Αν κάποιος θέλει να διαπιστώσει πόσο αποτελεσματική είναι η μάχη κατά της διαφθοράς, του ξεπλύματος χρήματος και του εγκλήματος στη Βραζιλία, ας εξετάσει την περίπτωση του Αλμπέρτο Γιουσέφ. Αυτός είναι η ζωντανή απόδειξη ότι τίποτα δεν αλλάζει.
Ο άνθρωπος που έχει ζήσει σαν μεγιστάνας, με ιδιωτικά τζετ, άγρια πάρτι, γυναίκες και εκατομμύρια δολάρια που... πετούσε προς πάσα κατεύθυνση, έχει εμπλακεί σχεδόν σε κάθε σκάνδαλο που έχει ταρακουνήσει τη Βραζιλία τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Κι όμως, κατά κάποιο περίεργο τρόπο, πάντα καταφέρνει να ξεφεύγει.
Ο «Μπέτο», ήταν γνωστός στις αρχές ως ένας εγκληματίας... καριέρας, ο κεντρικός τραπεζίτης της μαύρης αγοράς στη χώρα που έβγαζε λαθραία χρήματα για τους πλούσιους και τους ισχυρούς, χρησιμοποιώντας ιδιωτικά τζετ και θωρακισμένα αυτοκίνητα.Τώρα όμως ο Γιουσέφ, ένας λαθρέμπορος ποτών που στράφηκε στο ξέπλυμα χρήματος και έγινε διάσημος δισεκατομμυριούχος, είναι στο επίκεντρο του μεγαλύτερου σκανδάλου διαφθοράς που έχει δει ποτέ στη Βραζιλία. Ηδη ο ίδιος έχει πει στους εισαγγελείς πώς διακινούσε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια εντός και εκτός της χώρας, σε μία υπόθεση που εμπλέκει την κρατικά ελεγχόμενη πετρελαϊκή εταιρεία Petroleo Brasileiro, τους μεγαλύτερους κατασκευαστές του έθνους και κορυφαίους πολιτικούς.
Η ζωή του έχει κάθε στοιχείο που διαμορφώνουν ένα... καλό σκάνδαλο. Λαθραία χρήματα, λογαριασμούς σε offshore, εμπλοκή με κρατικούς αξιωματούχους και λογαριασμούς για πάρτι που έφταναν τα 75.000 δολάρια.
Στο πέρασμα των χρόνων, ο Γιουσέφ έχει συλληφθεί εννιά φορές, με τις κατηγορίες να ποικίλουν από λαθρεμπόριο, μέχρι ξέπλυμα χρήματος και συνωμοσία. Εχει εκτίσει μόνο περίπου ένα χρόνο στη φυλακή. Εχει κάνει αναρίθμητες συμφωνίες, καταθέτοντας ενάντια σε άλλους «παίκτες» της μαύρης αγοράς, με αντάλλαγμα μειωμένες ποινές, κάτι που βέβαια του έδωσε την ευκαιρία να ενισχύσει τη θέση του στη μαύρη αγορά.
Οι εισαγγελείς τον περιγράφουν ως ευγενικό και ήρεμο. Ο ίδιος προτιμά τη λέξη... γρανάζι, τουλάχιστον σε ό,τι αγορά το σκάνδαλο Petrobras. Οπως λέει, δεν ήταν αυτός ο εγκέφαλος και τα «πλοκάμια» της υπόθεσης απλώνονται μέχρι τα υψηλότερα αξιώματα της κυβέρνησης. Αλλωστε, έχει ισχυριστεί ότι η πρόεδρος της χώρας Ντίλμα Ρούσεφ- επικεφαλής της Petrobras από το 2003 έως το 2010- γνώριζε απόλυτα τι συνέβαινε. Ομως, ο Γιουσέφ δεν έδωσε λεπτομέρειες ή αποδείξεις που πιστοποιούν τα λεγόμενά του.
«Λένε ότι είμαι ο μέντορας, ο επικεφαλής μίας εγκληματικής οργάνωσης. Ε λοιπόν, δεν είμαι», είπε ο Γιουσέφ σε βιντεοσκοπημένη κατάθεση στις 8 Οκτωβρίου. «Είμαι απλά ένα γρανάζι».
Από το ουίσκι, στο ξέπλυμα χρήματος
Γεννήθηκε στην Λοντρίνα, περίπου 500 χλμ. από το Σάο Πάολο. Οι αρχές ασχολήθηκαν μαζί του για πρώτη φορά στη δεκαετία του '80, όταν μαζί με τη μεγαλύτερη αδερφή του έκαναν λαθρεμπόριο με ουίσκι και άλλα αγαθά στα σύνορα με την Παραγουάη. Συνελήφθη πέντε φορές για λαθρεμπόριο. Σε μία από αυτές έπεσε στα χέρια των αρχών μετά από καταδίωξη που θύμισε ταινία, ενώ από το φορτηγό του έπεφταν βίντεο.
Στην Λοντρίνα, μία πόλη περίπου 500.000 ανθρώπων, είναι δύσκολο να βρεθεί κάποιος που δεν έχει ακούσει τις ιστορίες για τον Γιουσέφ και τα κατορθώματά του. Δύο σερβιτόροι, που μίλησαν στο Bloomberg υπό το καθεστώς ανωνυμίας, ανέφεραν ότι πάντα έδινε μεγάλα πουρμπουάρ και ήταν πάντα περιτριγυρισμένος από γυναίκες. Είναι επίσης γνωστός για τα επικά πάρτι του, κάνοντας λογαριασμό ακόμη και 75.000 δολαρίων σε μία νύχτα.
Μέχρι τη δεκαετία του '90 είχε ήδη πάρει «προαγωγή» από το λαθρεμπόριο στο ξέπλυμα χρήματος, για να γίνει ένας από τους πέντε κορυφαίους «doleiros» της Βραζιλίας. Οι δουλειές είχαν αυξηθεί σε τέτοιο βαθμό, που χρησιμοποιούσε θωρακισμένα αυτοκίνητα για να κάνει καθημερινές χρηματαποστολές.
Το 2000 και την επόμενη χρονιά συνελήφθη για υπόθεση διαφθοράς στη Λοντρίνα. Κατηγορούνταν ότι δωροδοκούσε τραπεζικούς υπαλλήλους για να εξαργυρώνουν επιταγές, ανάμεσά τους και κάποιες χωρίς υπογραφή. «Εκείνη την εποχή ήταν τρομερά υπερόπτης. Έλεγε ότι ποτέ δεν θα μείνει στη φυλακή», λέει ένας από τους εισαγγελείς της υπόθεσης. Δεν είχε άδικο. Δεν πέρασε ποτέ από δίκη και έμεινε υπό κράτηση για περίπου 25 ημέρες.
Την ίδια εποχή περίπου, έμπλεξε σε ένα σκάνδαλο υπεξαίρεσης στην Μαρίνγκα, μία κοντινή πόλη. Αργότερα, του απαγγέλθηκαν κατηγορίες για συνωμοσία. Τελικά, έκανε συμφωνία με τους εισαγγελείς, που συμφώνησαν να αποσύρουν τις κατηγορίες αν κατονομάσει τους δημόσιους λειτουργούς που εμπλέκονταν στην υπόθεση.
Εν μέσω αυτής της ιστορίας, κατηγορήθηκε για ξέπλυμα 830 εκατ., σε υπόθεση που ενέπλεκε την κρατική τράπεζα Banestado. Εκανε ξανά συμφωνία, καταθέτοντας ενάντια στους αντιπάλους του. Κάποιοι από αυτούς κατέληξαν στη φυλακή και εκείνο επανήλθε στη μαύρη αγορά, πιο δυνατός από ποτέ.
Οι περιπέτειές του με το νόμο είναι ατελείωτες. Το 2006 ο συνεργάτης του, βουλευτής τότε, Ζοσέ Ζανένε κατηγορήθηκε σε υπόθεση εξαγοράς ψήφων στο Κογκρέσο. Οι εισαγγελείς τώρα λένε ότι τα μετρητά που ξέπλενε ο Γιουσέφ χρησιμοποιήθηκαν για το χρηματισμό.
Το πώς παραμένει στο προσκήνιο, παρά τις τόσες διώξεις και συλλήψεις, είναι και αυτό ένα δείγμα της δυσλειτουργίας του δικαστικού συστήματος της Βραζιλίας. Σήμερα, ο Γιουσέφ είναι σε φυλακή στην Κουριτίμπα, έπειτα από την καταδίκη του σε τέσσερα χρόνια και τέσσερις μήνες το Σεπτέμβριο, γιατί παραβίασε τους όρους της συμφωνίας για την υπόθεση Banestado.
Σύμφωνα με το δικηγόρο του, έχει καρδιακά προβλήματα και έχει χάσει 18 κιλά από την ημέρα που φυλακίστηκε τον περασμένο Μάρτιο. Βέβαια, ακόμη και τώρα είναι σε καλύτερη μοίρα από άλλους. Ο Γιουσέφ έχει το δικό του κελί. Στελέχη που έχει «καρφώσει» για το σκάνδαλο Petrobras κοιμούνται όλοι μαζί, σε στρώματα στο πάτωμα.
Ρούλα Βλασσοπούλου
iefimerida.gr