27 Νοεμβρίου 2012

Κάτω από 1% μειώνεται τελικά το κόστος δανεισμού για την Ελλάδα

[Κάποτε τα παπαγαλάκια των ΑΕροψεκασμένων μας είχαν γκαστρώσει με τα τοκογλυφικά επιτόκια και ότι η Ιρλανδία ή η Πορτογαλία δανειζόντουσαν πιο φτηνά ή πιο ευνοϊκά... τώρα μούγγα για το επιτόκιο...]

Του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Σημαντική μείωση στο κόστος δανεισμού για την Ελλάδα φέρνει η νέα συμφωνία των Ευρωπαίων ηγετών, σε επίπεδα μάλιστα που αν συγκριθούν με τα επιτόκια που πληρώνουν αρκετές χώρες της Ευρωζώνης, γίνεται αντιληπτό ότι δανείζονται ακριβά... για να μας δανείσουν φθηνά.


Σύμφωνα με όσα προέκυψαν από το Eurogroup, συμφωνήθηκε η μείωση κατά 100 μονάδες βάσης των επιτοκίων στα δάνεια που δόθηκαν στην Ελλάδα από το πρώτο πακέτο διάσωσης (Greek Loan Facility) και μείωση κατά 10 μ.β. του κόστους προμήθειας για τις εγγυήσεις που πληρώνει η Ελλάδα στα δάνεια του EFSF.

Αυτό σημαίνει ότι το επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας θα μειωθεί κάτω από το 1%, αν βέβαια η χώρα μας προωθήσει τις δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Μέχρι σήμερα, στη μετά το PSI εποχή, η Ελλάδα δανειζόταν με επιτόκιο Euribor +1,5% στα διμερή δάνεια. Μετά τη νέα μείωση, το επιτόκιο αυτό θα μειωθεί στο Euribor+0,5%, δηλαδή κοντά στο 0,8%-0,9%.

Η ιδέα μείωσης των επιτοκίων των δανείων που έχουν χορηγηθεί στην Ελλάδα, τόσο από την Ευρωζώνη όσο και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο βρίσκεται εδώ και αρκετό καιρό σε... περίοπτη θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Αφενός τα υπερβολικά υψηλά επίπεδα χρέους, ως ποσοστό του ΑΕΠ, καθιστούν σύμφωνα με το ΔΝΤ αλλά και... την κοινή λογική, το ελληνικό χρέος “μη βιώσιμο” και, αφετέρου, τα τεράστια ποσά που καταβάλλει ετησίως το ελληνικό δημόσιο “πνίγουν” ακόμη περισσότερο τις όποιες ελπίδες ανάκαμψης.

Η άνοδος ωστόσο των επιτοκίων δανεισμού για τις υπόλοιπες χώρες της νομισματικής ένωσης, λόγω της αβεβαιότητας και των κερδοσκοπικών κινήσεων, αναδεικνύει μία ζημιογόνο “μαύρη τρύπα” επιτοκίων. Χώρες με πολύ καλύτερη πιστοληπτική αξιολόγηση αναγκάζονται να... πληρώσουν ακριβά τόσο τις υποχρεώσεις τους όσο και τη βοήθεια προς την Ελλάδα. Δεν είναι μάλιστα λίγες οι περιπτώσεις, ιδιαίτερα μετά τις δύο ρυθμίσεις των αρχικών διμερών δανείων, που οι πιστωτές της Ελλάδας και κυρίως χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία έχουν δανειστεί με υψηλότερα επιτόκια από αυτά που μας δανείζουν.

Στις 3 Μαΐου 2010, η Ελλάδα αιτήθηκε οικονομική βοήθεια. Το ύψος της πρώτης δανειακής σύμβασης με τις χώρες της Ευρωζώνης έφτασε τα 80 δισ. ευρώ, υπό τη μορφή διακρατικών δανείων με αναλογική συμμετοχή των 16 κρατών, ενώ το ΔΝΤ συνεισέφερε 30 δισ. ευρώ. Το επιτόκιο διαμορφώθηκε κοντά στο 5,2%. Βάσει της συμφωνίας οι τόκοι καταβάλλονταν κάθε τρίμηνο με κυμαινόμενο επιτόκιο ίσο με το Euribor 3 μηνών πλέον περιθωρίου 3% για τα πρώτα τρία έτη και 4% για τα επόμενα.

Το Μάρτιο του 2011, έγινε η πρώτη παραδοχή από πλευράς Ευρωπαίων, ότι το ελληνικό πρόγραμμα με τους συγκεκριμένους όρους “δεν βγαίνει”. Έτσι φτάσαμε στη μείωση του επιτοκίου κατά μία ποσοστιαία μονάδα και στην παράταση της διάρκειας αποπληρωμής στα 7 χρόνια από 3 προηγουμένως.

Ακόμη και στο επίπεδο του 5%, το επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας ήταν πολύ μικρό σε σχέση με αυτό που μπορούσε να βρει στις αγορές. Σημειωτέον, πως τα επιτόκια των ελληνικών δεκαετών ομολόγων κυμαίνονται τα τελευταία τρία χρόνια μεταξύ 16%-30%, ενώ την εποχή που η χώρα μας ζήτησε την οικονομική στήριξη της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ, τα spreads των ελληνικών ομολόγων είχαν εκτιναχθεί σε δυσθεώρητα επίπεδα.

Την ίδια ώρα, το επιτόκιο της Ισπανίας (με βάση το 10ετές ομόλογο) ξεπερνούσε το 4% και της Ιταλίας το 3,8%. Το Μάρτιο του 2011, όταν μειώθηκε το επιτόκιο για την Ελλάδα κοντά στο 4,2%, η Ισπανία δανειζόταν με 5,2% και η Ιταλία με 4,7%.

Επομένως, ο δανεισμός στο πλαίσιο του πρώτου “πακέτου” διάσωσης έγινε με ευνοϊκούς όρους, σε σύγκριση με το πως θα αντιμετώπιζαν την Ελλάδα οι αγορές αλλά και σε σχέση με τα επιτόκια που πλήρωναν οι χώρες της Ευρωζώνης για τις δικές τους δανειακές ανάγκες. Οι όροι, δε, του δεύτερου προγράμματος θεωρούνται αρκετά βελτιωμένοι.

Στο δεύτερο μνημόνιο, στο πρώτο τρίμηνο του 2012, το επιτόκιο καθορίστηκε αρκετά χαμηλότερα, ενώ μετά το PSI+, αποφασίστηκε να μειωθεί το επιτόκιο των διμερών δανείων στο Euribor+1.5%, ενώ το επιτόκιο του ΔΝΤ παρέμεινε σταθερό.

Από το Μάρτιο και μετά, το επιτόκιο δανεισμού της Ισπανίας κινείται σταθερά πάνω από το 5%, ξεπερνώντας ακόμη και το 7,5% τον Ιούλιο. Την ίδια ώρα, η Ιταλία δανείζεται με επιτόκιο μεταξύ 4,7%-6,5%.


Πηγή:www.capital.gr