Συνομιλίες για την ΑΟΖ
Οι ελληνοαιγυπτιακές συνομιλίες για την ΑΟΖ είχαν ξεκινήσει από την εποχή Μουμπάρακ, αλλά είχαν ουσιαστικά παγώσει μετά από παρέμβαση του Γκιουλ προς τον τότε Αιγύπτιο πρόεδρο, ενώ πάγωσαν οριστικά με την κυβέρνηση των Αδελφών Μουσουλμάνων οι οποίοι συνδέονταν στενά με τον Τ. Ερντογάν.
Η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών μεταξύ της Ελλάδας και της Αιγύπτου και κατόπιν με την Κύπρο ουσιαστικά αποδέχεται ντε φάκτο την πλήρη επήρεια του Καστελόριζου σε θαλάσσιες ζώνες, ακυρώνοντας την προσπάθεια της Τουρκίας να υφαρπάξει ένα μεγάλο τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στο τρίγωνο Καστελόριζο - Κύπρος - Αίγυπτος.
Εντός του Νοεμβρίου πάντως αναμένεται να έρθει στην Ελλάδα αιγυπτιακή Τεχνική Επιτροπή για την αντιμετώπιση του προβλήματος που παραμένει στη χάραξη του Οικοπέδου 12 της αιγυπτιακής ΑΟΖ το οποίο επικαλύπτει τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας νοτιοανατολικά της Κρήτης.
Αν και θεωρείται θετικό το γεγονός ότι οι Αιγύπτιοι έχουν αποφύγει να δώσουν σε διεθνή διαγωνισμό το συγκεκριμένο Οικόπεδο, η Αθήνα θεωρεί κρίσιμη τη διόρθωση του «λάθους» καθώς η προέκταση της γραμμής οριοθέτησης παραπέμπει στη γραμμή την οποία θεωρούν όριο της δίκης τους υφαλοκρηπίδας οι Τούρκοι, αγνοώντας την ύπαρξη του Καστελόριζου.
Ο πρόεδρος Αλ Σίσι πάντως έδωσε το στίγμα του πριν από μερικές εβδομάδες όταν επικύρωσε τη συμφωνία Συνεκμετάλλευσης Αιγύπτου - Κύπρου (για κοιτάσματα που εκτείνονται και στις δύο πλευρές της γραμμής οριοθέτησης), απορρίπτοντας έτσι εμπράκτως τις απειλές της Τουρκίας ότι δεν αναγνωρίζει τη Συμφωνία Οριοθέτησης ΑΟΖ της Αιγύπτου με την Κύπρο που υπεγράφη το 2003.
Ασφαλής εξόρυξη
Στην Τριμερή Συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου σημαντικό ρόλο έχει ο ενεργειακός παράγοντας καθώς η συγκρότηση μαζί με το Ισραήλ διαδρόμου ασφαλείας και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο θα επιτρέπει την ασφαλή εξόρυξη και εξαγωγή του φυσικού αερίου.
Αλλά και για την Αίγυπτο όμως, που η κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της είναι πλέον καθοριστική και για την πολιτική επιβίωση του καθεστώτος Αλ Σίσι (καθώς οι πολύωρες καθημερινές διακοπές ρεύματος προκαλούν λαϊκές αντιδράσεις), η συνεργασία με την Κύπρο και το Ισραήλ είναι ζωτικής σημασίας.
Στο πλαίσιο αυτό δεν είναι τυχαίες οι δηλώσεις κορυφαίων Κύπριων αξιωματούχων όπως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ν. Χριστοδουλίδης και ο υπουργός Ενέργειας Γ. Λακκοτρύπης, που εκτίμησαν ότι με τις ποσότητες φυσικού αερίου που έχουν μέχρι τώρα εντοπιστεί δεν θα είναι βιώσιμη η κατασκευή χερσαίου σταθμού LNG, ενώ και η NOBLE ENERGY δεν έκρυψε την προτίμησή της σε εξαγωγή του φυσικού αερίου από το κοίτασμα Αφροδίτη τουλάχιστον σε αρχική φάση στις γειτονικές αγορές μεταξύ αυτών και στην Αίγυπτο.
ΑΘΗΝΑ - ΛΕΥΚΩΣΙΑ
Μήνυμα στην Αγκυρα να αποκλιμακώσει την ένταση
Αθήνα και Λευκωσία με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο κάλεσαν χθες την Αγκυρα να αποκλιμακώσει την ένταση ώστε να καταστεί δυνατή η επανάληψη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, με τον πρωθυπουργό Α. Σαμαρά να δηλώνει ότι η Ελλάδα θα είναι σταθερά στο πλευρό της Κύπρου ώστε να αποτραπεί η επιβολή τετελεσμένων στις θαλάσσιες ζώνες της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο κ. Σαμαράς είχε συνομιλίες με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και συμμετείχε σε συνάντηση των πολιτικών αρχηγών της Κύπρου, ενώ απευθύνθηκε σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα στην κυπριακή Βουλή.
Ο Ελληνας πρωθυπουργός προειδοποίησε ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται ποτέ να δεχτεί τα τετελεσμένα της τουρκικής εισβολής ούτε όμως και τα νέα τετελεσμένα που επιχειρεί να επιβάλει η Τουρκία και στις συνομιλίες με τον Ν. Αναστασιάδη εξέτασαν τρόπους αντιμετώπισης της τουρκικής προκλητικότητας, ώστε να υπάρξει αποκλιμάκωση της έντασης και να καταστεί δυνατή η επανάληψη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό. Ο κ. Σαμαράς όμως ξεκαθάρισε ότι δεν πρέπει να «παρασυρθούμε στην κλιμάκωση» που επιδιώκει η Τουρκία, δήλωση που επιβεβαιώνει την επιλογή Αθήνας και Λευκωσίας να αποφύγουν τη στρατιωτικοποίηση της κρίσης, που από την πρώτη στιγμή θέλει να επιβάλει η Τουρκία.
Η κυπριακή κυβέρνηση και ο ίδιος ο Ν. Αναστασιάδης επανειλημμένα τις τελευταίες ημέρες δηλώνει ότι δεν μπορεί να επαναληφθούν οι συνομιλίες ενόσω υπάρχει αυτή η ανοικτή απειλή από την Τουρκία με την παρουσία τόσο του Barbaros όσο και των τούρκικων φρεγατών στην κυπριακή ΑΟΖ. Ο Κύπριος Πρόεδρος μάλιστα στις δηλώσεις του στο Προεδρικό Μέγαρο μετά τη συνάντηση με τον Α. Σαμαρά ξεκαθάρισε ότι «οι υδρογονάνθρακες ανήκουν στο κράτος και μετά τη λύση θα επωφεληθεί το σύνολο των πολιτών του».
Αθήνα και Λευκωσία με τις δηλώσεις αυτές απαντούν και στις μεθοδεύσεις που δρομολογούνται στο παρασκήνιο, με πρωτοβουλία και παραγόντων του ΟΗΕ για προώθηση φόρμουλας όπου ως αντάλλαγμα για την αποχώρηση του Barbaros ζητούν από τη Λευκωσία να αποδεχθεί με κάποιο τρόπο την παράλληλη συζήτηση του ζητήματος του «διαμοιρασμού» του φυσικού αερίου με τους Τουρκοκυπρίους και την προσθήκη δηλαδή του θέματος των υδρογονανθράκων στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό.
Τέτοια προσέγγιση επεχείρησε να προωθήσει ο νέος ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ Εσπεν Αϊντα, η οποία φυσικά απορρίφθηκε εκ προοιμίου.
Η κυπριακή κυβέρνηση γνωρίζει ότι το επόμενο διάστημα θα υπάρξει μεγάλη πίεση από όλες τις πλευρές για να επαναληφθούν οι συνομιλίες, και έτσι με τη στήριξη και της Αθήνας θέτει την κόκκινη γραμμή που δεν είναι άλλη από την άνευ όρων απόσυρση του Barbaros και της φρεγάτας που το συνοδεύει από την κυπριακή ΑΟΖ. Η NAVTEX όμως βάσει της οποίας πραγματοποιούνται οι παράνομες έρευνες προβλέπει ότι το τουρκικό ερευνητικό σκάφος μπορεί να παραμείνει στην Κυπριακή ΑΟΖ μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου.
ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
ΕΘΝΟΣ