο Λυκείου. Πολύ καλές επιδόσεις έχουν επίσης το Λουξεμβούργο, η Αυστρία, Λιθουανία και Φινλανδία, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται σε σχετικά καλό επίπεδο - το 82% των νέων είναι απόφοιτοι Λυκείου.
Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι κατά την εισήγηση που αναμένεται να παρουσιάσει η αρμόδια επίτροπος Ανδρούλα Βασιλείου, η Επιτροπή θα αποδώσει έμφαση α) στην ανάγκη άρσης των φυλετικών διακρίσεων - έτσι ώστε να γίνει εφικτή η ώσμωση παιδιών από διαφορετικές εθνικές ή πολιτισμικές κουλτούρες και β) στην ενίσχυση της «ευκολίας επιστροφής στα θρανία».