Η παρούσα μεγάλη Ελληνική οικονομική κρίση έχει φανερώσει μια ισχυρή ιδεολογική διαμάχη που υπέβοσκε στην Ελληνική κοινωνία: τους κρατιστές και τους φιλελεύθερους. Πολλά φιλικά ιστολόγια τάχθηκαν από την πρώτη στιγμή στο πρώτο (αντιμνημονιακό) στρατόπεδο. Εγώ προσωπικά πιστεύω πως είναι αδύνατον να συνεχίσουμε με το ίδιο μοντέλο οικονομίας.
Ακόμη και αν μας χάριζαν όλο το χρέος, σε πέντε χρόνια λόγω του ελλείμματος μας (30 δις!! ευρώ) θα βρισκόμασταν ακριβώς στην ίδια θέση. Χωρίς μείωση του ελλείμματος κάτω του 3% η Χώρα μας δεν έχει μέλλον, η μάλλον το μέλλον της ομοιάζει με αυτό των Χωρών (Ουγγαρία, Πολωνία, Βουλγαρία, Ρουμανία) που ανένηψαν στην ελεύθερη οικονομία μετά την πτώση του κομμουνισμού στην Ρωσία.
Τα προβλήματα που μας οδήγησαν ως εδώ είναι ο αντιπαραγωγικός δημόσιος τομέας (650.000 δημόσιοι υπάλληλοι σε σύνολο 10.000.000!!!), το κρατικιστικό μοντέλο ανάπτυξης που έπνιξε την ιδιωτική πρωτοβουλία (π.χ. αγροτικές επιδοτήσεις, κρατικοποίηση ιδιωτικών επιχειρήσεων), η γραφειοκρατία, η εκτεταμένη φοροδιαφυγή (πάνω από 40 δις ευρώ!!!), η διαφθορά του δημόσιου τομέα σε υψηλές βαθμίδες (πολεοδομία, εφορίες), τα χρέη τον οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, οι διεφθαρμένοι και κλέφτες Έλληνες πολιτικοί, η υπογεννητικότητα, ο κακώς πολιτευόμενος συνδικαλισμός ο οποίος παρασιτικά προπαγάνδιζε και υπερθεμάτιζε πάντα τα δικαιώματα μας αλλά ποτέ τις υποχρεώσεις μας, η γενικότερη κοινωνική αντίληψη για το κρατικοδίαιτο δημόσιο ως τόπος σίγουρης εργασίας και βολέματος, η σπατάλη στην φαρμακευτική δαπάνη που διπλασιάστηκε σε 4 χρόνια!!, η πτώση της Ελληνικής παραγωγής ακόμα και στα τρόφιμα, η ακατάσχετη παράνομη εισροή λαθρομεταναστών που αύξησαν κατακόρυφα το κόστος ζωής, την εγκληματικότητα και το παραεμπόριο, η πλήρης εξαθλίωση των ΑΕΙ με κύριους υπαίτιους τους καθηγητές που δεν είναι παραγωγικοί και δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους ενώπιον της απαξίωσης των ιδρυμάτων στα οποία εργάζονται, τα αριστερά κόμματα συλλήβδην, που ποτέ δεν παρουσίασαν λογικές οικονομικές και κοινωνικές προτάσεις αλλά πάντοτε λαΐκιζαν μέχρι αηδίας (ελάχιστος μισθός 1350 ευρώ, 100.000 νέες προσλήψεις στο δημόσιο!!! κτλ), προκλητικά προνόμια σε εργαζόμενους των ΔΕΚΟ κτλ.
Θα μπορούσα να γράφω για ώρες και κανείς να μην μπορεί να μου φέρει κάποια σοβαρή αντίρρηση. Το πρόβλημα είναι αυτό που περιέγραψα και ουσιαστικά καθιστά την οικονομία και την κοινωνία μας ελλειμματικές και μας οδηγούν σε σίγουρο χαμό. Σε περίπτωση μάλιστα που πτωχεύσουμε αυτοί που θα πληγούν περισσότερο είναι αυτοί που αντιτίθενται περισσότερο στο να μην αλλάξει τίποτε, αφού η χρεοκοπία πρώτα πλήττει όσους έχουν άμεση οικονομική συναλλαγή με το Δημόσιο. Η επιστροφή στην δραχμή ίσως να αποκαταστούσε το εκδοτικό προνόμιο, αλλά θα διπλασίαζε το δημόσιο χρέος αφού το νέο νόμισμα θα υποτιμηθεί δραστικά.
Η κυβέρνηση, μας επιβάλλει υψηλή φορολογία γιατί ακριβώς απέτυχε παταγωδώς να κάνει κάτι για όλα τα παραπάνω, έτσι τα ελλείμματα όχι μόνο δεν μειώθηκαν αλλά διευρύνθηκαν. Κατά την γνώμη μου, από την καθημερινή μου επαγγελματική εμπειρία, στην εισπρακτική αποτυχία του Κράτους έχουν συντελέσει και οι εφοριακοί οι οποίοι κάνουν κάτι σαν λευκή απεργία λόγω των πρωτόγνωρων περικοπών που έχουν γίνει στις αποδοχές τους. Η κρατική περιουσία πωλείται αφού στο μεγαλύτερο μέρος της γεννάει ελλείμματα και είναι αντιπαραγωγική (παρά το γεγονός ότι δρα μονοπωλιακά). Η αποτυχία αυτή έχει προέλθει τόσο από τις κοινωνικές αντιστάσεις, όσο και από τις εσωκομματικές, αφού οι λύσεις που προτείνονται πλήττουν είτε τους κρατικοδίαιτους πελάτες-ψηφοφόρους του κόμματος αυτού, είτε μεγάλα οικονομικά συμφέροντα που χρηματοδοτούν και διαπλέκονται με το πολιτικό κατεστημένο. είναι φανερό πως όλο το πολιτικό σύστημα είναι εντελώς ανίκανο να δώσει λύση επειδή και τα προβλήματα είναι σύνθετα και μεγάλων διαστάσεων, αλλά και λόγω έλλειψης στοιχειωδών ικανοτήτων.
Είναι επίσης γεγονός ότι την Ελλάδα την έβλαψε η συμμετοχή στο ευρώ, καθώς το κοινό νόμισμα ευνόησε τις ισχυρές οικονομίες και εξαθλίωσε τις φτωχές. Όταν η Ελλάδα εντασσόταν στο Ευρώ, οι Έλληνες αξιωματούχοι έβγαζαν λόγους για "Ελληνική πρόκληση", "αύξηση της ανταγωνιστικότητας" και άλλα ηχηρά. Τίποτε από αυτά φυσικά δεν έγινε (σε όλο τον Νότο, όχι μόνο στην Ελλάδα) και έτσι ο πλούσιος Βορράς σώρευσε κέρδη και ο φτωχός Νότος χρέη.
Η ΛΥΣΗ
Να μην έχει κανείς αμφιβολία ότι το μεσοπρόθεσμο θα ψηφιστεί και άνετα μάλιστα. Δυστυχώς όμως δεν επαρκεί γιατί δεν μας οδηγεί σε μόνιμη λύση καθώς η υπερφορολόγηση οδηγεί στην οικονομική ύφεση, στην ανεργία και σε ένα ανατροφοδοτούμενο φαύλο κύκλο συρρίκνωσης της οικονομικής δραστηριότητας και αστάθειας. έτσι ακόμη και τα έσοδα από την υπερφορολόγηση θα βαίνουν μειούμενα. Ακόμη και η μείωση του ελλείμματος που έχει επιτευχθεί ως τώρα δεν είναι απολύτως αληθινή αφού το κράτος δεν επιστρέφει τον ΦΠΑ ενώ κάνει δαπάνες προς τρίτους χωρίς να τις πληρώνει.
Η πολυπόθητη "Λύση" για τον κάθε Έλληνα είναι πλέον κάτι διαφορετικό. Άλλοι θέλουν να επανεπίβεβαιωθεί η μονιμότητα τους στο Δημόσιο, άλλοι να μην πληρώνουμε τόσους φόρους, άλλοι απλώς να σταματήσει αυτή η μαζική ψυχολογική παράκρουση που μας έχει πιάσει όλους. Προσωπικά πιστεύω πως η υπάρχουσα κυβέρνηση είναι εντελώς ανίκανη και δεν επιπλέον δεν πιστεύει την πολιτική που της έχει επιβληθεί από την Τρόικα. Η Τρόικα χειρίζεται το όλο θέμα εντελώς άκομψα και τεχνοκρατικά, δεν επιβάλλει τις πραγματικές αλλαγές και δέχεται οριζόντιες μειώσεις μισθών και συντάξεων που τελικώς καταστρέφουν την ζήτηση και αυξάνουν την ύφεση, ενώ το πρόγραμμα της ως τώρα δεν κατάφερε να προβλέψει ιδιαιτερότητες της Ελληνικής οικονομίας που οδήγησαν σε πληθωρισμό, το όποιο άνοιγμα επαγγελμάτων δεν έφερε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα εκτός από το να μηδενίσει την άυλη αξία των αδειών σε πολλά από αυτά, ενώ σφοδρή κριτική έχει ασκηθεί και στην τακτική της τρόικας να ισοσκελίζει τον λογαριασμό αυξάνοντας τους φόρους και όχι κόβοντας από τις δαπάνες.
Η αντίδραση της κοινής γνώμης είναι σπασμωδική, καθώς η ενημέρωση της είναι ελλιπής και βασίζεται σε μισές αλήθειες και ολόκληρα ψέμματα. Τα ΜΜΕ είτε είναι φιλοκυβερνητικά είτε λαϊκίζουν (βλέπε Αυτιά και Αλέξη Μητρόπουλο) και υπεραπλουστεύουν την κατάσταση. Μια καλή λύση για τους λαϊκιστές που ταλανίζουν τον δημόσιο διάλογο θα ήταν να υπάρχει ένας νόμος που να τους εξαναγκάζει πριν μιλήσουν δημόσια να δείξουν το εκκαθαριστικό με τα εισοδήματα τους και τους φόρους που πληρώνουν. Όλες οι υπόλοιπες ομάδες πίεσης (συνδικαλιστές, ακροαριστεροί, ακροδεξιοί, αναρχικοί, "πανεπιστημιακοί", "αγανακτισμένοι", "Σπίθα" κτλ) μιλούν και κινούνται αποσπασματικά χωρίς σχέδιο η κάποια ξεκάθαρη θέση εκτός της άρνησης στα μέτρα και μάλλον αποπροσανατολίζουν την κοινή γνώμη, η μάλλον την φοβίζουν ακόμη περισσότερο για αυτό που έρχεται και έτσι αποτελούν κρίκο του προβλήματος.
Η αντίδραση της κοινής γνώμης είναι σπασμωδική, καθώς η ενημέρωση της είναι ελλιπής και βασίζεται σε μισές αλήθειες και ολόκληρα ψέμματα. Τα ΜΜΕ είτε είναι φιλοκυβερνητικά είτε λαϊκίζουν (βλέπε Αυτιά και Αλέξη Μητρόπουλο) και υπεραπλουστεύουν την κατάσταση. Μια καλή λύση για τους λαϊκιστές που ταλανίζουν τον δημόσιο διάλογο θα ήταν να υπάρχει ένας νόμος που να τους εξαναγκάζει πριν μιλήσουν δημόσια να δείξουν το εκκαθαριστικό με τα εισοδήματα τους και τους φόρους που πληρώνουν. Όλες οι υπόλοιπες ομάδες πίεσης (συνδικαλιστές, ακροαριστεροί, ακροδεξιοί, αναρχικοί, "πανεπιστημιακοί", "αγανακτισμένοι", "Σπίθα" κτλ) μιλούν και κινούνται αποσπασματικά χωρίς σχέδιο η κάποια ξεκάθαρη θέση εκτός της άρνησης στα μέτρα και μάλλον αποπροσανατολίζουν την κοινή γνώμη, η μάλλον την φοβίζουν ακόμη περισσότερο για αυτό που έρχεται και έτσι αποτελούν κρίκο του προβλήματος.
Μια εύκολη λύση θα ήταν οι εταίροι του ευρώ να αλλάξουν το σύμφωνο σταθερότητας και να τυπώσουν ένα τρις ευρώ και να το μοιράσουν στις χώρες με χρηματοπιστωτικά προβλήματα (υπενθυμίζω ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες τυπώνουν 1 τρις $ τον μήνα). Αυτό ίσως μείωνε την αξία του ευρώ και θα δημιουργούσε πληθωρισμό, αλλά θα τόνωνε τις εξαγωγές προς τρίτες χώρες και θα εξασφάλιζε ένα σταθερό οικονομικό περιβάλλον στην Ευρώπη για μια δεκαετία. Αυτό όμως δεν πρόκειται να γίνει.
Το σίγουρο είναι ότι πάνω από το 50% του Ελληνικού δημοσίου χρέους δεν θα αποπληρωθεί ποτέ. Και αυτό γιατί και αν ακόμη καταφέρναμε να έχουμε πλεονασματικούς προϋπολογισμούς, το πλεόνασμα αυτών δεν θα μπορούσε ποτέ να καλύψει τον αυτοτροφοδοτούμενο ρυθμό αύξησης του Χρέους λόγω των υψηλών επιτοκίων που μας δανείζει η Τρόικα. Όλοι το γνωρίζουν αυτό ασχέτως αν προσποιούνται τους υπεραισιόδοξους. Η λογική της Ε.Ε. και της Γερμανίας δεν είναι να πάρει πίσω τα δανεικά, αλλά να μην χάσει άλλα. Όταν ο Ελληνικός προϋπολογισμός θα έχει ισοσκελιστεί η ΕΚΤ και οι εταίροι μας θα επωμιστούν όσο χρέος θα έχει μείνει απλήρωτο ως τότε αφού στο μεσοδιάστημα θα έχουμε πουλήσει από δημόσια περιουσία οτιδήποτε μπορεί να πουληθεί.
Κατά τα άλλα ο Θεός να βάλει το χέρι του...
Ι. Β. Δ.
Πηγές - Βοηθήματα
Πάνος Καζάκος, Μετά το "μνημόνιο" (Οικονομική πολιτική στην Ελλάδα υπό Διεθνή έλεγχο)