Όπως είναι γνωστό, η παλιά δανειακή σύμβαση κατά το αρχικό μνημόνιο δεν είχε νομιμοποιηθεί από τη βουλή, επομένως ήταν ανυπόστατη νομικά όπως και οι προβλέψεις της για το εφαρμοστέο δίκαιο.
Τώρα όμως που αναμένεται να νομιμοποιηθούν από τη βουλή η νέα δανειακή σύμβαση και η σύμβαση PSI το εφαρμοστέο δίκαιο αποκτά βαρύνουσα σημασία σε περίπτωση που δημιουργηθεί κάποια εμπλοκή στο μέλλον και χρειαστεί να εκτελεστούν οι προβλέψεις της νέας σύμβασης κατά της περιουσίας του ελληνικού κράτους.
Η αντιπαραβολή των τότε προβλέψεων και των τωρινών δίνει ενδιαφέροντα συμπεράσματα:
Α. ΠΑΛΙΑ ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ αρθ. 14 παρ. (1): Η Σύμβαση καθώς και κάθε εξωσυμβατική υποχρέωση που τυχόν προκύψει από την παρούσα ή σε σχέση με την Σύμβαση, διέπεται και ερμηνεύεται σύμφωνα με το αγγλικό δίκαιο.
ΝΕΑ ΣΥΜΒΑΣΗ: άρθ. 13 παρ. (1): Η παρούσα Σύμβαση και κάθε εξωσυμβατική αξίωση που γεννάται σε σχέση με αυτή θα διέπονται και θα ερμηνεύονται σύμφωνα με το Αγγλικό δίκαιο.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ: Καμία.
Β. ΠΑΛΙΑ ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ αρθ. 14 παρ. (2): Οι συμβαλλόμενοι αναλαμβάνουν την υποχρέωση να υποβάλουν οποιαδήποτε διένεξη προκύψει σχετικά με τη νομιμότητα, την ισχύ, την ερμηνεία ή την εκτέλεση της Σύμβασης στην αποκλειστική δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΝΕΑ ΣΥΜΒΑΣΗ αρθ. 13 παρ. (2): Τα Μέρη υποχρεούνται να υπαγάγουν κάθε διαφορά που ενδέχεται να προκύψει σε σχέση με τη νομιμότητα, εγκυρότητα, ερμηνεία ή εκτέλεση της παρούσας Σύμβασης στην αποκλειστική αρμοδιότητα των δικαστηρίων του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ: Αντί για την αποκλειστική δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη νέα σύμβαση ιδρύεται αρμοδιότητα των δικαστηρίων του Λουξεμβούργου. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Άλλο να έχεις να σε κρίνει όλη η Ε.Ε. (αφού επί της ουσίας το Ευρωπαϊκό δικαστήριο είναι επιρρεπές στις πολιτικές πιέσεις) και άλλο το δικαστήριο ενός μόνο κράτους μέλους.
Γ. ΠΑΛΙΑ ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ αρθ. 14 παρ. (3) Οι αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πλήρως δεσμευτικές και εκτελεστές από τα συμβαλλόμενα μέρη.
ΝΕΑ ΣΥΜΒΑΣΗ: Τέτοια πρόβλεψη δεν υπάρχει. Αυτό είναι θετικό και έρχεται να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες ότι ο Σαμαράς δεν δέχτηκε δίκαιο αναγκαστικής εκτέλεσης άλλο από το ελληνικό.
Δ. ΠΑΛΙΑ ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ αρθ. 14 παρ. (4) Οι Δανειστές μπορεί να εκτελέσουν ή να επιδιώξουν να εκτελέσουν οποιαδήποτε απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ορίζεται στην παρούσα ή άλλα δικαιώματα κατά του Δανειολήπτη στα δικαστήρια της χώρας του Δανειολήπτη.
ΝΕΑ ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ: Τέτοια πρόβλεψη δεν υπάρχει. Αυτό είναι θετικό και έρχεται και πάλι να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες ότι ο Σαμαράς δεν δέχτηκε δίκαιο αναγκαστικής εκτέλεσης άλλο από το ελληνικό.
Ε. ΠΑΛΙΑ ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ: Καμία πρόβλεψη για συντρέχουσες δικαιοδοσίες δικαστηρίων άλλων χωρών.
ΝΕΑ ΣΥΜΒΑΣΗ αρθ. 13 παρ. (3): Ο Όρος της παραγράφου 13(2) εφαρμόζεται προς όφελος του ΕΤΧΣ (Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας). Κατά συνέπεια, τίποτε από όσα αναφέρονται στον όρο 13(2) δεν εμποδίζει το ΕΤΧΣ από το να εκκινήσει διαδικασίες αντιδικίας στα δικαστήρια του Επωφελούμενου Κράτους Μέλους (σ.σ. δηλ. της Ελλάδας) ή του εφαρμοστέου δικαίου της παρούσας Σύμβασης (δηλ. της Βρετανίας) και το Επωφελούμενο Κράτος Μέλος αποδέχεται αμετάκλητα την υπαγωγή στην αρμοδιότητα των ανωτέρω δικαστηρίων. Στο μέτρο που το επιτρέπει ο νόμος, το ΕΤΧΣ θα μπορεί να εκκινήσει παράλληλες Διαδικασίες σε περισσότερες από μια από τις ανωτέρω δικαιοδοσίες.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ: Πρώτον, δίνει δυνατότητα στο ΕΤΧΣ να πάει και σε άλλα δικαστήρια να εγείρει αξιώσεις ενώ εμείς αν θέλουμε να εγείρουμε αξιώσεις μπορούμε μόνο στα δικαστήρια του Λουξεμβούργου. Το θετικό είναι ότι αυτή τη δυνατότητα την δίνει μόνο στο ΕΤΧΣ και όχι στο ΔΝΤ ή σε άλλον, πράγμα που θα ήταν πιο επαχθές.
Στ. ΠΑΛΙΑ ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ άρθ. 14 παρ. (5) Ο Δανειολήπτης αμετάκλητα και άνευ όρων παραιτείται από κάθε ασυλία που έχει ή πρόκειται να αποκτήσει, όσον αφορά τον ίδιο ή τα περιουσιακά του στοιχεία, από νομικές διαδικασίες σε σχέση με την Σύμβαση, περιλαμβανομένων, χωρίς περιορισμούς, της ασυλίας όσον αφορά την άσκηση αγωγής, δικαστική απόφαση ή άλλη διαταγή, κατάσχεση, αναστολή εκτέλεσης δικαστικής απόφασης ή προσωρινή διαταγή, και όσον αφορά την εκτέλεση και επιβολή κατά των περιουσιακών στοιχείων του στο βαθμό που δεν το απαγορεύει αναγκαστικός νόμος.
ΝΕΑ ΣΥΜΒΑΣΗ άρθ. 13. παρ. (4): Το Επωφελούμενο Κράτος Μέλος και η Τράπεζα της Ελλάδος παραιτούνται με την παρούσα αμετάκλητα και ανεπιφύλακτα από κάθε δικαίωμα ασυλίας που ήδη έχουν ή μπορεί να δικαιούνται σε σχέση με τους ίδιους και τα περιουσιακά τους στοιχεία έναντι δικαστικών ενεργειών σχετικά με την παρούσα Σύμβαση, συμπεριλαμβανομένων ενδεικτικά από κάθε δικαίωμα ασυλίας έναντι άσκησης αγωγής, έκδοσης δικαστικής απόφασης ή άλλης διάταξης, κατάσχεσης, εκτέλεσης ή ασφαλιστικού μέτρου και έναντι κάθε εκτέλεσης ή αναγκαστικού μέτρου σε βάρος των περιουσιακών τους στοιχείων στο μέτρο που αυτό δεν απαγορεύεται από αναγκαστικό νόμο.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ: Με την πρώτη ματιά, καμία. Όμως προσέξτε: Το τελευταίο εδάφιο που λέει ότι η παραίτηση από την ασυλία γίνεται στο μέτρο που αυτό δεν απαγορεύεται από αναγκαστικό νόμο θα πρέπει να συνδυαστεί με την ανυπαρξία προβλέψεων όπως οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 14 της παλιάς σύμβασης πράγμα που σημαίνει ότι το εφαρμοστέο δίκαιο αναγκαστικής εκτέλεσης είναι το ΕΛΛΗΝΙΚΟ. Με την παλιά σύμβαση αυτό ετίθετο υπό αμφισβήτηση. Το είχαν αναλύσει αυτό διάφοροι καθηγητές νομικής (όπως ο Κασιμάτης και άλλοι). Όταν λες ότι η παραίτηση από την ασυλία γίνεται στο μέτρο που αυτό δεν απαγορεύεται από αναγκαστικό νόμο αλλά ταυτόχρονα λες ότι «Οι αποφάσεις του Δικαστηρίου (τότε) της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πλήρως δεσμευτικές και εκτελεστές από τα συμβαλλόμενα μέρη» σε αυτήν την περίπτωση πραγματικά δέχεσαι άρση ασυλίας στα πάντα και αυτο-ακυρώνεσαι δηλαδή αναιρείς το ελληνικό δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης. Είναι δηλαδή σαν να παραιτείσαι από την γενική αρχή του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου περί του δικαίου του εδάφους για την εκτέλεση κατά περιουσιακών στοιχείων. Κατά τη γνώμη μου αυτό ισοδυναμούσε με εθνική μειοδοσία αλλά αυτό δεν είναι του παρόντος. Τώρα που στη νέα σύμβαση δεν υπάρχουν τέτοιες απαράδεκτες προβλέψεις, το μέτρο απαγόρευσης από αναγκαστικό (ελληνικό εννοείται) νόμο σημαίνει χωρίς αμφισβήτηση ή θολές ερμηνείες ΔΙΚΑΙΟ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟ.
ΠΑΡΕΜΠΙΠΤΟΝ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Για μία ακόμη φορά συνελήφθη ο Βενιζέλος να ψεύδεται. Το δίκαιο αναγκαστικής εκτέλεσης δεν ήταν δεδομένο πως θα ήταν το ελληνικό όπως είχε αφήσει να διαρρεύσει για την εκχώρησή του ήδη από το περασμένο καλοκαίρι υπέρ του αγγλικού δικαίου. Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν έβαζε το χέρι του ο Σαμαράς στην τελευταία διαπραγμάτευση (που απ’ ό,τι φαίνεται ήταν ο μόνος που ασχολήθηκε με το θέμα όπως είχε δημοσιεύσει το antinews) το δίκαιο της εκτέλεσης θα ήταν «από την πίσω πόρτα» ίδιο με το δίκαιο της έκδοσης των ομολόγων της ανταλλαγής. Για τη διαφορά μεταξύ δικαίου έκδοσης και δικαίου αναγκαστικής εκτέλεσης δείτε σχετικές αναρτήσεις του antinews και το άρθρο «Αγγλικό δίκαιο: Μύθοι και αλήθειες».
http://www.antinews.gr/2012/02/13/147501