20 Απριλίου 2013

Στέλιος Κυριακίδης: Ο Έλληνας ήρωας, νικητής του Μαραθωνίου της Βοστόνης (ΒΙΝΤΕΟ αφιέρωμα)

Στην Πάφο στις 4 Μαϊου 1910 γεννήθηκε ο Στέλιος Κυριακίδης (1910-1987).

Φτωχόπαιδο, ξεκίνησε τον αθλητισμό στην Λεμεσό. Το 1934 μετακομίζει στο Χαλάνδρι. Έπιασε δουλειά στην τότε Ηλεκτρική Εταιρεία, και πήγαινε να μετράει τα ρολόγια στα σπίτια του κόσμου για να βγάλει το μεροκάματο. Πήρε μέρος ως δρομέας με την ελληνική εθνική ομάδα στους ολυμπιακούς αγώνες του 1936.

Παντρεύτηκε, έκανε παιδιά, τέλειωσε η Κατοχή, άρχισε η φαγωμάρα του Εμφυλίου. Το 1946 παίρνει την μεγάλη απόφαση να ξανατρέξει. Λίγη προπόνηση, ελάχιστο φαγητό, δύσκολα χρόνια. Με δική του πρωτοβουλία και έξοδα ταξίδεψε στην Αμερική για να λάβει μέρος στο Διεθνή Μαραθώνιο της Βοστώνης (42.195 μ.) με σκοπό να τραβήξει τα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας προς την χειμαζόμενη Ελλάδα. Ετοιμάστηκε να πουλήσει την ηλεκτρική κουζίνα και το ραδιόφωνο του σπιτιού του, αλλά έλαβε από την Ηλεκτρική Εταιρεία, όπου εργαζόταν, επιταγή 1.000 δολαρίων κι έβγαλε αεροπορικό εισιτήριο μόνο για να πάει. Για την επιστροφή σκεφτόταν ότι το πολύ-πολύ να γυρίσει με κάποιο ελληνικό καράβι.

Φαβορί ο Άγγλος Κένεθ Μπέιλι και ο Αμερικάνος, νικητής της προηγούμενης χρονιάς, Τζόνυ Κέλυ.

Πριν τον αγώνα όλοι οι αθλητές έπρεπε να περάσουν από γιατρό. Πάει και ο Κυριακίδης, τον εξετάζουν και του λένε: «Δεν μπορείς να τρέξεις, είσαι πολύ αδύναμος. Θα πεθάνεις στον δρόμο από την εξάντληση, έτσι κοκαλιάρης όπως είσαι». Τελικά, με πολλές πιέσεις από τους απόδημους της Βοστώνης, δόθηκε στον Κυριακίδη η άδεια να αγωνιστεί αφού προηγουμένως υπέγραψε υπεύθυνη δήλωση, σύμφωνα με την οποία ήταν ενήμερος για τους κινδύνους, αναλαμβάνοντας όλη την ευθύνη: «Θα τρέξω κι ας πεθάνω εδώ πέρα». Κάποιες εφημερίδες τον αποκαλούσαν «ο κοκκαλιάρης Έλληνας». Στις 20 Απριλίου 1946 ο Κυριακίδης έλαβε θέση στην αφετηρία του μαραθωνίου της Βοστώνης μαζί με άλλους 134 αθλητές. Ξεκίνησε αργά, αλλά, όλο και πλησίαζε τους πρώτους. Στο 40ο χιλιόμετρο έπιασε τον Κέλυ, τον πρωτοπόρο, και κέρδισε με χρόνο 2 ώρες, 29 λεπτά και 27 δεύτερα που ήταν νέο πανευρωπαϊκό ρεκόρ!

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τρούμαν καλεί τον Κυριακίδη στον Λευκό Οίκο, μαζί με τον δεύτερο, τον Αμερικάνο Τζόνυ Κέλυ. Ρωτάει ο Χάρι Τρούμαν τον Τζόνυ Κέλυ: «Καλά, βρε παιδί μου. Πώς έχασες απ' αυτόν τον κοκαλιάρη κι αδύναμο Έλληνα;», κι ο Κέλυ απαντάει: «Μόνο εγώ έχασα; Κανένας δεν μπόρεσε να τον κερδίσει. Εγώ έτρεχα για τον εαυτό μου κι αυτός για έναν ολόκληρο λαό».

Ο Τρούμαν χαμογελάει και γυρνάει προς τον Κυριακίδη: «Εσύ, παιδί μου, είσαι άξιος συγχαρητηρίων. Για πες μου. Τι θες να κάνω για σένα; Θες ρούχα; Τρόφιμα να δυναμώσεις; Χρήματα; Ό,τι θες από μένα».

Απάντηση Κυριακίδη: «Σας ευχαριστώ, πρόεδρε. Δεν θέλω τίποτα για εμένα. Το μόνο που ζητώ, κύριε Τρούμαν, είναι να στείλετε ρούχα και τρόφιμα στα 7 εκατομμύρια Έλληνες που λιμοκτονούν. Αυτό ζητάω. Να βοηθήσετε τον λαό μου που υποφέρει».

Αυτό που έγινε μετά ήταν απίστευτο. Από δωρεές των Αμερικάνων μαζεύτηκαν τόνοι από τρόφιμα, φάρμακα, κουβέρτες. Με δύο καράβια, με τη συνδρομή της οικογένειας Λιβανού, έφτασε η βοήθεια στην Ελλάδα. Το «Πακέτο Κυριακίδη», όπως το ονόμασαν.

Συγκεντρώθηκαν, επίσης, 250.000 δολάρια για να δοθούν στους ταλαιπωρημένους Έλληνες από την Κατοχή και τον Εμφύλιο! Όλες οι αμερικάνικες εφημερίδες τον είχαν πρωτοσέλιδο, ενώ ο ίδιος, επί ένα μήνα, έτρεχε από Πολιτεία σε Πολιτεία της Αμερικής για να φέρει κι άλλη βοήθεια στην τσακισμένη Ελλάδα.

Ένας λαός που πέθαινε στους δρόμους από την εισβολή του ναζισμού και τον Εμφύλιο, μπόρεσε να χαμογελάσει ξανά εξ αιτίας του. Την μέρα που ήρθε από τις ΗΠΑ στην Αθήνα, στις 23 Μαϊου, ξεχύθηκε στους δρόμους 1.000.000 κόσμος για να τον υποδεχτεί. Εκείνη τη μέρα ήταν η πρώτη φορά που φωταγωγήθηκε ξανά η Ακρόπολη από τότε που άρχισε ο πόλεμος.

Ο γιός του, χωρίς να ζητήσει ποτέ καμία αμοιβή, προσέφερε χρόνια μετά, όλα τα κειμήλια του Στέλιου Κυριακίδη στο Μουσείο του Μαραθωνίου δρόμου στο Μαραθώνα. Ανάμεσα σ’ αυτά είναι και το μετάλλιο, τεράστιας αξίας, από τον νικητήριο αγώνα στην Βοστώνη. Ένα μετάλλιο που ήταν συλλεκτικό ακόμα και τότε, αφού για εκείνη και μόνο τη χρονιά είχε τοποθετηθεί στο κέντρο του ένα διαμάντι!

Ο Στέλιος Κυριακίδης, κατά την διάρκεια της αθλητικής του σταδιοδρομίας, εκτός από το χρυσό μετάλλιο στον Μαραθώνιο της Βοστόνης, έχει να παρουσιάσει:

1 χρυσό στα 1.000 μέτρα, στο Παγκύπριο Πρωτάθλημα.

1 χρυσό (1934) και 1 αργυρό μετάλλιο (1935) στα 1.500 μέτρα στο Παγκύπριο Πρωτάθλημα.

6 χρυσά μετάλλια στα 5.000 μέτρα: 3 στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (1934, 1936, 1937, 1938) και 2 στο Παγκύπριο Πρωτάθλημα (1934, 1935).

8 χρυσά μετάλλια στα 10.000 μέτρα: 4 στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (1934, 1936, 1937, 1938), 1 στο Παγκύπριο Πρωτάθλημα (1935), 2 στους Βαλκανικούς Αγώνες (1934, 1936) και 1 στους Ελληνο-Αιγυπτιακούς Αγώνες (1938).

9 χρυσά μετάλλια σε μαραθώνιους αγώνες: 3 στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (1933, 1934, 1936), 2 στο Παγκύπριο Πρωτάθλημα (1934, 1935) και 4 στους Βαλκανικούς Αγώνες (1934, 1936, 1937, 1939).

Σημείωσε συνολικά 36 εθνικές επιδόσεις, ενώ με τα χρώματα της ελληνικής εθνικής ομάδας είχε συμμετάσχει και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου (1936) και του Λονδίνου (1948), τερματίζοντας ενδέκατος και δέκατος όγδοος αντίστοιχα.

Ο Στέλιος Κυριακίδης πέθανε στις 10 Δεκεμβρίου του 1987, στη Αθήνα κι ετάφη στον Πύργο Κορινθίας, όπου είχε το εξοχικό του.

Ο Στέλιος Κυριακίδης είναι σήμερα άγνωστος στους περισσότερους Έλληνες, στις ΗΠΑ, όμως, έχουν γράψει βιβλία για το κατόρθωμά του, έχουν γυρίσει βραβευμένα ντοκιμαντέρ (NBC -«STYLIANOS KYRIAKIDES: the journey of a warrior» [«Στυλιανός Κυριακίδης: Το ταξίδι ενός πολεμιστή»] 2004), ενώ ετοιμάζουν και μια ταινία από την Disney με παραγωγούς τους Mark Ciardi και Gordon Gray. Το 2004, ο δήμος του Χόπκιντον (Μασαχουσέτη) αποκάλυψε ένα άγαλμα με την ονομασία «Το Πνεύμα του Μαραθωνίου», στην διαδρομή του Μαραθωνίου της Βοστώνης, ένα μίλι από το σημείο εκκίνησης. Το γλυπτό παρουσιάζει τον Στέλιο Κυριακίδη να τρέχει και δίπλα του τον Σπύρο Λούη να του δείχνει τον δρόμο προς την νίκη.





http://dip88.blogspot.gr/2012/06/blog-post_16.html