Το πρωί της 7ης Δεκεμβρίου του 1941, αεροσκάφη του πρώτου αεροπορικού στόλου του ιαπωνικού ναυτικού επιτέθηκαν σε δύο κύματα εναντίον του αμερικανικού στόλου του Ειρηνικού στο Περλ Χάρμπορ. Από απόψεως τακτικής, η ιαπωνική επιχείρηση δεν ήταν επιτυχημένη: μόλις δύο θωρηκτά βυθίστηκαν (Arizona) ή καταστράφηκαν ολοσχερώς (Oklahoma), ενώ τα υπόλοιπα έξι σύντομα επισκευάστηκαν και επανεντάχθηκαν στον αμερικανικό στόλο. Ολα τα αντιτορπιλικά και καταδρομικά που υπέστησαν ζημιές ανακατασκευάστηκαν, ενώ τα δύο αεροπλανοφόρα του στόλου του Ειρηνικού δεν βρίσκονταν τη στιγμή της επίθεσης στο Περλ Χάρμπορ. Τέλος, τα περισσότερα αμερικανικά αεροσκάφη καταστράφηκαν στο έδαφος και σημαντικές ήταν οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές: πάνω από 2.400 νεκροί και 1.100 τραυματίες.
Από στρατηγικής άποψης, η ιαπωνική επίθεση υπήρξε καταστροφική για το Τόκιο και αποτέλεσε τομή στην εξέλιξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Στις 8 Δεκεμβρίου, οι ΗΠΑ κήρυξαν τον πόλεμο στην Ιαπωνία και, τρεις μέρες αργότερα, η Γερμανία και η Ιταλία κήρυξαν τον πόλεμο στις ΗΠΑ. Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με την αποτυχία της ναζιστικής Γερμανίας για μια γρήγορη επικράτηση εις βάρος της Σοβιετικής Ενωσης, άλλαξαν δραματικά την ισορροπία των δυνάμεων εις βάρος του Αξονα. Η κινητοποίηση του αμερικανικού οικονομικού κολοσσού και η δημιουργία σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα της πανίσχυρης αμερικανικής στρατιωτικής μηχανής, συμμάχου της Βρετανίας και της Σοβιετικής Ενωσης, δικαιώνει εκείνους που θεωρούν ότι ο Αξονας δεν έχασε τον πόλεμο το 1945, αλλά το 1941.
Το γεγονός ότι οι ΗΠΑ είχαν αποκρυπτογραφήσει τον ιαπωνικό κώδικα ανταλλαγής μηνυμάτων και την ημέρα της επίθεσης μεγάλο μέρος του στόλου τους (κυρίως τα αεροπλανοφόρα) δεν βρισκόταν στο Περλ Χάρμπορ έχει προκαλέσει εύλογα ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο του Αμερικανού προέδρου: αγνοούσε πράγματι ο Ρούσβελτ τα ιαπωνικά σχέδια ή μήπως τα είχε πληροφορηθεί, αλλά άφησε την ιαπωνική επίθεση να εξελιχθεί προκειμένου να αποσπάσει την έγκριση του απρόθυμου Κογκρέσου για είσοδο των ΗΠΑ στον πόλεμο; Μήπως, σε τελική ανάλυση, στόχος του ήταν ακόμα και να προκαλέσει την ιαπωνική επίθεση; Νεότερη έρευνα τονίζει ότι τα αποκρυπτογραφημένα μηνύματα «έδειχναν» ότι οι Ιάπωνες είχαν σκοπό να επιτεθούν στη νοτιοανατολική Ασία ή στον δυτικό Ειρηνικό, αλλά όχι συγκεκριμένα στο Περλ Χάρμπορ. Σύμφωνα με την ίδια άποψη, ο Λευκός Οίκος πίστευε ότι ο πόλεμος με το Τόκιο ήταν αναπόφευκτος, αλλά παράλληλα θεωρούσε παράλογη οποιαδήποτε σκέψη για επίθεση στο Περλ Χάρμπορ. Καθώς καμία από τις αντικρουόμενες απόψεις δεν στοιχειοθετείται επαρκώς, η άποψη περί αμερικανικής πρότερης γνώσης της ιαπωνικής επίθεσης παραμένει ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα θεωρίας συνωμοσίας του 20ού αιώνα.