Με πρόοδο, αλλά χωρίς συμφωνία φαίνεται πώς κλείνουν, προσώρας, οι διαπραγματεύσεις της Αθήνας με τους δανειστές, που είχαν σαν στόχο τη διασφάλιση της εκταμίευσης της δόσης των δύο δισ. ευρώ μέσα στην επόμενη εβδομάδα.
Με τους επικεφαλής των ελεγκτών και τα μέλη των τεχνικών κλιμακίων να αναχωρούν σήμερα από τη χώρα -και μάλιστα... άρον-άρον, για να προλάβουν τις πτήσεις τους, έπειτα από την καθυστέρηση που προκάλεσε στο όλο πρόγραμμα των σημερινών επαφών η παράλληλη επίσκεψη Ολάντ στην Αθήνα- τα εκκρεμή ζητήματα παραμένουν ανοιχτά και ουδείς γνωρίζει ή μπορεί να πει με ασφάλεια ότι οι επικεφαλής των δανειστών... πείστηκαν απ' όσα άκουσαν από τους κ.κ. Τσακαλώτο, Χουλιαράκη και Σταθάκη και θα δώσουν το «πράσινο φως» για την εκταμίευση της δόσης.
Όπως προκύπτει, τα «καυτά» ζητήματα παραπέμπονται για το Νοέμβριο, καθώς όλα παραμένουν ανοιχτά: τόσο τα «κόκκινα δάνεια» και η συνεπακόλουθη προστασία της α' κατοικίας από τους πλειστηριασμούς, όσο και ο ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση.
Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτο, το πιο μεγάλο «αγκάθι» είναι ο νόμος Κατσέλη. Παράλληλα, φαίνεται ότι υπάρχει πρόοδος για ζητήματα όπως να είναι μεγαλύτερο το κόστος για όσους ενταχθούν στη ρύθμιση χωρίς να το δικαιούνται, υπάρχει ωστόσο ακόμα μεγάλη απόσταση τόσο στο ζήτημα του ορίου προστασίας για την α' κατοικία, όσο και για τα εισοδηματικά κριτήρια.
Τα «κόκκινα δάνεια» είναι στο δεύτερο πακέτο προαπαιτούμενων, είπε ο ίδιος, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η συζήτηση του ζητήματος μπορεί να γίνει το Νοέμβριο και δεν «επείγει» να κλείσει τώρα.
«Και το θέμα του ΦΠΑ στην εκπαίδευση πρέπει να το συζητήσουμε κι άλλο, να το δούμε» συμπλήρωσε, για να προσθέσει ότι οι ελεγκτές «είναι πολύ ευχαριστημένοι με τον τρόπο οργάνωσης των επαφών και την πρόσβαση των τεχνικών κλιμακίων στα υπουργεία».
Το γεγονός είναι ότι, με την αναχώρηση των εκπροσώπων των Θεσμών από τη χώρα, όλα τα «καυτά» θέματα της διαπραγμάτευσης παραμένουν ορθάνοιχτα.
Ραντεβού το Νοέμβριο δίνουν οι δανειστές για κόκκινα δάνεια, ασφαλιστικό, δημοσιονομικά
Με καταγραφή των εκκρεμοτήτων κλείνει ο πρώτος γύρος των διαπραγματεύσεων - Κανένα «ναι» δεν είπαν οι δανειστές - Οι ελεγκτές αμφισβητούν την επάρκεια των μέτρων και κρατούν δυνάμεις για την τελική κρίση
Χάρη στον «από μηχανής Θεό» Φρανσουά Ολάντ που, με την παρουσία του στη χώρα μας, επισκίασε προς ώρας τις διαφορές και σήμανε πρόωρα τέλος στα παζάρια με την Τρόικα για τα νέα προαπαιτούμενα, χρωστά η κυβέρνηση που μπόρεσε έτσι να κερδίσει χρόνο για να αποφύγει ένα νέο γύρο συγκρούσεων με τους δανειστές.
Ακόμα και η καταληκτική συνάντηση των κ.κ. Ευκλείδη Τσακαλώτου και Γιώργου Σταθάκη με τους απεσταλμένους των θεσμών σήμερα, η οποία αναμένετο να ήταν πολύωρη και επώδυνη, συρρικνώθηκε δραστικά όμως εξαιτίας του κυρίου Ολάντ. Οι επαφές αυτού του κύκλου θα ολοκληρωθούν στις 15:30 - για να προλάβουν οι επικεφαλής και τα κλιμάκια των ελεγκτών τις πτήσεις με τις οποία θα αναχωρήσουν για τις χώρες τους - με καταγραφή των εκκρεμοτήτων ενώ ήδη λίγο πριν τις 2 αποχώρησε από το Χίλτον για το «Ελ. Βενιζέλος» ο εκπρόσωπος του ESM. Στη συνάντηση της Παρασκευής, πάντως, παρόντες από ελληνικής πλευράς ήταν οι κ.κ. Τσακαλώτος και Χουλιαράκης.
Επί της ουσίας, στις δύο προηγούμενες μέρες επιβεβαιώθηκε πως δεν έκλεισε ουσιαστικά κανένα θέμα. Στον ελάχιστο αυτό χρόνο της μίνι-διαπραγμάτευσης, οι απεσταλμένοι των θεσμών ρωτούσαν, άκουγαν αλλά δεν είπαν ούτε ένα «ναι» σε όσα συζητήθηκαν. Φεύγοντας θα αφήσουν και μία λίστα με τα νέα προαπαιτούμενα που θα πρέπει να είναι όλα έτοιμα όταν θα επιστρέψουν μετά τις 10 Νοεμβρίου και, αν όλα πάνε καλά, θα γράψουν τότε μία θετική έκθεση που θα ανοίγει το δρόμο για την καταβολή των επόμενων δόσεων -ενώ εκκρεμούν ακόμη και τα 2 δισ. που ήταν να δοθούν τις προηγούμενες μέρες στη χώρα μας.
Όλα τα μέτωπα παραμένουν ορθάνοιχτα. Αυτά που κρατά η κυβέρνηση από την επίσκεψη-εξπρές του κουαρτέτου στην Αθήνα είναι:
- Η διαφωνία για τα κόκκινα δάνεια: η σημερινή σύσκεψη των κ. Σταθάκη και Τσακαλώτου ξεκινά από εκεί που σταμάτησε χθες, δηλαδή τις αλλαγές στο Νόμο Κατσέλη. Οι δανειστές ζητούν να επιτραπούν κατασχέσεις και πλειστηριασμούς για χρέη και περιουσίες από 120.000 ευρώ και πάνω. Το χάσμα με την κυβέρνηση παραμένει αγεφύρωτο, ενώ το θέμα αφορά μία μικρή μερίδα μόνον των προβληματικών δανείων και η συζήτηση δεν έχει αγγίξει ακόμα όλα τα υπόλοιπα κόκκινα δάνεια επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
- Η στάση αναμονής για τα νέα δημοσιονομικά μέτρα: όπως είπε ο κύριος Τσακαλώτος, οι θεσμοί αμφισβητούν αν επαρκούν τα μέτρα που έχουν ληφθεί. Η κυβέρνηση ποντάρει πως θα τους πείσει τελικά, αν φανεί πως η ύφεση στην οικονομία είναι μικρότερη και, άρα, ο ανάγκες για δημοσονομικά μέτρα μπορεί να αποδειχθούν λιγότερες από όσο φαίνονται τώρα. Κάτι που θα αποδειχθεί τελικά τον Νοέμβριο, όταν θα φανεί αν τον Οκτώβριο βελτιώθηκε κάπως η πολύ αρνητική εικόνα εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού ως τον Σεπτέμβριο, ή όχι.
- Ασφαλιστικό και συντάξεις: παρά τη «σφαγή» των χαμηλών συντάξεων που ήδη επεβλήθη, η κυβέρνηση εμφανίζεται έτοιμη να προχωρήσει και σε νέες μεγάλες περικοπές. Εγγυάται πως οι εξοικονομήσεις από περικοπές σε κύριες συντάξεις θα είναι τέτοιες, που θα λειτουργήσουν σαν ισοδύναμα για να αποφευχθεί η πλήρης κατάργηση του ΕΚΑΣ ή η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές. Κάτι που επίσης θα φανεί το Νοέμβριο πώς θα μεταφραστεί σε μέτρα και αν θα πείσουν τους θεσμούς.
- Ανατροπές στο δημόσιο: σε μισό μήνα από τώρα η κυβέρνηση θα κλείσει οριστικά το θέμα της αξιολόγησης του προσωπικού και του ενιαίου μισθολογίου στο δημόσιο. Σαν επιστέγασμα των ανατροπών σε μισθούς και όρους απασχόλησης, τον Δεκέμβριο θα έρθει και νομοσχέδιο για την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων.
- Η ανάγκη επίσπευσης των αποφάσεων για την ανακεφαλαιοποίηση: τραπεζικές πηγές έλεγαν χθες πως το νομοσχέδιο πρέπει να κλείσει την ερχόμενη εβδομάδα το αργότερο, αφού έχει ήδη καθυστερήσει. Την άλλη εβδομάδα θα υπάρξουν και τα αποτελέσματα των ελέγχων που θα δείξουν ποιες είναι οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών. Μετά από αυτό όμως, στα μέσα Νοεμβρίου, θα ανοίξουν τα χαρτιά τους και οι θεσμοί, ενώ θα απομένουν 40-50 μέρες έως τα μέσα Δεκεμβρίου για να τελειώσει η ανακεφαλαιοποίηση.
- Αγορές-Ενέργεια: όπως και σε όλα τα άλλα θέματα, παραμένουν ανοικτά. Οι θεσμοί ακούνε την κυβέρνηση να εξηγεί τα σχέδιά της, ρωτάνε λεπτομέρειες, αλλά δεν λένε ανοικτά αν τα αποδέχονται ή αν θα τα απορρίψουν. Η ώρα της αλήθειας θα έρθει με την πρώτη ολοκληρωμένη αξιολόγηση, στα μέσα του Νοεμβρίου.
Κωστής Πλάντζος
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
Εμπλοκή με την εκταμίευση των 2 δισ. ευρώ – Δεν θα γίνει η πληρωμή την άλλη βδομάδα
Μέσα στη γενική αισιοδοξία ότι τα χειρότερα για την Ελλάδα βρίσκονται πίσω, μετά τη συμφωνία του Αυγούστου και τη γρήγορη υλοποίηση των πρώτων προαπαιτούμενων, ένας μεγάλος κίνδυνος διαγράφεται από την πιθανή καθυστέρηση ολοκλήρωσης της αξιολόγησης.
Ευρωπαίος αξιωματούχος διαβεβαίωνε ότι η εκταμίευση της δόσης των 2 δισ. ευρώ δεν πρόκειται να γίνει την επόμενη εβδομάδα όπως προβλεπόταν.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, το Euroworking Group (EWG) που δεν πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, θα συνεδριάσει στο τέλος της επόμενης εβδομάδας και συγκεκριμένα την Πέμπτη (όπως ήταν προγραμματισμένη η τακτική σύγκληση του οργάνου).
Ωστόσο, το μόνο που θα κάνει το EWG είναι να ελέγξει το κατά πόσο έχει ανταποκριθεί η Ελλάδα στην υλοποίηση του πρώτου πακέτου προαπαιτούμενων μέτρων. Εάν η Αθήνα έχει υλοποιήσει και τις 49 δράσεις, τότε θα ανάψει το «πράσινο» φως για την εκταμίευση της υποδόσης των 2 δισ. ευρώ από τη μεθεπόμενη εβδομάδα.
Αλλά ακόμα κι αν η κυβέρνηση καταφέρει να φέρει εις πέρας τα μέτρα έως την Τρίτη, είναι πολύ δύσκολο έως την Πέμπτη να έχει ολοκληρωθεί η εισήγηση – έκθεση των θεσμών, βάσει της οποίας θα λάβει τις όποιες αποφάσεις το EWG.
Και ίσως η καθυστέρηση αυτής της δόσης να μην έχει τόση σημασία, καθώς η κυβέρνηση δεν πιέζεται να πληρώσει κάποια δόση στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ή την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), αλλά μπορεί να συντελέσει στη γενικότερη καθυστέρηση της ολοκλήρωση της αξιολόγησης με καταστροφικές συνέπειες για την ελληνική οικονομία.
Το Βερολίνο φαίνεται αυτή τη στιγμή να πιέζει για την επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης ως «προϋπόθεση» προκειμένου να γίνει η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Πράγμα που σημαίνει ότι τυχόν καθυστέρηση της αξιολόγησης παρασύρει αυτόματα την πραγματοποίηση της ανακεφαλαιοποίησης, η οποία αν δεν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους θα οδηγήσει στην εφαρμογή του νέου κοινοτικού πλαισίου για τις τράπεζες, στην οποία ομολογιούχοι αλλά και καταθέσεις πάνω από 100.000 «κουρεύονται».
Μία εξέλιξη που θα έπληττε καθοριστικά την εύθραυστη πορεία της ελληνικής οικονομίας, καθώς η πλειοψηφία αυτών που έχουν παραπάνω από 100.000 στις τράπεζες είναι βασικά μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Μπροστά σε αυτή την αρνητική εξέλιξη η ΕΚΤ και ο Μάριο Ντράγκι ζητούν να αποσυνδεθεί η ολοκλήρωση της αξιολόγησης από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών σε περίπτωση που δεν μπορέσει να ολοκληρωθεί μέσα στο 2015.
Ομως αξιωματούχοι στο Βερολίνο εξετάζουν ήδη το κόστος της δυσμενούς αυτής εξέλιξης αλλά συμπληρώνουν ότι μαζί με τις αρνητικές συνέπειες, να γίνει δηλαδή «κούρεμα» καταθέσεων πριν από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, το ποσό δανεισμού που θα χρειαστεί η Ελλάδα θα είναι μικρότερο (καθώς θα το έχουν καλύψει οι καταθέτες) και ευκολότερο να περάσει και από τη γερμανική Βουλή.
Η εξίσωση περιπλέκεται ακόμα περισσότερο με την καθοριστική για πολλά κράτη-μέλη διατήρηση της συμμετοχής του ΔΝΤ για την επίβλεψη κυρίως του προγράμματος. Η συμμετοχή αυτή προϋποθέτει και επιπλέον μεταρρυθμίσεις (για παράδειγμα πολύ αυστηρό πλαίσιο για το ασφαλιστικό), αλλά και ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Γερμανοί αξιωματούχοι λένε ότι θέμα του χρέους δεν έχει συζητηθεί ακόμα επίσημα και τονίζουν ότι δεν θα μπορεί να υπάρξει μεγάλη ευελιξία, ούτε στον χρόνο αποπληρωμής, αλλά ούτε στη μείωση των επιτοκίων που σημειώνουν ότι είναι ήδη ιδιαίτερα χαμηλά.
Σε αυτό το σημείο, αυτό που περιμένουν Βερολίνο και Βρυξέλλες είναι τη σοβαρή στάση της ελληνικής κυβέρνησης και ότι μπορεί να φέρει εις πέρας την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Γι’ αυτό και αναμένουν τα μέτρα που θα πάρει η κυβέρνηση για τα «κόκκινα» δάνεια αλλά και για τις διοικήσεις των τραπεζών, καθώς ο φόβος βρίσκεται στο γεγονός ότι η κυβέρνηση μπορεί να διορίσει στις τράπεζες «δικούς της» ανθρώπους.
Για το Βερολίνο δεν έχει νόημα να ρίξει χρήματα στις ελληνικές τράπεζες αν είναι σίγουροι ότι τα παραπάνω θέματα δεν έχουν βελτιωθεί. Αλλωστε η κυβέρνηση θεωρείται υπεύθυνη για την ανάγκη της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και τώρα η ίδια κυβέρνηση πρέπει να αποδείξει ότι είναι αρκετά σοβαρή να τη διαχειριστεί.
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ