Του Κώστα Ράπτη
Ξεχάστε τα PIIGS της κακοδαιμονίας ή τα BRΙCS των αναδυόμενων οικονομιών. Το ερώτημα στη σύγχρονη αρχιτεκτονική της διεθνούς ισχύος είναι ποιοι έχουν τα GUTS («κότσια»).
Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν σε άρθρο τους στο ForeignPolicy.com οι Bruce Jones και Thomas Wright του αμερικανικού Ινστιτούτου Brookings, οι οποίοι έπλασσαν ένα ακόμη ακρωνύμιο προκειμένου...
να εικονογραφήσουν τη θέση τους ότι η υποτιθέμενη παρακμή των δυτικών δυνάμεων στο σύνολό τους αποτελεί μύθο.
Γερμανία, Ηνωμένες Πολιτείες, Τουρκία και Νότιος Κορέα είναι οι χώρες τα ονόματα των οποίων σχηματίζουν τον όρο GUTS – σε αποτύπωση της θέσης των Jones και Wright ότι οι εν λόγω τέσσερις «αναγεννημένες δυνάμεις» δίνουν τον ρυθμό της διεθνούς σκηνής.
Σε μία συγκυρία κατά την οποία οι πάντες ασχολούνται με την αλματώδη ανάπτυξη της Κίνας κινδυνεύει να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι αυτή ακριβώς η εξέλιξη στον οικονομικό τομέα τροφοδότησε στον τομέα της ασφάλειας μιαν αντίρροπη κίνηση, ήτοι την εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας των γειτόνων του Πεκίνου (Αυστραλία, Ιαπωνία, Νότιος Κορέα, Φιλιππίνες, Βιετνάμ) με τις ΗΠΑ. Αντίστοιχα οι αμερικανικές επιτυχίες στην καταδίωξη της αλ Κάιντα, στη στρατιωτική χρήση της ρομποτικής ή στη δημιουργία νέων πεδίων διπλωματικής συνεργασίας (Σύνοδος Κορυφής Πυρηνικής Ασφάλειας, Open Government Partnership) δείχνουν πως η Ουάσιγκτον κάθε άλλο παρά γεωπολιτικά αποδυναμωμένη είναι.
Αλλά και στο οικονομικό πεδίο, οι προφανείς (βασικά: δημοσιονομικές) αδυναμίες των ΗΠΑ δεν πρέπει να επισκιάσουν, κατά τους Jones και Wright, το γεγονός ότι η αμερικανική οικονομία διατηρεί το δυναμισμό της στην καινοτομία (π.χ. ανάδυση των social media, εκμετάλλευση του φυσικού αερίου από σχιστόλιθο), ενώ αντίθετα η Ινδία και η Κίνα προορίζονται να έρθουν αντιμέτωπες με τις υποτιμημένες εσωτερικές τους ανισορροπίες.
Η Γερμανία, από την άλλη, αποτελεί ζωντανό αντιπαράδειγμα της «παρακμής της Δύσης» και πάντως μια δύναμη που κινείται σε αντιδιαμετρική κατεύθυνση από την υπόλοιπη Ευρώπη. Η μεγαλύτερη πρόκληση για το Βερολίνο, η κρίση του ευρώ, αποτελεί ταυτόχρονα και την αποθέωση της οικονομικής και διπλωματικής ισχύος του. Οι θέσεις του για τη διαχείριση της κρίσης υπερισχύουν διαρκώς αυτών των λοιπών εταίρων (κάτι που αναμένεται να περιπλακεί αλλά όχι να ανατραπεί με την εκλογή στη Γαλλία του Francois Hollande) ενώ το ποσοστό της ανεργίας στη Γερμανία, το χαμηλότερο των τελευταίων 20 ετών, αποδεικνύει την ώθηση που έδωσαν οι μεταρρυθμίσεις της προηγούμενης δεκαετίας στην γερμανική «εξαγωγική μηχανή».
Στην ασιατική ήπειρο, η Νότιος Κορέα, χώρα επίσης «δυτική» από την άποψη των στρατηγικών της επιλογών, αναμένεται εντός πενταετίας να ξεπεράσει την Ιαπωνία ως προς το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, ενώ καταφέρνει να αντιμετωπίζει με ψύχραιμη αποφασιστικότητα τις προκλήσεις της Βόρειας Κορέας και να αναδεικνύεται σε χώρα φιλοξενίας μεγάλων διεθνών διπλωματικών «ραντεβού» όπως η Σύνοδος της G20 το 2010 και η Σύνοδος Κορυφής Πυρηνικής Ασφάλειας τον Μάρτιο.
Τέλος, η Τουρκία, η χώρα του ΝΑΤΟ με τον μεγαλύτερο στρατό, μετά τις ΗΠΑ, έχει μεταμορφωθεί σε περιφερειακή δύναμη, με τον όγκο της οικονομίας της να τριπλασιάζεται επί των ημερών του Tayyip Erdogan, ακολουθώντας ρυθμούς ανάπτυξης κινεζικού επιπέδου, ενώ ταυτόχρονα έχει καταφέρει να συμφιλιωθεί με την ισλαμική της ταυτότητα, προβάλλοντας ως πρότυπο και για τις χώρες της Αραβικής Άνοιξης. Όσο και αν η Άγκυρα βρίσκεται συχνά σε τριβή με τις λοιπές χώρες της Δύσης, ο ρόλος της, όπως αυτός αποκαλύπτεται στις κρίσεις της Συρίας και του Ιράν, είναι περισσότερο αυτός της γέφυρας παρά του απομονωμένου ανταγωνιστή.
Πηγή:www.capital.gr