20 Μαρτίου 2015

Αυτό είναι το μυστικό… αντισεισμικής προστασίας του Παρθενώνα

Χτισμένος, προς τιμήν της θεάς Αθηνάς, από τους αρχιτέκτονες Ικτίνο και Καλλικράτη που ήταν επικεφαλής μιας ολόκληρης ομάδας σημαντικών αρχιτεκτόνων και γλυπτών, ο Παρθενώνας δεσπόζει πάνω στο βράχο της Ακρόπολης από τα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ. ως σύμβολο της σοφίας, της ιστορίας και του πολιτισμού της Ελλάδας.

Το αρχιτεκτονικό μυστικό του Παρθενώνα αντέχει 25 αιώνες σεισμικών δονήσεων. Το θέμα έχει απασχολήσει και εξακολουθεί να απασχολεί την Επιστήμη, που αναζητεί το μυστικό της άψογης σεισμικής συμπεριφοράς της Ακρόπολης.

O καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, Κυριαζής Πιτιλάκης άνοιξε σήμερα τις εργασίες ημερίδας για τις «Σύγχρονες Επεμβάσεις στα Μνημεία της Αθηναϊκής Ακρόπολης», που διοργάνωσε το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, στο πλαίσιο του προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών για τον Αντισεισμικό Σχεδιασμό Τεχνικών Έργων.

«Πρόκειται για ένα ασύλληπτο δημιούργημα με ιδιοφυείς λύσεις σε ανυπέρβλητα προβλήματα μηχανικής και κατασκευαστικής διαδικασίας», δηλώνει  ο Κυριαζής Πιτιλάκης και συνεχίζει λέγοντας:

«Ο Παρθενώνας συμπυκνώνει με τον καλύτερο τρόπο αυτό που είμαστε και προσφέραμε στον λεγόμενο δυτικό κόσμο. Είναι το σύμβολο του ίδιου του ευρωπαϊκού πολιτισμού, σύμβολο του μέτρου, της τέχνης και των δυνατοτήτων της τεχνολογίας. Διότι πέρα από το ύψιστο καλλιτεχνικό δημιούργημα είναι κι ένα θαύμα μηχανικής και τεχνικής».

Για τον σπονδυλωτό κίονα αναφέρει «Ο σπονδυλωτός κίονας, πέρα από τα προφανή στοιχεία οικονομίας και ευφυούς μεταφοράς και κατασκευής είναι ένα ιδιοφυέστατο πρότυπο μηχανικής, με καταπληκτικές ιδιότητες σεισμικής συμπεριφοράς»

Για τα σοβαρά στατικά προβλήματα «Αυτήν τη στιγμή μπορούμε να πούμε ότι τα σοβαρά στατικά προβλήματα τα έχουμε αντιμετωπίσει, ακόμα και στον Παρθενώνα που είναι ένα μεγάλο μνημείο, στο οποίο υπάρχουν ακόμα περιοχές όπου δεν έχουμε επέμβει» λέει η Βασιλική Ελευθερίου, αρχιτέκτων μηχανικός, Διευθύντρια της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (ΥΣΜΑ), ειδικής υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού, αποτελούμενης από 180 εξειδικευμένους επιστήμονες.

Για τον μεθοδικό τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων από το 1975 υπογραμμίζει «Η δουλειά που έχει γίνει στην Ακρόπολη από το 1975 και μετά αποδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο, ότι υπάρχει ένας μεθοδικός τρόπος αντιμετώπισης των προβλημάτων, οι άνθρωποι που ξεκίνησαν τότε, οι καθηγητές, συνεχίζουν να είναι δίπλα μας και μας βοηθάνε, οι μαρμαροτεχνίτες είναι ικανότατοι και αυτό το έχουν μεταδώσει και στους νεότερους, υπάρχει ένα πολύ καλό κλίμα συνεργασίας και αυτό βοηθάει πάρα πολύ το έργο».

Τα πιο μεγάλα αναστηλωτικά έργα σε εξέλιξη είναι αυτή τη στιγμή στον Παρθενώνα και τα Προπύλαια, ενώ η συντήρηση γίνεται παράλληλα με την αναστήλωση, όσον αφορά τα μέρη που αποκαθίστανται. Ταυτόχρονα γίνονται ανεξάρτητες εργασίες στην επιφάνεια των μαρμάρων, στις περιοχές, οι οποίες μπορεί να μην έχουν στατικά προβλήματα αλλά χρειάζονται συντήρηση.

Η Βασιλική Ελευθερίου ενημέρωσε ότι έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες συντήρησης στον Ναό της Αθηνάς Νίκης, καθώς και σε κάποια τμήματα στο Ερέχθειο και συνεχίζονται και σε άλλες περιοχές. «Έχουμε ακόμα κάποιες περιοχές που έχουν μπει τσιμέντα από τους παλαιότερους αναστηλωτές, σίδερα που πρέπει να απομακρυνθούν, οπότε στην ουσία αυτά είναι και τα επόμενα προγράμματα», δήλωσε.

Για την πιθανότητα μίας πιο στενής συνεργασίας με το ΑΠΘ η κ Ελευθερίου αναφέρει ότι «τα θέματα μελέτης για την αντισεισμική προστασία των μνημείων δεν έχουν εξαντληθεί, αντιθέτως είναι σχετικά πίσω, με την έννοια ότι δε μπορεί να ισχύσει ένας κανονισμός για όλα τα μνημεία, υπάρχουν παράγοντες όπως η υφιστάμενη κατάσταση του μνημείου,το πού εδράζεται, οι συνθήκες, η επισκεψιμότητα και είναι πιο δύσκολο να ισχύσουν κανόνες».