Του Ηλία Γ. Μπέλλου
Προ του κινδύνου αρνητικών αλλαγών στο φορολογικό πλαίσιο που τη διέπει βρίσκεται η ελληνική ποντοπόρος ναυτιλία, με όποιους κινδύνους αυτό συνεπάγεται για την εθνική οικονομία και τις ετήσιες εισροές ναυτιλιακού συναλλάγματος της τάξης των 15 δισ. ευρώ ετησίως, υπό την πίεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πίεση που σε μεγάλο βαθμό αποδίδεται στο lobbying ανταγωνιστικών ναυτιλιακών συμφερόντων και ειδικά γερμανικών, καρπός της οποίας ήταν η επιστολή αυτό το καλοκαίρι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού με την οποία ζητήθηκαν εξηγήσεις για το καθεστώς φορολογίας των ναυτιλιακών εγείροντας θέμα αθέμιτου ανταγωνισμού.
Σε αυτό το κλίμα ο πρωθυπουργός είδε το προεδρείο της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών τη Δευτέρα μαζί με τον υπουργό ναυτιλίας Κ. Μουσουρούλη. Ο Α. Σαμαράς μίλησε για «ουσιαστικό και ηθικό το χρέος όλων να συμβάλουν στην προσπάθεια για την ανάκαμψη του τόπου». Την Παρασκευή είχε προηγηθεί συνάντηση του υπουργού με το προεδρείο της Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας Λονδίνου, γνωστότερης ως Committee.
Τι λένε στην Ένωση Εφοπλιστών
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών συνεδρίαζε μέχρι αργά χθες το απόγευμα για το θέμα προκειμένου μεταξύ άλλων να διαμορφώσει τη θέση της και επ’ αυτού.
Πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν ακριβώς τι συζητήθηκε αναφέρουν στο Capital.gr πως «ο ελληνικός εφοπλισμός σαφέστατα και θα βοηθήσει τη χώρα αλλά ότι και αν είναι να γίνει θα γίνει σε εθελοντική βάση» ενώ «δεν τίθεται θέμα ανατροπών».
Οι διαβουλεύσεις αυτές θα συνεχιστούν και τις επόμενες ημέρες.
Να σημειωθεί πως καλά πληροφορημένες πηγές θέλουν τον πρωθυπουργό να επιθυμεί να δώσει μήνυμα προς την ελληνική κοινωνία για τις προσπάθειες που από κοινού καταβάλλονται από όλους, μαζί με την ανακοίνωση των νέων μέτρων.
Ασφυκτικές πιέσεις
Παράλληλα με τις παραπάνω εξελίξεις η κυβέρνηση πρέπει έως τα τέλη Οκτωβρίου οπότε και εκπνέει η σχετική προθεσμία -και υπό τη σκιά της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής- να έχει απαντήσει αρμοδίως στην επιτροπή ανταγωνισμού της ΕΕ.
Έτσι ορισμένες πλευρές του ναυτιλιακού κόσμου διατυπώνουν ανησυχίες για ενδεχόμενη «θυσία της ποντοπόρου στο βωμό των ευρωπαϊκών διαπραγματεύσεων και των αξιώσεων των Γερμανών εφοπλιστών που βλέπουν τα ελληνικά μερίδια στον κλάδο των εμπορευματοκιβωτίων να καλπάζουν».
Η παρέμβαση της ΕΕ για τις φοροαπαλλαγές
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δια του Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού, Alexander Italianer έχει θέσει μετ’ επιτάσεως το θέμα για το «καθεστώς φορολογίας βάση της χωρητικότητας πλοίων (Tonnage Tax Scheme), την εξαίρεση από το φόρο εισοδήματος, καθώς και ορισμένα συμπληρωματικά μέτρα υπέρ της ναυτιλίας και συναφών κλάδων» με επιστολή αυτό το καλοκαίρι.
Όπως αναφέρεται «οι υπηρεσίες της Επιτροπής είναι της προκαταρκτικής άποψης ότι τα φορολογικά πλεονεκτήματα που χορηγούνται από τα υφιστάμενα μέτρα που περιγράφονται δεν είναι συμβατά με την εσωτερική αγορά».
Όπως αναφέρει άλλωστε «δια του καθεστώτος φορολογίας χωρητικότητας, καθώς και των απαλλαγών από τη φορολογία των διαφόρων τύπων εισοδήματος , οι ελληνικές αρχές μείωσαν ή κατήργησαν τα φορολογικά βάρη που διαφορετικά θα βάρυναν τις εταιρείες επιλέξιμες για αυτά τα μέτρα.
Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θεωρούν, ως εκ τούτου, ότι τα μέτρα παρέχουν επιλεκτικό οικονομικό πλεονέκτημα σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των διεθνών θαλάσσιων μεταφορών και σε άλλους σχετικούς προς τη ναυτιλία κλάδους που αφορούν τα μέτρα.
Τα εν λόγω φορολογικά πλεονεκτήματα χορηγούνται μέσω κρατικών πόρων, καθώς οι ελληνικές αρχές παραιτούνται φορολογικών εσόδων».
Ουσιαστικά η ΕΕ απειλεί με συστάσεις για αλλαγή του φορολογικού καθεστώτος κάτι όμως που ανεξάρτητα τον βαθμό κοινωνικής δικαιοσύνης που θα εκπέμψει θα πλήξει τον κλάδο και πιθανόν να οδηγήσει σε έξοδο εταιρειών από την Ελλάδα προς άλλες χώρες.
Το Ελληνικό σύστημα φορολογίας της χωρητικότητας (tonnage tax) – το παλαιότερο του είδους του διεθνώς από την εισαγωγή του το 1938 – ήταν όμως το πρότυπο το οποίο μιμήθηκαν με παραλλαγές στην ΕΕ και αλλού.
Αδύναμη διαπραγματευτικά η Αθήνα
Η χρονική στιγμή που αυτά λαμβάνουν χώρα δεν είναι τυχαία. Ο εκμηδενισμός της διαπραγματευτικής ισχύος της χώρας ενόψει και των κρίσιμων αποφάσεων όχι μόνο για την επόμενη δόση αλλά και για την επιμήκυνση άφησε μικρά περιθώρια ελιγμών στην κυβέρνηση.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι ανάλογες φορολογικές πολιτικές ακολουθούνται από άλλες χώρες όπως η Μάλτα, η Κύπρος ή, ακόμα περισσότερο, το ότι στη Γερμανία απαλλάσσονται του φόρου όσοι ιδιώτες επενδύουν σε οχήματα χρηματοδότησης Γερμανών εφοπλιστών, τα γνωστά KG Funds.
Πως επιδοτούν οι Γερμανοί τους εφοπλιστές τους
Το σύστημα KG είναι ένα επενδυτικό σχήμα με φορολογικά πλεονεκτήματα για τους Γερμανούς επενδυτές, όπου η αγορά των πλοίων και οι συνεπακόλουθες φορολογικές ελαφρύνσεις χρησιμοποιούνται για να ελαττωθούν οι φορολογικές υποχρεώσεις των επενδυτών.
Το σχήμα KG απαιτεί ένα εφ’ άπαξ αρχικό κεφάλαιο μετρίου ύψους από Γερμανούς επενδυτές, δάνειο από γερμανική τράπεζα, μία γερμανική εταιρία διαχείρισης του πλοίου και έναν χρονοναυλωτή, όλα αυτά σε ένα πακέτο συγκεντρωμένο από τον άνθρωπο που προωθεί το επενδυτικό σχήμα KG.
Αυτό το συγκεκριμένο σχήμα είναι υπεύθυνο για την προώθηση της γερμανικής ναυτιλίας στα κοντέινερς στη σημερινή ηγετική της θέση.
Ελληνογερμανικός πόλεμος συμφερόντων
Οι Γερμανοί στηρίζουν έτσι τα πολύ μεγάλα μερίδια τους στην παγκόσμια αγορά των containerships που ξεπερνούν το 30% στην παγκόσμια αγορά των μεταφορών.
Την ίδια ώρα οι Έλληνες αλλά και οι Κινέζοι με αγορές στη δευτερογενή και νέες παραγγελίες έχουν επιχειρήσει με επιτυχία, έως τώρα, να αυξήσουν τα μερίδιά τους αλλά φαίνεται ότι βρίσκονται πλέον απέναντι σε ένα συμπαγές μέτωπο των Γερμανών που βλέπουν με έντονα αρνητικό μάτι την ελληνική επέλαση.
Γίνεται έτσι σαφές ότι έχει ξεκινήσει ένα πόλεμος μεγάλων συμφερόντων που μόνο κακό μπορεί να κάνει στην εθνική οικονομία εάν οδηγήσει στην συρρίκνωση του ναυτιλιακού cluster.
Η άγνωστη έκθεση Στουρνάρα
Παρά την μικρή ενημέρωση της ελληνικής κοινής γνώμης για την συνεισφορά της ελληνικής ναυτιλίας γεγονός είναι πως στηρίζει το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών με ροές κεφαλαίων που ξεπερνούν ακόμα και μέσα στην κρίσης τα 10 δισ. ετησίως.
Προσφέρει άμεσα ή έμμεσα δουλειά σε 250 χιλιάδες νοικοκυριά και οι δαπάνες και επενδύσεις που κάνουν οι εφοπλιστές στην ξηρά συντηρούν κλάδους ολόκληρους.
Ο σημερινός υπουργός οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας στις 5 Ιουνίου υπηρεσιακός τότε υπηρεσιακός Υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας ανακοίνωνε στα Ποσειδώνια πως σύμφωνα με αδημοσίευτη μελέτη του ΙΟΒΕ, η προσέλκυση όλων των δραστηριοτήτων των Ελλήνων εφοπλιστών στη Ελλάδα θα μπορούσε να δημιουργήσει εγχώρια προστιθέμενη αξία 26 δισ. ευρώ (έναντι των περίπου 10 δισ. ευρώ σήμερα), ενώ με τις άμεσες και έμμεσες δραστηριότητες που θα αναπτύσσονταν ως συνέπεια γύρω από τον κόμβο της ναυτιλίας η ανεργία στον τόπο μας θα μπορούσε να μειωθεί κατά 35%.
Το ελληνικό εκτόπισμα
Υπενθυμίζεται πως το ελληνικό νηολόγιο αριθμούσε στα τέλη του 2011 2.014 πλοία (χωρητικότητας άνω των 100 gt) που ισοδυναμούσαν με 43.397.583 gt . Η ελληνόκτητη ναυτιλία παραμένει έτσι στην πρώτη θέση διεθνώς.
Ειδικότερα, ο ελληνόκτητος στόλος αριθμούσε 3.325 πλοία (μεγαλύτερα των 1.000 gt) με 226,92 εκατομμύρια dwt, αντιπροσωπεύοντας 14,83 % της παγκόσμιας χωρητικότητας σε dwt.
Ο ελληνόκτητος στόλος υπό σημαίες Κρατών Μελών της ΕΕ αντιπροσωπεύει το 39,52% της κοινοτικής χωρητικότητας (σε dwt).
Επιπροσθέτως, οι Έλληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν το 22,62% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενοπλοίων (αργού/ προϊόντων πετρελαίου) και το 16,07% του παγκόσμιου στόλου φορτηγών μεταφοράς φορτίων χύδην σε χωρητικότητα dwt (εξαιρουμένων των υπό ναυπήγηση πλοίων).
Πηγή:www.capital.gr