Κώστας Μήλας
Καθώς οι εξελίξεις τρέχουν, με Ισπανία και Κύπρο να ζητούν τώρα βοήθεια από την Τρόικα, η νέα κυβέρνηση καλείται να απολέσει το σύνδρομο του στρατάρχη Montgomery το οποίο κυριάρχησε στη διάρκεια της πρόσφατης προεκλογικής περιόδου.
Πράγματι, τα ελληνικό πολιτικό σύστημα, λόγω της εκλογικής μάχης, κοιμήθηκε τον «ύπνο του δικαίου». Κάτι ανάλογο συνέβηκε στη μάχη του El Alamein (1942) όταν η «Αλεπού της Ερήμου» Erwin Rommel εξαπέλυσε επίθεση εναντίον του Βρετανού Bernard Montgomery.
Ο Montgomery απέκτησε το παρατσούκλι του «Σπαρτιάτη στρατηγού» επειδή γυμναζόταν καθημερινά, δεν κάπνιζε, δεν έπινε, και πολλές φορές κοιμόταν στη διάρκεια της μάχης. Την ώρα λοιπόν της επίθεσης του Rommel, ο Montgomery «έριχνε τον υπνάκο του» και ούτε καν «ίδρωσε το αφτί του» να σηκωθεί από το ράντζο για να αντιμετωπίσει το στρατό του Rommel.
Ο Montgomery βέβαια είχε μια πολύ καλή δικαιολογία: είχε οργανώσει, επί σειρά ημερών, με μεθοδικότητα την γραμμή άμυνας του ανυψώνοντας, μεταξύ άλλων, με φλογερές ομιλίας το ηθικό του στρατεύματος του. Για κάποιο ανεξήγητο λόγο, το «σύνδρομο» Montgomery διακατέχει σήμερα τα πολιτικά κόμματα χωρίς όμως να έχουν πείσει ακόμα ως προς το εφικτόν της επαναδιαπραγμάτευσης. Τι θα πρέπει λοιπόν να συζητήσουμε, μεταξύ άλλων, με την Τρόικα;
1. Με την ανεργία ήδη στο δυσθεώρητο 22,6%, απαιτείται η ενεργοποίηση του κράτους προνοίας για τους εκτός εργασίας. Με το επίδομα ανεργίας (ως ποσοστό του μέσου μισθού) στην Ελλάδα για τον χωρίς οικογενειακά βάρη άνεργο να βρίσκεται καθηλωμένο στο 34% (το αντίστοιχο ποσοστό στην επίσης βαλλόμενη από τις αγορές Ισπανία βρίσκεται στο πολύ πιο γενναιόδωρο 60%), απαιτείται άμεση ενίσχυσητης οικονομικής βοήθειας προς τους ανέργους.
2. Μείωση των καταναλωτικών φόρων οι οποίοι επιβαρύνουν τον πληθωρισμό και παγώνουν την κατανάλωση. Θυμίζουμε ότι, ακόμα και σήμερα, περίπου 70% της οικονομίας βασίζεται στην κατανάλωση. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, ο ΦΠΑ στην Ελλάδα, ξεπερνά, στο επίπεδο του 23%, κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες τον ΦΠΑ στην Ισπανία και κατά 4,5 ποσοστιαίες μονάδες το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ, χωρίς βέβαια, στις σημερινές συνθήκες βαθειάς ύφεσης, να αποδίδει σε φορολογικά έσοδα. Αναφέρουμε ενδεικτικά ότι σύμφωνα με οικονομετρικά μοντέλα της Ελληνικής οικονομίας, ενδεχόμενη επιστροφή του ΦΠΑ από το 23% στο 18,5% (το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ) έχει τη δυνατότητα να μειώσει την ύφεση από την εκτιμηθείσα 6% στο 4% μέχρι το τέλος του έτους.
3. Το επίμαχο θέμα της μείωσης του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων κατά 150.000 μέχρι το 2015. Η νέα κυβέρνηση έθεσε στη δημοσιότητα κείμενο προγραμματικής διακήρυξης το οποίο κάνει λόγο για «φρένο» σε περαιτέρω απολύσεις. Πως θα τεθεί το θέμα αυτό στις συζητήσεις με την Τρόικα και τι ισοδύναμα μέτρα μείωσης των δαπανών θα φέρουμε προς συζήτηση;
Βέβαια, η επαναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου αποτελεί δρόμο «διπλής κατευθύνσεως»: με το ένα χέρι θα ζητήσουμε, και με το άλλο χέρι θα προσφέρουμε ενδεχομένως «εγγυήσεις» σε άλλα θέματα όπως ταχεία προώθηση διαρθρωτικών αλλαγών ή αποκρατικοποιήσεις. Ίδωμεν.
*Ο κ. Κώστας Μήλας είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool
TO BHMA