14 Νοεμβρίου 2011

Δυστροπεί η ΕΚΤ στο κούρεμα των ομολόγων που αγόρασε φθηνά

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΙΩΤΗ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Παζάρια με το κούρεμα των ομολόγων καθώς πλησιάζει η ώρα για να ξεκινήσει η ανταλλαγή τους, σύμφωνα με τα όσα προβλέπει το πρόγραμμα για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα αλλά και της ΕΚΤ στο νέο πακέτο στήριξης της Ελλάδας.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία διαθέτει στο χαρτοφυλάκιό της ομόλογα 50 δισ. ευρώ, έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα μπει στο πρόγραμμα συμμετοχής των ιδιωτών, επιφυλάσσοντας για τον εαυτό της το δικαίωμα «της εξόφλησης» στο άρτιο, των ομολόγων που έχει αγοράσει σε πολύ χαμηλές τιμές όμως.

Ωστόσο φαίνεται ότι το θέμα δεν έχει ακόμη κλείσει για την Κεντρική Τράπεζα. Είναι ενδεικτικό ότι χθες απέστειλε προς όλους τους αποδέκτες δύο «ηχηρά μηνύματα». Το ένα μέσο του Κύπριου κεντρικού τραπεζίτη Αθ. Ορφανίδη και το άλλο μέσω του γερμανικού περιοδικού «Spiegel».

Ο κ. Ορφανίδης, ο οποίος διαθέτει αυξημένο κύρος και επιρροή στους κύκλους της Φρανκφούρτης, προειδοποίησε ότι το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων, από το οποίο η κυβέρνηση προσδοκά ότι θα εξοικονομήσει τόκους τουλάχιστον 4 δισ. ευρώ ετησίως, θα προκαλέσει ζημιά στην ευρωζώνη εκτιμώντας μάλιστα ότι η συγκεκριμένη λύση δεν θα είναι αποτελεσματική.

Σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή» επισήμανε: «Το haircut στο ελληνικό χρέος κρίνεται μη αναγκαίο και βλάπτει τόσο την Ελλάδα όσο και την ευρωζώνη. Αυτή είναι ακόμη η άποψή μου», προσθέτοντας ότι «η επιβολή haircut στο ελληνικό χρέος δεν αποτελεί ούτε τον πιο αποτελεσματικό ούτε τον πιο επαρκή τρόπο για την επίλυση της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους». Ο Κύπριος τραπεζίτης προσέθεσε ότι η επιδείνωση της ευρωπαϊκής οικονομίας ήταν αναμενόμενη.

Το δεύτερο «χτύπημα» ήρθε από το «Spiegel» το οποίο σε δημοσίευμά του αναφέρει ότι η πλειοψηφία του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (στο οποίο παίρνουν μέρος οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών που μετέχουν στο ευρωσύστημα και τα 5 μόνιμα μέλη της διοίκησης της ΕΚΤ) δεν θα ήταν αντίθετη, υπό συγκεκριμένους όρους, στην έξοδο της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ. Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, η ΕΚΤ σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα αποδέσμευε μηχανισμούς ρευστότητας, προκειμένου να απορροφηθεί το σοκ που θα προκαλούσε η αποβολή της Ελλάδας.

Το «ιταλικό μέτωπο»

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην παρούσα φάση έχει στραμμένη την προσοχή της στο «ιταλικό μέτωπο», του οποίου η έκβαση κρίνει την επιβίωση του ευρώ, και λιγότερο στην Ελλάδα. Είναι ενδεικτικό ότι από τον περασμένο Ιούλιο, μετά την απόφαση της Ε.Ε. για τη συμμετοχή ιδιωτών στο πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας, η ΕΚΤ αποσύρθηκε πλήρως από τη δευτερογενή αγορά ομολόγων. Για περισσότερους από τρεις μήνες στη δευτερογενή αγορά ομολόγων επικρατεί πλήρης επενδυτική αποχή καθώς στο Ηλεκτρονικό Σύστημα της ΤτΕ δεν καταγράφεται ούτε μία συναλλαγή.

Η εξέλιξη αυτή συνέβαλε στην πλήρη απαξίωση των ελληνικών ομολόγων, των οποίων πλέον οι τιμές έχουν υποχωρήσει στο 35% της ονομαστικής τους αξίας. Παράλληλα, στο μέτωπο της ρευστότητας φαίνεται ότι από τον Ιούλιο πρωταρχικό ρόλο στην κάλυψη των αναγκών που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές τράπεζες διαδραματίζει η Τράπεζα της Ελλάδος, μέσω του Εκτακτου Μηχανισμού (ELA).

Γέφυρα Παπαδήμου

Πάντως, και ο εντολοδόχος πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος είχε καταρχήν ταχθεί κατά του μεγάλου κουρέματος των ελληνικών ομολόγων. Με το αυξημένο ειδικό βάρος που διαθέτει τόσο στη Φρανκφούρτη όσο και στις ΗΠΑ, θα κληθεί εκ των πραγμάτων να γεφυρώσει τις αποκλίνουσες θέσεις μεταξύ Ε.Ε και Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο ακανθώδες πρόβλημα των ζημιών που θα υποστούν οι τράπεζες από τη συμμετοχή τους στο PSI. Ετσι, οι διεθνείς αγορές και οι επενδυτές, από τη συμμετοχή των οποίων θα εξαρτηθεί και η επιτυχία της Συμφωνίας της 26ης Οκτωβρίου, περιμένουν με αγωνία την τοποθέτηση Παπαδήμου επί του θέματος, κατά τη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων.