Ενημέρωση του Ευρωκοινοβουλίου για το θέμα της πυρηνικής ενέργειας - Κατάθεση σχετικής ερώτησης από τον Ευρωβουλευτή της ΝΔ, Καθηγητή Ιωάννη Α. Τσουκαλά
«Η πυρηνική ασφάλεια είναι το παν και δε σταματά στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ» δήλωσε ο Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ κος Έτινγκερ σε έκτακτη συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε χθες το απόγευμα στην Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ο κος Έτινγκερ ενημέρωσε τους Ευρωβουλευτές για τις τελευταίες εξελίξεις από το πυρηνικό ατύχημα στην Ιαπωνία και για το πώς αυτές επηρεάζουν την ευρωπαϊκή πολιτική πυρηνικής ασφάλειας.
Σύμφωνα με τον κο Έτινγκερ, οι αρμόδιοι υπουργοί των Κρατών Μελών της ΕΕ συμφώνησαν στην πραγματοποίηση «έκτακτων δοκιμών καταπόνησης» (stress tests) των πυρηνικών αντιδραστήρων που λειτουργούν στην ΕΕ, από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, προκειμένου να διαπιστωθεί η ασφάλειά τους, βάσει κοινών προτύπων και κριτηρίων, αλλά και η ετοιμότητά τους να ανταποκριθούν σε έκτακτες καταστάσεις.
Τα τεστ θα πραγματοποιηθούν το συντομότερο δυνατό σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η διαδικασία των δοκιμών θα ξεκινήσει με τον προσδιορισμό κοινών προδιαγραφών, που θα λαμβάνουν υπόψη την ηλικία (έτος κατασκευής) και τον τύπο των αντιδραστήρων και τη γεωγραφική τους θέση (π.χ. αν είναι κοντά στη θάλασσα, οπότε υπάρχει και ο πρόσθετος κίνδυνος από τσουνάμι, αντίστοιχο με αυτό που έπληξε τον πυρηνικό σταθμό Φουκουσίμα). Ο Επίτροπος δεσμεύθηκε ότι τα αποτελέσματα των δοκιμών θα δημοσιοποιηθούν πλήρως, ενώ οι δοκιμές θα πρέπει να επεκταθούν και σε χώρες που συνορεύουν με τα Κράτη Μέλη της ΕΕ, όπως η Ελβετία και η Ρωσία.
Όσον αφορά το θέμα της χρήσης πυρηνικής ενέργειας από τα Κράτη Μέλη, για το οποίο πολλοί Ευρωβουλευτές εξέφρασαν την έντονη αντίθεσή τους, ο κος Έτινγκερ κράτησε ισορροπημένη θέση, εξηγώντας ότι η επιλογή του ενεργειακού μείγματος κάθε χώρας αποτελεί δική της απόφαση και θα πρέπει να γίνει σεβαστή. Επισήμανε, όμως, την ανάγκη τήρησης των αυστηρότερων δυνατών προδιαγραφών προκειμένου ανάλογα συμβάντα, όπως αυτό που εξελίσσεται αυτή τη στιγμή στην Ιαπωνία, να μην υπάρξουν ποτέ στην Ευρωπαϊκή ήπειρο.
Σχετική γραπτή ερώτηση κατέθεσε ο Ευρωβουλευτής της ΝΔ, Καθηγητής Ιωάννης Α. Τσουκαλάς, μέλος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, εστιάζοντας στο θέμα της ασφάλειας των πυρηνικών σταθμών της EE και ζητώντας την συντονισμένη πραγματοποίηση δοκιμών ασφαλείας των εν λειτουργία πυρηνικών σταθμών, με έμφαση στους σταθμούς μεγαλύτερης ηλικίας.
Ο κος Τσουκαλάς αναφέρθηκε στον σχεδιαζόμενο τουρκικό πυρηνικό σταθμό στην περιοχή του Ακούγιου, ακτές της Μεσογείου, για τον οποίο μόλις σήμερα η Τουρκική κυβέρνηση δήλωσε ότι η κατασκευή του θα προχωρήσει κανονικά. Η συγκεκριμένη περιοχή είναι εξαιρετικά σεισμογενής, έχοντας παρουσιάσει επανειλημμένα σεισμούς μεγέθους μεγαλύτερου των 6 ρίχτερ. Επιπλέον, η κατασκευή του πυρηνικού σταθμού, που θα διαθέτει τέσσερις αντιδραστήρες, έχει χωροθετηθεί σε απόσταση μόλις 25 χιλιομέτρων από ενεργό σεισμικό ρήγμα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ένα πυρηνικό ατύχημα στο Ακούγιου θα έθετε σε άμεσο κίνδυνο ολόκληρη την περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την απάντηση της Επιτροπής σε ερώτηση που είχαν καταθέσει τον Μάιο του 2010 οι Ευρωβουλευτές της ΝΔ κα Γιαννάκου και κος Τσουκαλάς, η Τουρκία δεν συμμετέχει στο πρόγραμμα της ΕΕ για την πυρηνική ασφάλεια και την ακτινοπροστασία ούτε έχει προσχωρήσει στην κοινή σύμβαση για την ασφάλεια διαχείρισης αναλωμένου καυσίμου και την ασφάλεια διαχείρισης ραδιενεργών αποβλήτων, θέματα για τα οποία δέχεται έντονες ευρωπαϊκές πιέσεις. Η Επιτροπή έχει δηλώσει ότι παρακολουθεί στενά τις πρακτικές και διοικητικές δυνατότητες της Τουρκίας στον τομέα της πυρηνικής ασφάλειας.
Ο κος Τσουκαλάς δήλωσε σχετικά με το θέμα: «Αυτή τη στιγμή στην ΕΕ λειτουργούν 143 πυρηνικοί αντιδραστήρες, που παράγουν το 28% της ηλεκτρικής ενέργειας. Ενδεικτικά, η Γαλλία παράγει το 77% της ηλεκτρικής της ενέργειας από πυρηνικά, το Βέλγιο το 54% και η Σουηδία το 42%. Με βάση τις αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες που επιβάλλει το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθούμε, αλλά και τους περιορισμούς της διαθέσιμης ενεργειακής τεχνολογίας, είναι αναπόφευκτο το ότι η πυρηνική ενέργεια θα βρίσκεται κοντά μας για πολλά ακόμη χρόνια.
Τα τελευταία χρόνια αρκετές χώρες της ΕΕ πραγματοποίησαν στροφή υπέρ της χρήσης πυρηνικής ενέργειας, ενώ ξεκίνησε η κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών. Είναι βέβαιο ότι η στροφή αυτή θα ανακοπεί, υπό το φως των τραγικών γεγονότων της Ιαπωνίας και την αυξανόμενη πίεση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης.
Αρκετοί πυρηνικοί σταθμοί, κυρίως στις ανατολικές χώρες είναι μεγάλης ηλικίας και παρωχημένης τεχνολογίας (αντίστοιχης του πυρηνικού σταθμού Τσερνόμπιλ). Στον ευρύτερο χώρο της Βαλκανικής, λειτουργούν οι δύο εναπομείναντες πυρηνικοί αντιδραστήρες στο Κοζλοντούι της Βουλγαρίας (ηλικίας 25 και 20 ετών), δύο αντιδραστήρες νεότερης τεχνολογίας στη Ρουμανία και ένας στη Σλοβενία (ηλικίας 30 ετών).
Αυτό που επείγει για την Ευρώπη είναι η διασφάλιση ότι οι πυρηνικοί σταθμοί, ιδίως οι παλαιότερης γενιάς και μεγαλύτερης ηλικίας, μπορούν να εξακολουθήσουν να λειτουργούν με τις αυστηρότερες προδιαγραφές και χωρίς το παραμικρό περιθώριο βλάβης. Και φυσικά, κάθε νέα σχεδίαση, θα πρέπει να επανεξεταστεί με βάση τα επιστημονικά δεδομένα που θα προκύψουν από τα τραγικά συμβάντα που εκτυλίσσονται αυτή τη στιγμή στην Ιαπωνία. Το πείσμα της Τουρκίας να καταστεί πυρηνική δύναμη χτίζοντας σταθμούς δίπλα σε σεισμικά ρήγματα είναι κάτι που η Ευρώπη δεν μπορεί και δεν πρέπει να ανεχθεί».
Η συνέντευξη τύπου που παρέθεσε ο Επίτροπος Ενέργειας κος Έτινγκερ την Τρίτη 15 Μαρτίου 2011 βρίσκεται διαθέσιμη στην ηλεκτρονική διεύθυνση:
http://ec.europa.eu/avservices/player/streaming.cfm?type=ebsvod&sid=176156
Σύμφωνα με τον κο Έτινγκερ, οι αρμόδιοι υπουργοί των Κρατών Μελών της ΕΕ συμφώνησαν στην πραγματοποίηση «έκτακτων δοκιμών καταπόνησης» (stress tests) των πυρηνικών αντιδραστήρων που λειτουργούν στην ΕΕ, από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, προκειμένου να διαπιστωθεί η ασφάλειά τους, βάσει κοινών προτύπων και κριτηρίων, αλλά και η ετοιμότητά τους να ανταποκριθούν σε έκτακτες καταστάσεις.
Τα τεστ θα πραγματοποιηθούν το συντομότερο δυνατό σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η διαδικασία των δοκιμών θα ξεκινήσει με τον προσδιορισμό κοινών προδιαγραφών, που θα λαμβάνουν υπόψη την ηλικία (έτος κατασκευής) και τον τύπο των αντιδραστήρων και τη γεωγραφική τους θέση (π.χ. αν είναι κοντά στη θάλασσα, οπότε υπάρχει και ο πρόσθετος κίνδυνος από τσουνάμι, αντίστοιχο με αυτό που έπληξε τον πυρηνικό σταθμό Φουκουσίμα). Ο Επίτροπος δεσμεύθηκε ότι τα αποτελέσματα των δοκιμών θα δημοσιοποιηθούν πλήρως, ενώ οι δοκιμές θα πρέπει να επεκταθούν και σε χώρες που συνορεύουν με τα Κράτη Μέλη της ΕΕ, όπως η Ελβετία και η Ρωσία.
Όσον αφορά το θέμα της χρήσης πυρηνικής ενέργειας από τα Κράτη Μέλη, για το οποίο πολλοί Ευρωβουλευτές εξέφρασαν την έντονη αντίθεσή τους, ο κος Έτινγκερ κράτησε ισορροπημένη θέση, εξηγώντας ότι η επιλογή του ενεργειακού μείγματος κάθε χώρας αποτελεί δική της απόφαση και θα πρέπει να γίνει σεβαστή. Επισήμανε, όμως, την ανάγκη τήρησης των αυστηρότερων δυνατών προδιαγραφών προκειμένου ανάλογα συμβάντα, όπως αυτό που εξελίσσεται αυτή τη στιγμή στην Ιαπωνία, να μην υπάρξουν ποτέ στην Ευρωπαϊκή ήπειρο.
Σχετική γραπτή ερώτηση κατέθεσε ο Ευρωβουλευτής της ΝΔ, Καθηγητής Ιωάννης Α. Τσουκαλάς, μέλος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, εστιάζοντας στο θέμα της ασφάλειας των πυρηνικών σταθμών της EE και ζητώντας την συντονισμένη πραγματοποίηση δοκιμών ασφαλείας των εν λειτουργία πυρηνικών σταθμών, με έμφαση στους σταθμούς μεγαλύτερης ηλικίας.
Ο κος Τσουκαλάς αναφέρθηκε στον σχεδιαζόμενο τουρκικό πυρηνικό σταθμό στην περιοχή του Ακούγιου, ακτές της Μεσογείου, για τον οποίο μόλις σήμερα η Τουρκική κυβέρνηση δήλωσε ότι η κατασκευή του θα προχωρήσει κανονικά. Η συγκεκριμένη περιοχή είναι εξαιρετικά σεισμογενής, έχοντας παρουσιάσει επανειλημμένα σεισμούς μεγέθους μεγαλύτερου των 6 ρίχτερ. Επιπλέον, η κατασκευή του πυρηνικού σταθμού, που θα διαθέτει τέσσερις αντιδραστήρες, έχει χωροθετηθεί σε απόσταση μόλις 25 χιλιομέτρων από ενεργό σεισμικό ρήγμα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ένα πυρηνικό ατύχημα στο Ακούγιου θα έθετε σε άμεσο κίνδυνο ολόκληρη την περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την απάντηση της Επιτροπής σε ερώτηση που είχαν καταθέσει τον Μάιο του 2010 οι Ευρωβουλευτές της ΝΔ κα Γιαννάκου και κος Τσουκαλάς, η Τουρκία δεν συμμετέχει στο πρόγραμμα της ΕΕ για την πυρηνική ασφάλεια και την ακτινοπροστασία ούτε έχει προσχωρήσει στην κοινή σύμβαση για την ασφάλεια διαχείρισης αναλωμένου καυσίμου και την ασφάλεια διαχείρισης ραδιενεργών αποβλήτων, θέματα για τα οποία δέχεται έντονες ευρωπαϊκές πιέσεις. Η Επιτροπή έχει δηλώσει ότι παρακολουθεί στενά τις πρακτικές και διοικητικές δυνατότητες της Τουρκίας στον τομέα της πυρηνικής ασφάλειας.
Ο κος Τσουκαλάς δήλωσε σχετικά με το θέμα: «Αυτή τη στιγμή στην ΕΕ λειτουργούν 143 πυρηνικοί αντιδραστήρες, που παράγουν το 28% της ηλεκτρικής ενέργειας. Ενδεικτικά, η Γαλλία παράγει το 77% της ηλεκτρικής της ενέργειας από πυρηνικά, το Βέλγιο το 54% και η Σουηδία το 42%. Με βάση τις αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες που επιβάλλει το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθούμε, αλλά και τους περιορισμούς της διαθέσιμης ενεργειακής τεχνολογίας, είναι αναπόφευκτο το ότι η πυρηνική ενέργεια θα βρίσκεται κοντά μας για πολλά ακόμη χρόνια.
Τα τελευταία χρόνια αρκετές χώρες της ΕΕ πραγματοποίησαν στροφή υπέρ της χρήσης πυρηνικής ενέργειας, ενώ ξεκίνησε η κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών. Είναι βέβαιο ότι η στροφή αυτή θα ανακοπεί, υπό το φως των τραγικών γεγονότων της Ιαπωνίας και την αυξανόμενη πίεση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης.
Αρκετοί πυρηνικοί σταθμοί, κυρίως στις ανατολικές χώρες είναι μεγάλης ηλικίας και παρωχημένης τεχνολογίας (αντίστοιχης του πυρηνικού σταθμού Τσερνόμπιλ). Στον ευρύτερο χώρο της Βαλκανικής, λειτουργούν οι δύο εναπομείναντες πυρηνικοί αντιδραστήρες στο Κοζλοντούι της Βουλγαρίας (ηλικίας 25 και 20 ετών), δύο αντιδραστήρες νεότερης τεχνολογίας στη Ρουμανία και ένας στη Σλοβενία (ηλικίας 30 ετών).
Αυτό που επείγει για την Ευρώπη είναι η διασφάλιση ότι οι πυρηνικοί σταθμοί, ιδίως οι παλαιότερης γενιάς και μεγαλύτερης ηλικίας, μπορούν να εξακολουθήσουν να λειτουργούν με τις αυστηρότερες προδιαγραφές και χωρίς το παραμικρό περιθώριο βλάβης. Και φυσικά, κάθε νέα σχεδίαση, θα πρέπει να επανεξεταστεί με βάση τα επιστημονικά δεδομένα που θα προκύψουν από τα τραγικά συμβάντα που εκτυλίσσονται αυτή τη στιγμή στην Ιαπωνία. Το πείσμα της Τουρκίας να καταστεί πυρηνική δύναμη χτίζοντας σταθμούς δίπλα σε σεισμικά ρήγματα είναι κάτι που η Ευρώπη δεν μπορεί και δεν πρέπει να ανεχθεί».
Η συνέντευξη τύπου που παρέθεσε ο Επίτροπος Ενέργειας κος Έτινγκερ την Τρίτη 15 Μαρτίου 2011 βρίσκεται διαθέσιμη στην ηλεκτρονική διεύθυνση:
http://ec.europa.eu/avservices/player/streaming.cfm?type=ebsvod&sid=176156