Κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ της Άγκυρας και των τουρκοκυπρίων, αφού σήμερα ανακλήθηκε ο πρεσβευτής της Τουρκίας στα κατεχόμενα. Το όνομα που ακούγεται ως αντικαταστάτης, δίχως να έχει ανακοινωθεί προς το παρόν επισήμως, θα προκαλέσει πρόσθετη ένταση, αφού πρόκειται για τον υψηλόβαθμο υπάλληλο που διόρισε πρόσφατα η Τουρκία στα κατεχόμενα για τη λήψη οικονομικών μέτρων.
Ο πρεσβευτής που ανακλήθηκε είναι ο Καγιά Τουρκμέν ο οποίος είχε αναλάβει την 1η Αυγούστου 2010. Ο Χαλίλ Ιμπραχίμ Ακτσά που αναφέρεται ως αντικαταστάτης διορίστηκε στα κατεχόμενα ενώ ασκούσε καθήκοντα βοηθού γενικού γραμματέα του τουρκικού Οργανισμού Κρατικού Σχεδιασμού στην Άγκυρα.
Το όνομά του συνδέεται με τα μέτρα που καλούνται να λάβουν τα κατεχόμενα, πράγμα που μεταξύ άλλων ήταν και ο λόγος για τις διαδηλώσεις των τουρκοκυπρίων.
Την είδηση περί ανάκλησης μετάδωσε σήμερα αρχικά το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων DHA. Ακολούθησε ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου εξωτερικών ότι "δεν τίθεται θέμα ανάκλησης, αλλά αλλαγής".
Εάν πραγματοποιηθεί και επισήμως ο διορισμός του Ακτσά, η Τουρκία θα επιστρέψει στην περίοδο που πρεσβευτές της στα κατεχόμενα ήταν διοικητικοί υψηλόβαθμοι δημόσιοι υπάλληλοι και όχι διπλωματικοί.
Από την ανακήρυξη του ψευδοκράτους το 1983 μέχρι σήμερα έχουν αναλάβει δέκα άτομα τη θέση του πρεσβευτή της Τουρκίας, εκ των οποίων οι δύο δεν ήταν διπλωματικοί. Ο ένας ήταν ο Ερτουγρούλ Κουμτζούογλου (1987-1991), και ο δεύτερος ο Τζαχίτ Μπαγιάρ (1991-1995). Ο Μπαγιάρ ήταν στέλεχος του τουρκικού υπουργείου εσωτερικών με βαθμό νομάρχη, πράγμα που την περίοδο εκείνη είχε σχολιαστεί στην Τουρκία ως ο "νομάρχης της Τουρκίας στην ΤΔΒΚ". (Στην Τουρκία υπάρχει ανάλογο με το διπλωματικό σώμα, σώμα του υπουργείου εσωτερικών, με ανώτερο βαθμό αυτόν του νομάρχη. Το σώμα περιλαμβάνει τους διοικητές ασφάλειας και τους νομάρχες).
Στις 5 Φεβρουαρίου 2010 είχε διαρρεύσει στον τουρκικό τύπο η πληροφορία ότι νέος πρεσβευτής στα κατεχόμενα αναλαμβάνει ο τότε νομάρχης Κωνσταντινούπολης Μουαμέρ Γκιουλέρ, πράγμα που είχε διαψευστεί την ίδια μέρα.
Η κόντρα μεταξύ Άγκυρας και τουρκοκυπρίων εκφράστηκε σήμερα και με τις δηλώσεις του τουρκοκύπριου ηγέτη Ντερβίς Έρογλου στο τουρκικό τηλεοπτικό κανάλι NTV.
"Τα συνθήματα και τα πανό τις διαδηλώσεις μπορεί να έχουν δυσαρεστήσει την Τουρκία, το λαό και την κυβέρνησή της, αλλά και τα λόγια που διατυπώθηκαν έχουν δυσαρεστήσει τον τουρκοκυπριακό λαό" είπε αναφερόμενος κυρίως στις δηλώσεις που είχε κάνει χτες ο αρμόδιος για θέματα Κύπρου τούρκος υπουργός Τζεμίλ Τσιτσέκ.
Αναφερόμενος στη διαδήλωση είπε ότι "σε αυτήν υπήρχαν τουρκοκύπριοι που εναντιώνονταν στα οικονομικά μέτρα και μία μικρή μειοψηφία που εκμεταλλεύτηκε τη διαδήλωση" και τόνισε ότι "πρόκειται για πολιτικά κόμματα τα οποία στις εκλογές δεν ξεπερνούν το 1%".
Ο τουρκοκύπριος ηγέτης είπε πως είχε σχετικές τηλεφωνικές συνομιλίες με τον πρόεδρο της Τουρκίας Αμπντουλάχ Γκιουλ, τον πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον υπουργό εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου και σημείωσε ότι "ίσως αργότερα να συναντηθούμε για να εξετάσουμε το τι μπορούμε να κάνουμε για να μην επαναληφθούν παρόμοιες καταστάσεις".
Ερωτηθείς για το κατά πόσο οι εξελίξεις αυτές επιδρούν επί των συνομιλιών για το Κυπριακό, ο Έρογλου είπε "το γεγονός της διαδήλωσης, αλλά και το ότι μπορεί να γίνουν και άλλες διαδηλώσεις με λυπεί και από την άλλη αυτή η εικόνα με αποδυναμώνει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων".
Αναφερόμενος στα οικονομικά μέτρα, είπε "πρέπει να προσέξουμε, η λήψη οικονομικών μέτρων να μην προκαλεί κοινωνικές αντιδράσεις και εκρήξεις".
Απαντώντας στην ερώτηση τι πρέπει να γίνει από εδώ και πέρα, ο Έρογλου είπε ότι "η Τουρκία συμβάλλει στην τουρκοκυπριακή οικονομία και πρέπει να το κάνει, επειδή τα έσοδά μας δεν καλύπτουν τα έξοδά μας" και σημείωσε πως ο τουρκοκυπριακός προϋπολογισμός για το έτος 2011 είναι 3,5 δις λίρες και πως η συμβολή της Τουρκίας για το ίδιο έτος θα είναι 860 εκ. λίρες. "Η οικονομική βοήθεια αυτή είναι σωσίβιο για μας" είπε ο Έρογλου και ερωτηθείς για τους εποίκους σημείωσε τα εξής: "Υπάρχουν 30 χιλιάδες άτομα που έχουν άδεια εργασίας και έχουν έρθει με τις οικογένειές τους. Υπό αυτή την έννοια, εάν για παράδειγμα πρόκειται να διορίσουμε 100 εκπαιδευτικούς, διορίζουμε 300. Αλλά ποτέ οι αξιωματούχοι της ΤΔΒΚ δεν το έχουν κάνει θέμα αυτό".
Δηλώσεις του Έρογλου, καθώς και του προκάτοχού του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ φιλοξενεί σήμερα και η τουρκική εφημερίδα Μιλιέτ. Αμφότεροι δηλώνουν ότι οι δηλώσεις που προήλθαν από την Άγκυρα "ενίσχυσαν τη θέση των Ελληνοκυπρίων".
"Μακάρι να μην γινόταν οι συζητήσεις αυτές. Στεναχωρήθηκα πολύ. Καθ’ όλο τον πολιτικό μου βίο εργάστηκα για την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ της ΤΔΒΚ και της Τουρκίας" λέει ο Έρογλου και προσθέτει ότι ο ίδιος περίμενε πρώτα να μειωθεί η ένταση και στη συνέχεια συναντήθηκε με τους ηγέτες των τουρκοκυπριακών κομμάτων. Σύμφωνα με τον Έρογλου "Οι αμοιβαίες δηλώσεις κλιμακώνουν την ένταση. Εγώ έρχομαι από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Οι δηλώσεις αυτές ενίσχυσαν τους ελληνοκύπριους".
Ο τουρκοκύπριος ηγέτης αναφέρεται και στα όσα είπε ο Τσιτσέκ για την οικονομική βοήθεια της Τουρκίας και τον 13ο μισθό που παίρνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι στα κατεχόμενα; "Οι αναφορές στο χρηματικό πλήγωσαν. Δεν υπάρχει λόγος να θορυβούμε τους εργαζόμενους. Ο 13ος μισθός που δίνεται στο τέλος του έτους έχει σκοπό να αναζωογονήσει την αγορά. Αυτό φυσικά είναι υπόθεση της κυβέρνησης της ΤΔΒΚ. Από ό,τι ξέρω η κυβέρνηση δεν σχεδιάζει την κατάργησή του".
Ανάλογες είναι και οι δηλώσεις του Ταλάτ ο οποίος εκφράζει τη "λύπη" του για τις δηλώσεις του Τσιτσέκ, λέοντας ότι "αυτά που είπε για τα χρήματα και τους μισθούς πλήγωσαν τον κόσμο". Σύμφωνα με τον Ταλάτ, ο Τσιτσέκ "είπε πρώτα έβρισαν και μετά πήγαν και πήραν το μισθό τους. Πώς μπορεί να γίνει; Πώς μπορεί να ειπωθεί κάτι τέτοιο για τους τουρκοκύπριους;". Ο Ταλάτ λέει ότι "οι προβοκάτορες που ύψωσαν εκείνα τα πανό στη διαδήλωση είχαν για στόχο να θίξουν την Τουρκία. Αλλά δυστυχώς οι δηλώσεις στην Άγκυρα μεγέθυναν το ζήτημα και έθιξαν τους πολίτες μας. Ήταν λόγια που έθιξαν τους φίλους και χαροποίησαν τους εχθρούς".
Ο Ταλάτ λέει πως στη συνέχεια ο ίδιος ζήτησε να συναντηθεί με τον τούρκο πρωθυπουργό: "Στη συνάντησή μου με τον πρωθυπουργό ανέφερα το λόγο για τον οποίο δεν έκανα σχετική δήλωση. Γνωρίζουν τους λόγους. Στη συνάντηση παραβρέθηκε και ο κ. Τσιτσέκ. Κι αυτός γνωρίζει τους λόγους. Δεν θέλησα να ρίξω λάδι στη φωτιά. Με ξένισε το γεγονός ότι ο Τσιτσέκ παρότι γνώριζε τους λόγους μου, είπε δεν αντέδρασαν, αναφέροντας μάλιστα και το όνομά μου".
Το όνομά του συνδέεται με τα μέτρα που καλούνται να λάβουν τα κατεχόμενα, πράγμα που μεταξύ άλλων ήταν και ο λόγος για τις διαδηλώσεις των τουρκοκυπρίων.
Την είδηση περί ανάκλησης μετάδωσε σήμερα αρχικά το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων DHA. Ακολούθησε ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου εξωτερικών ότι "δεν τίθεται θέμα ανάκλησης, αλλά αλλαγής".
Εάν πραγματοποιηθεί και επισήμως ο διορισμός του Ακτσά, η Τουρκία θα επιστρέψει στην περίοδο που πρεσβευτές της στα κατεχόμενα ήταν διοικητικοί υψηλόβαθμοι δημόσιοι υπάλληλοι και όχι διπλωματικοί.
Από την ανακήρυξη του ψευδοκράτους το 1983 μέχρι σήμερα έχουν αναλάβει δέκα άτομα τη θέση του πρεσβευτή της Τουρκίας, εκ των οποίων οι δύο δεν ήταν διπλωματικοί. Ο ένας ήταν ο Ερτουγρούλ Κουμτζούογλου (1987-1991), και ο δεύτερος ο Τζαχίτ Μπαγιάρ (1991-1995). Ο Μπαγιάρ ήταν στέλεχος του τουρκικού υπουργείου εσωτερικών με βαθμό νομάρχη, πράγμα που την περίοδο εκείνη είχε σχολιαστεί στην Τουρκία ως ο "νομάρχης της Τουρκίας στην ΤΔΒΚ". (Στην Τουρκία υπάρχει ανάλογο με το διπλωματικό σώμα, σώμα του υπουργείου εσωτερικών, με ανώτερο βαθμό αυτόν του νομάρχη. Το σώμα περιλαμβάνει τους διοικητές ασφάλειας και τους νομάρχες).
Στις 5 Φεβρουαρίου 2010 είχε διαρρεύσει στον τουρκικό τύπο η πληροφορία ότι νέος πρεσβευτής στα κατεχόμενα αναλαμβάνει ο τότε νομάρχης Κωνσταντινούπολης Μουαμέρ Γκιουλέρ, πράγμα που είχε διαψευστεί την ίδια μέρα.
Η κόντρα μεταξύ Άγκυρας και τουρκοκυπρίων εκφράστηκε σήμερα και με τις δηλώσεις του τουρκοκύπριου ηγέτη Ντερβίς Έρογλου στο τουρκικό τηλεοπτικό κανάλι NTV.
"Τα συνθήματα και τα πανό τις διαδηλώσεις μπορεί να έχουν δυσαρεστήσει την Τουρκία, το λαό και την κυβέρνησή της, αλλά και τα λόγια που διατυπώθηκαν έχουν δυσαρεστήσει τον τουρκοκυπριακό λαό" είπε αναφερόμενος κυρίως στις δηλώσεις που είχε κάνει χτες ο αρμόδιος για θέματα Κύπρου τούρκος υπουργός Τζεμίλ Τσιτσέκ.
Αναφερόμενος στη διαδήλωση είπε ότι "σε αυτήν υπήρχαν τουρκοκύπριοι που εναντιώνονταν στα οικονομικά μέτρα και μία μικρή μειοψηφία που εκμεταλλεύτηκε τη διαδήλωση" και τόνισε ότι "πρόκειται για πολιτικά κόμματα τα οποία στις εκλογές δεν ξεπερνούν το 1%".
Ο τουρκοκύπριος ηγέτης είπε πως είχε σχετικές τηλεφωνικές συνομιλίες με τον πρόεδρο της Τουρκίας Αμπντουλάχ Γκιουλ, τον πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον υπουργό εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου και σημείωσε ότι "ίσως αργότερα να συναντηθούμε για να εξετάσουμε το τι μπορούμε να κάνουμε για να μην επαναληφθούν παρόμοιες καταστάσεις".
Ερωτηθείς για το κατά πόσο οι εξελίξεις αυτές επιδρούν επί των συνομιλιών για το Κυπριακό, ο Έρογλου είπε "το γεγονός της διαδήλωσης, αλλά και το ότι μπορεί να γίνουν και άλλες διαδηλώσεις με λυπεί και από την άλλη αυτή η εικόνα με αποδυναμώνει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων".
Αναφερόμενος στα οικονομικά μέτρα, είπε "πρέπει να προσέξουμε, η λήψη οικονομικών μέτρων να μην προκαλεί κοινωνικές αντιδράσεις και εκρήξεις".
Απαντώντας στην ερώτηση τι πρέπει να γίνει από εδώ και πέρα, ο Έρογλου είπε ότι "η Τουρκία συμβάλλει στην τουρκοκυπριακή οικονομία και πρέπει να το κάνει, επειδή τα έσοδά μας δεν καλύπτουν τα έξοδά μας" και σημείωσε πως ο τουρκοκυπριακός προϋπολογισμός για το έτος 2011 είναι 3,5 δις λίρες και πως η συμβολή της Τουρκίας για το ίδιο έτος θα είναι 860 εκ. λίρες. "Η οικονομική βοήθεια αυτή είναι σωσίβιο για μας" είπε ο Έρογλου και ερωτηθείς για τους εποίκους σημείωσε τα εξής: "Υπάρχουν 30 χιλιάδες άτομα που έχουν άδεια εργασίας και έχουν έρθει με τις οικογένειές τους. Υπό αυτή την έννοια, εάν για παράδειγμα πρόκειται να διορίσουμε 100 εκπαιδευτικούς, διορίζουμε 300. Αλλά ποτέ οι αξιωματούχοι της ΤΔΒΚ δεν το έχουν κάνει θέμα αυτό".
Δηλώσεις του Έρογλου, καθώς και του προκάτοχού του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ φιλοξενεί σήμερα και η τουρκική εφημερίδα Μιλιέτ. Αμφότεροι δηλώνουν ότι οι δηλώσεις που προήλθαν από την Άγκυρα "ενίσχυσαν τη θέση των Ελληνοκυπρίων".
"Μακάρι να μην γινόταν οι συζητήσεις αυτές. Στεναχωρήθηκα πολύ. Καθ’ όλο τον πολιτικό μου βίο εργάστηκα για την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ της ΤΔΒΚ και της Τουρκίας" λέει ο Έρογλου και προσθέτει ότι ο ίδιος περίμενε πρώτα να μειωθεί η ένταση και στη συνέχεια συναντήθηκε με τους ηγέτες των τουρκοκυπριακών κομμάτων. Σύμφωνα με τον Έρογλου "Οι αμοιβαίες δηλώσεις κλιμακώνουν την ένταση. Εγώ έρχομαι από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Οι δηλώσεις αυτές ενίσχυσαν τους ελληνοκύπριους".
Ο τουρκοκύπριος ηγέτης αναφέρεται και στα όσα είπε ο Τσιτσέκ για την οικονομική βοήθεια της Τουρκίας και τον 13ο μισθό που παίρνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι στα κατεχόμενα; "Οι αναφορές στο χρηματικό πλήγωσαν. Δεν υπάρχει λόγος να θορυβούμε τους εργαζόμενους. Ο 13ος μισθός που δίνεται στο τέλος του έτους έχει σκοπό να αναζωογονήσει την αγορά. Αυτό φυσικά είναι υπόθεση της κυβέρνησης της ΤΔΒΚ. Από ό,τι ξέρω η κυβέρνηση δεν σχεδιάζει την κατάργησή του".
Ανάλογες είναι και οι δηλώσεις του Ταλάτ ο οποίος εκφράζει τη "λύπη" του για τις δηλώσεις του Τσιτσέκ, λέοντας ότι "αυτά που είπε για τα χρήματα και τους μισθούς πλήγωσαν τον κόσμο". Σύμφωνα με τον Ταλάτ, ο Τσιτσέκ "είπε πρώτα έβρισαν και μετά πήγαν και πήραν το μισθό τους. Πώς μπορεί να γίνει; Πώς μπορεί να ειπωθεί κάτι τέτοιο για τους τουρκοκύπριους;". Ο Ταλάτ λέει ότι "οι προβοκάτορες που ύψωσαν εκείνα τα πανό στη διαδήλωση είχαν για στόχο να θίξουν την Τουρκία. Αλλά δυστυχώς οι δηλώσεις στην Άγκυρα μεγέθυναν το ζήτημα και έθιξαν τους πολίτες μας. Ήταν λόγια που έθιξαν τους φίλους και χαροποίησαν τους εχθρούς".
Ο Ταλάτ λέει πως στη συνέχεια ο ίδιος ζήτησε να συναντηθεί με τον τούρκο πρωθυπουργό: "Στη συνάντησή μου με τον πρωθυπουργό ανέφερα το λόγο για τον οποίο δεν έκανα σχετική δήλωση. Γνωρίζουν τους λόγους. Στη συνάντηση παραβρέθηκε και ο κ. Τσιτσέκ. Κι αυτός γνωρίζει τους λόγους. Δεν θέλησα να ρίξω λάδι στη φωτιά. Με ξένισε το γεγονός ότι ο Τσιτσέκ παρότι γνώριζε τους λόγους μου, είπε δεν αντέδρασαν, αναφέροντας μάλιστα και το όνομά μου".