30 Μαΐου 2011

Οι πανελλήνιες εξετάσεις ολοκληρώθηκαν. Και τώρα, τι;

Ολοκληρώθηκαν οι πανελλήνιες εξετάσεις, τουλάχιστον στον πρώτο και βασικό τους κύκλο, καθώς απομένουν οι επαναληπτικές, για όσους ασθένησαν και δεν έδωσαν ήδη κάποια μαθήματα, αλλά και οι εξετάσεις ειδικών μαθημάτων (ξένες γλώσσες, σχέδια, μουσική).

Οι πανελλήνιες φέτος χαρακτηρίστηκαν, κυρίως από τη δυσκολία των επιλεγομένων θεμάτων. Αυτό συμπεραίνουν τόσο οι εκπαιδευτικοί, όσο και οι επιστημονικές ενώσεις, που ασχολήθηκαν με τις απαντήσεις και τον σχολιασμό των ζητούμενων θεμάτων.

Η εξεταστική επιτροπή του υπουργείου Παιδείας, ίσως για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια, βρέθηκε στη θέση να μπορεί να επιλέγει θέματα και ερωτήσεις με μεγάλο βαθμό ελευθερίας. Αυτό, όπως εκτιμούν πολλοί εκπαιδευτικοί, διότι από τη μία πλευρά βγήκαν από τη διαδικασία περίπου 3.000 παιδιά, που δεν ήθελαν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, και από την άλλη επειδή διαφαίνεται μία τάση «εξορθολογισμού» των βάσεων. Πολλοί καθηγητές επισημαίνουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ το «παράλογο» ένας άριστος μαθητής, που έγραψε δηλαδή κατά μέσον όρο 19, να μη μπορεί να εισαχθεί στην υψηλόβαθμη σχολή της πρώτης προτεραιότητας, όπως είναι η ιατρική Αθήνας και Θεσσαλονίκης.

Οι βαθμολογικές βάσεις των σχολών -λένε οι καθηγητές- τα τελευταία χρόνια είχαν «σκαρφαλώσει» σε δυσθεώρητα ύψη, δημιουργώντας τρόμο, άγχος και αγωνία σε μαθητές, που ήταν πάρα πολύ καλοί, προετοιμασμένοι και διαβασμένοι, αλλά είχαν μπροστά τους και έπρεπε να ανέβουν την «κορυφή του Έβερεστ».

Αυτές τις μέρες, πριν καλά-καλά μάθουν τη βαθμολογία τους οι υποψήφιοι, το αγωνιώδες ερώτημα όλων είναι πού θα κυμανθούν οι βάσεις.

Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου, σύμφωνα με πληροφορίες, θα απαντηθεί εν μέρει το ερώτημα αφού τότε αναμένεται να ανακοινωθούν από το υπουργείο Παιδείας, οι βαθμολογίες των υποψηφίων σε όλα τα μαθήματα των πανελληνίων εξετάσεων, με αναρτήσεις των σχετικών πινάκων στα λύκεια της χώρας.

Έως τότε, όμως, η αγωνία και τα ερωτήματα περί του ύψους των βάσεων καλά κρατούν.

Το ΑΠΕ-ΜΠΕ απευθύνθηκε στον μαθηματικό-ερευνητή Στράτο Στρατηγάκη, ζητώντας τις εκτιμήσεις του.

Όπως είπε ο καθηγητής, το σημαντικότερο που έφεραν οι πανελλήνιες εξετάσεις φέτος ήταν η δυσκολία των θεμάτων, κυρίως στα θετικά, γεγονός που φαίνεται να αποτελούσε κεντρική επιλογή. Κρίνεται δε πολύ σωστή, καθώς οι υψηλές βάσεις έχουν ως αποτέλεσμα η επιλογή των υποψηφίων να στηρίζεται σε λεπτομέρειες.

Ο καθηγητής, όμως, εντοπίζει μία ακόμη δυσκολία στην επιλογή των φετινών θεμάτων. Την ποσότητα. Σε εκατοντάδες υποψήφιους δεν αρκούσε ο χρόνος που είχαν στην διάθεσή τους για να ολοκληρώσουν τις απαντήσεις τους και οπωσδήποτε δεν αρκούσε, ακόμη περισσότερο για να «ψάξει» ο υποψήφιος να βρει τη λύση και μετά να τη γράψει. Δεν είχαν, δηλαδή, περιθώριο για αμφιβολίες. Γεγονός, ωστόσο, που ευνοεί τους καλά προετοιμασμένους μαθητές.

«Η προσπάθεια να δυσκολέψουν τα θέματα», τονίζει ο κ. Στρατηγάκης, «έγινε, σε μερικές περιπτώσεις, άτσαλα, όπως, για παράδειγμα, στα Μαθηματικά Γενικής Παιδείας, όπου αδικήθηκαν εμφανώς τα παιδιά της θεωρητικής κατεύθυνσης, που πάντα έχουν χειρότερες επιδόσεις στα Μαθηματικά. Πώς αυτά τα παιδιά θα επιλέξουν στο μέλλον τα Μαθηματικά, όταν δουν τα στατιστικά στοιχεία, που θα δημοσιευτούν, το "βατερλώ" που αναμένεται φέτος;».

Διαμαρτυρίες υπήρξαν και για την απόσυρση των θεμάτων των Μαθηματικών και για την καθυστέρηση στην επαναδιανομή τους στους υποψηφίους για μία παρένθεση. Διαμαρτυρίες υπήρξαν και στο Δ3 θέμα της Βιολογίας Γενικής Παιδείας ως προς τη σωστή λύση, πράγμα που ανάγκασε την Πανελλήνια Ένωση Βιολόγων να τοποθετηθεί.

Επιπλέον, η φετινή χρονιά των πανελληνίων εξετάσεων «σημαδεύτηκε» και από την απόπειρα υποκλοπής απαντήσεων, μέσω κινητού τηλεφώνου. Δηλαδή, το «ηλεκτρονικό σκονάκι» από μαθητή, σε ένα μάθημα σε εξεταστικό κέντρο του Γαλατσίου.

Απορίες δημιουργεί κατ΄αρχάν το ότι ο υποψήφιος είχε μαζί του το τηλέφωνο. Πώς, αφού γίνεται έλεγχος πριν οι εξεταζόμενοι μπουν στις τάξεις, αφήνοντας έξω βιβλία, κινητά ή οποιοδήποτε άλλο βοήθημα; Σε αυτό το ερώτημα οι καθηγητές απαντούν: «Δεν είναι δυνατόν να κάνουμε σωματικό έλεγχο στα παιδιά». Συγχρόνως, όμως, υποτίθεται ότι υπάρχουν «κόπτες» των κινητών τηλεφώνων, εγκατεστημένοι σε όλα τα εξεταστικά κέντρα. Στο συγκεκριμένο, πάντως, φαίνεται πως και αν υπήρχε, δεν λειτούργησε. Το θέμα έτσι κι αλλιώς διερευνάται από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Αστυνομίας, αλλά και από τις δικαστικές αρχές. Εξετάζεται το ενδεχόμενο να μην ήταν μόνο ένας μαθητής ο παραλήπτης των απαντήσεων στα θέματα, αλλά ομάδα μαθητών.

Πάντως, δεν υπήρξε διαρροή θεμάτων κι αυτό είναι σημαντικό, όπως λένε οι καθηγητές, οι οποίοι επισημαίνουν ότι απόπειρες αντιγραφής υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν, με διάφορους τρόπους και όλες τις εποχές. Τώρα, απλώς η τεχνολογία μπήκε στην υπηρεσία εκείνων, που θέλουν να «δολιεύσουν τις εξετάσεις».

Ο καθηγητής Στρ. Στρατηγάκης παρατηρεί για το θέμα: «Αυτές οι εξετάσεις δεν είναι εξετάσεις πιστοποίησης γνώσεων, αλλά κατάταξης των υποψηφίων σε φθίνουσα σειρά μορίων, ώστε να γίνει η εισαγωγή τους στις σχολές και τα τμήματα. Κάθε προσπάθεια δολίευσης των εξετάσεων είναι εις βάρος των υπόλοιπων υποψηφίων, αφού ο ευνοούμενος παίρνει τη θέση κάποιου άλλου, τίμιου υποψηφίου».

Ο καθηγητής αναφέρεται και στα επίπεδα, που εκτιμά ότι θα κυμανθούν οι βάσεις:

«Η δυσκολία των θεμάτων έφερε μεγάλη στενοχώρια στους υποψηφίους. Όταν, όμως, ανακοινωθούν τα αποτελέσματα των γραπτών τους, αυτή η στενοχώρια θα μετατραπεί σε ξέφρενη χαρά, αφού θα διαπιστώσουν με την ανακοίνωση των βάσεων ότι πέτυχαν στη σχολή, που δεν φαντάζονταν. Οι περισσότεροι υποψήφιοι, που στενοχωρούνται με τα γραπτά τους νιώθοντας ότι η βαθμολογία τους θα είναι πολύ χαμηλή, σκέφτονται ότι θα είναι αδύνατο να "πιάσουν" τη βάση της σχολής των ονείρων τους. Η απογοήτευση, που νιώθουν, είναι πολύ μεγάλη. Πρέπει να τους πούμε μερικά αυτονόητα πράγματα, που ξεχνούν μέσα στο άγχος τους. Το κυριότερο, που πρέπει να έχουν υπόψη τους, είναι το αυτονόητο ότι οι βάσεις που κοιτούν είναι οι …περσινές, που διαμορφώθηκαν από τα περσινά δεδομένα».

Να δούμε όμως πώς διαμορφώνονται οι βάσεις και γιατί οι εκτιμήσεις, όσο καλές και αν είναι, δεν παύουν να είναι «εκτιμήσεις» και όχι «αποτελέσματα».

Η διαμόρφωση των βάσεων εξαρτάται από τους εξής τρεις παράγοντες:

1. Τις προσφερόμενες θέσεις.

2. Τη δυσκολία των θεμάτων.

3. Τις προτιμήσεις των υποψηφίων.

«Η πρόβλεψη των βάσεων», τονίζει ο κ. Στρατηγάκης «θα είναι εξαιρετικά δύσκολη και αναμένονται πολλές ανατροπές αυτών, που έως τώρα φαίνονταν σταθερά δεδομένα.

Πάντως, εκτιμάται μεγάλη πτώση των βάσεων στις περιζήτητες σχολές και άνοδο στα χαμηλόβαθμα ΤΕΙ της περιφέρειας. Θέλει προσοχή, λοιπόν, η συμπλήρωση του μηχανογραφικού για να αποφευχθούν μη αναστρέψιμα λάθη, που κοστίζουν ακριβά».

Φέτος, είχαμε μεταβολή στον αριθμό των εισακτέων, τις προσφερόμενες θέσεις, δηλαδή. Είχαμε πολύ δυσκολότερα θέματα και οι προτιμήσεις των υποψηφίων αναμένεται να επηρεαστούν από την οικονομική κρίση ακόμη περισσότερο από πέρσι».

Σημειώνεται ότι φέτος τα πράγματα για τα παιδιά των τριτέκνων και πολυτέκνων θα είναι διαφοροποιημένα. Έως πέρσι υποψήφιος αυτής της κατηγορίας, που έμπαινε σε ένα τμήμα της περιφέρειας, ήξερε ότι μπορεί άμεσα να πάρει μετεγγραφή για το αντίστοιχο τμήμα του Πανεπιστημίου ή του ΤΕΙ του κέντρου, Αθήνα ή Θεσσαλονίκη.

Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης ήταν να «αποψιλώνονται» τα ιδρύματα της περιφέρειας, που έβλεπαν να εισάγουν σπουδαστές, τους οποίους έχαναν με την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους.

Τώρα πια οι μετεγγραφές περιορίζονται δραστικά, ενώ τα ίδια τα ιδρύματα δεν θα μπορούν να διαμαρτύρονται για την πληθώρα των φοιτητών και σπουδαστών που δέχονταν, από τη δίοδο των μετεγγραφών, χωρίς να τους έχουν προϋπολογίσει.

Επίσης, η οικονομική κρίση υπαγορεύει πλέον στην συντριπτική πλειονότητα των οικογενειών να κρατήσουν το παιδί τους για σπουδές κοντά στον τόπο κατοικίας.

Οι διάφορες αλλαγές, που φέρνει η οικονομική κρίση, προφανώς θα υπαγορεύσει τις προτιμήσεις των υποψηφίων. Για παράδειγμα, ο περιορισμός των διορισμών εκπαιδευτικών στα σχολεία φαίνεται πως θα περιορίσει και τη ζήτηση στα αντίστοιχα τμήματα, όσο και αν επισημαίνεται από τους εκπαιδευτικούς ότι ο κλάδος τους θα γνωρίσει και τα επόμενα χρόνια μεγάλο ποσοστό συνταξιοδοτήσεων.

Σε άνοδο στη ζήτηση εξακολουθούν να βρίσκονται τα τμήματα των οικονομικών σπουδών σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ, που υπόσχονται έναν σχετικά εύκολο δρόμο στην αγορά εργασίας. Ωστόσο, είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς στην παρούσα φάση την αγορά εργασίας σε τέσσερα ή πέντε χρόνια, που τα παιδιά θα έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους.

Παρά την πληθώρα γιατρών και δικηγόρων, οι αντίστοιχες σχολές παραμένουν υψηλά στις προτιμήσεις των υποψηφίων, γεγονός που αναμένεται να κρατήσει ψηλά τον πήχυ της εισαγωγικής βαθμολογίας σ΄αυτές, παρά το γεγονός ότι ορισμένοι διορθωτές των γραπτών των υποψηφίων εκτιμούν ότι σε ορισμένες περιφερειακές σχολές θα υπάρξει μικρή κάμψη των βάσεων.

Ο Στράτος Στρατηγάκης επισημαίνει ακόμη ότι: «Άγνωστα παραμένουν ο τρόπος και ο χρόνος υποβολής του μηχανογραφικού. Το υπουργείο Παιδείας δεν έχει ανακοινώσει ακόμη πότε θα υποβληθεί το μηχανογραφικό δελτίο. Η προσπάθεια, που γίνεται, είναι να υποβληθεί το μηχανογραφικό εντός του Ιουνίου, ώστε να γίνει εξοικονόμηση των χρημάτων, που ξοδεύονταν για τις επιτροπές, οι οποίες λειτουργούσαν στις Διευθύνσεις και τα Γραφεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Το ποσό αυτό ανήλθε το 2010 σε 245.000 ευρώ. Για να εξοικονομηθεί πρέπει η συμπλήρωση του μηχανογραφικού να διαρκέσει 10 ημέρες το πολύ και γι αυτό γίνεται απαραίτητη η ηλεκτρονική του συμπλήρωση. Διαφορετικά, δεν θα επαρκεί ο χρόνος για να γίνει η κατάθεση των 100.000 μηχανογραφικών, που θα πρέπει να κατατίθενται με ρυθμό 10.000 την ημέρα για να ολοκληρωθεί η διαδικασία εντός 10 ημερών. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα συμπλήρωσης του μηχανογραφικού είναι έτοιμη. Δεν γνωρίζουμε ποια απόφαση έχει παρθεί, καθώς τίποτα επίσημο δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη».