Ο ένας, ο Γιώργος Παπανδρέου, 59 ετών, ήταν ο άνθρωπος της Ευρώπης, ο υποδειγματικός μαθητής. Εφάρμοζε ό,τι απαιτούσαν οι εταίροι της Ευρωζώνης από τους Έλληνες. Σχεδίαζε προγράμματα λιτότητας, μέχρι που οι διαδηλώσεις μπροστά στη Βουλή γίνονταν όλο και πιο μεγάλες, όλο και πιο βίαιες.
Κατ’ εντολή των Βρυξελλών – πολλοί από τους συμπατριώτες του λένε του Βερολίνου – αύξησε φόρους και εισφορές και προσπάθησε να αναμορφώσει έναν εκτός ελέγχου κρατικό μηχανισμό, μέχρι που εκείνος πήρε το αίμα του πίσω. Ρίσκαρε – και έχασε – τη δημοτικότητά του μεταξύ όσων τον ψήφισαν κάποτε ως σωτήρα της πατρίδας.
Και όταν όλα αυτά δεν επανέφεραν την Ελλάδα σε πορεία εξυγίανσης, ξαφνικά ο πιστός άνδρας έχασε τον έλεγχο – όπως θεωρούν οι ελεγκτές του – και ήθελε να αποφασίσουν σε δημοψήφισμα οι πολίτες αν θα έχει εκείνος την εντολή γι’ αυτά τα δρακόντεια μέτρα λιτότητας. Κι εκεί χάλασε ξαφνικά ριζικά τη σχέση με τους εταίρους του.
Ο άλλος αντίθετα, ο Αντώνης Σαμαράς, 60 ετών, ο συντηρητικός και βαθιά εθνικιστής αντίπαλος του Παπανδρέου, ήταν ο μπαμπούλας της Ευρώπης, μέλος εκείνης της ελληνικής κυβέρνησης, που εκτίναξε στα ύψη την κληρονομημένη οργανωτική αρχή του κράτους, τις πελατειακές σχέσεις και τη διαφθορά, και έδωσε παραποιημένα δημοσιονομικά στοιχεία στις Βρυξέλλες.
Ως - εν τω μεταξύ - αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης απέρριψε όλα τα μέτρα λιτότητας, αφού άλλωστε δεν θέλει, όταν έλθει στην εξουσία, «να κυβερνά επί ερειπίων». Απαιτούσε μεγάλες μειώσεις φόρων και ήθελε να αναδιαπραγματευτεί τις συμφωνίες μεταξύ της Ελλάδας-οφειλέτη και εκείνων που παρέχουν βοήθεια από τις Βρυξέλλες.
Οι συντηρητικοί ευρωπαίοι ηγέτες, π.χ. ο Ν. Σαρκοζί ή η Α. Μέρκελ, δεν μπορούσαν να συγκρατήσουν τον θυμό τους για τον αδιάλλακτο ιδεολογικό σύντροφο. Τον θεωρούσαν παθιασμένο με την εξουσία, έναν πολιτικό, που είναι έτοιμος να θυσιάσει ολόκληρη τη χώρα, προκειμένου να πετύχει τον στόχο του.
Μέχρι την ημέρα εκείνη, την περασμένη εβδομάδα, που ο Σαμαράς πίστεψε ότι είχε πολλές πιθανότητες να βρεθεί στην εξουσία. Τότε ξέχασε όσα έλεγε χθες και ο Σαμαράς δήλωσε πρόθυμος να αναγνωρίσει τα ευρωπαϊκά αιτήματα, εξ ου και επαινέθηκε από τον Σαρκοζί, που τον χαρακτήρισε «γενναίο και υπεύθυνο».
Ελληνική μεταστροφή πλήρης ειρωνίας: Και οι δυο, Παπανδρέου και Σαμαράς, είχαν κάποτε βάλει σκοπό, ίσως όχι εντελώς σοβαρά, αλλά ούτε και αστεία, να κυβερνήσουν μαζί τη χώρα. Τότε, στις αρχές της δεκαετίας του ’70, την εποχή της χούντας στην Αθήνα, οι δύο νεαροί φοιτητές του Amherst College in Massachusetts μοιράζονταν το ίδιο διαμέρισμα στην Αμερική…Τώρα οι δύο πολιτικοί δεν είναι μεν εχθροί, αλλά το βέβαιο είναι ότι θέμα συνεργασίας τους δεν τίθεται. Δεν μπορούν, αλλά ίσως να πρέπει.
Γιατί ήδη στις 15 Δεκεμβρίου, όπως παραδέχτηκε ο Υπ. Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος, τελειώνουν τα χρήματα της Ελλάδας για την πληρωμή μισθών και συντάξεων. Μέχρι τότε, για να λάβει η Ελλάδα την επόμενη δόση του διεθνούς δανείου, θα πρέπει να έχει συνανινέσει η Βουλή με σαφή πλειοψηφία, που μόνο διακομματικά μπορεί να επιτευχθεί, στις αποφάσεις των Βρυξελλών της 27ης Οκτωβρίου.
Την Παρασκευή το βράδυ βέβαια, όταν οι σοσιαλιστές βουλευτές έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στον Παπανδρέου, δεν μπορούσε να πει κανείς πώς θα επιτευχθεί αυτή η πλειοψηφία. Τουλάχιστον όμως η ΝΔ του Σαμαρά δήλωσε πρόθυμη, μετά από παραίτηση του Παπανδρέου, να προσχωρήσει σε μεταβατική κυβέρνηση μαζί με τους σοσιαλιστές.
Αν η Ελλάδα δεν θέλει να ρισκάρει να την πετάξουν έξω τον άλλο μήνα από την Ευρωζώνη, πρέπει να δημιουργηθεί μια κυβέρνηση συνασπισμού και στη συνέχεια, μετά την αποφασιστικής σημασίας συμφωνία στο πακέτο λιτότητας των Βρυξελλών, να γίνουν ίσως σύντομα πρόωρες εκλογές.
Θα είναι εκλογές, που μπορεί να αλλάζουν ριζικά τη χώρα. Σύμφωνα με δημοσκοποήσεις, οι Έλληνες φαίνεται ότι δεν αντέχουν πλέον την αιώνια κοκορομαχία μεταξύ Παπανδρέου και Σαμαρά. Καθιστούν υπεύθυνους όλους τους πολιτικούς για την οικτρή κατάσταση της χώρας και το πιθανότερο είναι ότι κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα δεν θα μπορέσει να κυβερνήσει μόνο του μετά από πρόωρες εκλογές.
Τα παραδοσιακά κόμματα θα πρέπει να συνάψουν συνασπισμούς με τα ανερχόμενα μικρά κόμματα. Η περίοδος των μεγάλων μονομάχων της πολιτικής τελειώνει – και τις ευθύνες γι’ αυτό πρέπει να τις αποδώσουν στους ίδους τους εαυτούς τους...