03 Μαΐου 2015

Γελάει ο ντουνιάς με τις ποινές – “χάδι” στα καρτέλ που συνεχίζουν να λυμαίνονται την αγορά

Η Ελλάδα είναι η Παραμυθοχώρα στην οποία κάποιοι θέλουν να πιστέψουμε ότι τα καρτέλ τιμωρούνται με «βαριά» πρόστιμα, οπότε να κοιμόμαστε ήσυχοι…. Είναι αλήθεια; ΟΧΙ ΦΥΣΙΚΑ. Ας δούμε την αλήθεια που λένε τα ΑΛΛΑ ΝΟΥΜΕΡΑ.
PROCTER AND GAMBLE
Τιμωρήθηκε πρόσφατα με απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού η πολυεθνική PROCTER AND GAMBLE με πρόστιμο 5.300.000€ για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης τα έτη 2003-2011. Με απλά λόγια παρανομούσε ώστε να εξασφαλίσει για τις παιδικές πάνες PAMPERS (με μερίδιο αγοράς 80%) ότι δεν θα απειληθεί από τον ανταγωνισμό και θα μπορεί να πουλάει πολύ ακριβά (σε σχέση με την τιμή που θα πουλούσε αν είχε ανταγωνισμό) στους νέους γονείς που στερούνται πολλά για τα νεογέννητα μωρά τους.

Ακούει κάποιος το ύψος του προστίμου και εντυπωσιάζεται. 5.300.000€!!! Ας δούμε όμως και τα υπόλοιπα νούμερα της πολυεθνικής.

Από το 2003-2011 πωλήσεις 3,5 δις ευρώ και κέρδη προ φόρων 132 εκ. ευρώ. Στα νούμερα αυτά περιλαμβάνονται όλα τα προϊόντα της εταιρείας και όχι μόνο οι παιδικές πάνες PAMPERS για τις οποίες τιμωρήθηκε επειδή συνειδητά παρανομούσε.

 PROCTER AND GAMBLE
ΈΤΟΣ ΠΩΛΉΣΕΙΣ ΚΈΡΔΗ
2003                            269.000.000,00                         12.788.000,00
2004                            283.000.000,00                         14.141.000,00
2005                            365.000.000,00                         17.000.000,00
2006                            424.000.000,00                         18.670.000,00
2007                            446.000.000,00                         20.937.000,00
2008                            463.000.000,00                         19.700.000,00
2009                            485.000.000,00                         13.040.000,00
2010                            419.000.000,00                         11.000.000,00
2011                            350.000.000,00                         10.000.000,00
   3.504.000.000,00      137.276.000,00  
Να τονίσουμε ότι εκτός από τις πωλήσεις (άρα επιπλέον τα κέρδη και της μητρικής εταιρείας) και τα εν Ελλάδα κέρδη, η PROCTER AND GAMBLE εξόντωσε τους ανταγωνιστές της και εμπόδισε κάθε άλλη εταιρεία να πάρει μερίδιο αγοράς. Ανάμεσα τους και ελληνικές επιχειρήσεις που δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και να κάνουν εξαγωγές.

Να τονίσουμε ότι η ποινική ευθύνη των ανθρώπων που οργάνωσαν αυτές τις παράνομες πρακτικές περιορίζεται σε ένα αστείο χρηματικό πρόστιμο. Ήδη φυσικά τα αδικήματα των ετών 2003-2010 έχουν παραγραφεί και είναι θέμα αν τα αδικήματα του 2011 προλάβουν να καταλογιστούν (πρέπει να επιδοθεί το κλητήριο θέσπισμα εντός 5ετίας).
Η προσωπική μου άποψη είναι ότι ελάχιστη είναι η στεναχώρια της πολυεθνικής για την τιμωρία της.

ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ
Ήδη η Επιτροπή Ανταγωνισμού εξέτασε πριν ένα χρόνο σε συνεδρίαση της την εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού με βάση την οποία η Αθηναϊκή Ζυθοποιία κατηγορείται για Κατάχρηση Δεσπόζουσας Θέσης τα έτη 2003-2011. Τα αδικήματα γνωστά στην Επιτροπή Ανταγωνισμού ήδη από το 2006 αλλά η τιμωρία θα επέλθει το 2015 τελικά.

Με βάση την νομοθεσία το ανώτατο πρόστιμο που μπορεί να επιβληθεί θα είναι το 10% του τζίρου του προηγούμενου έτους της διακοπής της παρανομίας. Αν υποθέσουμε ότι το πρόστιμο θα υπολογιστεί επί των πωλήσεων του έτους 2013 τότε δεν θα ξεπεράσει τα 30.000.000€.

«Τεράστιο» πρόστιμο θα πει κάποιος. Την «τσάκισε» την πολυεθνική το ελληνικό Κράτος (αν το πρόστιμο ανέλθει στο ποσό αυτό και αν κριθεί ένοχη τελικά, γεγονός εξαιρετικά πιθανό με βάση τα έως τώρα δεδομένα).

Ας δούμε όμως και τα υπόλοιπα νούμερα της πολυεθνικής.

Από το 2003-2011 πωλήσεις 4,3 δις ευρώ και κέρδη προ φόρων 807 εκ. ευρώ. Στα νούμερα αυτά περιλαμβάνονται όλα τα προϊόντα της εταιρείας και όχι μόνο οι μπύρες αλλά οι μπύρες αποτελούν το συντριπτικό ποσοστό των πωλήσεων της για τις οποίες πιθανόν να τιμωρηθεί.
 
 ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ
ΈΤΟΣ ΠΩΛΉΣΕΙΣ ΚΈΡΔΗ
2003                            367.000.000,00                          72.000.000,00
2004                            374.000.000,00                          76.000.000,00
2005                            376.000.000,00                          79.000.000,00
2006                            395.000.000,00                          94.000.000,00
2007                            435.000.000,00                        109.000.000,00
2008                            460.000.000,00                        112.000.000,00
2009                            448.000.000,00                        102.000.000,00
2010                            440.000.000,00                          79.000.000,00
2011                            389.000.000,00                          61.000.000,00
2012                            341.000.000,00                          29.000.000,00
2013                            314.000.000,00–                           6.000.000,00
   4.339.000.000,00     807.000.000,00  
Να τονίσουμε ότι, εφόσον τιμωρηθεί τελικά η ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ, η ποινική ευθύνη των ανθρώπων που θα έχουν οργανώσει τις παράνομες πρακτικές περιορίζεται σε ένα αστείο χρηματικό πρόστιμο. Ήδη τα αδικήματα των ετών 2003-2010 (αν καταλογιστεί αδίκημα για τα έτη αυτά) θα έχουν παραγραφεί και είναι θέμα αν τα αδικήματα του 2011 προλάβουν να καταλογιστούν (πρέπει να επιδοθεί το κλητήριο θέσπισμα εντός 5ετίας).

Και στην περίπτωση αυτή (εφόσον τελικά τιμωρηθεί) εκτός από τις πωλήσεις (άρα επιπλέον τα κέρδη και της μητρικής εταιρείας) και τα εν Ελλάδα κέρδη, η ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ θα έχει εξοντώσει τους ανταγωνιστές της.

Η προσωπική μου άποψη, και στην περίπτωση αυτή, είναι ότι ελάχιστη είναι η στεναχώρια της πολυεθνικής για την τιμωρία της.

NESTLE
Το 2009 τιμωρήθηκε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού η πολυεθνική NESTLE για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στην αγορά του στιγμιαίου καφέ. Στον γνωστό Φραπέ. Οι παρανομίες αφορούσαν τα έτη 2002-2006.

Το πρόστιμο που της καταλογίστηκε ήταν 30.000.000€. «Τρομακτικό» πρόστιμο θα πει κάποιος. Το Κράτος τους «τσάκισε» θα πει ένας άλλος.

Ας δούμε όμως και τα υπόλοιπα νούμερα της πολυεθνικής.

Από το 2002-2006 πωλήσεις 1,758 δις ευρώ και κέρδη προ φόρων 378 εκ. ευρώ. Στα νούμερα αυτά περιλαμβάνονται όλα τα προϊόντα της εταιρείας και όχι μόνο οι πωλήσεις στιγμιαίου καφέ για τις οποίες τιμωρήθηκε.
 
 NESTLE
ΈΤΟΣ ΠΩΛΉΣΕΙΣ ΚΈΡΔΗ
2002                            345.000.000,00                         77.390.000,00
2003                            359.000.000,00                         79.142.000,00
2004                            349.000.000,00                         85.005.000,00
2005                            360.000.000,00                         70.427.000,00
2006                            345.000.000,00                         66.825.000,00
   1.758.000.000,00     378.789.000,00  
Και στην περίπτωση αυτή εκτός από τις πωλήσεις (άρα επιπλέον τα κέρδη και της μητρικής εταιρείας) και τα εν Ελλάδα κέρδη, η NESTLEεξόντωσε τους ανταγωνιστές της.

Η προσωπική μου άποψη, και στην περίπτωση αυτή, είναι ότι ελάχιστη είναι η στεναχώρια της πολυεθνικής για την τιμωρία της.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Έχουμε στο παράδειγμα μας τρεις πολυεθνικές, Γίγαντες του εμπορίου με πωλήσεις 9,6 δις ευρώ, κέρδη 1,3 δις ευρώ και συνολικό πρόστιμο 65.000.000€ (αν τελικά τιμωρηθεί και η Αθηναϊκή Ζυθοποιία).

Πόσο αποτελεσματική είναι η πολιτική καταδίωξης των πολυεθνικών που μας κλέβουν στην χώρα μας; Ποιος έχει την ευθύνη για αυτό;

Φλωράς Γιώργος

Μέλος ΔΣ του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, πρόεδρος της Επιτροπής για Θέματα Ανταγωνισμού του ΕΕΑ
Πανεπιστημίου 59 Αθήνα
Τηλ. 2105232621