Δείτε το άρθρο από την ΑΥΓΗ μόλις πριν 1 χρόνο, στις 4.01.2014
Τριγάζης Πάνος
Το 2013 καταρρίφθηκαν με πάταγο πολλοί μύθοι που καλλιεργήθηκαν σε αυτή τη χώρα, σ' όλη τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης. Ένας απ' αυτούς ήταν ότι οι διαδοχικές «αγορές του αιώνα» για τον εξοπλισμό των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας μας υπηρετούσαν τις ανάγκες της εθνικής άμυνας και ασφάλειας. Ο κίνδυνος «εξ Ανατολών» αξιοποιήθηκε από ποικίλα συμφέροντα, στο εσωτερικό της χώρας μας και στο εξωτερικό, για να κερδοσκοπήσουν μέσω των πολυδάπανων εξοπλισμών.
Η Αριστερά, με τις διάφορες κατά καιρούς κοινοβουλευτικές εκπροσωπήσεις της, είχε έγκαιρα «κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου» και δεν είχε πάψει ούτε στιγμή να απαιτεί διαφάνεια και να προτείνει τον κοινοβουλευτικό έλεγχο μέσω διακομματικής επιτροπής της Βουλής των προμηθειών στις Ένοπλες Δυνάμεις. Πρόταση που απέρριπταν οι εκάστοτε κυβερνήσεις επικαλούμενες εθνικές σκοπιμότητες για την απουσία ελέγχου.
Μια αναδρομή είναι απόλυτα διαφωτιστική:
Από τις εκλογές του 1996 (χρονιά της κρίσης των Ιμίων, την οποία η κυβέρνηση Σημίτη και ο τότε ΥΠΕΞ Θοδ. Πάγκαλος είχαν χειριστεί πατώντας την «πεπονόφλουδα»), ο ΣΥΝ είχε καταθέσει πρόταση με τίτλο «Η άλλη πρόταση για την άμυνα της χώρας». Υπεύθυνος της επιτροπής για την αμυντική πολιτική του κόμματος ήταν τότε ο αείμνηστος Χαρ. Πρωτοπαπάς, ο οποίος μου είχε αναθέσει να παρουσιάσω την πρόταση, που είχε κεντρική ιδέα τον εξορθολογισμό και τη μείωση των στρατιωτικών δαπανών της χώρας μας.
Είχαμε επανέλθει ως ΣΥΝ με νέα πρόταση το 1999, ύστερα από τους σεισμούς στην Τουρκία και στην Ελλάδα. Τότε είχαμε προχωρήσει και στη σύνταξη σχεδίου συμφωνίας ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία για την αμοιβαία και ισόρροπη μείωση των στρατιωτικών δαπανών και εξοπλισμών, με την καθοριστική συμβολή του καθηγητή Διεθνούς Δικαίου, Αντώνη Μπρεδήμα. Την πρόταση είχε ανακοινώσει ο τότε πρόεδρος του ΣΥΝ, Ν. Κωνσταντόπουλος (25 Αυγούστου 1999), και στη συνέχεια οργανώσαμε ημερίδα στο Ζάππειο (19.10.1999), με τη συμμετοχή εισηγητών και από την Τουρκία. (Από το τότε κυβερνών κόμμα του Ετσεβίτ είχε πάρει μέρος ο βουλευτής Ριντβάν Μπουντάκ, πρώην πρόεδρος της DISK, και από το ODP ο πρόεδρός του Ουφούκ Ουράς, καθώς και ο δήμαρχος του Δικελί Οσμάν Οσγκιουβέν).
Μετά το 2004, τη σκυτάλη των σχετικών πρωτοβουλιών πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ αναπτύσσοντας πολλές δράσεις στη Βουλή και εκτός Βουλής.
Μάλιστα το 2008 είχαμε μεταφέρει τη δράση μας για το ζήτημα και στις απέναντι ακτές του Αιγαίου οργανώνοντας κοινές εκδηλώσεις ΣΥΡΙΖΑ - ODP στο Αϊβαλί και στη Μυτιλήνη, στις οποίες είχε λάβει ενεργά μέρος ο τότε επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ, Αλ. Αλαβάνος.
Το 2009, ως ΣΥΡΙΖΑ, είχαμε ορίσει την επέτειο δολοφονίας του Γρ. Λαμπράκη (22 Μαΐου) «Ημέρα Δράσης για τη Μείωση των Στρατιωτικών Δαπανών και Εξοπλισμών της Ελλάδας και της Τουρκίας». Σε σχετικό φυλλάδιο, που είχε κυκλοφορήσει σε όλη την Ελλάδα, υποστηρίζαμε:
«Η Ελλάδα είναι πρώτη στην Ευρώπη και 13η στον κόσμο σε ποσοστό του ΑΕΠ για στρατιωτικές δαπάνες. Αντίθετα, σε ποσοστό του ΑΕΠ για την Παιδεία, η Ελλάδα είναι 83η στον κόσμο και για την Υγεία 56η, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Την περίοδο 2004-2008, η χώρα μας ήταν πρώτη στην Ευρώπη και 5η παγκοσμίως (μετά την Κίνα, Ινδία, Εν. Αραβικά Εμιράτα, Ν. Κορέα) σε δαπάνες για εισαγωγές όπλων, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του SIPRI (27.4.09). 550 ευρώ τον χρόνο για στρατιωτικές δαπάνες αναλογούν σε κάθε Έλληνα και Ελληνίδα, από την κούνια ώς τα βαθιά γηρατειά. Το νέο δεκαετές εξοπλιστικό πρόγραμμα" -συνεχίζαμε- "που κατάρτισε η κυβέρνηση της Ν.Δ. το 2006, κοστίζει 22,64 δισ. ευρώ. Πρόκειται για 'το μεγαλύτερο εξοπλιστικό πρόγραμμα που γνώρισε μέχρι σήμερα η χώρα' ('Καθημερινή', 26.6.2006). Επιπλέον, σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, κληρονομήθηκε χρέος 10,5 δισ. ευρώ από προηγούμενα προγράμματα».
Ταυτόχρονα επισημάναμε ότι «δεν είναι μόνο το βαρύτατο οικονομικό τίμημα, δεν είναι μόνο η συνεχής αιμορραγία για την ελληνική κοινωνία, ούτε μόνο ο αντιπαραγωγικός χαρακτήρας των στρατιωτικών δαπανών. Είναι μεγάλες και οι πολιτικές παρενέργειες των πολυδάπανων εξοπλισμών που συντηρούν αδιαφανή 'λόμπι' και κυκλώματα.
Συνεχίσαμε και το 2010, οργανώνοντας φιλειρηνική ελληνοτουρκική συνάντηση στη γέφυρα του Έβρου, όπου ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Τσίπρας και ο πρόεδρος του ODP Αλπέρ Τας είχαν συνυπογράψει την «Έκκληση του Έβρου», με κεντρικό το ίδιο ζήτημα.
‘Έχουμε την πεποίθηση ότι και το 2014 θα υπάρξει ανάγκη για ένα ευρύ πεδίο κοινών πρωτοβουλιών των δυνάμεων της Αριστεράς και των κινημάτων της Ελλάδας και της Τουρκίας.
* Ο Πάνος Τριγάζης είναι υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων και Θεμάτων Ειρήνης του ΣΥΡΙΖΑ