Στις λειτουργικές δαπάνες (περιορισμός επιχορηγήσεων, κλείσιμο φορέων κ.λπ.) επικεντρώνεται η προσοχή του οικονομικού επιτελείου και της τρόικας, στο πλαίσιο του προσδιορισμού των νέων μέτρων που απαιτούνται για το 2012.
Από σήμερα ξεκινούν οι συζητήσεις με τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας στο υπουργείο Οικονομικών για έσοδα, δαπάνες και νέα μέτρα. Τα στελέχη της τρόικας θέλουν να έχουν μέχρι τις 20 Ιανουαρίου τα τελικά στοιχεία για τα έσοδα και τις δαπάνες, ώστε όταν έρθουν οι επικεφαλής της (το νωρίτερο στις 20 Ιανουαρίου) να γνωρίζουν το μέγεθος της απόκλισης από τον στόχο μείωσης του ελλείμματος και το ύψος των νέων παρεμβάσεων για φέτος.
Πάντως, από το οικονομικό επιτελείο επισημαίνουν πως μέχρι τις 20 Ιανουαρίου δεν θα υπάρχει πλήρης εικόνα του τι έγινε πέρυσι, δεδομένου ότι τα έσοδα από τις εφορίες συγκεντρώνονται αυτές τις μέρες. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η τρόικα θέλει να έχει ξεκαθαρίσει το πού «κλείνει» το έλλειμμα του 2011, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι το πιο πιθανό είναι να διαμορφωθεί στο 9,6% του ΑΕΠ. Κάτι που θα οδηγήσει στην ανάγκη λήψης νέων μέτρων περίπου 1 δισ. ευρώ (το πολύ έως 1,5 δισ. ευρώ).
Η τρόικα έχει καταστήσει σαφές πως όποιο κι αν είναι το μέγεθος των απαιτούμενων νέων μέτρων, θα πρέπει να καλυφθεί από το σκέλος των δαπανών. Και μάλιστα, όχι από νέες οριζόντιες περικοπές μισθών και συντάξεων, αλλά από στοχευμένες παρεμβάσεις στον μεγάλο και δυσλειτουργικό δημόσιο τομέα.
Στο πλαίσιο αυτό, η τρόικα έχει διαμηνύσει ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να γίνει πιο επιθετική στο κλείσιμο των αναποτελεσματικών δημόσιων φορέων. Κάτι που θα οδηγήσει και σε απολύσεις, δεδομένου ότι με το κλείσιμο των φορέων θα καταργούνται και οι οργανικές θέσεις που έχουν οι εργαζόμενοι σήμερα.
Αλλωστε, με τον θεσμό της εργασιακής εφεδρείας να έχει αποτύχει (όπως είχε προειδοποιήσει η τρόικα), η κυβέρνηση φαίνεται να μην έχει άλλα περιθώρια ελιγμών στο ζήτημα των απολύσεων. Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), εκτιμάται ότι θα είναι τα πρώτα «θύματα» των δημόσιων φορέων, ενώ και οι επιχειρήσεις των δήμων βρίσκονται στο στόχαστρο.
Πέραν αυτών, όμως, το οικονομικό επιτελείο πρέπει να ξεκινήσει και την έκθεση για τα μέτρα που θα εφαρμοστούν τη διετία 2013 - 2014 και θα αποδώσουν περί τα 7,7 δισ. ευρώ. Και αυτά τα μέτρα θα πρέπει να βασιστούν στο σκέλος των δαπανών, ενώ η σχετική έκθεση θα πρέπει να είναι έτοιμη μέχρι τον ερχόμενο Ιούνιο.
Σε αυτά, πλην του «λουκέτου» περισσότερων από ό,τι είχε υπολογιστεί δημόσιων φορέων και κατ' επέκταση των απολύσεων, περιλαμβάνονται επίσης:
1. Επέκταση του ενιαίου μισθολογίου στο ειδικά μισθολόγια (ίσως να γίνει και φέτος εάν χρειαστεί).
2. Περικοπές στις υψηλές αμοιβές των εργαζομένων στις εισηγμένες ΔΕΚΟ.
3. «Ψαλίδι» στις αμυντικές δαπάνες.
4. Μείωση των επικουρικών συντάξεων (θα έπρεπε ήδη να έχει γίνει).
5. Περικοπές κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (ανέρχονται σε περίπου 14 δισ. ευρώ κατ' έτος).
6. Μείωση φαρμακευτικής και νοσοκομειακής δαπάνης.