Την ώρα που η χώρα έχει ανάγκη την προσέλκυση επενδυτών, χρηματοδοτημένες προτάσεις πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ παραμένουν στον αέρα. Η γραφειοκρατία- είτε πρόκειται για το ελληνικό φαινόμενο, είτε για την ευρωπαϊκή- και ο χρόνος που χρειάζεται για να τελεσιδικήσουν οι δικαστικές αποφάσεις «παγώνουν» τα σχέδια.
Κάθε άλλο παρά σπάνιες είναι οι περιπτώσεις που χρειάστηκε να περάσει ακόμη και μία δεκαετία για να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες, κάτι που μόνο δέλεαρ δεν αποτελεί για όσους έχουν την πρόθεση να επενδύσουν, είτε από την Ελλάδα, είτε από το εξωτερικό. Και όλα αυτά παρότι κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις θα μπορούσαν να είχαν δημιουργήσει ήδη χιλιάδες θέσεις εργασίας, φορολογικά έσοδα, αλλά και θετική επίπτωση στις τοπικές οικονομίες.
Η «Καθημερινή» χαρτογράφησε κάποιες από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις που αναδεικνύουν το φαινόμενο των επενδύσεων που «παγώνουν» στην Ελλάδα.
Το Ελληνικό
Το 1995 το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο είχε αναλάβει την εκπόνηση μελέτης για την αξιοποίηση της έκτασης του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό, λόγω της επικείμενης τότε μετεγκατάστασης του αεροδρομίου στα Σπάτα. Από τότε πέρασαν περίπου δύο δεκαετίες, αλλά το «φιλέτο» παραμένει αναξιοποίητο.
Φαίνεται ότι το έργο, εκτιμώμενου προϋπολογισμού, σε βάθος δεκαετίας, της τάξης των 7 δισ. ευρώ, έχει μπει στην τελική ευθεία. Ομως, η απόφαση κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου –βάσει της οποίας δεν εγκρίνεται η σύμβαση παραχώρησης της έκτασης στη Lamda Development– έρχεται να προσθέσει στη διαδικασία καθυστέρηση αρκετών μηνών.
Το ΤΑΙΠΕΔ κατέθεσε αίτηση αναίρεσης της απόφασης του Ελεγκτικού, η οποία θα εξεταστεί από την επταμελή Ολομέλεια του ανωτάτου δικαστηρίου. Υπολογίζεται ότι θα απαιτηθούν περίπου δύο χρόνια από τη στιγμή που θα πέσουν οι αρχικές υπογραφές μεταξύ Lamda και Δημοσίου για την έναρξη των πρόδρομων κατασκευαστικών εργασιών. Μετά από την έγκριση και την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης, η επένδυση θα περάσει από τη Βουλή. Επεται η κατάρτιση σχεδίου ολοκληρωμένης ανάπτυξης και η έγκρισή του διά προεδρικού διατάγματος. Στη συνέχεια όμως θα πρέπει να εκδοθούν υπουργικές αποφάσεις και να διενεργηθεί ανεξάρτητος δημόσιος διαγωνισμός για τη χορήγηση άδειας καζίνο που προβλέπεται από τον διαγωνισμό.
Βουλιαγμένη -Οξυά
Ενα χρόνο μετά την ανάδειξη του προτιμητέου επενδυτή για τον Αστέρα Βουλιαγμένης, αρχίζει να ξεκαθαρίζει το τοπίο για τους αγοραστές. Στα τέλη Οκτωβρίου αναμένεται η ολοκλήρωση των διαδικασιών για την έγκριση από το Συμβούλιο της Επικρατείας του ειδικού σχεδίου χωρικής ανάπτυξης δημοσίου ακινήτου, με το οποίο η Jermyn Street Real Estate Fund IV LP θα αγοράσει το ακίνητο έναντι 400 εκατ. ευρώ. Η σύμβαση αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τα τέλη του έτους. Η αναβάθμιση του συγκροτήματος με δύο υπερπολυτελή τουριστικά θέρετρα 7 αστέρων και την ανάπτυξη 13 - 15 πολυτελών κατοικιών είναι μια επένδυση που αναμένεται να φτάσει συνολικά τα 700 εκατομμύρια. Παρόλα αυτά υπάρχουν εκτιμήσεις ότι θα προκύψουν προσφυγές από εκείνους που αντιδρούν, με αποτέλεσμα να υπάρξει κι άλλη καθυστέρηση.
Το Κατάρ
Στο δικαστήριο έχει φτάσει το Κατάρ για υπόθεση που σχετίζεται με την επένδυση που έκανε προ διετίας, όταν αγόρασε το νησί Οξυά στο Ιόνιο, έναντι 5,6 εκατ. ευρώ. Ομως προέκυψαν προβλήματα με τους συνεργάτες στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να διαρραγούν οι σχέσεις τους, γεγονός το οποίο αναμένεται ότι θα έχει χρονική επίπτωση στην εξέλιξη της επένδυσης. Αν και το Κατάρ εμφανίζεται πρόθυμο να επενδύσει στη χώρας μας εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί τελικά να εκμεταλλευθεί αυτές τις προθέσεις του.
Καβάλα- Πειραιάς
Το Δεκέμβριο συμπληρώνονται τρία χρόνια από τη στιγμή που υπήχθη στο ΤΑΙΠΕΔ η υπόγεια αποθήκη Φυσικού Αερίου στην Καβάλα. Ωστόσο, η εκτιμώμενου ύψους 350 εκατ. ευρώ επένδυση, που έχει προτείνει πετρελαϊκός όμιλος εκεί, παραμένει ανενεργός. Για το έργο, υπάρχει από τον Ιούλιο του 2011 κατατεθειμένη στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας πρόταση από την Energean Oil & Gas, η οποία εκμεταλλεύεται το σχεδόν εξαντλημένο υπεράκτιο κοίτασμα φυσικού αερίου της Νότιας Καβάλας. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, το ΥΠΕΚΑ παρέτεινε την άδεια εκμετάλλευσης για έναν χρόνο, ως τον Νοέμβριο του 2015, προκειμένου το ΤΑΙΠΕΔ να ετοιμάσει τον σχετικό διαγωνισμό για τη μετατροπή του κοιτάσματος σε υπόγεια αποθήκη.
Από τον Οκτώβριο του 2012 ξεκίνησε η διαπραγμάτευση μεταξύ του ΟΛΠ και της θυγατρικής της Cosco στον Πειραιά. Επειτα από αλλεπάλληλες καθυστερήσεις, κυρίως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η επένδυση των 230 εκατ. ευρώ που συνδέεται με την ανάπτυξη του λιμανιού, αυτή την εβδομάδα πήρε το «πράσινο» φως από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Η συμφωνία αφορά την κατασκευή του δυτικού τμήματος του προβλήτα ΙΙΙ και την ανανέωση του μηχανολογικού εξοπλισμού, δαπάνης 230 εκατ. ευρώ, την οποία θα καλύψει εξ ολοκλήρου η θυγατρική της Cosco, ΣΕΠ. Ο ΟΛΠ, που αμείβεται για την παραχώρηση αυτή με ποσοστό επί των ενοποιημένων οικονομικών στοιχείων της ΣΕΠ Α.Ε. (21,5% σήμερα και 24,5% από το 2017), αναμένεται, σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση της εισηγμένης, να διπλασιάσει τα ετήσια έσοδά της, λόγω της αύξησης του όγκου εμπορευματοκιβωτίων από 3,7 εκατ. ΤΕU σε 6,2 εκατ.
Η Κρήτη
Από το 2002, η αίτηση για περιβαλλοντική μελέτη για υβριδικό σταθμό παραγωγής ενέργειες εγκρίθηκε πριν από δέκα ημέρες. Πρόκειται για μια επένδυση 450 εκατ. ευρώ της γαλλικής EdF στην Κρήτη. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η ενέργεια που θα παράγεται αιολικά κατά τις ώρες χαμηλής ζήτησης θα χρησιμοποιείται για τη μεταφορά νερού στον ταμιευτήρα του υδροηλεκτρικού, το οποίο θα παράγει ηλεκτρισμό στις περιόδους που αυξάνονται οι ανάγκες του νησιού.
Η επένδυση περιλαμβάνει 4 αιολικά πάρκα και ένα υδροηλεκτρικό, συνολικής ισχύος 190 μεγαβάτ. Τώρα, η εν Ελλάδι θυγατρική της EdF θα υποβάλει αίτηση για ένταξη του έργου στις διαδικασίες του νόμου των στρατηγικών επενδύσεων. Η τελική απόφαση δεν αναμένεται να ληφθεί πριν από τα μέσα του 2015.
Ο Εβρος
Το έργο εξόρυξης και κατεργασίας χρυσού, προϋπολογισμού 150 εκατ. ευρώ, στο Πέραμα Εβρου έχει λάβει το σύνολο των εγκρίσεων από το υπουργείο Περιβάλλοντος και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Το αίτημα του επενδυτή για την υπαγωγή στον Νόμο 3894/10 έχει εγκριθεί και η επένδυση έχει ενταχθεί στη διαδικασία «Fast Track» εδώ και δύο χρόνια. Ομως εκκρεμούν ακόμη υπογραφές, ενώ υπάρχουν αντιδράσεις στην τοπική κοινωνία. Σύμφωνα με την εταιρεία Μεταλλεία Θράκης Α.Ε., περίπου το 70% της επένδυσης και το 100% του κόστους λειτουργίας θα παραμείνουν στην τοπική οικονομία, με τη μορφή μισθών, υπηρεσιών, προμηθειών κ.λπ.
Κάθε άλλο παρά σπάνιες είναι οι περιπτώσεις που χρειάστηκε να περάσει ακόμη και μία δεκαετία για να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες, κάτι που μόνο δέλεαρ δεν αποτελεί για όσους έχουν την πρόθεση να επενδύσουν, είτε από την Ελλάδα, είτε από το εξωτερικό. Και όλα αυτά παρότι κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις θα μπορούσαν να είχαν δημιουργήσει ήδη χιλιάδες θέσεις εργασίας, φορολογικά έσοδα, αλλά και θετική επίπτωση στις τοπικές οικονομίες.
Η «Καθημερινή» χαρτογράφησε κάποιες από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις που αναδεικνύουν το φαινόμενο των επενδύσεων που «παγώνουν» στην Ελλάδα.
Το Ελληνικό
Το 1995 το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο είχε αναλάβει την εκπόνηση μελέτης για την αξιοποίηση της έκτασης του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό, λόγω της επικείμενης τότε μετεγκατάστασης του αεροδρομίου στα Σπάτα. Από τότε πέρασαν περίπου δύο δεκαετίες, αλλά το «φιλέτο» παραμένει αναξιοποίητο.
Φαίνεται ότι το έργο, εκτιμώμενου προϋπολογισμού, σε βάθος δεκαετίας, της τάξης των 7 δισ. ευρώ, έχει μπει στην τελική ευθεία. Ομως, η απόφαση κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου –βάσει της οποίας δεν εγκρίνεται η σύμβαση παραχώρησης της έκτασης στη Lamda Development– έρχεται να προσθέσει στη διαδικασία καθυστέρηση αρκετών μηνών.
Το ΤΑΙΠΕΔ κατέθεσε αίτηση αναίρεσης της απόφασης του Ελεγκτικού, η οποία θα εξεταστεί από την επταμελή Ολομέλεια του ανωτάτου δικαστηρίου. Υπολογίζεται ότι θα απαιτηθούν περίπου δύο χρόνια από τη στιγμή που θα πέσουν οι αρχικές υπογραφές μεταξύ Lamda και Δημοσίου για την έναρξη των πρόδρομων κατασκευαστικών εργασιών. Μετά από την έγκριση και την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης, η επένδυση θα περάσει από τη Βουλή. Επεται η κατάρτιση σχεδίου ολοκληρωμένης ανάπτυξης και η έγκρισή του διά προεδρικού διατάγματος. Στη συνέχεια όμως θα πρέπει να εκδοθούν υπουργικές αποφάσεις και να διενεργηθεί ανεξάρτητος δημόσιος διαγωνισμός για τη χορήγηση άδειας καζίνο που προβλέπεται από τον διαγωνισμό.
Βουλιαγμένη -Οξυά
Ενα χρόνο μετά την ανάδειξη του προτιμητέου επενδυτή για τον Αστέρα Βουλιαγμένης, αρχίζει να ξεκαθαρίζει το τοπίο για τους αγοραστές. Στα τέλη Οκτωβρίου αναμένεται η ολοκλήρωση των διαδικασιών για την έγκριση από το Συμβούλιο της Επικρατείας του ειδικού σχεδίου χωρικής ανάπτυξης δημοσίου ακινήτου, με το οποίο η Jermyn Street Real Estate Fund IV LP θα αγοράσει το ακίνητο έναντι 400 εκατ. ευρώ. Η σύμβαση αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τα τέλη του έτους. Η αναβάθμιση του συγκροτήματος με δύο υπερπολυτελή τουριστικά θέρετρα 7 αστέρων και την ανάπτυξη 13 - 15 πολυτελών κατοικιών είναι μια επένδυση που αναμένεται να φτάσει συνολικά τα 700 εκατομμύρια. Παρόλα αυτά υπάρχουν εκτιμήσεις ότι θα προκύψουν προσφυγές από εκείνους που αντιδρούν, με αποτέλεσμα να υπάρξει κι άλλη καθυστέρηση.
Το Κατάρ
Στο δικαστήριο έχει φτάσει το Κατάρ για υπόθεση που σχετίζεται με την επένδυση που έκανε προ διετίας, όταν αγόρασε το νησί Οξυά στο Ιόνιο, έναντι 5,6 εκατ. ευρώ. Ομως προέκυψαν προβλήματα με τους συνεργάτες στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να διαρραγούν οι σχέσεις τους, γεγονός το οποίο αναμένεται ότι θα έχει χρονική επίπτωση στην εξέλιξη της επένδυσης. Αν και το Κατάρ εμφανίζεται πρόθυμο να επενδύσει στη χώρας μας εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί τελικά να εκμεταλλευθεί αυτές τις προθέσεις του.
Καβάλα- Πειραιάς
Το Δεκέμβριο συμπληρώνονται τρία χρόνια από τη στιγμή που υπήχθη στο ΤΑΙΠΕΔ η υπόγεια αποθήκη Φυσικού Αερίου στην Καβάλα. Ωστόσο, η εκτιμώμενου ύψους 350 εκατ. ευρώ επένδυση, που έχει προτείνει πετρελαϊκός όμιλος εκεί, παραμένει ανενεργός. Για το έργο, υπάρχει από τον Ιούλιο του 2011 κατατεθειμένη στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας πρόταση από την Energean Oil & Gas, η οποία εκμεταλλεύεται το σχεδόν εξαντλημένο υπεράκτιο κοίτασμα φυσικού αερίου της Νότιας Καβάλας. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, το ΥΠΕΚΑ παρέτεινε την άδεια εκμετάλλευσης για έναν χρόνο, ως τον Νοέμβριο του 2015, προκειμένου το ΤΑΙΠΕΔ να ετοιμάσει τον σχετικό διαγωνισμό για τη μετατροπή του κοιτάσματος σε υπόγεια αποθήκη.
Από τον Οκτώβριο του 2012 ξεκίνησε η διαπραγμάτευση μεταξύ του ΟΛΠ και της θυγατρικής της Cosco στον Πειραιά. Επειτα από αλλεπάλληλες καθυστερήσεις, κυρίως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η επένδυση των 230 εκατ. ευρώ που συνδέεται με την ανάπτυξη του λιμανιού, αυτή την εβδομάδα πήρε το «πράσινο» φως από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Η συμφωνία αφορά την κατασκευή του δυτικού τμήματος του προβλήτα ΙΙΙ και την ανανέωση του μηχανολογικού εξοπλισμού, δαπάνης 230 εκατ. ευρώ, την οποία θα καλύψει εξ ολοκλήρου η θυγατρική της Cosco, ΣΕΠ. Ο ΟΛΠ, που αμείβεται για την παραχώρηση αυτή με ποσοστό επί των ενοποιημένων οικονομικών στοιχείων της ΣΕΠ Α.Ε. (21,5% σήμερα και 24,5% από το 2017), αναμένεται, σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση της εισηγμένης, να διπλασιάσει τα ετήσια έσοδά της, λόγω της αύξησης του όγκου εμπορευματοκιβωτίων από 3,7 εκατ. ΤΕU σε 6,2 εκατ.
Η Κρήτη
Από το 2002, η αίτηση για περιβαλλοντική μελέτη για υβριδικό σταθμό παραγωγής ενέργειες εγκρίθηκε πριν από δέκα ημέρες. Πρόκειται για μια επένδυση 450 εκατ. ευρώ της γαλλικής EdF στην Κρήτη. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η ενέργεια που θα παράγεται αιολικά κατά τις ώρες χαμηλής ζήτησης θα χρησιμοποιείται για τη μεταφορά νερού στον ταμιευτήρα του υδροηλεκτρικού, το οποίο θα παράγει ηλεκτρισμό στις περιόδους που αυξάνονται οι ανάγκες του νησιού.
Η επένδυση περιλαμβάνει 4 αιολικά πάρκα και ένα υδροηλεκτρικό, συνολικής ισχύος 190 μεγαβάτ. Τώρα, η εν Ελλάδι θυγατρική της EdF θα υποβάλει αίτηση για ένταξη του έργου στις διαδικασίες του νόμου των στρατηγικών επενδύσεων. Η τελική απόφαση δεν αναμένεται να ληφθεί πριν από τα μέσα του 2015.
Ο Εβρος
Το έργο εξόρυξης και κατεργασίας χρυσού, προϋπολογισμού 150 εκατ. ευρώ, στο Πέραμα Εβρου έχει λάβει το σύνολο των εγκρίσεων από το υπουργείο Περιβάλλοντος και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Το αίτημα του επενδυτή για την υπαγωγή στον Νόμο 3894/10 έχει εγκριθεί και η επένδυση έχει ενταχθεί στη διαδικασία «Fast Track» εδώ και δύο χρόνια. Ομως εκκρεμούν ακόμη υπογραφές, ενώ υπάρχουν αντιδράσεις στην τοπική κοινωνία. Σύμφωνα με την εταιρεία Μεταλλεία Θράκης Α.Ε., περίπου το 70% της επένδυσης και το 100% του κόστους λειτουργίας θα παραμείνουν στην τοπική οικονομία, με τη μορφή μισθών, υπηρεσιών, προμηθειών κ.λπ.