Με πρωτοσέλιδο τίτλο τον επικήδειο για ευρώ κυκλοφορεί σήμερα Δευτέρα το νέο τεύχος της εβδομαδιαίας πολιτικής επιθεώρησης «Der Spiegel“. «Ξαφνικά και αναμενόμενα», είναι ο τίτλος της έκδοσης με υπότιτλο «Επικήδειος για ένα κοινό νόμισμα». Στο εξώφυλλο απεικονίζεται το ευρώ με μαύρη ταινία πένθους, πάνω σε φέρετρο σκεπασμένο με την ελληνική σημαία. «Το παλιό ευρώ στην αρχική του σύλληψη δεν υπάρχει πια, η ΟΝΕ δεν λειτουργεί, χρειαζόμαστε ένα σχέδιο Β», διαπιστώνει το δημοσίευμα. Σημειώνει ότι «μόνο λόγω του ευρώ το ελληνικό χρέος είναι πρόβλημα για όλους τους εταίρους και ταυτόχρονα κίνδυνος για το κοινό τους νόμισμα. Γιατί, αν αφήσουν την Ελλάδα να καταρρεύσει, η κρίση θα επεκταθεί ανεξέλεγκτα και σε άλλες αδύναμες οικονομικά χώρες. Αν, από την άλλη, οι πολιτικοί συνεχίσουν τα χρηματοδοτικά πακέτα, η ΟΝΕ θα καταλήξει σε μία αναδιανεμητική ένωση - πράγμα που οι επινοητές του ευρώ ήθελαν οπωσδήποτε να αποφύγουν“.
Το πρόβλημα κατά το Spiegel είναι ότι το ευρώ συνδέει άρρηκτα ισχυρές και αδύναμες οικονομίες. «Γι’ αυτό και οι κρίσεις ορισμένων χωρών της Ευρωζώνης αποτελούν κρίση του ευρώ, αλλά και κρίση της Ευρώπης, των κυβερνήσεων και των θεσμών της. Και γι’ αυτό τώρα, ξαφνικά και αναμενόμενα, το θέμα αφορά και το πολιτικό εγχείρημα της Ευρώπης, το μέλλον και τη συνοχή της».
Το περιοδικό εκτιμά ότι «ενδεχόμενη διάλυση της νομισματικής ένωσης θα γύριζε δεκαετίες πίσω την Ευρώπη, η οποία ίσως να μην μπορέσει να συνέλθει από το χτύπημα. Ούτως ή άλλως η θέση της απειλείται από τις νέες οικονομικές δυνάμεις της Ασίας. Γι αυτό οι ευρωπαίοι πολιτικοί θέλουν να υπερασπιστούν το ευρώ με κάθε τίμημα. Θέλουν να κερδίσουν χρόνο, ελπίζοντας ότι θα ησυχάσουν οι αγορές και θα αποδώσουν οι μεταρρυθμίσεις. Σ αυτή την προσπάθεια τους στηρίζει και ο οικονομικός κόσμος, με μια μεγάλη καμπάνια σε γερμανικά έντυπα υπέρ του ευρώ. Αλλά οι αιτίες την κρίσης του ευρώ είναι βαθύτερες. Η ΟΝΕ ήταν ένα κατασκεύασμα για ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες και αυτό το είχαν επισημάνει από την αρχή ορισμένοι οικονομολόγοι».
Το Spiegel διαπιστώνει ότι «μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση όμως το χρήμα άρχισε να σπανίζει, οδηγώντας την ΟΝΕ στο χείλος της καταστροφής: Γιατί η Ευρώπη δεν έχει αναπτυχθεί παντού το ίδιο οικονομικά και τώρα το χάσμα πλουσίων και φτωχών χωρών διευρύνεται. Αν υπήρχαν ακόμα εθνικά νομίσματα, χώρες σαν την Ελλάδα ή την Πορτογαλία θα μπορούσαν να τα υποτιμήσουν και να βελτιώσουν έτσι την ανταγωνιστικότητά τους. Το μόνο μέσο που απομένει τώρα με το κοινό νόμισμα είναι η αδύναμες δημοσιονομικά χώρες να προβούν σε δραστικές περικοπές των δαπανών τους και να μειώσουν μισθούς και τιμές. Και αυτά τα προγράμματα λιτότητας είναι υποχρεωμένες να τις επιβάλουν οι κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΟΝΕ».
Σημειώνει επίσης ότι «η Ευρώπη κλυδωνίζεται οικονομικοτεχνικά και ως ιστορικό εγχείρημα έχει ήδη χρεοκοπήσει». Θέτει μάλιστα και το ζήτημα της ελλιπούς δημοκρατικής νομιμοποίησης των αποφάσεων που παίρνουν οι «ηγέτες-σωτήρες» σε μυστικές συνόδους και διαβουλεύσεις. Αποτέλεσμα είναι να φουντώνουν οι αντιδράσεις των πολιτών για τις κυβερνήσεις, «κυρίως οι νέοι είναι ανάστατοι με το τι κάνουν οι κυβερνήσεις με τα χρήματά τους και βγαίνουν κατά εκατομμύρια στους δρόμους», λέει το περιοδικό.
Παραθέτει τις δυσκολίες που έχουν όλες οι πιθανές επιλογές, από τη συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών, μέχρι τη θεσμοθέτηση ευρωπαϊκού υπουργείου. Οικονομικών που πρότεινε ο Ζαν Κλοντ Τρισέ, μέχρι την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, το Spiegel σημειώνει ότι «ίσως τελικά δώσουν τη λύση για την ΟΝΕ οι ίδιοι οι λαοί της Ευρώπης και οι εκπρόσωποί τους: στην Αθήνα ή στη Λισσαβόνα, αν οι μεταρρυθμίσεις που τους ζητούν αποτύχουν λόγω της αντίστασης των διαδηλωτών. Ή στο Βερολίνο, όταν έλθει πράγματι η ώρα να καταβληθούν τα δισεκατομμύρια των εγγυήσεων των δανείων».
Το πρόβλημα κατά το Spiegel είναι ότι το ευρώ συνδέει άρρηκτα ισχυρές και αδύναμες οικονομίες. «Γι’ αυτό και οι κρίσεις ορισμένων χωρών της Ευρωζώνης αποτελούν κρίση του ευρώ, αλλά και κρίση της Ευρώπης, των κυβερνήσεων και των θεσμών της. Και γι’ αυτό τώρα, ξαφνικά και αναμενόμενα, το θέμα αφορά και το πολιτικό εγχείρημα της Ευρώπης, το μέλλον και τη συνοχή της».
Το περιοδικό εκτιμά ότι «ενδεχόμενη διάλυση της νομισματικής ένωσης θα γύριζε δεκαετίες πίσω την Ευρώπη, η οποία ίσως να μην μπορέσει να συνέλθει από το χτύπημα. Ούτως ή άλλως η θέση της απειλείται από τις νέες οικονομικές δυνάμεις της Ασίας. Γι αυτό οι ευρωπαίοι πολιτικοί θέλουν να υπερασπιστούν το ευρώ με κάθε τίμημα. Θέλουν να κερδίσουν χρόνο, ελπίζοντας ότι θα ησυχάσουν οι αγορές και θα αποδώσουν οι μεταρρυθμίσεις. Σ αυτή την προσπάθεια τους στηρίζει και ο οικονομικός κόσμος, με μια μεγάλη καμπάνια σε γερμανικά έντυπα υπέρ του ευρώ. Αλλά οι αιτίες την κρίσης του ευρώ είναι βαθύτερες. Η ΟΝΕ ήταν ένα κατασκεύασμα για ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες και αυτό το είχαν επισημάνει από την αρχή ορισμένοι οικονομολόγοι».
Το Spiegel διαπιστώνει ότι «μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση όμως το χρήμα άρχισε να σπανίζει, οδηγώντας την ΟΝΕ στο χείλος της καταστροφής: Γιατί η Ευρώπη δεν έχει αναπτυχθεί παντού το ίδιο οικονομικά και τώρα το χάσμα πλουσίων και φτωχών χωρών διευρύνεται. Αν υπήρχαν ακόμα εθνικά νομίσματα, χώρες σαν την Ελλάδα ή την Πορτογαλία θα μπορούσαν να τα υποτιμήσουν και να βελτιώσουν έτσι την ανταγωνιστικότητά τους. Το μόνο μέσο που απομένει τώρα με το κοινό νόμισμα είναι η αδύναμες δημοσιονομικά χώρες να προβούν σε δραστικές περικοπές των δαπανών τους και να μειώσουν μισθούς και τιμές. Και αυτά τα προγράμματα λιτότητας είναι υποχρεωμένες να τις επιβάλουν οι κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΟΝΕ».
Σημειώνει επίσης ότι «η Ευρώπη κλυδωνίζεται οικονομικοτεχνικά και ως ιστορικό εγχείρημα έχει ήδη χρεοκοπήσει». Θέτει μάλιστα και το ζήτημα της ελλιπούς δημοκρατικής νομιμοποίησης των αποφάσεων που παίρνουν οι «ηγέτες-σωτήρες» σε μυστικές συνόδους και διαβουλεύσεις. Αποτέλεσμα είναι να φουντώνουν οι αντιδράσεις των πολιτών για τις κυβερνήσεις, «κυρίως οι νέοι είναι ανάστατοι με το τι κάνουν οι κυβερνήσεις με τα χρήματά τους και βγαίνουν κατά εκατομμύρια στους δρόμους», λέει το περιοδικό.
Παραθέτει τις δυσκολίες που έχουν όλες οι πιθανές επιλογές, από τη συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών, μέχρι τη θεσμοθέτηση ευρωπαϊκού υπουργείου. Οικονομικών που πρότεινε ο Ζαν Κλοντ Τρισέ, μέχρι την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, το Spiegel σημειώνει ότι «ίσως τελικά δώσουν τη λύση για την ΟΝΕ οι ίδιοι οι λαοί της Ευρώπης και οι εκπρόσωποί τους: στην Αθήνα ή στη Λισσαβόνα, αν οι μεταρρυθμίσεις που τους ζητούν αποτύχουν λόγω της αντίστασης των διαδηλωτών. Ή στο Βερολίνο, όταν έλθει πράγματι η ώρα να καταβληθούν τα δισεκατομμύρια των εγγυήσεων των δανείων».