ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 25/10/2003Παρ' όλο που το οικονομικό περιβάλλον που διαμορφώθηκε τα τελευταία χρόνια ήταν το πλέον ευνοϊκό για τη μείωση του δημόσιου χρέους, η πρόοδος που έχει γίνει ήταν μάλλον περιορισμένη.
Η άνθηση του Χρηματιστηριου, σε συνδυασμό με τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και τη ραγδαία μείωση των επιτοκίων, διαμόρφωσαν ιδανικές συνθήκες, τις οποίες όμως, απ' ό,τι φαίνεται, η κυβέρνηση τις αξιοποίησε για να καλύψει ταμειακές ανάγκες. Ετσι την περίοδο 1998 - 2003 τα έσοδα που εισέπραξε το Δημόσιο από τις αποκρατικοποιήσεις ξεπέρασαν τα 17,3 δισ. ευρώ, όμως την ίδια περίοδο το δημόσιο χρέος όχι μόνο δεν μειώθηκε αλλά αυξήθηκε κατά 45 δισ. ευρώ.
Ποσοστιαία μείωση 3 μονάδων
Βέβαια ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της χώρας (ΑΕΠ) στη διάρκεια της περιόδου αυτής καταγράφεται μια περιορισμένη βελτίωση καθώς το δημόσιο χρέος από 105,8% το 1998 θα υποχωρήσει φέτος στο 102,7%. Ομως η όποια περιορισμένη πρόοδος συντελέστηκε οφείλεται κατά κύριο λόγο στην οικονομική ανάπτυξη και όχι στο νοικοκύρεμα των δημόσιων οικονομικών. Ετσι το δημόσιο χρέος στη διάρκεια της περιόδου αυτής από 110,5 δισ. ευρώ αυξήθηκε στα 154,815 δισ. ευρώ.
Η ανακολουθία που υπάρχει μεταξύ των αναπτυξιακών ρυθμών και της βραδείας μείωσης του δημόσιου χρέους, αποτελεί μελανό σημείο στις εκθέσεις όλων σχεδόν των διεθνών οργανισμών για την ελληνική οικονομία. Το «μυστικό» που κρύβεται πίσω από την αδυναμία της κυβέρνησης να μειώσει δραστικά το δημόσιο χρέος συνδέεται κατά κύριο λόγο με την αδυναμία του «επίσημου» προϋπολογισμού να αντέξει όλες τις υποχρεώσεις του Δημοσίου που αναφύονται στη διάρκεια του έτους. Ετσι, την ίδια ώρα που ο υπουργός Οικονομίας Ν. Χριστοδουλάκης, αλλά και ο προκάτοχός του Γ. Παπαντωνίου, διαβεβαίωναν ότι ο ετήσιος προϋπολογισμός εκτελείται κανονικά και χωρίς αποκλίσεις, τα λεγόμενα «κρυφά χρέη» έπνιγαν το Δημόσιο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα χρέη των νοσοκομείων προς τους προμηθευτές τους, τα οποία προκαλούνται από την αδυναμία των ασφαλιστικών ταμείων να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους.
Χρέη 1,4 δισ. ευρώ σε φαρμακοβιομηχανίες
Το πρόβλημα αυτό έχει λάβει ενδημικές διαστάσεις καθώς εμφανίζεται σχεδόν κάθε χρόνο. Ηδη φέτος, παρ' όλο που ο κ. Χριστοδουλάκης επιμένει ότι ο προϋπολογισμός εκτελείται κανονικά, το χρέος των δημόσιων νοσοκομείων προς τους φαρμακοβιομήχανους και άλλους προμηθευτές έχει ξεπεράσει το 1,4 δισ. ευρώ. Το χρέος αυτό αυξάνεται μέρα με την ημέρα καθώς τα ασφαλιστικά ταμεία δεν μπορούν να εξοφλήσουν στα νοσοκομεία τις υποχρεώσεις των ασφαλισμένων τους.
Για να καλύψει τη δαπάνη αυτή, αλλά και άλλες παρεμφερείς που ανακύπτουν στη διάρκεια του έτους, το υπουργείο Οικονομίας δημιούργησε διά της «λογιστικής» οδού τα λεγόμενα φαρμακο-ομόλογα. Δηλαδή τίτλους του Δημοσίου, τους οποίοιους εκχωρούσαν στις τράπεζες, οι οποίες αναλάμβαναν τελικώς να καλύψουν τα χρέη των νοσοκομείων. Βέβαια τα ομόλογα αυτά ήταν ειδικού τύπου, καθώς η έκδοσή τους, η οποία συνιστά πράξη δανεισμού, δεν επιβάρυνε το δημοσιονομικό έλλειμμα της περιόδου που εκδίδονταν.
Σε ανάλογες μεθοδεύσεις κατέφυγε η κυβέρνηση για να καλύψει ταμειακά ανοίγματα που προέκυπταν για μια σειρά από υποχρεώσεις που η ίδια είχε αναλάβει. Ομως κάποια στιγμή έρχεται και η ώρα της πληρωμής για όλα αυτά. Το Δημόσιο, όπως αποκάλυψε το έγγραφο του Γενικού Λογιστηρίου που κατατέθηκε στη Βουλή στις αρχές της εβδομάδας, προκειμένου οι δαπάνες αυτές να διατηρηθούν στη «σκιά της επίσημης δημοσιονομικής διαχείρισης», τις κάλυπτε από έσοδα των αποκρατικοποιήσεων.
Ποσοστιαία μείωση 3 μονάδων
Βέβαια ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της χώρας (ΑΕΠ) στη διάρκεια της περιόδου αυτής καταγράφεται μια περιορισμένη βελτίωση καθώς το δημόσιο χρέος από 105,8% το 1998 θα υποχωρήσει φέτος στο 102,7%. Ομως η όποια περιορισμένη πρόοδος συντελέστηκε οφείλεται κατά κύριο λόγο στην οικονομική ανάπτυξη και όχι στο νοικοκύρεμα των δημόσιων οικονομικών. Ετσι το δημόσιο χρέος στη διάρκεια της περιόδου αυτής από 110,5 δισ. ευρώ αυξήθηκε στα 154,815 δισ. ευρώ.
Η ανακολουθία που υπάρχει μεταξύ των αναπτυξιακών ρυθμών και της βραδείας μείωσης του δημόσιου χρέους, αποτελεί μελανό σημείο στις εκθέσεις όλων σχεδόν των διεθνών οργανισμών για την ελληνική οικονομία. Το «μυστικό» που κρύβεται πίσω από την αδυναμία της κυβέρνησης να μειώσει δραστικά το δημόσιο χρέος συνδέεται κατά κύριο λόγο με την αδυναμία του «επίσημου» προϋπολογισμού να αντέξει όλες τις υποχρεώσεις του Δημοσίου που αναφύονται στη διάρκεια του έτους. Ετσι, την ίδια ώρα που ο υπουργός Οικονομίας Ν. Χριστοδουλάκης, αλλά και ο προκάτοχός του Γ. Παπαντωνίου, διαβεβαίωναν ότι ο ετήσιος προϋπολογισμός εκτελείται κανονικά και χωρίς αποκλίσεις, τα λεγόμενα «κρυφά χρέη» έπνιγαν το Δημόσιο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα χρέη των νοσοκομείων προς τους προμηθευτές τους, τα οποία προκαλούνται από την αδυναμία των ασφαλιστικών ταμείων να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους.
Χρέη 1,4 δισ. ευρώ σε φαρμακοβιομηχανίες
Το πρόβλημα αυτό έχει λάβει ενδημικές διαστάσεις καθώς εμφανίζεται σχεδόν κάθε χρόνο. Ηδη φέτος, παρ' όλο που ο κ. Χριστοδουλάκης επιμένει ότι ο προϋπολογισμός εκτελείται κανονικά, το χρέος των δημόσιων νοσοκομείων προς τους φαρμακοβιομήχανους και άλλους προμηθευτές έχει ξεπεράσει το 1,4 δισ. ευρώ. Το χρέος αυτό αυξάνεται μέρα με την ημέρα καθώς τα ασφαλιστικά ταμεία δεν μπορούν να εξοφλήσουν στα νοσοκομεία τις υποχρεώσεις των ασφαλισμένων τους.
Για να καλύψει τη δαπάνη αυτή, αλλά και άλλες παρεμφερείς που ανακύπτουν στη διάρκεια του έτους, το υπουργείο Οικονομίας δημιούργησε διά της «λογιστικής» οδού τα λεγόμενα φαρμακο-ομόλογα. Δηλαδή τίτλους του Δημοσίου, τους οποίοιους εκχωρούσαν στις τράπεζες, οι οποίες αναλάμβαναν τελικώς να καλύψουν τα χρέη των νοσοκομείων. Βέβαια τα ομόλογα αυτά ήταν ειδικού τύπου, καθώς η έκδοσή τους, η οποία συνιστά πράξη δανεισμού, δεν επιβάρυνε το δημοσιονομικό έλλειμμα της περιόδου που εκδίδονταν.
Σε ανάλογες μεθοδεύσεις κατέφυγε η κυβέρνηση για να καλύψει ταμειακά ανοίγματα που προέκυπταν για μια σειρά από υποχρεώσεις που η ίδια είχε αναλάβει. Ομως κάποια στιγμή έρχεται και η ώρα της πληρωμής για όλα αυτά. Το Δημόσιο, όπως αποκάλυψε το έγγραφο του Γενικού Λογιστηρίου που κατατέθηκε στη Βουλή στις αρχές της εβδομάδας, προκειμένου οι δαπάνες αυτές να διατηρηθούν στη «σκιά της επίσημης δημοσιονομικής διαχείρισης», τις κάλυπτε από έσοδα των αποκρατικοποιήσεων.