"Η κρίση είναι μια ευκαιρία για να ξαναβρεί η Ελληνική οικονομία το δυναμισμό της και να ξαναγίνει πρότυπο ανάπτυξης", τόνισε ο πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος και της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών Βασίλης Ράπανος, ο οποίος απέκλεισε το ενδεχόμενο χρεοκοπίας και διαβεβαίωσε ότι "τα μέχρι τώρα επιτεύγματα είναι σημαντικά και οι προσαρμογές και μεταρρυθμίσεις που έγιναν τον τελευταίο χρόνο δεν έχουν προηγούμενο στην πρόσφατη ιστορία της Ελλάδος".
Ο κ. Ράπανος μίλησε το απόγευμα στη Λευκωσία, με θέμα "Το Ελληνικό Τραπεζικό Σύστημα και η οικονομική κρίση", σε εκδήλωση του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΚΕΒΕ) και του Ομίλου Προβληματισμού για τον Εκσυγχρονισμό της Κοινωνίας (ΟΠΕΚ). Στην εκδήλωση απονεμήθηκε στον τέως υπουργό Οικονομικών της Κύπρου Μιχάλη Σαρρή το ετήσιο βραβείο του ΟΠΕΚ στη μνήμη του ΑΝΥΠΕΞ της Ελλάδος Γιάννου Κρανιδιώτη.
Στην ομιλία του, με την προβολή πινάκων και στατιστικών στοιχείων, ο κ. Ράπανος αναφέρθηκε στις προοπτικές με βάση το αναθεωρημένο πρόγραμμα προσαρμογής και στις σημαντικές διαρθρωτικές μεταβολές σε πολλούς τομείς. Ειδικότερα ανέφερε :
-Χρέος ως προς το ΑΕΠ εκτιμάται να μειωθεί, με το σενάριο βάσης, στο 131% του ΑΕΠ το 2020.
-Αν όμως ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ είναι περί το 1% υψηλότερος από το βασικό σενάριο, που είναι και πιο κοντά στην τάση του παρελθόντος, τότε ο λόγος χρέους ΑΕΠ θα είναι περί το 90% του ΑΕΠ το 2020.
Δήλωσε ότι εκτιμάται επάνοδος σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης από το 2012, μικρότερους όμως από εκείνους της περιόδου 1996-2007. Επίσης, είπε ότι εκτιμάται χαμηλός πληθωρισμός, περί το 2% που είναι στόχος της ΕΚΤ , προβλέπεται μείωση των spreads , σημαντική μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων, Έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις περί τα €7 δις την περίοδο 2011-15(περί το €1 δισ. το 2011) , στενή παρακολούθηση από την τρόικα της δημοσιονομικής προσαρμογής και σημαντική μείωση στους πραγματικούς μισθούς, με μικρότερη επίπτωση στα χαμηλά εισοδήματα.
Ο κ. Ράπανος, αφού έθεσε το ερώτημα "θα χρεοκοπήσει η Ελλάδα;", απάντησε ότι η απόφαση για χρεοκοπία δεν θα είναι της Ελλάδας, αλλά της Ευρωζώνης. Στην απάντηση αυτή επιχειρηματολόγησε με τα ακόλουθα:
-Κάτοχοι των ελληνικών κρατικών ομολόγων (ΕΚΟ) είναι Έλληνες και άλλα μέλη της ΟΝΕ. Οι κάτοχοι αυτοί δεν επιθυμούν τη χρεοκοπία.
- Οι ελληνικές τράπεζες έχουν περί τα €45 δις, τα ασφαλιστικά ταμεία και άλλα ταμεία περί τα €25 δισ. ιδιώτες περί τα 15 δισ. Μια απομείωση της άξιας των ομολόγων λόγω χρεοκοπίας θα δημιουργήσει προβλήματα στις τράπεζες και στα ασφαλιστικά ταμεία.
-Οι τράπεζες σε χώρες της ΟΝΕ που κατέχουν ομόλογα θα υποστούν σημαντικές ζημιές.
-Η ΕΚΤ κατέχει σημαντικά ποσά ΕΚΟ, άμεσα περί τα €30 δις και άλλα με τη μορφή ενεχύρων. Η Ελλάδα δεν μπορεί να πάει εναντίον του δανειστή της έσχατης ανάγκης.
-Οι χώρες της ΟΝΕ έχουν δώσει στην Ελλάδα δάνεια €80 δισ. (& ΔΝΤ €30), για τα οποία η Ελλάδα δεν μπορεί να χρεοκοπήσει.
Οι κίνδυνοι μετάδοσης δεν είναι αμελητέοι, είπε ο κ. Ράπανος, ο οποίος σημείωσε ότι "υπάρχει κίνδυνος μαζικών αποσύρσεων από το τραπεζικό σύστημα στη διάρκεια της αναδιάρθρωσης.Το επιτοκιακό κόστος για τον ιδιωτικό τομέα θα αυξηθεί σημαντικά.Χωρίς αξιοπιστία, η χώρα δεν θα μπορεί εύκολα να ξαναμπεί σε σταθερή τροχιά ανάπτυξης".
Ακόμη και αν μειωθεί το χρέος κατά 50 μονάδες του ΑΕΠ,είπε, η εξοικονόμηση τόκων από την εξυπηρέτηση του χρέους θα είναι περί τις 3 μονάδες του ΑΕΠ. "Αξίζει τον κόπο να χρεοκοπήσει μια χώρα για να μειώσει τις δαπάνες της κατά 3% του ΑΕΠ" ,διερωτήθηκε.
Ο κ. Ράπανος έκανε αναφορά σε παράγοντες, που , όπως είπε, υποεκτιμώνται. Σαν τέτοιους απαρίθμησε τους πιο κάτω:
1) Η σημασία των δραστικών διαρθρωτικών αλλαγών, όπως στο ασφαλιστικό, στην αγορά εργασία, στην απελευθέρωση επαγγελμάτων, κλπ.
2) Σημαντικές αλλαγές στο δημοσιονομικό τομέα και τη φορολογική πολιτική.
3) Το κοινωνικό περιβάλλον είναι αρκετά ανεκτικό.
4) Η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας το 2012 είναι πιθανή και ίσως ισχυρότερη απ' ότι εκτιμάται. Η Ελλάδα , με τις αλλαγές που γίνονται, γίνεται ελκυστικότερη για επενδύσεις, ο ιδιωτικός τομέας δεν είναι υπερχρεωμένος και το τραπεζικό σύστημα παραμένει ισχυρό.
5)Μεσοπρόθεσμα, η ισχυρότερη οικονομική ανάκαμψη θα καταστήσει τη διαδικασία της δημοσιονομικής προσαρμογής ευκολότερη.
Για το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα ο κ. Ράπανος στην ομιλία του ανέφερε ότι το πρόβλημα στον τραπεζικό τομέα προήλθε από τη δημοσιονομική κρίση της χώρας. "Στην Ελλάδα το τραπεζικό σύστημα δεν επηρεάστηκε άμεσα από τη διεθνή χρηματοοικονομική κρίση. Οι ελληνικές τράπεζες δεν είχαν τοξικά προϊόντα και το κράτος δεν παρενέβη για να σώσει κάποια τράπεζα", σημείωσε.
Σύμφωνα με τον κ. Ράπανο η κρίση έχει δημιουργήσει δύο σημαντικές προκλήσεις νια το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα: Έλλειψη ρευστότητας και Επισφάλειες δανειακού χαρτοφυλακίου. Η πρόσβαση στην ΕΚΤ διατηρεί το κόστος χρηματοδότησης σε
χαμηλά επίπεδα, ανέφερε.
Για τη στρατηγική αντιμετώπιση της κρίσης , τόνισε ότι είναι σημαντικά: -Διατήρηση κερδοφορίας ( Μείωση λειτουργικού κόστους, Ανατιμολόγηση όπου είναι δυνατό,Αυξανόμενη συμβολή διεθνών δραστηριοτήτων)
-Μείωση της δανειακής μόχλευσης
-Πιο ενεργή διαχείριση των απαιτήσεων σε καθυστέρηση
- Διασφάλιση υψηλής ρευστότητας, διεύρυνση πηγών χρηματοδότησης
-Ρευστοποιήσεις στοιχείων ενεργητικού χαμηλής αποδοτικότητας
"Η προοπτική μείωσης του επιτοκίου των δανείων του προγράμματος στήριξης σε συνδυασμό με την πιθανότητα επαναγοράς ελληνικού χρέους που διακρατεί η ΕΚΤ καθιστούν το δημόσιο χρέος πολύ πιο διαχειρήσιμο", πρόσθεσε ο πρόεδρος της ΕΤΕ.
Στην ομιλία του, με την προβολή πινάκων και στατιστικών στοιχείων, ο κ. Ράπανος αναφέρθηκε στις προοπτικές με βάση το αναθεωρημένο πρόγραμμα προσαρμογής και στις σημαντικές διαρθρωτικές μεταβολές σε πολλούς τομείς. Ειδικότερα ανέφερε :
-Χρέος ως προς το ΑΕΠ εκτιμάται να μειωθεί, με το σενάριο βάσης, στο 131% του ΑΕΠ το 2020.
-Αν όμως ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ είναι περί το 1% υψηλότερος από το βασικό σενάριο, που είναι και πιο κοντά στην τάση του παρελθόντος, τότε ο λόγος χρέους ΑΕΠ θα είναι περί το 90% του ΑΕΠ το 2020.
Δήλωσε ότι εκτιμάται επάνοδος σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης από το 2012, μικρότερους όμως από εκείνους της περιόδου 1996-2007. Επίσης, είπε ότι εκτιμάται χαμηλός πληθωρισμός, περί το 2% που είναι στόχος της ΕΚΤ , προβλέπεται μείωση των spreads , σημαντική μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων, Έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις περί τα €7 δις την περίοδο 2011-15(περί το €1 δισ. το 2011) , στενή παρακολούθηση από την τρόικα της δημοσιονομικής προσαρμογής και σημαντική μείωση στους πραγματικούς μισθούς, με μικρότερη επίπτωση στα χαμηλά εισοδήματα.
Ο κ. Ράπανος, αφού έθεσε το ερώτημα "θα χρεοκοπήσει η Ελλάδα;", απάντησε ότι η απόφαση για χρεοκοπία δεν θα είναι της Ελλάδας, αλλά της Ευρωζώνης. Στην απάντηση αυτή επιχειρηματολόγησε με τα ακόλουθα:
-Κάτοχοι των ελληνικών κρατικών ομολόγων (ΕΚΟ) είναι Έλληνες και άλλα μέλη της ΟΝΕ. Οι κάτοχοι αυτοί δεν επιθυμούν τη χρεοκοπία.
- Οι ελληνικές τράπεζες έχουν περί τα €45 δις, τα ασφαλιστικά ταμεία και άλλα ταμεία περί τα €25 δισ. ιδιώτες περί τα 15 δισ. Μια απομείωση της άξιας των ομολόγων λόγω χρεοκοπίας θα δημιουργήσει προβλήματα στις τράπεζες και στα ασφαλιστικά ταμεία.
-Οι τράπεζες σε χώρες της ΟΝΕ που κατέχουν ομόλογα θα υποστούν σημαντικές ζημιές.
-Η ΕΚΤ κατέχει σημαντικά ποσά ΕΚΟ, άμεσα περί τα €30 δις και άλλα με τη μορφή ενεχύρων. Η Ελλάδα δεν μπορεί να πάει εναντίον του δανειστή της έσχατης ανάγκης.
-Οι χώρες της ΟΝΕ έχουν δώσει στην Ελλάδα δάνεια €80 δισ. (& ΔΝΤ €30), για τα οποία η Ελλάδα δεν μπορεί να χρεοκοπήσει.
Οι κίνδυνοι μετάδοσης δεν είναι αμελητέοι, είπε ο κ. Ράπανος, ο οποίος σημείωσε ότι "υπάρχει κίνδυνος μαζικών αποσύρσεων από το τραπεζικό σύστημα στη διάρκεια της αναδιάρθρωσης.Το επιτοκιακό κόστος για τον ιδιωτικό τομέα θα αυξηθεί σημαντικά.Χωρίς αξιοπιστία, η χώρα δεν θα μπορεί εύκολα να ξαναμπεί σε σταθερή τροχιά ανάπτυξης".
Ακόμη και αν μειωθεί το χρέος κατά 50 μονάδες του ΑΕΠ,είπε, η εξοικονόμηση τόκων από την εξυπηρέτηση του χρέους θα είναι περί τις 3 μονάδες του ΑΕΠ. "Αξίζει τον κόπο να χρεοκοπήσει μια χώρα για να μειώσει τις δαπάνες της κατά 3% του ΑΕΠ" ,διερωτήθηκε.
Ο κ. Ράπανος έκανε αναφορά σε παράγοντες, που , όπως είπε, υποεκτιμώνται. Σαν τέτοιους απαρίθμησε τους πιο κάτω:
1) Η σημασία των δραστικών διαρθρωτικών αλλαγών, όπως στο ασφαλιστικό, στην αγορά εργασία, στην απελευθέρωση επαγγελμάτων, κλπ.
2) Σημαντικές αλλαγές στο δημοσιονομικό τομέα και τη φορολογική πολιτική.
3) Το κοινωνικό περιβάλλον είναι αρκετά ανεκτικό.
4) Η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας το 2012 είναι πιθανή και ίσως ισχυρότερη απ' ότι εκτιμάται. Η Ελλάδα , με τις αλλαγές που γίνονται, γίνεται ελκυστικότερη για επενδύσεις, ο ιδιωτικός τομέας δεν είναι υπερχρεωμένος και το τραπεζικό σύστημα παραμένει ισχυρό.
5)Μεσοπρόθεσμα, η ισχυρότερη οικονομική ανάκαμψη θα καταστήσει τη διαδικασία της δημοσιονομικής προσαρμογής ευκολότερη.
Για το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα ο κ. Ράπανος στην ομιλία του ανέφερε ότι το πρόβλημα στον τραπεζικό τομέα προήλθε από τη δημοσιονομική κρίση της χώρας. "Στην Ελλάδα το τραπεζικό σύστημα δεν επηρεάστηκε άμεσα από τη διεθνή χρηματοοικονομική κρίση. Οι ελληνικές τράπεζες δεν είχαν τοξικά προϊόντα και το κράτος δεν παρενέβη για να σώσει κάποια τράπεζα", σημείωσε.
Σύμφωνα με τον κ. Ράπανο η κρίση έχει δημιουργήσει δύο σημαντικές προκλήσεις νια το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα: Έλλειψη ρευστότητας και Επισφάλειες δανειακού χαρτοφυλακίου. Η πρόσβαση στην ΕΚΤ διατηρεί το κόστος χρηματοδότησης σε
χαμηλά επίπεδα, ανέφερε.
Για τη στρατηγική αντιμετώπιση της κρίσης , τόνισε ότι είναι σημαντικά: -Διατήρηση κερδοφορίας ( Μείωση λειτουργικού κόστους, Ανατιμολόγηση όπου είναι δυνατό,Αυξανόμενη συμβολή διεθνών δραστηριοτήτων)
-Μείωση της δανειακής μόχλευσης
-Πιο ενεργή διαχείριση των απαιτήσεων σε καθυστέρηση
- Διασφάλιση υψηλής ρευστότητας, διεύρυνση πηγών χρηματοδότησης
-Ρευστοποιήσεις στοιχείων ενεργητικού χαμηλής αποδοτικότητας
"Η προοπτική μείωσης του επιτοκίου των δανείων του προγράμματος στήριξης σε συνδυασμό με την πιθανότητα επαναγοράς ελληνικού χρέους που διακρατεί η ΕΚΤ καθιστούν το δημόσιο χρέος πολύ πιο διαχειρήσιμο", πρόσθεσε ο πρόεδρος της ΕΤΕ.