Οι χειμερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2013, φέτος και του χρόνου πείθουν πλέον και τους πιο δύσπιστους ή κακόπιστους ότι η χώρα μας, χάρη στις θυσίες του λαού της, άλλαξε σελίδα και βλέπει μπροστά της καλύτερες μέρες.
Πριν αναλάβει η σημερινή κυβέρνηση κανένας Ευρωπαίος αξιωματούχος, ηγέτης ή και διεθνής αναλυτής δεν θα ήταν διατεθειμένος να στοιχηματίσει έστω και ένα ευρώ ότι υπάρχει αύριο για την Ελλάδα, χωρίς προηγουμένως η χώρα και οι πολίτες να περάσουν από την πραγματική χρεοκοπία και εξαθλίωση.
Είναι αλήθεια πως εάν δεν υπήρχε η στήριξη των Ευρωπαίων εταίρων σε καμία περίπτωση δεν θα αποφεύγαμε το μοιραίο. Είναι επίσης αλήθεια ότι κάποιοι εταίροι, με επικεφαλής τους Γερμανούς, καθυστέρησαν με αποτέλεσμα να επιδεινωθεί η κατάσταση και όταν αποφάσισαν να μας στηρίξουν το έκαναν πρωτίστως για να σώσουν την ευρωζώνη και το ευρώ, αλλά και γιατί δέχτηκαν αφόρητες πιέσεις από τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ιαπωνία.
Ωστόσο, η ουσία είναι πως μας στήριξαν για δεύτερη φορά τον Δεκέμβριο του 2012 βάζοντας στο «τραπέζι» το ιλιγγιώδες ποσό των 145 δισ. ευρώ, χωρίς να έχουν καμία εγγύηση πως θα πάρουν πίσω τα χρήματά τους.
Μέσα σε λιγότερο από 14 μήνες, στην Ελλάδα έχει επιτευχθεί ένα πραγματικό θαύμα στο δημοσιονομικό τομέα και σε βασικούς δείκτες της οικονομίας, χωρίς φυσικά να αγνοούνται και τα αρνητικά που έχουν να κάνουν με την πρωτοφανή σε μέγεθος ανεργία, την αύξηση της φτώχειας και γενικότερα το πλήγμα που δέχθηκε ο κοινωνικός ιστός της χώρας.
Το 2009 το δημόσιο έλλειμμα είχε φτάσει το 15,7% του ΑΕΠ και ήταν μακράν το υψηλότερο στην Ευρώπη. Τρία χρόνια αργότερα, στο τέλος του 2012 και παρά τα αλλεπάλληλα πακέτα λιτότητας το έλλειμμα ήταν 9%, ενώ όλοι μας το θεωρούσαν ανίατη περίπτωση. Μόνο η κυβέρνηση πίστεψε ότι η κατάσταση ήταν αναστρέψιμη και εκ του αποτελέσματος επιβεβαιώθηκε. Στο τέλος του 2014, το δημόσιο έλλειμμα στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης και της εξυπηρέτησης του χρέους, θα κυμανθεί στο 2,2% του ΑΕΠ και του χρόνου θα πάει στο 1%. Ενδεικτικά θα πρέπει να αναφερθεί ότι φέτος και του χρόνου η επίδοση της χώρας μας θα είναι μέσα στις πέντε καλύτερες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ χωρίς την εξυπηρέτηση του χρέους θα είχε μακράν την καλύτερη επίδοση στην Ε.Ε.
Η περίοδος 2009-2013 χαρακτηρίστηκε από μια αθροιστική υποχώρηση του ΑΕΠ της τάξης των 25 ποσοστιαίων μονάδων, κάτι που σπάνια έχει συμβεί εν καιρώ ειρήνης. Φέτος βγαίνουμε από αυτό το «τούνελ», ενώ του χρόνου η Ελλάδα θα έχει την τρίτη υψηλότερη ανάπτυξη στην ευρωζώνη.
Την περίοδο 2009-2013 η μέση ετήσια μείωση των επενδύσεων ήταν της τάξης του 14-15%. Φέτος για πρώτη φορά μετά από πέντε χρόνια οι επενδύσεις θα αυξηθούν 5,3%, που θα είναι η δεύτερη καλύτερη επίδοση στην ευρωζώνη, και το 2015 η αύξηση θα φτάσει το 11,3% και θα είναι η υψηλότερη, τριπλάσια του μέσου όρου στην Ευρώπη. Και αυτό χωρίς να έχει επιλυθεί ακόμη το θέμα της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους που αποτελεί βασικό ανασταλτικό παράγοντα για τους ξένους επενδυτές.
Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, δηλαδή εισαγωγών-εξαγωγών, που είναι και «καθρέφτης» για τον προσδιορισμό της υγείας μιας οικονομίας, κατέγραψε επίσης ένα θαύμα. Από έλλειμμα 14,4% του ΑΕΠ το 2009 περιορίστηκε πέρυσι στο 2,3%, ενώ φέτος θα μειωθεί στο 1,8% και του χρόνου στο 1,6% του ΑΕΠ. Από ουραγός η Ελλάδα θα έχει πλέον καλύτερη επίδοση από το μέσο όρο της ευρωζώνης (έλλειμμα 2,7%). Είναι αλήθεια ότι η κρίση περιόρισε τις εισαγωγές, ωστόσο υπήρξε ταυτόχρονα αύξηση των εξαγωγών.
Είναι βέβαιο ότι σχετικά με τους παραπάνω δείκτες η βελτίωση θα είναι ακόμη μεγαλύτερη, δεδομένου ότι η Κομισιόν εμφανίζεται πάντα συντηρητική στις προβλέψεις για την Ελλάδα, επειδή δεν επιβεβαιώνονταν στο παρελθόν. Για παράδειγμα, εάν μέσα στο καλοκαίρι οι εταίροι διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του χρέους οι επενδύσεις θα απογειωθούν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την απασχόληση και το ΑΕΠ. Η ελληνική οικονομία θα επωφεληθεί επιπρόσθετα, κυρίως μέσω τουρισμού, και από τη σαφέστατη βελτίωση της ευρωπαϊκής οικονομίας, όπου η ανάπτυξη επιταχύνεται και μάλιστα η Κομισιόν αναθεώρησε την Τρίτη τις προβλέψεις της προς το πάνω για το 2014 και το 2015.
Με άλλον αέρα στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα
Τα βελτιωμένα οικονομικά στοιχεία, που είναι πλέον επικυρωμένα με τη «σφραγίδα» της Κομισιόν, δίνουν άλλο αέρα στις διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με την τρόικα, που δεν θα μπορεί να αμφισβητεί πλέον δημοσιονομικά στοιχεία και να ζητάει, όπως έκανε τον περασμένο Σεπτέμβριο, πρόσθετα μέτρα 3 δισ. ευρώ για το 2014, τα οποία φυσικά και δεν χρειάζονταν.
Παράλληλα, η κυβέρνηση γίνεται και απολύτως αξιόπιστη έναντι των εταίρων, οι οποίοι διαπιστώνουν ότι όχι μόνο τηρήθηκαν οι δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στο δημοσιονομικό τομέα, στο πλαίσιο του Μνημονίου, αλλά υπερκαλύφθηκαν.
Η διαπραγμάτευση με την τρόικα θα ολοκληρωθεί σύντομα, η χώρα μας θα πάρει τη διπλή δόση τον Απρίλιο, ώστε να ανταποκριθεί στις δανειακές ανάγκες του Μαΐου, και η κυβέρνηση θα έχει πλέον μία μόνο προτεραιότητα, την ελάφρυνση του χρέους.
Τώρα θα χρειαστούμε μια τελευταία στήριξη από τους εταίρους για να «πετάξουμε» με τα δικά μας φτερά. Η οικονομική συγκυρία στην Ε.Ε. είναι καλή, ενώ η επίλυση του προβλήματος του χρέους θα σβήσει και την τελευταία εστία στην ευρωζώνη, που ήταν και η βασική αιτία της ευρωπαϊκής κρίσης δημόσιου χρέους. Με άλλα λόγια, ποτέ δεν ήμασταν τόσο κοντά σε μια συνολική λύση.
Νίκος Μπέλλος, στον «Τύπο της Κυριακής»