Στην εθελοντική συμμετοχή των θεσμικών επενδυτών, που κατέχουν το 75% του συνόλου των ομολόγων που προορίζονται για ανταλλαγή, θα κριθεί η επιτυχία του PSI, που ξεκίνησε χθες το βράδυ με την επίσημη πρόσκληση του Ελληνικού Δημοσίου προς τους κατόχους ομολόγων, σε όλο τον κόσμο.
Στο PSI, εντάσσονται ελληνικά ομόλογα που λήγουν μέχρι και το έτος 2057, αντί του έτους 2035, που προβλεπόταν αρχικά, όπως επίσης τα δάνεια των ΔΕΚΟ ΟΣΕ ΟΑΣΑ και ΕΑΣ), που έχει εγγυηθεί το Δημόσιο και η συνολική αξία ομολόγων και δανείων φτάνει σε 206 δισ. ευρώ, όπως αναφέρεται στην προκήρυξη.
Ταυτόχρονα καθορίζονται τα περιθώρια ενεργοποίησης των CACs, προβλέπεται ειδικό καθεστώς για τα ομόλογα που κατέχουν Αμερικανοί θεσμικοί, διαβεβαιώνονται οι κάτοχοι ομολόγων ότι θα συσταθεί ειδικός λογαριασμός, μέσω του οποίου θα αποπληρώνονται κατά προτεραιότητα τοκοχρεολύσια που προκύπτουν από τα νέα ελληνικά ομόλογα, ενώ προβλέπεται επίσης και η υπαγωγή των νέων τίτλων στο αγγλικό δίκαιο.
Οι νέοι τίτλοι
Οι θεσμικοί καλούνται να απαντήσουν εντός δέκα ημερών, ενώ οι νέοι τίτλοι, εφόσον όλα εξελιχθούν ομαλά. θα εκδοθούν στις 12 Μαρτίου, οκτώ μέρες πριν από τη λήξη του τριετούς ομολόγου ύψους 14,4 δισ. ευρώ, που λήγει στις 20 του επόμενου μήνα, το οποίο επίσης συμπεριλαμβάνεται.
Πάντως, πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει διαφορετική λίστα ομολόγων που πρόκειται να ενταχθούν στο PSI, στο κείμενο της πρόσκλησης προς τους θεσμικούς επενδυτές, και διαφορετική λίστα ομολόγων, στην Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ.
Η σύμβαση που εγκρίθηκε χθες από το υπουργικό συμβούλιο περιέχει τρεις αριθμούς - κλειδιά:
- Κατ΄ αρχήν τονίζεται στο κείμενο της πρόσκλησης -και είναι το σημαντικότερο- πως για να προχωρήσει και να υλοποιηθεί το PSI, θα πρέπει η συμμετοχή να φτάσει στο 75% της αξίας των υπό ανταλλαγή ομολόγων. Εφόσον η αξία των υπό ανταλλαγή ομολόγων και δανείων είναι 206 δισ. ευρώ, η εθελοντικές προσφορές των θεσμικών πρέπει να περιλαμβάνουν τίτλους αξίας ύψους 154,5 δισ. ευρώ.
Στην περίπτωση που η εθελοντική συμμετοχή είναι κάτω του 75%, τότε αναφέρεται ρητώς ότι δεν υφίσταται PSI και δεν θα γίνει καμία ανταλλαγή ομολόγων. Προφανώς θα πρόκειται για τη χειρότερη εξέλιξη, αλλά σύμφωνα με εκτιμήσεις του IIF, η συμμετοχή, τουλάχιστον από τα μέλη του θα είναι ιδιαίτερα αυξημένη.
- Εφόσον η εθελοντική συμμετοχή διαμορφωθεί μεταξύ του 75% και του 90%, τότε προβλέπεται διαβούλευση με τους επίσημους πιστωτές (Ε.Ε., ΔΝΤ και ΕΚΤ) για το αν με τη συμμετοχή των ιδιωτών επιτυγχάνεται η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και αν αυτή μπορεί να επιτευχθεί με τη μεγαλύτερη συμμετοχή του δημόσιου τομέα (OSI). Κατά τις διαβουλεύσεις θα αποφασιστεί επίσης αν θα ενεργοποιηθούν οι ρήτρες συλλογικής δράσης, τα CACs.
Το όριο για την ενεργοποίηση των CACs είναι τα 2/3 του συνόλου της ονομαστικής αξίας κάθε τίτλου (66,67%). Αυτό σημαίνει δηλαδή, πως αν η συμμετοχή στο σύνολο του PSI είναι μεταξύ 75% και 90% ενεργοποιούνται οι ρήτρες. Αν όμως, σε ένα ομόλογο, οι προσφορές καλύπτουν ποσό μικρότερο του 66,67%, τότε, το συγκεκριμένο ομόλογο δεν εντάσσεται στο PSI.
- Στην περίπτωση που η εθελοντική συμμετοχή υπερβεί το 90%, το PSI, προχωρεί και υλοποιείται κανονικά χωρίς την ενεργοποίηση των CACs. Το ενδεχόμενο αυτό γεννά ελπίδες στους ιδιώτες μικροεπενδυτές, για αποφυγή του "haircut", που θα υποστούν σε περίπτωση υποχρεωτικής συμμετοχής.
Οι όροι της ανταλλαγής
Ημερομηνία έναρξης της διαδικασίας είναι η 24η Φεβρουαρίου 2012 και στους ομολογιούχους προτείνεται να ανταλλάξουν τους τίτλους που κατέχουν, με:
- Νέα ομόλογα που θα εκδοθούν, ονομαστικής αξίας, ίσης με το 31,5% της ονομαστικής αξίας των παλαιών ομολόγων.
- Ομόλογα του EFSF διάρκειας 2 ετών ή και λιγότερο, ονομαστικής αξίας ?επί το 15% των ομολόγων που ανταλλάχθηκαν.
- Για τους Αμερικανούς κατόχους ομολόγους, προβλέπεται, αντί των διετών ομολόγων η καταβολή του 15% της αρχικής αξίας των ομολόγων, σε μετρητά.
- Ομόλογα, συνδεδεμένα με το ΑΕΠ της Ελλάδας, που θα έχουν αξία ίση με την ονομαστική των νέων ομολόγων και θα αποδίδουν μέχρι 1%, αν η αύξηση του ΑΕΠ υπερβαίνει τις επίσημες προβλέψεις.
- Έναντι των δεδουλευμένων τόκων, των ομολόγων που εντάσσονται στο PSI (υπολογίζονται σε περισσότερο από 5,5 δισ. ευρώ) θα δοθούν εξάμηνης διάρκειας ομόλογα του EFSF zero coupon.
Τα επιτόκια
Τα επιτόκια των ομολόγων που θα λάβουν οι επενδυτές στο πλαίσιο του PSI θα διαμορφωθούν ως εξής:
- Για την περίοδο από το 2013 έως το 2015 σε 2%
- Για την περίοδο από το 2016 έως το 2020 σε 3%
- Το 2021 σε 3,65%
- Για την περίοδο από το 2022 έως και το 2042 σε 4,3%
Σε ό,τι αφορά τους "τίτλους ΑΕΠ" διευκρινίζεται ότι θα χορηγούνται σωρευτικά με τα νέα ομόλογα (διετή και 30ετή), με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- δεν θα έχουν κεφάλαιο,
- θα έχουν απόδοση υπολογιζόμενη επί ονομαστικού ποσού ίσου με το ονομαστικό κεφάλαιο των νέων ομολόγων. Το ονομαστικό ποσό θα μειώνεται ετησίως από το έτος 2024 έως τη λήξη των τίτλων.
- η απόδοση των τίτλων ΑΕΠ θα εξαρτάται, μεταξύ άλλων, από την εκάστοτε ετήσια ποσοστιαία αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ, πέραν των προκαθορισμένων προβλέψεων και ορίων, και το ύψος του ονομαστικού ΑΕΠ. Η απόδοση θα έχει ανώτατο όριο 1%.
- Θα λήγουν το έτος 2042.
- Θα διέπονται από το αγγλικό δίκαιο, όπως άλλωστε και όλα τα νέα ομόλογα.
Πιο δύσκολη η εξαίρεση των φυσικών προσώπων
Δυσκολεύει ακόμα περισσότερο η εξαίρεση από το haircut των ομολόγων των Ελλήνων μικροεπενδυτών, καθώς ανάλογη μεταχείριση ζητούν και οι ιδιώτες από την Ευρωπαϊκή Ενωση που απέκτησαν ελληνικά ομόλογα.
Με επιστολή της προς τον πρωθυπουργό, Λουκά Παπαδήμο, ομάδα ιδιωτών επενδυτών απ' όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση ζητεί την εξαίρεση των ιδιωτών επενδυτών από το «κούρεμα» κατά 53,5% στα ελληνικά ομόλογα.
Στην επιστολή, την οποία υπογράφει ο Guillaume Prache, γενικός γραμματέας της Euroshareholders, ενός φορέα που καλύπτει περίπου 30 εθνικούς συνδέσμους μετόχων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, χαρακτηρίζεται «πολύ άδικο να αντιμετωπίζονται οι μεμονωμένοι ιδιώτες επενδυτές της Ε.Ε. με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζονται οι θεσμικοί, αφού οι Ευρωπαίοι μεμονωμένοι ιδιώτες επενδυτές δεν συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις και συχνά δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ότι οι απώλειες που έχουν θα εκπέσουν από τη φορολογική τους δήλωση, όπως κάνουν οι θεσμικοί επενδυτές».
Στο πλαίσιο αυτό, προσθέτει, «η Euroshareholders σας ζητεί ευγενικά να εξαιρέσετε τους μεμονωμένους ιδιώτες ομολογιούχους από την αναγκαστική συμμετοχή στο κούρεμα ή τουλάχιστον να διασφαλίσετε ότι οι μεμονωμένοι ιδιώτες επενδυτές από την Ευρωπαϊκή Ενωση θα μπορούν να κάνουν τις απώλειες να εκπέσουν από τη φορολογία τους».
ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - pkak@naftemporiki.gr