20 Αυγούστου 2012

Ο ΕΛΑΣ σκότωσε δημοφιλή γερμανό γιατρό που θεράπευε αφιλοκερδώς Έλληνες, με αποτέλεσμα να προκαλέσει άγρια γερμανικά αντίποινα

Στις 24/01/1944 στον δρόμο Βατερού-Ξηρολίμνης στην Καλαμιά σκοτώθηκε σε ενέδρα ελασιτών ο γερμανός γιατρός δρ.Haas και τραυματίστηκε ο οδηγός του. Τα γερμανικά αντίποινα ήταν βαρύτατα για τον ντόπιο πληθυσμό. Την ίδια μέρα οι Γερμανοί εξοργισμένοι βγήκαν και εκτελούσαν τυφλά όποιον έβρισκαν στον δρόμο απ΄την Κοζάνη ως τον τόπο του συμβάντος. Συνολικά 25 αθώοι σκοτώθηκαν. Δύο μέρες μετά εκτέλεσαν άλλους 42 κρατούμενους στην θέση Νταμάρια της Κοζάνης.

Απ΄την πλευρά των ανταρτών, δεν υπήρξε επίσημη εξήγηση για αυτήν την ενέδρα, παρά μόνο το Γ.Σ του ΕΛΑΣ με ενδοϋπηρεσιακό έγγραφο έδωσε εντολή στις μονάδες του να αποφεύγουν παρόμοια γεγονότα. Ο γιατρός Haas ήταν ιδιαιτέρα αγαπητός στην περιοχή διότι εκτός από Γερμανούς εξέταζε και χειρουργούσε δωρεάν και Έλληνες, και εκείνην την μέρα όδευε προς την Σιάτιστα για να δει Έλληνες ασθενείς. [1]

Π.χ. ο αγρότης Νίκος Τσιτσιμίκλης απ’το Βελβένδο σε συνέντευξή του είχε πει ότι ο συγκεκριμένος γιατρός τον είχε εγχειρήσει δωρεάν. [2]

Φυσικοί αυτουργοί της εκτέλεσης του γερμανού γιατρού ήταν το απόσπασμα Σινιάτσικου του ΕΛΑΣ [3] του οποίου επικεφαλής ήταν ο γνωστός καπετάν-Υψηλάντης ή Αλέξης Ρόσσιος.

Στην εφημερίδα Θάρρος της Κοζάνης δημοσιεύτηκε στις 30/01/2004 ένα χρονογράφημα του Μιχάλη Κουρκούτα που μιλούσε για την δράση και την δολοφονία του δρ.Haas.
Μεταξύ άλλων έλεγε:
"Και μέσα στο πυκνό αυτό σκοτάδι του χαλασμού έφεγγε ολόφωτο και λαμπερό το αστέρι του γερμανού γιατρού. Πόσο ανακουφίστηκε ο κόσμος μέσα στην πληθώρα των ασθενειών που τον έζωναν! Και ο γιατρός στην Κοζάνη δεχόταν τους πάντες, χωρίς ποτέ να απαιτήσει επίσκεψη, όπως τη ζητούν διπλή οι δικοί μας. Κόσμος πληθώρα κι όλους τους δεχόταν καλοσυνάτα και σ’όλους υποδείκνυε τρόπους θεραπείας ανάλογα με τις κρατούσες τότε συνθήκες.  
Τα όσα γράφονται είναι λόγια στο βωμό της ανθρωπιάς και προέρχονται από προσωπική εμπειρία. Κι όλος ο κόσμος είχε να λέει γι’αυτόν τον μυστηριώδη γιατρό-κατακτητή.
Δυστυχώς για ανεξήγητους στους πολλούς λόγους, που εγώ τους ξέρω, το ΕΑΜ με εντολή του ανέθεσε στον Ρόσσιο την εκτέλεσή του, την ημέρα που θα πήγαινε στην Σιάτιστα για επισκεπτήριο των εκεί αρρώστων.(...)

Ο γιατρός σκοτώθηκε σε ενέδρα και σκόρπισε ανείπωτη θλίψη σ’όλο τον κόσμο που έχανε την μεγάλη του συμπαράσταση. Οι Γερμανοί φυσικά δεν έμειναν αδρανείς. Έβγαλαν τρεις απ'τις φυλακές και τους εκτέλεσαν σε γνωστό μέρος. Κατέβηκαν στο Βατερό και με βάση το δημοτολόγιο πήραν είκοσι νεαρά παιδιά που είχαν και αυτά την ίδια τύχη. Κι όποιον συναντούσαν κατά την διάρκεια της ημέρας τονπυροβολούσαν αδιάκριτα.  
Θρήνος και οδυρμός σκέπασε όλη την περιοχή για τα τόσα θύματα μιας αχρείαστης και ανώφελης επιχείρησης ενάντια σ’έναν γιατρό που μέσα στην παγωνιά της σκλαβιάς έκανε ότι καλό και ελπιδοφόρο είχε. " [4]
Οι ελασίτες βέβαια συνήθιζαν να εκτελούν μεμονωμένους γερμανούς για τους δικούς τους λόγους. Η περίπτωση όμως του γερμανού γιατρού ήταν κραυγαλέα. Η θανάτωσή του δεν προσέφερε απολύτως τίποτα στον αντιστασιακό αγώνα. Το μόνο που προκάλεσε ήταν τις αθρόες εκτελέσεις αθώων συμπατριωτών μας απ’τους εξαγριωμένους Γερμανούς και την απώλεια ενός επιστήμονα που βοηθούσε αφιλοκερδώς φτωχούς Έλληνες ασθενείς.

Φυσικά, πέραν του προαναφερθέντος ενδοϋπηρεσιακού εγγράφου του ΕΛΑΣ, κανείς δεν λογοδότησε ούτε βέβαια τιμωρήθηκε για αυτήν την "λαμπρή αντιστασιακή πράξη" και τις τραγικές συνέπειές της. Αυτή η ατιμωρησία ενισχύει την άποψη ότι η εκτέλεση του γερμανού γιατρού δεν ήταν προϊόν βλακείας κάποιων ελασιτών αλλά έγινε κατόπιν άνωθεν εντολών. 
 
Τώρα, τι σκοπιμότητα εξυπηρετούσαν αυτές οι εντολές, ένας θεός ξέρει…

[1] Διδακτορικό Αθ.Καλλιανιώτη "Οι πρόσφυγες στη Δυτική Μακεδονία 1941-46", σελ.344-5
[2] Διδακτορικό Αθ.Καλλιανιώτη "Οι πρόσφυγες στη Δυτική Μακεδονία 1941-46", σελ.532
[3] Διδακτορικό Αθ.Καλλιανιώτη "Οι πρόσφυγες στη Δυτική Μακεδονία 1941-46", σελ.375
[4] "Στάθης Κωνταντινίδης-Χασιλάς. Ένας αλλιώτικος καπετάνιος" του Κώστα Κωνσταντινίδη, σελ.128-9.