14 Νοεμβρίου 2014

Φωτογραφίες: Αυτή ήταν η... πρόγονος της Καρντάσιαν;

Ζούσε το 19ο αιώνα και είχε τα ίδια... κάλλη με τη διάσημη τηλεπερσόνα - Είναι ένα σύμβολο φυλετικής και σεξιστικής εκμετάλλευσης

Η Κιμ Καρντάσιαν έβαλε σκοπό να «σπάσει το διαδίκτυο» αυτή την εβδομάδα, όταν φωτογραφήθηκε γυμνή για το περιοδικό PAPER. Τα... λαδωμένα οπίσθιά της έκαναν το γύρο του διαδικτύου, πράγματι, όμως αυτό δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί είναι πως σχεδόν διακόσια χρόνια πριν, ένα ζευγάρι παρόμοια οπίσθια προκάλεσαν ένα σκάνδαλο που έκανε το γύρο του κόσμου.



Πρόκειται για τα οπίσθια της Sarah «Saartjie» Baartman, η οποία προερχόταν από την κτηνοτροφική κοινότητα αυτοχθόνων Khoisan, που είναι τώρα γνωστή στο Ανατολικό Ακρωτήριο, την απομακρυσμένη, αγροτική περιοχή της Νότιας Αφρικής. Οι Khoisan, οι οποίοι μερικές φορές αναφέρονται ως Βουσμάνοι, ήταν οι πρώτοι κάτοικοι της νότιας Αφρικής που υπέφεραν κάτω από τη χειραγώγηση των Ευρωπαίων αποικιοκρατών.


Η Sarah «Saartjie» Baartman γεννήθηκε γύρω στο 1790, σε μια περιοχή που μαστιζόταν από πολέμους και αψιμαχίες. Ο σύζυγός της και ο πατέρας της σκοτώθηκαν, αφήνοντάς την πίσω άστεγη.


Αν και είχε ύψος μόλις 1,40 μ. η Baartman ήταν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη, με αποτέλεσμα να γίνει «ιδιοκτησία» του Βρετανού στρατιωτικού γιατρού, Alexander Dunlop, όταν ήθελε να την παρουσιάζει ως φρικιό. Φυσικά χωρίς τη θέλησή της, αφού εκείνη την εποχή το δουλεμπόριο στη Βρετανία ήταν ακόμη νόμιμο.


Μάλιστα, την αποκαλούσαν «Hottentot Venus», ήδη από την πρώτη της εμφάνιση στη σκηνή του St James, στην καρδιά του Λονδίνου: «Η Hottentot Venus μόλις έφτασε... από τις όχθες του ποταμού Gamtoos, στα σύνορα της Kaffraria, στο εσωτερικό της Νοτίου Αφρικής, με το τελειότερο δείγμα της φυλής αυτών των ανθρώπων» έπαιξε η διαφήμιση στις εθνικές εφημερίδες.


Ανάγκαζαν την Baartman να φορά μια στολή που αγκάλιαζε σφιχτά το κορμί της και τις καμπύλες της. Το κοστούμι ήταν κατασκευασμένο έτσι σκόπιμα, ώστε να αφήνει υπαινιγμούς σχετικά με τις σεξουαλικές προκαταλήψεις των λευκών απέναντι στους μαύρους γηγενείς.


Η εμφάνισή της προκάλεσε κάτι σαν... εξέγερση από τα γυναικεία μέλη του ακροατηρίου, καθώς μία γυναίκα έκανε... άλμα για να τσιμπήσει το μαύρο δέρμα της, ενώ μουρμούριζαν για το αν ανατομία της ήταν «πραγματική». Ένας ακόμη άντρας την έσπρωξε με το μπαστούνι του, σαν να ήταν... έκθεμα σε μουσείο. Κατά ειρωνικό τρόπο, μέσα σε λίγες δεκαετίες οι Ευρωπαίες γυναίκες είχαν αρχίσει να φορούν ένα επιπλέον εξάρτημα» κάτω από το φορεμά τους, που έκανε την περιφέρειά τους να φαίνεται μεγαλύτερη.


Μέσα σε λίγα χρόνια, είχε γίνει σύμβολο από τους ακτιβιστές για τα δικαιώματα των μαύρων, όμως η εκστρατεία τους δεν κατάφερε να τη σώσει. Το 1814 πουλήθηκε εκ νέου σε έναν Γάλλο ο οποίος συνέχισε να την εκθέτει στο κοινό, από την άλλη πλευρά της Μάγχης. Υπήρχαν φήμες που την ήθελαν να έχει γίνει αλκοολική και να πάσχει από σύφιλη, πριν πεθάνει το Δεκέμβριο του 1815. Ακόμη και μετά το θάνατό της η εκμετάλλευση συνεχίστηκε: Χειρουργός θέλησε να αφαίρεσει και να... κρατήσει τα γεννητικά της όργανα.

Τα γεννητικά της όργανα εκτείθονταν στο παρίσι μέχρι τη δεκαετία του 1970, μαζί με το σκελετό της. Μόλις το 2002, μετά από προσωπική έκκληση του Νέλσον Μαντέλα, η σορός της επέστρεψε στο σπίτι της στη Νότια Αφρική για την επίσημη ταφή της. Μέχρι σήμερα η Baartman είναι ένα σύμβολο φυλετικής και σεξιστικής εκμετάλλευσης.