10 Οκτωβρίου 2013

Αριστος αλλά χρονοβόρος ο σχεδιασμός στην ΑΟΖ!

Η μελλοντική ανακήρυξη Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Ελλάδας και οι συνεννοήσεις οριοθέτησης με τρίτες χώρες εισέρχονται σε φάση εσωτερικής ωριμότητας, αλλά και εξωτερικής κρισιμότητας. Εσωτερικής ωριμότητας, γιατί -ευτυχώς- το αρκτικόλεξο ΑΟΖ φαίνεται να γλιτώνει από την υπερκαπήλευσή του από πολιτικούς, από τους οποίους (ανάλογα με την ιδεολογική τοποθέτησή τους) άλλοι το έβλεπαν σαν πανάκεια ταχείας εθνικής ανασυγκρότησης και άλλοι σαν περιττή επιπολαιότητα που δεν πρέπει να δυσαρεστεί την Αγκυρα.

Οι χειρισμοί για την ΑΟΖ εισέρχονται και σε φάση εξωτερικής κρισιμότητας, γιατί η κυβέρνηση (μετά την απόρρητη μελέτη του περσινού Σεπτεμβρίου για την κατάθεση συντεταγμένων στον ΟΗΕ και μετά τις «αρρυθμίες» Μεγάρου Μαξίμου - υπουργείου Εξωτερικών στις αρχές του 2013) αξιοποιεί, πολύ έξυπνα, τη συγκυρία στη ΝΑ Μεσόγειο.

Οι πρωτοβουλίες του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά και οι υποβοηθητικές - υποστηρικτικές κινήσεις του αντιπροέδρου και υπουργού Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλου δημιουργούν βάσιμες ελπίδες για καρποφόρες συμφωνίες με τις όμορες χώρες. Φυσικά, ως συνήθως, ο κ. Βενιζέλος δεν απέφυγε τις βιαστικές δηλώσεις, δημοσιοποιώντας αναίτια, άκριτα και άκαιρα (κατά την παρουσίαση του βιβλίου του καθηγητή Χρ. Ροζάκη «Η ΑΟΖ και το Διεθνές Δίκαιο») τις ελληνικές επαφές με την Αίγυπτο, την Ιταλία, την Αλβανία, τη Λιβύη και τη Μάλτα, καθώς και τον σχεδιασμό της ελληνικής προεδρίας στην Ε.Ε., όπως ακόμα και ειδικές πτυχές των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία. Μπροστά στην πολιτική αγωνία του να οικειοποιηθεί τη δημοφιλία της ΑΟΖ, ο κ. Βενιζέλος λίγο ακόμα και θα αποκάλυπτε δημόσια μέχρι και τον τόπο και τον χρόνο κάποιων επικείμενων (τριμερών) διαβουλεύσεων!

Ομως ο προσεκτικός σχεδιασμός και οι -θεμελιωμένες- ελπίδες δεν πρέπει να παρεξηγούνται ως προεξόφληση επιτυχούς έκβασης. Είμαστε ακόμα στην αρχή ή και στην αρχή της αρχής: γιατί, πρώτον, το Κάιρο, αν και απαλλαγμένο από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό Αγκυρας - Αδελφών Μουσουλμάνων, ίσως επιμείνει επί μακρόν σε ορισμένα θέματα φυσικού αερίου και αλιείας.

Δεύτερον, η Ρώμη είναι, φυσικά, ειλικρινής στις διαβουλεύσεις, ώστε οι διαδοχικές προεδρίες της Ελλάδας και της Ιταλίας να αναδείξουν το 2014 σε «μεσογειακό έτος». Ωστόσο, προς το παρόν, το μόνο που έχει δεχθεί η κυβέρνηση Λέτα είναι η συγκρότηση μιας τεχνικής επιτροπής για να εξετάσει τη διεύρυνση της ελληνοϊταλικής συμφωνίας του 1977 για την υφαλοκρηπίδα, ώστε να καλύψει και την ΑΟΖ.

Τρίτον, στα Τίρανα η καλή διάθεση του πρωθυπουργού Εντι Ράμα δεν αρκεί και για την αυτόματη αναβίωση της διμερούς συμφωνίας του 2009 για τις θαλάσσιες ζώνες. Θα απαιτηθούν γενναιότητα εκ μέρους του ιδίου του κ. Ράμα και αριστοτεχνικές κινήσεις από την ελληνική πλευρά είτε πριν είτε μετά την έναρξη της προεδρίας μας στην Ε.Ε.

Οσο για τις επαφές με τη Λιβύη, σαφώς και η ελληνική διπλωματία πρέπει να επιδιώξει το καλύτερο και ταχύτερο δυνατόν με την εκεί (ασταθή) κυβέρνηση. Χρονικά αβέβαιο όμως, όταν η κατάσταση ασφαλείας στην πρωτεύουσα Τρίπολη δεν επιτρέπει ούτε καν τις πολλές μετακινήσεις μεταξύ αεροδρομίου, συνοικίας πρεσβειών και συνοικίας διπλωματών.

Αλέξανδρος Τάρκας
δημοκρατία