Στη φράση «τα λεφτά μας πίσω» συμπυκνώνεται η δικαστική αξίωση χιλιάδων πολιτών, ιδιοκτητών ακινήτων, οι οποίοι προσφεύγουν πλέον ομαδικά στα ελληνικά δικαστήρια, ζητώντας να αποζημιωθούν από...
την άδικη υπερφορολόγηση της περιουσίας τους, είτε μέσω του χαρατσιού της ΔΕΗ είτε με τις υπερβολικές τιμές των αντικειμενικών αξιών που βρίθουν αντισυνταγματικοτήτων, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Επικρατείας, το οποίο θα κληθεί να κρίνει πλέον και αυτές τις προσφυγές. Μόνο στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έχουν προσφύγει πάνω από 1.000 πολίτες κατά του ΕΝΦΙΑ (νέο και παλαιό καθεστώς), καθώς και τουλάχιστον άλλοι 700, που ζητούν πίσω τα χρήματά τους από τους φόρους μέσω του χαρατσιού της ΔΕΗ. Οι προσφυγές αυτές, που θα κριθούν σε πιλοτική δίκη, θεωρείται σχεδόν δεδομένο πως θα γίνουν δεκτές με βάση τη νομολογία του ίδιου του δικαστηρίου και τότε θα απειληθεί εκ νέου πολύ σοβαρά ο προϋπολογισμός του κράτους.
«Έμφραγμα» σε έσοδα και δικαστήρια
Βάσει, βέβαια, των οικονομικών δεδομένων αλλά και της νομολογίας των δικαστηρίων, η πιθανή δικαίωση στις «πιλοτικές δίκες» των πρώτων ιδιοκτητών που προσέφυγαν στο ΣτΕ ενδέχεται να προκαλέσει «έμφραγμα» στη Δικαιοσύνη, καθώς το παράδειγμά τους είναι σχεδόν βέβαιον ότι θα ακολουθήσουν και άλλοι πολίτες.
Ήδη, στο ΣτΕ έχουν προσφύγει περισσότεροι από 1.000 ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι ζητούν να καταργηθεί ως αντισυνταγματική και αντίθετη στο Σύνταγμα και σε διεθνείς κανόνες δικαίου η νεότερη (αλλά και η παλαιότερη) νομοθεσία για τα ακίνητα, η δρομολόγηση των οποίων, όπως αναφέρουν, ισοδυναμεί με δήμευση περιουσίας, αφού οι υπέρογκες τιμές δείχνουν πως το φορολογικό σύστημα αδιαφορεί για το αν υπάρχει και η αντίστοιχη φοροδοτική ικανότητα.
Στον κύκλο των νέων προσφυγών εντάσσονται και χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων, που στρέφονται κατά του Δημοσίου, υποστηρίζοντας ότι επί χρόνια διαπράττει ενσυνείδητα αδικοπραξία σε βάρος τους, φορολογώντας τους παράνομα με τις πολύ ανώτερες αντικειμενικές αξίες, αντί των πολύ χαμηλότερων εμπορικών.
Τι θα συμβεί αν γίνουν δεκτές
Αν οι αποφάσεις, που πιθανόν θα οδηγηθούν στην Ολομέλεια, κρίνουν υπέρ των ιδιοκτητών ακινήτων (το πιθανότερο αυτό είναι), τότε η Δημόσια Διοίκηση θα βρεθεί μπροστά σε νέες δικαστικές αποφάσεις, οι οποίες θα υποχρεώνουν τη φορολογική Αρχή να φορολογήσει (επιτέλους) με βάση την πραγματική εμπορική-αγοραία αξία. Το πρόβλημα που καλείται να διαχειριστεί το οικονομικό επιτελείο είναι πολύ οξύτερο από κάθε άλλη περίοδο. Και αυτό γιατί οι προσφυγές είναι πλέον πολύ περισσότερες, ενώ θα ακολουθήσουν και ακόμα πολλές χιλιάδες, καθώς οι φορολογούμενοι έχουν συνειδητοποιήσει ότι τα τελευταία χρόνια το ΣτΕ ακυρώνει μεν διάφορες κυβερνητικές πράξεις (π.χ. περικοπές μισθών, συντάξεων κ.λπ.), αλλά δεν δίνει στην αντισυνταγματικότητα αναδρομική ισχύ (για να μην «τιναχτεί η μπάνκα στον αέρα», λόγω κρίσης).
Έτσι, πολλοί επιλέγουν τώρα την προσφυγή, ώστε να βγουν στο τέλος κερδισμένοι με την επιστροφή παράνομων φόρων, αμφισβητώντας μάλιστα τις υπουργικές αποφάσεις για τον ΕΝΦΙΑ του 2016 και πριν από την επιβολή του, καθώς θα επιβαρύνει και νέες κατηγορίες ακινήτων, χωρίς οι μειώσεις των αντικειμενικών αξιών (από 0% έως 20%) να ανταποκρίνονται στην πραγματική εικόνα της αγοράς ακινήτων (ενώ με τα νέα εκκαθαριστικά αναμένεται και «μπαράζ» ενδικοφανών προσφυγών στις οικονομικές Αρχές).Στις «πιλοτικές δίκες» που συζητήθηκαν αυτές τις μέρες στο ΣτΕ, ιδιοκτήτες ζητούν να κριθεί ότι οι μειώσεις έως 20% είναι αντισυνταγματικές, αφού οι επίσημες εκθέσεις της Τράπεζας της Ελλάδος κάνουν λόγο για πτώση των αντικειμενικών αξιών περισσότερο από 45% το διάστημα της τελευταίας 7ετίας.
Κινδυνεύει ο στόχος των 2,65 δισ.
Οι αποφάσεις αυτές όμως είναι προφανές πως θέτουν εν αμφιβόλω την είσπραξη των 2,65 δισ. ευρώ που έχει προϋπολογιστεί και έχει συμφωνηθεί με τους εταίρους «βρέξει-χιονίσει», ως σταθερό έσοδο από τον ΕΝΦΙΑ. Το πρόβλημα επιτείνουν οι λίγο λιγότερες από τις 700 προσφυγές από ιδιοκτήτες ακινήτων (φυσικά πρόσωπα κυρίως, αλλά και εταιρείες από όλη τη χώρα), που, αφού πήραν αρνητική απάντηση από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, προσέφυγαν στο ΣτΕ, ζητώντας να τους επιστραφούν οι διογκωμένοι φόροι που εξαναγκάστηκαν να πληρώσουν μετά το 2011, αφότου δηλαδή μονιμοποιήθηκε ουσιαστικά το «χαράτσι» της ΔΕΗ στα ακίνητα και, μάλιστα, διογκώθηκε, αλλάζοντας επίτηδες πολλά πρόσωπα και ονομασίες, αλλά παραμένοντας στην ουσία του το ίδιο (ΕΕΤΑ, ΕΕΤΗΔΕ κ.λπ.).
Στις προσφυγές υπενθυμίζεται ότι η Ολομέλεια του ΣτΕ το 2012 είχε ανεχθεί –κατά πλειοψηφία– ως συνταγματικό το «χαράτσι» του 2010, λόγω του προσωρινού και έκτακτου χαρακτήρα του, αλλά τώρα, με τη μονιμοποίησή του, ζητούν να καταπέσει το όλο σύστημα ως αντισυνταγματικό, αφού και ο ΕΝΦΙΑ στηρίζεται στην ίδια λογική της επιβάρυνσης μέσω των αντικειμενικών αξιών, που παραμένουν στα ύψη, για καθαρά εισπρακτικούς λόγους.
Επίσης επισημαίνεται ότι έτσι θίγεται στον πυρήνα του το δικαίωμα στην ιδιοκτησία και δημεύονται έμμεσα περιουσίες, αφού η φορολόγηση των ακινήτων «αποστασιοποιείται» από τη φοροδοτική ικανότητα, δηλαδή από το αν ο ιδιοκτήτης έχει πράγματι εισόδημα ικανό ή όχι, και μάλιστα σε περίοδο οξείας κρίσης, ανεργίας κ.λπ., ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει ένα τόσο μεγάλο οικονομικό βάρος. Για την αδικοπραξία της διατήρησης εσκεμμένα υψηλών αντικειμενικών αξιών και συνεπώς υψηλής φορολόγησης, ζητούν την επιστροφή των πραγματικών διαφορών με τις εμπορικές αξίες, και μάλιστα εντόκως.
του Παναγιώτη Στάθη
Το παρόν κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο 25/06