Το κουβάρι άρχισε να ξετυλίγεται το καλοκαίρι, οπότε για πρώτη φορά τα ποσά των καταβαλλόμενων συντάξεων «πέρασαν» απευθείας στις φορολογικές δηλώσεις.
Δηλαδή τα στοιχεία δεν συμπληρώθηκαν από τους συνταξιούχους αλλά από τις υπηρεσίες των Ταμείων σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστούν κρούσματα που άλλα ποσά καταβάλλονταν και άλλα δηλώνονταν.
Τα αποτελέσματα του εγχειρήματος έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς διαπιστώθηκε πως σε 2.734 περιπτώσεις τα άτομα που εμφανίζονταν να εισπράττουν τη σύνταξη δεν είναι και οι πραγματικοί δικαιούχοι.
Μάλιστα οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι προχώρησαν σε διαγραφή της σύνταξης από το έντυπο Ε1, δηλώνοντας με αυτόν τον τρόπο ότι ο αναγραφόμενος ΑΦΜ είναι λάθος.
Οπως επισημαίνει στο «Εθνος της Κυριακής» ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης, «από το έντυπο Ε1 συνολικά διαγράφηκαν 2.734 συντάξεις ετήσιου ποσού 17,8 εκατομμυρίων ευρώ, ήτοι ποσοστό 0,6 τοις χιλίοις του συνόλου των συντάξεων.
«Από το έντυπο Ε1 συνολικά διαγράφηκαν 2.734 συντάξεις ετήσιου ποσού 17,8 εκατ. ευρώ. Αυτό είναι απόδειξη της τεράστιας επιτυχίας της προσπάθειας που καταβλήθηκε από όλους για την εξυγίανση των μητρώων των συνταξιούχων των Ταμείων μας», λέει ο Γιάννης Βρούτσης.
Αυτό είναι απόδειξη της τεράστιας επιτυχίας της προσπάθειας που καταβλήθηκε από όλους για την εξυγίανση των μητρώων των συνταξιούχων των Ταμείων μας από τον Ιούλιο του 2012 όταν τα κενά ΑΦΜ και ΑΜΚΑ ξεπερνούσαν το 1.000.000 ή το 25% των συντάξεων μέχρι τον Ιούνιο του 2013 που τέθηκε σε λειτουργία το σύστημα Ηλιος.
Σήμερα έχουμε την ευκαιρία και την υποχρέωση να διορθώσουμε και αυτά τα εναπομείναντα σφάλματα και να εντοπίσουμε το φορολογικό δικαιούχο των 2.734 συντάξεων που είναι ορφανές».
Επιστολή
Για το θέμα αυτό ο υπουργός Εργασίας στέλνει επιστολή στα Ταμεία, όπου μεταξύ άλλων αναφέρει: «Επειδή δεν επιτρέπεται η καταβολή σύνταξης χωρίς να είναι γνωστός στον φορέα που την καταβάλλει ο ΑΦΜ του δικαιούχου θα πρέπει άμεσα να κινητοποιηθούν οι υπηρεσίες σας και να επικοινωνήσουν με τους εν λόγω συνταξιούχους ώστε να διορθωθεί ο ΑΦΜ προ της καταβολής των συντάξεων του επόμενου μήνα».
Στόχος της παρέμβασης είναι να φωτιστεί και η τελευταία χαραμάδα παραβατικότητας στα ασφαλιστικά ταμεία, καθώς με το σύστημα Ηλιος υπάρχουν πλέον αναλυτικά στοιχεία για τους συνταξιούχους.
Μία σειρά πρωτοβουλιών που έχουν ληφθεί έχουν ως στόχο να σταματήσει η χορήγηση συντάξεων σε όσους εκμεταλλεύονταν για δεκαετίες κενά του συστήματος (π.χ. είσπραξη συντάξεων νεκρών ασφαλισμένων, καταβολή σύνταξη σε χήρους/ες που έχουν κάνει νέο γάμο κ.ά.).
Τα μέτρα αυτά έχουν αποδώσει σημαντικά αποτελέσματα και οι ασφαλιστικοί φορείς καλούνται να αναζητήσουν μέχρι και το τελευταίο ευρώ που πήγαινε στις τσέπες επιτηδείων. Στο πλαίσιο αυτό τα Ταμεία καλούνται μέσα στον μήνα να προχωρήσουν στην ταυτοποίηση των προσώπων που εισπράττουν αυτές τις συντάξεις ή στην αντίθετη περίπτωση να αναστείλουν την καταβολή των χρημάτων.
Η πλειονότητα των κρουσμάτων που τώρα διερευνώνται εντοπίζεται στο ΙΚΑ (773) που είναι άλλωστε και το μεγαλύτερο Ταμείο. Ακολουθούν ο ΟΓΑ που… αναζητούνται 750 συνταξιούχοι, το ΕΤΕΑ (επικουρικό των μισθωτών) με 588 περιστατικά και ο ΟΑΕΕ όπου προέκυψε πρόβλημα με 209 συντάξεις.
Σημειώνεται πως όσοι ασφαλισμένοι προχώρησαν στη διαγραφή της σύνταξης από το έντυπο Ε1 δήλωσαν ότι ο αναγραφόμενος ΑΦΜ είναι λάθος.
Προηγουμένως είχαν ενημερωθεί ότι η ενέργεια αυτή θα οδηγούσε σε αναστολή της καταβολής της συγκεκριμένης σύνταξης (το μήνυμα ανέφερε: η διαγραφή της σύνταξης που επιλέξατε συνεπάγεται τη διαγραφή της στο Ενιαίο Σύστημα Ελέγχου και Πληρωμών Συντάξεων και σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία την αναστολή καταβολής της σύνταξης αυτής).
Σε επιστολή του προς τα Ταμεία ο διευθύνων σύμβουλος της ΗΔΙΚΑ Χρήστος Χάλαρης σημειώνει μεταξύ άλλων πως «με βάση την κείμενη νομοθεσία, θα πρέπει να προβούμε σε αναστολή της καταβολής των διαγεγραμμένων συντάξεων εκτός εάν διορθωθούν τα στοιχεία τους με τους πραγματικούς ΑΦΜ».
«Βροχή» οι μηνύσεις από το ΙΚΑ για συντάξεις-«μαϊμού»: 5.132 καταβάλλονταν σε νεκρούς
Μορφή χιονοστιβάδας παίρνουν οι αποκαλύψεις για τη δράση επιτηδείων που για χρόνια απομυζούσαν τα Ταμεία εισπράττοντας συντάξεις νεκρών ασφαλισμένων. Τον δρόμο της Δικαιοσύνης παίρνουν συνεχώς νέα περιστατικά, που δείχνουν το «πάρτι» που είχε στηθεί για δεκαετίες εις βάρος του ασφαλιστικού συστήματος.
Τα Ταμεία συνεχίζουν το ξεσκόνισμα των στοιχείων και είναι χαρακτηριστικό πως ακόμα και μέσα στον Αύγουστο υποβλήθηκαν από το ΙΚΑ 46 νέες μηνυτήριες.
Στις συγκεκριμένες περιπτώσεις διαπιστώθηκε πως συντάξεις καταβάλλονταν σε νεκρούς για διάστημα που ξεκινά από τα δύο και φτάνει τα οκτώ χρόνια.
Από «κόσκινο»
Ανάλογα περιστατικά αποκαλύπτονται και στα επικουρικά ταμεία, όπου περνάνε από «κόσκινο» όλες οι περιπτώσεις συνταξιούχων που δεν είχαν απογραφεί τα προηγούμενα χρόνια.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και τα στοιχεία από το επικουρικό του προσωπικού εταιρειών πετρελαιοειδών (ΕΤΕΑΠΕΠ), όπου από τον τελευταίο έλεγχο προέκυψαν 13 νέες περιπτώσεις συνταξιούχων που είχαν πεθάνει αλλά αυτό δεν είχε δηλωθεί εγκαίρως.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της συνταξιούχου ΑΟ (κατοίκου Αθηνών), που απεβίωσε τον Ιανουάριο του 2008, εντούτοις δεν είχε εντοπιστεί σε προηγούμενες απογραφές.
Μετά τον τελευταίο έλεγχο διαπιστώθηκε η ημερομηνία θανάτου της και αναζητούνται 7.254,94 ευρώ από αχρεωστήτως καταβληθείσες συντάξεις 65 μηνών.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του επικουρικού ταμείου Παναγιώτη Κοντουσιάδη, από τον Μάρτιο του 2013 έχουν διαπιστωθεί 215 περιπτώσεις συνταξιούχων των οποίων ο θάνατος δεν είχε δηλωθεί εγκαίρως.
Από σύνολο βεβαιωμένων οφειλών ποσού 211.629,95 ευρώ έχει ήδη εισπραχθεί (ή δρομολογηθεί η σχετική διαδικασία) το ποσό των 170.091 ευρώ.
Οι αποκαλύψεις παίρνουν τη μορφή χιονοστιβάδας, καθώς με μια σειρά πρωτοβουλιών (όπως η απογραφή των συνταξιούχων και η εφαρμογή του συστήματος Ηλιος) θωρακίστηκαν τα ασφαλιστικά ταμεία.
Οι παρεμβάσεις αυτές έχουν ως αποτέλεσμα ανάλογα κρούσματα να εντοπίζονται αμέσως και το ενδιαφέρον στρέφεται στην αναζήτηση όσων εκμεταλλεύτηκαν τα κενά του συστήματος τα προηγούμενα χρόνια.
Συνήθως στις υποθέσεις εμπλέκονται τα παιδιά ή τα ανίψια των νεκρών ασφαλισμένων, που για χρόνια χρησιμοποιούσαν κάθε μέσο για να βάλουν στο χέρι τις συντάξεις.
Από τους ελέγχους στο Δημόσιο προέκυψε πως όχι μόνο δεν είχαν δηλωθεί θάνατοι συνταξιούχων, αλλά χρησιμοποιήθηκαν από πλαστά πιστοποιητικά μέχρι και ψευδείς δηλώσεις για να συνεχιστεί η καταβολή των χρημάτων.
Ωστόσο η διαδικασία αυτή είναι χρονοβόρα, καθώς δεν αρκεί να διαπιστωθεί το αν ο ασφαλισμένος είναι νεκρός αλλά πρέπει να βρεθεί και ποιος εισέπραττε τα χρήματα όλα αυτά τα χρόνια.
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία του ΙΚΑ, καθώς μέχρι σήμερα έχει διαπιστωθεί πως 5.132 συντάξεις καταβάλλονταν σε νεκρούς. Εδώ πρέπει να επισημανθεί πως οι πρώτες 907 υποθέσεις έχουν ήδη πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης και το ποσό που διεκδικείται είναι 13,8 εκατομμύρια.
Πρώτες ποινές
Μάλιστα έχουν ανακοινωθεί και οι πρώτες ποινές (από 3 μήνες έως και 3 χρόνια) στους επιτήδειους που έβαζαν στο χέρι συντάξεις νεκρών και το ποσό που διεκδικείται είναι 421.942 ευρώ.
Παράλληλα έχει διακοπεί η χορήγηση συντάξεων σε 3.779 δικαιούχους που δεν έχουν απογραφεί και τα ποσά που δεν καταβάλλονται φτάνουν τα 833.252 ευρώ τον μήνα.
Σε δηλώσεις του ο υποδιοικητής του ΙΚΑ Διονύσης Πατσούρης επισημαίνει χαρακτηριστικά πως «η διαδικασία διερεύνησης προϋποθέτει αλληλογραφίες με ληξιαρχεία και τράπεζες προκειμένου να στοιχειοθετηθούν τα δεδομένα, για να καταλογιστούν τα ποσά που καταβλήθηκαν αχρεώστητα καθώς επίσης και να υποβληθούν κατά των υπευθύνων οι μηνυτήριες αναφορές.
Σε κάθε περίπτωση, για το σύνολο των περιπτώσεων θα γίνουν και οι καταλογισμοί των ποσών, προκειμένου να επιστραφούν στα ταμεία του ΙΚΑ όσα αχρεώστητα καταβλήθηκαν, και οι μηνυτήριες αναφορές για το αδίκημα της απάτης κατ’ εξακολούθηση που διεπράχθη από όσους καρπώνονταν ποσά συντάξεων που τελικά στερούσαν από το ΙΚΑ αλλά και τους πραγματικούς δικαιούχους».
- 5.132 συντάξεις του ΙΚΑ, σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα στοιχεία, καταβάλλονταν σε νεκρούς. Οι 907 υποθέσεις έχουν ήδη πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης και το ποσό που διεκδικείται είναι 13,8 εκατομμύρια.
- 833,2 χιλιάδες ευρώ τον μήνα είναι το όφελος του ταμείου από τη μη καταβολή συντάξεων σε 3.779 δικαιούχους που δεν έχουν απογραφεί.
- 215 συνταξιούχων, οι οποίοι έπαιρναν επικουρική από το ΕΤΕΑΠΕΠ, δεν είχε δηλωθεί εγκαίρως ο θάνατος, σύμφωνα με τους ελέγχους του Ταμείου τους τελευταίους 20 μήνες.