Ο Λεωνίδας Γιάννος, 66 χρόνων σήμερα, θυμάται και "ξεδιπλώνει" στιγμές από τα παιδικά και τα εφηβικά του χρόνια μέσα στη θερινή κατοικία στην Κέρκυρα και κάποιες άγνωστες πτυχές από τη ζωή στο Μον Ρεπό. Είναι γιος του τότε φύλακα και συντηρητή της Έπαυλης.
Ο Παύλος και η Φρειδερίκη ερχόταν πάντα στις 28 Ιουνίου, για να γιορτάσουν, την επομένη, την ονομαστική εορτή του βασιλέα. Ήταν μια λαμπρή ημέρα για το Παλάτι, θυμάται, με πολλούς προσκεκλημένους, γαλαζοαίματους και άλλες προσωπικότητες από την Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο. Στο Μον Ρεπό φιλοξενήθηκαν πρωθυπουργοί, πρίγκιπες και βασιλείς, από την Ισπανία, την Αγγλία, όπως ο Φίλιππος και ο Χουάν Κάρλος. Μάλιστα, ο ξενώνας που βρίσκεται δίπλα στην έπαυλη πήρε το όνομα «Τίτο» από τον υψηλό φιλοξενούμενο, τότε ηγέτη της πρώην Γιουγκοσλαβίας.
Όπως μας λέει, οι διακοπές τους δεν είχαν κάποια ιδιαίτερη χλιδή, δεν ήταν βγαλμένες από τα παραμύθια. Παραθέριζαν όπως μια πλούσια οικογένεια στο πολυτελές εξοχικό της σπίτι. Εντύπωση στο μικρό Λεωνίδα Γιάννο έκαναν ακόμη και τα καθημερινά σκεύη που χρησιμοποιούσαν στη κουζίνα, γιατί ήταν από αλουμίνιο. Οι πορσελάνες έβγαιναν στα επίσημα καλέσματα ή τις γιορτές.
Για την μετακίνησή του, μέσα στους χώρους των 267 στρεμμάτων, το βασιλικό ζεύγος είχε μικρά διθέσια αμαξάκια, τα οποία λειτουργούσαν με μπαταρίες. Η Φρειδερίκη, κατά τον καθημερινό περίπατό της μέσα στους κήπους, δεν παρέλειπε να πηγαίνει στην πλευρά του κτήματος, όπου υπάρχει ο αρχαιολογικό χώρος, καθώς το ενδιαφέρον της ήταν ιδιαίτερο.
Η βασιλική οικογένεια κολυμπούσε στη θάλασσα, κάτω από την έπαυλη στο Καρδάκι. Ακόμη και σήμερα, οι Κερκυραίοι ονομάζουν τη μικρή προβλήτα που βρίσκεται εκεί, ο «πόντες της βασίλισσας». Πάντα, στη θάλασσα μαζί τους πήγαινε και ένας Κερκυραίος κηπουρός τους. Πέραν της κηπουρικής είχε και άλλες ικανότητες που διασκέδαζαν το ζεύγος. Μεταμορφωνόταν σε κλόουν και έκανε ακροβατικά στην παραλία.
Ο Παύλος, με τα μάτια του έφηβου Λεωνίδα, ήταν ένας πολύ καλός, απλός καθημερινός άνθρωπος. Τα περισσότερα βράδια καθόταν τουλάχιστον για δύο ώρες σε μια αναπαυτική πολυθρόνα, σε σημείο του κήπου επάνω από την πλαζ του Μον Ρεπό. Από εκεί, χωρίς κανένας να τον βλέπει, παρακολουθούσε το λαϊκό πρόγραμμα του νυχτερινού κέντρου διασκέδασης που λειτουργούσε στην πλαζ.
Στην έπαυλη γεννήθηκε η Αλεξία. Ήταν το καλοκαίρι του 1964. Ένας καθηγητής μαιευτικής, ο παιδίατρος Δοξιάδης άλλα και Κερκυραίοι παραβρέθηκαν στον τοκετό. Έλληνες και ξένοι δημοσιογράφοι βρισκόταν για μέρες στην Κέρκυρα, περιμένοντας να γεννηθεί ο διάδοχος. Ήρθε όμως η Αλεξία!
«Ήταν μια μεγάλη μέρα» μας διηγείται, συμπληρώνοντας: "οι Κερκυραίοι πληροφορήθηκαν τη γέννησή της, με 21 κανονιοβολισμούς από τους στρατώνες του φρουρίου».
Μιλάει όμως και για τις «αταξίες» του νεαρού διαδόχου. «Ο Κωνσταντίνος- μας λέει- ήταν αρκετά ζωηρός. Είχε αδυναμία στα σκάφη, ενώ κάθε καλοκαίρι ερχόταν και γυμναστής για τις καθημερινές προπονήσεις. Σε ηλικία 18-19 χρόνων ήθελε να βγαίνει κάθε μέρα από την έπαυλη, αυτό όμως δεν γινόταν πάντα επιτρεπτό και έτσι το 'έσκαγε' από τη νότια πλευρά, από ένα μικρό πορτάκι. Μέχρι που να ειδοποιηθεί η φρουρά, εκείνος είχε γίνει καπνός. Κάποια φορά, θυμάται, ότι μαζί με μια φίλη του από τη Σουηδία έφυγαν κρυφά και πήγαν στην Παλαιοκαστρίτσα για μπάνιο. Στην επιστροφή είχαν ένα ατύχημα. Το αυτοκίνητο ανετράπη σε μια στροφή του δρόμου, 12χλμ πριν από την πόλη. Ευτυχώς όμως δεν τραυματίστηκε κανένας από τους δύο…».
Ο Κωνσταντίνος πήγαινε με το σκάφος στις απέναντι ηπειρωτικές ακτές στη Σαγιάδα, για να κάνει ορειβασία και πεζοπορία. Κάποια φορά, όταν επέστρεψε στο λιμάνι, τον βοήθησε να δέσει το σκάφος ένας Κερκυραίος. Έγιναν φίλοι και τον πήρε μαζί του στην Αγγλία.
Τα κλειδιά της Έπαυλης και των εισόδων στο κτήμα, μετά το 1967 τα είχε ο ναύαρχος Σταυρίδης. Ο κατάλογος με τα έπιπλα και τα άλλα αντικείμενα της οικοσκευής ήταν 67 χειρόγραφες σελίδες. Ο ναύαρχος επισκεπτόταν τακτικά το Μον Ρεπό για να κάνει έλεγχο στους χώρους. «Κάποιες φόρες, έμπαινα και εγώ μαζί του», μας λέει ο κ. Γιάννος για να μας αποκαλύψει στη συνέχεια ότι: «μέχρι το 1990-1991, ο Κωνσταντίνος ερχόταν μυστικά, με σκάφος. Ανέβαινε από το Καρδάκι στην έπαυλη, όπου και έμενε για λίγο. Συχνά, εξέφραζε την επιθυμία να μπορέσει μια μέρα να επιστρέψει στο Μον Ρεπό, να συντηρήσει τα κτίσματα και να γεράσει εκεί».
Στις 4 Οκτωβρίου του 1992, η κεντρική πύλη εισόδου στο Μον Ρεπό άνοιξε και πάλι. Αυτή τη φορά όμως για το λαό και όχι για τους βασιλείς, έπειτα από μια δυναμική κινητοποίηση του Δήμαρχου Χρύσανθου Σαρλή, των δημοτικών συμβούλων και των Κερκυραίων. Το κτήμα και η έπαυλη περιήλθαν στην κυριότητα του Δήμου Κερκυραίων. Το 1995, ο Δήμος παραχώρησε, για πενήντα χρόνια, το κτίριο της έπαυλης στο Υπουργείο Πολιτισμού, για να στεγαστεί το Μουσείο της Παλαιόπολης.
Πρόκειται για ένα Μουσείο διαχρονικού πολιτισμού, που ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2000. Στο ισόγειο του κτιρίου εκτίθενται αντικείμενα, που συνδέονται με τη ζωή στην έπαυλη. Στον πρώτο όροφο, παρουσιάζεται μια συλλογή αρχαίων ευρημάτων, που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη, τόσο από το χώρο του κτήματος όσο και από την ευρύτερη περιοχή, που αποτελούσε την αρχαία Κέρκυρα ή Παλαιόπολη.
Στο δεύτερο όροφο του Μουσείου, πραγματοποιούνται κατά καιρούς περιοδικές εκθέσεις, ενώ ο χώρος χρησιμοποιείται και για εκπαιδευτικά προγράμματα.
Η τιμή του εισιτηρίου κυμαίνεται από 2-3 ευρώ, ενώ η είσοδος είναι ελεύθερη για μαθητές και φοιτητές κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του, το Μουσείο είχε μεγάλη επισκεψιμότητα. Κάθε χρόνο υποδεχόταν περίπου 50.000 χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των επισκεπτών μειώθηκε στις 35.000 (κατά μέσο όρο).
Πάντως, εκείνοι που εμφανίζονται δυσαρεστημένοι είναι οι Βρετανοί επισκέπτες κι αυτό γιατί δεν ζουν το … «παραμύθι τους». Περιμένουν να δουν ανέπαφους τους χώρους, όπου ζούσε η βασιλική οικογένεια ή να περάσουν για λίγα λεπτά στο δωμάτιο της έπαυλης, όπου γεννήθηκε, το 1921, ο Φίλιππος της Αγγλίας.
Μέσα στον όμορφο κήπο και δίπλα στο Μουσείο της Παλαιόπολης, ο Δήμος Κερκυραίων δημιούργησε πριν από 14 χρόνια το Θέατρο «Ρένα Βλαχοπούλου». Στον ίδιο χώρο μεταφέρθηκε -από το Ανάκτορο των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου (από τα εντυπωσιακότερα αξιοθέατα της Κέρκυρας που βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της πλατείας Σπιανάδα) - η λυόμενη, αλλά τεθωρακισμένη αίθουσα, στην οποία πραγματοποιήθηκε, το 1994, η σύνοδος κορυφής στην Κέρκυρα. Κι αυτό προκειμένου να χρησιμοποιείται για τις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου.
Η Έπαυλη, στο αγρόκτημα με τα σπάνια φυτά και τα αιωνόβια δένδρα, χτίστηκε το 1831. Ήταν η θερινή κατοικία του Άγγλου Αρμοστή Thomas Maintland και της Κερκυραίας συζύγου του Νίνας Παλατιανού.
Τις επόμενες χρονιές εγκαταστάθηκε στα κτίρια, η Σχολή Καλών Τεχνών με διευθυντή τον Παύλο Προσαλέντη, ενώ το 1840 και για δύο χρόνια μεταφέρθηκε εκεί το Ιερό σπουδαστήριο.
Η αυτοκράτειρα της Αυστρίας Ελισάβετ φιλοξενήθηκε το 1863 στην έπαυλη για πολλούς μήνες. Το 1864, το κτίριο με τους κήπους, παραχωρήθηκε προς χρήση ως θερινή κατοικία, στον τότε βασιλιά Γεώργιο Α’, ο οποίος το ονόμασε Mon-Repos (Μον Ρεπό), δηλαδή «η ανάπαυσή μου». Από τότε και μέχρι το 1967 χρησιμοποιήθηκε από την πρώην βασιλική οικογένεια για παραθερισμό.
19 Ιουλίου 2011
Έπαυλη Μον Ρεπό- Μουσείο Παλαιόπολης: Μια ιστορία 180 χρόνων
Οι διακοπές της βασιλικής οικογένειας στην Κέρκυρα ήταν ένα καλοκαιρινό φανταχτερό γεγονός για το νησί επί έναν αιώνα, το οποίο τροφοδοτούσε φήμες και σχόλια για τη ζωή που απλωνόταν πίσω από τη φρουρούμενη πύλη, στο μεγάλο αγρόκτημα της Παλαιόπολης.
Η βασιλική οικογένεια των Γλύξμπουργκ παραθέριζε στο Μον Ρεπό για 2,5 μήνες. Οι διακοπές άρχιζαν πάντα την ημέρα του εορτασμού των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Οι προετοιμασίες για την άφιξη ξεκινούσαν από τις αρχές Ιουνίου. Πρώτα έφταναν το προσωπικό και οι φρουροί για να ετοιμάσουν την θερινή κατοικία και τους κήπους.